Nahiv
Cemi Çeşitleri Müzekker Müennes Mükesser Kırık Teksir
Cemi (Çoğul) İsimlerin Sınıflandırılması
| Cemi Türü | Açıklama | Örnekler |
|---|---|---|
| Cemi Müzekker Salim | Müfred müzekker isme ـونَ (ref) veya ـينِ (nasb/cerr) eklenerek yapılan düzenli eril çoğul. | مُسْلِمُونَ, مُسْلِمِينَ |
| Cemi Müennes Salim | Müfred müennes isme ـاتٌ eki eklenerek yapılan düzenli dişil çoğul. | مُسْلِمَاتٌ, مُعَلِّمَاتٌ |
| Cemi Teksir (Kırık Çoğul) | Kelime kökünün değişmesiyle oluşan düzensiz çoğul. Kurallı bir yapısı yoktur. | نِسَاءٌ, أَيَّام, عُمَّال |
Cemi Müzekker Salim
Tanım ve İrab
| Özellik | Açıklama | Örnekler |
|---|---|---|
| Formasyon | Müfred müzekker isim + ـونَ (ref) / ـينِ (nasb/cerr). | مُسْلِمٌ → مُسْلِمُونَ / مُسْلِمِينَ |
| İrab | Harf ile (ـونَ / ـينِ). | |
| Ref Hali (Merfu) | ـونَ | مُدَرِّسُونَ (Öğretmenler) |
| Nasb Hali (Mansub) | ـينِ | مُدَرِّسِينَ |
| Cerr Hali (Mecrur) | ـينِ | بِمُدَرِّسِينَ |
Cemi Müennes Salim
Tanım ve İrab
| Özellik | Açıklama | Örnekler |
|---|---|---|
| Formasyon | Müfred müennes isim + ـاتٌ. | مُسْلِمَةٌ → مُسْلِمَاتٌ |
| İrab | Hareke ile (damme, fetha, kesra). | |
| Ref Hali (Merfu) | Damme (ـاتٌ) | مُسْلِمَاتٌ (Müslüman kadınlar) |
| Nasb Hali (Mansub) | Fetha (ـاتٍ) | مُسْلِمَاتٍ |
| Cerr Hali (Mecrur) | Kesra (ـاتٍ) | بِمُسْلِمَاتٍ |
Cemi Teksir (Kırık Çoğul)
Tanım ve Örnekler
| Müfred | Cemi Teksir | Açıklama |
|---|---|---|
| إِمْرَأَةٌ (Kadın) | نِسَاءٌ | Kök harfleri değişir. |
| يَوْم (Gün) | أَيَّام | Harf eklenir ve kök değişir. |
| عَامِل (İşçi) | عُمَّال | Hareke ve harf değişikliği. |
| مَاءٌ (Su) | مِيَاه | Tamamen farklı bir form. |
İrab
| Hal | Örnek | Açıklama |
|---|---|---|
| Ref (Merfu) | عُمَّالٌ | Damme ile irablanır. |
| Nasb (Mansub) | عُمَّالاً | Fetha ile irablanır. |
| Cerr (Mecrur) | بِعُمَّالٍ | Kesra ile irablanır. |
Karşılaştırmalı Tablo
| Özellik | Cemi Müzekker Salim | Cemi Müennes Salim | Cemi Teksir |
|---|---|---|---|
| Yapı | ـونَ / ـينِ ekleri | ـاتٌ eki | Kelime kökü değişir. |
| İrab Türü | Harf ile (ـونَ / ـينِ) | Hareke ile (ـاتٌ / ـاتٍ) | Hareke ile (ـٌ / ـاً / ـٍ) |
| Cinsiyet | Eril | Dişil | Her ikisi de olabilir. |
| Örnek (Ref) | مُسْلِمُونَ | مُسْلِمَاتٌ | عُمَّالٌ |
| Örnek (Nasb) | مُسْلِمِينَ | مُسْلِمَاتٍ | عُمَّالاً |
| Örnek (Cerr) | بِمُسْلِمِينَ | بِمُسْلِمَاتٍ | بِعُمَّالٍ |