Arapça’da tahzir: olumsuz bir duruma karşı birisini ikaz etmek, uyarmak anlamındadır.
(حَذَّرَhazzera: uyardı) fiilinin mastarıdır. (تَحْذِير tahzîr: uyarmak) Tefil kalıbındadır.
Türkçe’de (sakın … yapma) gibi cümlelerle ifade ettiğimiz bu durum, Arapça’da birkaç farklı kalıpla yapılabilir.
Birinci türünde:
(Mansup munfasıl zamir) denilen ( إِيَّاiyyâ) ile başlayan zamirler kullanılır. Kişilere göre sonuna ek getirilir.
MANSUP MUNFASIL ZAMİR TABLOSU
| إِيَّاهُمْ (İyyâhum) Onlar (erkek) | إِيَّاهُمَا (İyyâhumâ) O ikisi (erkek) | إِيَّاهُ (İyyâhu) O (erkek) |
| إِيَّاهُنَّ (İyyâhunne) Onlar (bayan) | إِيَّاهُمَا (İyyâhumâ) O ikisi (bayan) | إِيَّاهَا (İyyâhâ) O (bayan) |
| إِيَّاكُمْ (İyyâkum) Siz (erkek) | إِيَّاكُمَا (İyyâkumâ) İkiniz (erkek) | إِيَّاكَ (İyyâke) Sen (erkek) |
| إِيَّاكُنَّ (İyyâkunne) Siz (bayan) | إِيَّاكُمَا (İyyâkumâ) İkiniz (bayan) | إِيَّاكِ (İyyâki) Sen (bayan) |
| إِيَّانَا (İyyânâ) Biz | إِيَّانَا (İyyânâ) İkimiz | إِيَّايَ (İyyâye) Ben |
ÖRNEK
| إِيَّاكَ أَنْ تَخْرُجَ |
| İyyâke en tahruce |
| Çıkmaktan kaçın ! Çıkmaktan sakın ! Sakın çıkma ! (Bu cümle, bir erkeğe söyleniyor) |
| إِيَّاكِ أَنْ تَخْرُجِي |
| İyyâki en tahrucî |
| Çıkmaktan kaçın ! Çıkmaktan sakın ! Sakın çıkma ! (Bu cümle, bir kadına söyleniyor) |
((أَنْ’den sonra mansup muzari bir fiil getirilir.
Bu kalıbın kullanıldığı cümle ve video
| إِيَّاكَ أَنْ تُفْسِدَ الْخُطَّةَ |
| İyyâke en tufside’l-hutta |
| Planı bozmaktan kaçın ! Planı bozmaktan sakın ! Sakın planı bozma ! (Bu cümle, bir erkeğe söyleniyor) |
| Bozdu (Eril) | Efsede | أَفْسَدَ |
| Bozuyor (Eril) | Yufsidu | يُفْسِدُ |
| Sen bozuyorsun (Eril) | Tufsidu | تُفْسِدُ |
| Plan | El-hutta | اَلْخُطَّة |