Arapça’da tahzir: olumsuz bir duruma karşı birisini ikaz etmek, uyarmak anlamındadır.
(حَذَّرَhazzera: uyardı) fiilinin mastarıdır. (تَحْذِير tahzîr: uyarmak) Tefil kalıbındadır.
Türkçe’de (sakın … yapma) gibi cümlelerle ifade ettiğimiz bu durum, Arapça’da birkaç farklı kalıpla yapılabilir.
Birinci türünde:
(Mansup munfasıl zamir) denilen ( إِيَّاiyyâ) ile başlayan zamirler kullanılır. Kişilere göre sonuna ek getirilir.
MANSUP MUNFASIL ZAMİR TABLOSU
|
إِيَّاهُمْ
(İyyâhum)
Onlar (erkek)
|
إِيَّاهُمَا
(İyyâhumâ)
O ikisi (erkek)
|
إِيَّاهُ
(İyyâhu)
O (erkek)
|
|
إِيَّاهُنَّ
(İyyâhunne)
Onlar (bayan)
|
إِيَّاهُمَا
(İyyâhumâ)
O ikisi (bayan)
|
إِيَّاهَا
(İyyâhâ)
O (bayan)
|
|
إِيَّاكُمْ
(İyyâkum)
Siz (erkek)
|
إِيَّاكُمَا
(İyyâkumâ)
İkiniz (erkek)
|
إِيَّاكَ
(İyyâke)
Sen (erkek)
|
|
إِيَّاكُنَّ
(İyyâkunne)
Siz (bayan)
|
إِيَّاكُمَا
(İyyâkumâ)
İkiniz (bayan)
|
إِيَّاكِ
(İyyâki)
Sen (bayan)
|
|
إِيَّانَا
(İyyânâ)
Biz
|
إِيَّانَا
(İyyânâ)
İkimiz
|
إِيَّايَ
(İyyâye)
Ben
|
ÖRNEK
|
إِيَّاكَ أَنْ تَخْرُجَ
|
|
İyyâke en tahruce
|
|
Çıkmaktan kaçın !
Çıkmaktan sakın !
Sakın çıkma ! (Bu cümle, bir erkeğe söyleniyor)
|
|
إِيَّاكِ أَنْ تَخْرُجِي
|
|
İyyâki en tahrucî
|
|
Çıkmaktan kaçın !
Çıkmaktan sakın !
Sakın çıkma ! (Bu cümle, bir kadına söyleniyor)
|
((أَنْ’den sonra mansup muzari bir fiil getirilir.
Bu kalıbın kullanıldığı cümle ve video
|
إِيَّاكَ أَنْ تُفْسِدَ الْخُطَّةَ
|
|
İyyâke en tufside’l-hutta
|
|
Planı bozmaktan kaçın !
Planı bozmaktan sakın !
Sakın planı bozma ! (Bu cümle, bir erkeğe söyleniyor)
|
|
Bozdu (Eril)
|
Efsede
|
أَفْسَدَ
|
|
Bozuyor (Eril)
|
Yufsidu
|
يُفْسِدُ
|
|
Sen bozuyorsun (Eril)
|
Tufsidu
|
تُفْسِدُ
|
|
Plan
|
El-hutta
|
اَلْخُطَّة
|