Tecvid Dersleri Örnekleriyle

TECVİD DERSLERİ İÇİNDEKİLER

Tecvid Nedir ? TECVİD İLMİNİN MAHİYETİ -1 Tecvidde Harflerin Mahreçleri -2 Tecvidde Harflerin Sıfatları -3 Kıraatta İmam Asım ve Hafs rivayeti -4 HARF-İ MED -5 SEBEB-İ MED -6 MED VE ÇEŞİTLERİ A …

Tecvid Nedir ? TECVİD İLMİNİN MAHİYETİ -1

1. Tecvidin tarifi:Tecvid ( التجويد ) lugatta: “Bir şeyi güzel yapmak, süslemek, iyi vehoşça yapmak” manalarına gelmektedir. Istılah manası olarak tecvid:“Harflerin mahreç ve sıfatlarına uymak suretiy …

Tecvidde Harflerin Mahreçleri -2

HARFLERHarf; lugatta: “Taraf, bir şeyin ucu, kenarı, sivri ve keskin kıyısı”demektir. Tecvid ilminde ise harf: “Bir mahrece itimad ederek çıkan ses”den ibarettir. Harfler iki kısma ayrılır:1- Aslî har …

Tecvidde Harflerin Sıfatları -3

SIFAT-I HURÛF (HARFLERİN SIFATLARI)Tecvid ilminde sıfat: “Mahreçlerde meydana gelişi esnasındaharfin sesine arız olan keyfiyete” denir. Sıfatlar iki kısma ayrılır:1- Sıfat-ı lâzime: Harf …

Kıraatta İmam Asım ve Hafs rivayeti -4

Kıraatta İmam Asım ve Hafs rivayeti -4 Bu bölümde, kıraatta imamımız: İmam Asım ve Hafs rivayetikıraatını anlatacağız. Bilhassa bu bölümde anlatılan hususları, hermüslümanın gayet iyi bil …

HARF-İ MED -5

HARF-İ MEDLugatta med: “Uzatmak” demektir. Tecvid ilminde ise:“Makablini (kendisinden bir önceki harfi) uzatan, çeken harfe: “Harf-imed” denir. Tecvidde med kelimesi iki anlamda kullanılır.a- M …

SEBEB-İ MED -6

SEBEB-İ MEDHarf-i medden sonra gelip, asli meddi (yani bir elif miktarı olantabii meddi) bir elif miktarından daha fazla çekmeyi gerektiren sebebe:“Sebeb-i med” denir. Sebeb-i med ikidir …

MED VE ÇEŞİTLERİ Asli Med Feri Med -7

MED VE ÇEŞİTLERİ Asli Med Feri Med -7 MED VE ÇEŞİTLERİDaha önce de zikredildiği gibi, lugatta med: “Uzatmak” demektir.Tecvid ilminde ise: Bir harfin üç harekeden biri doğrultusunda uzatılarakoku …

MEDD-İ MUTTASIL TECVİDİ Nedir ve Örnekleri -8

MEDD-İ MUTTASILBitişik medd demektir. Harf-i med ile sebeb-i meddin aynıkelimede yanyana bulunmasından dolayı bu isim verilmiştir.Tarifi: Bir kelimede harf-i medden sonra, sebeb-i medden …

MEDD-Î MUNFASIL TECVİDİ Nedir -Örnekleriyle -9

MEDD-Î MUNFASILAyrı medd demektir. Harf-i med ile sebeb-i meddin ayrı ikikelimede bulunmasından dolayı bu isim verilmiştir.Tarifi: Harf-i medden sonra sebeb-i medden hemze gelir ve ikiside ayrı …

MEDD-İ LAZIM TECVİDİ Örnekleriyle -10

MEDD-İ LAZIM Örnekleriyle -10 MEDD-İ LAZIM”Lazım” lügatta: “Lüzumlu, gerekli” manasına gelir. Medd-iLazımın tarifi: Bir kelimede, harf-i medden sonra sebeb-i meddensükûnu lazım vaki …

MEDD-İ ARIZ TECVİDİ Örnekleriyle -11

Lugatta arız: “Önce yokken sonradan gelip çatan, musallat olan”gibi manalara gelmektedir. Medd-i arızın tarifi şöyledir: “Bir kelimede,harf-i medden sonra sebeb-i medden sükûn-u arız vaki olursa budur …

MEDD-İ LİN TECVİDİ Örnekleriyle -12

“Lîn”: Lügatta, “yumuşak olmak” manasına gelir. Medd-i lin’intarifi şöyledir: “Bir kelimede harf-i linden (bak. Sh: 18) sonra sebeb-imedden sükûn -lazım veya arız- vaki olursa, buradaki med: Medd-i li …

TENVİN VE SAKİN NUN -13

Tenvin, Lügatta: “Nunlamak” demektir. Tecvid ilminde ise,Tenvin: “İsmin sonunu sakin nun ile okumaktır”. Daha kolay bir ifadeyleşöyle de denebilir: “İki üstün, iki esre ve iki ötreye tenvin denir.”Sak …

İHFA TECVİDİ ÖRNEKLERİYLE -14

İhfa: lügatta: “Örtmek ve gizlemek” demektir. Tecvid ilmindeise: “İzhar ile idgam arasında şeddeden uzak, gunnenin baki kalmasıylaokumaya ihfa” denir. İhfa harfleri -15- tanedir.(ت ث ج د ذ ز س ش ص ض ط …

İZHAR TECVİDİ ÖRNEKLERİYLE -15

İzhar: Iugatta: “Açıklamak. beyan etmek, ortaya çıkarmak”demektir. Tecvid ilminde ise “iki harfin arasını birbirinden ayırıp açarak,ihfasız ve idgamsız olarak okumaya izhar” denir. İzhar harfleri -6-t …

İKLAB TECVİDİ ÖRNEKLERİYLE -16

İklab: Lugatta: “Döndürmek ve çevirmek” demektir. Tecvidilminde ise: ” Tenvin veya sakin nunu, be ( ب) harfine uğradığı zamanhalis mim ( م) harfine çevirerek, hasıl olan mim harfini be harfi indindegu …

İDGAM VE ÇEŞİTLERİ -17

İdgam; lügatta: “Gizlemek, bir şeyi başka bir şeye girdirmek,katmak, şedde ile iki harfi bir harf yapmak” demektir. Tecvid ilminde ise:”Sakin bir harfi, kendisinden sonra gelen harekeli ikinci bir har …

İDGAM MEA’L-GUNNE TECVİDİ ÖRNEKLERİYLE -18

Gunneli idgam demektir. İdgam mea’l-gunne harfleri: ي م ن و :يَمْنُو ) ) olup, -4- tanedir. Tenvin veya sakin nundan sonra buharflerden birisi gelirse idgam mea’l-gunne olur. Misal: ( خَيْرًا يَرَهُوَ …

İDGAM BİLA GUNNE TECVİDİ ÖRNEKLERİYLE -19

Gunnesiz idgam demektir. Bu durumda idgam var, gunne yoktur.İdgam bila gunne harfleri; lam ( ل) ve ra (( لَرْ ) =ر ) olup, iki tanedir.Tenvin veya sakin nundan sonra bu harflerden biri gelirse, idgam …

İDGAM-I MİSLEYN TECVİDİ ÖRNEKLERİYLE -20

Önce “misleyn” in tarifini yapalım. Mahreçleri ve sıfatları aynıolan iki harfe “misleyn” harf denir. O halde mahreçleri ve sıfatları aynıolan iki harften birincisi sakin, ikincisi harekeli olarak yan …

İDGAM-I MÜTECANİSEYN TECVİDİ ÖRNEKLERİYLE -21

Önce “Mütecaniseyn” in tarifini yapalım. Mahreçleri bir, sıfatlarıayrı olan iki harfe “Mütecaniseyn” denir. Mütecanis iki harften birincisisakin, ikincisi harekeli olarak yan yana geldikleri zaman bir …

İDGAM-I MÜTEKARİBEYN TECVİDİ ÖRNEKLERİYLE -22

Önce “mütekaribeyn” in tarifini yapalım. Lügatta: “Mütekarib”Birbirine yakın olup, yaklaşıcı olan şeylere denir. Tecvid ilminde ise:Mahreçleri de sıfatları da başka, fakat mahreçleri veya sıfatları ve …

İDGAM-I ŞEMSİYYE ve İZHAR-I KAMERİYYE TECVİDİ ÖRNEKLERİYLE -23

Bu idgam, Arabçada isimlerin başına gelip, onlara marifelik(belirlilik) kazandıran lam-ı ta’rif ( ال ) ile ilgilidir. Misal:( Belli bir ) kitab: ( اَلْكِتَابُ ) (Herhangi bir) kitab: ( (آِتَابٌLâm-ı t …

RÂ’NIN HÜKÜMLERİ TECVİDİ ÖRNEKLERİYLE -24

28 hece harfi içinde “Ra ( ر)” nın okunma hükümleri, diğerharflerin hepsinden çoktur. Kıraat-ı İmam Asım ve rivayet-i Hafs’a göre”Ra” harfinin -12- türlü okunma yeri vardır. Şöyleki: Ra harfi beş yerd …

LAFZATULLAH TECVİDİ ÖRNEKLERİYLE -25

Bu bahiste ( اَللهُ ) lafz-ı şerifinin kıraatından bahsedilir. ALLAH lafz-ışerifinin makabli üstünlü veya ötreli olursa, ALLAH lafz-ı şerifi kalınokunur. ( هُوَ اللهُ ),(نَصْرُاللهِ ) gibi. Eğer ALLAH …

KALKALE TECVİDİ ÖRNEKLERİYLE -28

Kalkale, lügatta: “Hareket etmek, kımıldamak” demektir.Tecvid ilminde ise: “Kuvvetli bir ses işitilinceye kadar, mahrecinkımıldaması ve deprenmesi” demektir. Kalkale harfleri ( قُطْبُ جَدٍ ) harflerio …

ZAMİR TECVİDİ ÖRNEKLERİYLE -26

Tecvid ilminde bahis konusu olan zamir, kelimelere bitişen müfredmüzekker gaib zamiri olan hu ( هُ) zamiridir. Bu zamirin harekesi ötreolduğu zaman vav ile, esre olduğu zaman da ye ile uzatılır. هِى ) …

SEKTE – HA-İ SEKT TECVİDİ ÖRNEKLERİYLE -27

Lügatta: “Susmak, sükût etmek” manasına gelen “Sekte”; tecvidilminde: “Kıraat esnasında sesi, nefes almaksızın kesmek” manasındakullanılmaktadır. Sektenin zamanı, vakfın zamanından azdır. Bu daokuma h …

VAKF VE İBTİDA ÇEŞİTLERİ TECVİD -29

Lügatta: “Durmak” manasına gelen “vakf”, tecvid ilminde:“Nefesle birlikte sesin kesilmesine” denir. Vakf, kelimenin sonundayapılır. Kelime ortasında kesinlikle yapılamaz.“İbtida” da, lügatta: “Başlama …

KURANDA VAKIF İŞARETLERİ – SECAVEND İŞARETLERİ TECVİD -30

SECAVEND VAKF İŞARETLERİم) ) :Mim: Vakf-ı lâzım işaretidir. Bu işaret nerede gelirse oradavakfetmek lazımdır. Vacibtir. Vakf terk edilemez. Çünkü kasd edilenmana bozulur. Hatta bu vakf, kasden …

KUR’AN-I KERİMDE VASL -31

Vasl: “Geçmek, ulaştırmak ve bitiştirmek” manasına olup, vakfınzıddıdır. Tecvid ilminde ise: “Sesi ve nefesi kesmeksizin bir kelimeyikendisinden sonra gelen kelimeye bağlamak suretiyle okumaya vasl”de …

İSTİAZE ve BESMELE -32

İstiâze: Koğulmuş olan şeytanın şerrinden ALLAH’a sığınmaktır.Peygemberimiz (S.A.V): ( اَعُوذُ بِِاللهِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِمِ ) şeklinde Euzuçekerlerdi ve en meşhuru da budur. Sabah namazından s …

LAHN VE LAHN ÇEŞİTLERİ (Okuyuş hatası) -33

Lügatta: “Hata etmek ve doğrudan sapmak” manalarına gelen“lahn”, Tecvid ilminde : “Tecvid kaidelerine uymamaktan meydanagelen hata” demektir. İki kısma ayrılır:l- Lahn-ı celi: Ağır ve açık hata demekt …

TAHKİK – TEDVİR- HADR KUR’AN-l KERİM’İN OKUNUŞ ŞEKİLLERİ -34

Kıraat imamları, Kur’an-ı Kerim’in üç tarzda okunabileceğinisöylemişlerdir:1- TAHKİK: Diğer bir adı: Tertil’dir. En ağır okuyuştur. Butarzda tilavet olunurken, her bir harfin hakkı tam olarak verilir. …