اَلْبَابُ الْأَوَّلُ فِي الْعَامِلِ، وَ هُوَ عَلَى ضَرْبَيْنِ؛ لَفْظِىٌّ وَ مَعْنَوِىٌّ. فَاللَّفْظِىُّ عَلَى قَسْمَيْنِ سَمَاعِىٌّ وَ قِيَاسِىٌّ
اَلْبَابُ الْأَوَّلُ فِي الْعَامِلِ birinci bab “amil” hakkındadır. وَ هُوَ ve o amil ki; عَلَى ضَرْبَيْنِ iki kısımdır. Birincisi; لَفْظِىٌّ lafzi amil ve ikincisi ise; مَعْنَوِىٌّ manevi amildir. فَاللَّفْظِىُّ lafzi amillere gelince; عَلَى قَسْمَيْنِ iki kısımdırlar; Birincisi; سَمَاعِىٌّ semai (yani amili lafzi semai) amiller ve ikincisi; قِيَاسِىٌّ kıyasi (yani amili lafzi kıyasi) amillerdir.
Metnin Toplu Manası; 3 babtan oluşan avamil’in birinci babı amil (etken) hakkındadır. Bu amil ikisi kısımdır. Birincisi lafzi ve ikincisi manevidir. Lafzi amile gelince o da iki kısımdır. Birincisi semai ve ikincisi ise kıyasidir.
| Amil – 60 | ||
| Manevi – 2 | Lafzi – 58 | |
| Kıyasi -9 | Semai – 49 | |