ثُمَّ إِعْلَمْ أَنَّهُ لا بُدَّ لِكُلِّ فِعْلٍ مِنْ مَرْفُوعٍ
ثُمَّ sonra (fiilin müteaddi ve lazım fiil olarak ikiye ayrıldığını ve müteaddi fiilin de; bir mefule müteaddi, iki mefule müteaddi ve üç mefule müteaddi olduğunu bildikten sonra); إِعْلَمْ bil ki; أَنَّهُ muhakkak ki durum şudur; لا بُدَّ kaçış yoktur, لِكُلِّ فِعْلٍ her fiil için, مِنْ مَرْفُوعٍ merfu oluşdan.
Metnin Toplu Manası; Fiil 3 kısıma ayrılır. 1.Lazım fiil, 2.Müteaddi fiil ve 3.Tam ve Nakıs fiillerdir. Lazım ve müteaddi fiiller bilindikten sonra bil ki her fiil için merfu olmaktan kaçış yoktur. (yani ister tam olsun ister nakıs olsun merfu bir faile veya isime ihtiyaç vardır)
| Fiiller | ||
| Lazım | Müteaddi | Tam ve Nakıs |
|
1. Lazım Fiil; Failin yapmış olduğu fiil kendisinde kalır. Misal; نَامَ زَيْدٌ “Zeyd uyudu” gibi. 2. Müteaddi Fiil; Failin yapmış olduğu fiil bir mefule geçer. Misal; فَتَحَ زَيْدٌ الْبَابَ “Zeyd kapıyı açtı” gibi. 3. Tam ve Nakıs Fiil; Eğer ibare kelam bakımından tam ise tam fiildir. Misal; عَلِمَ اللهُ “Allah bilir” gibi. Eğer kelam bakımından eksik ise nakıs fiildir. Misal; كَانَ زَيْدٌ “Zeyd …’dir” gibi. Zeyd’in hakkında mansub bir habere ihtiyacımız vardır. Örneğin Zeyd’in hasta olduğunu bileceksek; كَانَ زَيْدٌ مَرِيضًا “Zeyd hastadır” diyerek ibareyi kelamen nakıslıktan kurtarabiliriz. |
||