وَ الثَّانِى فِي الْمَعْمُولِ؛ وَ هُوَ عَلَى ضَرْبَيْنِ، مَعْمُولٌ بِالْأَصَالَةِ وَ مَعْمُولٌ بِالتَّبَعِيَّةِ أَيْ اِعْرَابُهُ يَكُونُ مِثْلَ اِعْرَابِ مَتْبُوعِهِ
وَ الثَّانِى ve avamil kitabının ikinci kısmı; فِي الْمَعْمُولِ mamul hakkındadır. وَ هُوَ ve o mamuller ise; عَلَى ضَرْبَيْنِ iki kısıma ayrılır. مَعْمُولٌ بِالْأَصَالَةِ mamulün bilasale, وَ ve, مَعْمُولٌ بِالتَّبَعِيَّةِ mamulün bittebiyye şeklindedir. أَيْ yani, اِعْرَابُهُ onun (mamulü bittebiyyetinin) irabı, يَكُونُ olur, مِثْلَ misli gibi, اِعْرَابِ مَتْبُوعِهِ ref,nasb,cerr haletinde, lafzi veya takdiri olarak matbusunun irabı gibi olur.
Metnin Toplu Manası; Avamil (etkenler) 3 kısıma ayrılır. Birinci kısım amil, ikinci kısım mamul ve üçüncü kısım irabtır. Biz şu anda ikinci kısım olan “Mamul” derslerimize başlıyoruz. 60 tane amili tamamladık, şimdi o amillerin amel ettikleri şey olan mamulleri göreceğiz İnşallah. İkinci Kısım Mamul hakkındadır. Ve mamuller ise, mamulü bilasale ve mamu bittebiyye olmak üzere ikiye ayrılırlar. Mamulu bittebiyyeden kasıt, yani irabının matbusunun irabı gibi olması gerektiğini bize bildirir. Yani mamullüğü birşeye olan tabiyyetindendir. Haliyle tabi olduğu şeyin irabını aynen almak zorundadır. Tevabi (tabi olanlar) gibi konular geniş zamanlarda sitemizde yer alacaktır. İlk amacımız sarf-nahive ısındırmaktır. Herşey yavaş yavaş olmak zorunda. Bu avamil kitabı İzhar kitabının özetidir. Orada daha detaylı ve farklı konular yer alacak. Kafiye kitabı bambaşka bir boyut, Şerhül Muğni okusak o bambaşka, Muhtasar el-Meani desek o ayrı bir güzellik. Molla Cami hakeza.. Nakış gibi dokuyacağız İnşallah.
Mamul |
Mamulu bitTebiyye 5 tanedir |
Mamulu bilAsale 25 tanedir |
Mamulu BilAsale |
Merfu – 9 |
Mansub – 13 |
Mecrur – 2 |
Meczum – 1 |
Mamulu BitTebiyye |
Sıfat |
Atıf |
Tekid |
Bedel |
Atf-ul Beyan |
Tagsmamuller mamulu bil asale mamulu bittebiyye