Mübalaga-i ism-i fail

54437

 mübalagalı ismi fail

Mübalaga-i ism-i fail: Bir varlıkta bir özelliğin çok fazla bulunduğunu ve bir kimsenin bir şeyi çok fazla yaptığını gösteren isimlerdir. Bu isimler sülasi fiilden türetilirler ve özel vezinleri vardır. Bu vezinler semâidirler. Yani biz istediğimiz fiili herhangi bir vezne sokarak mübalaga-i ismi fail yapamayız. Ayrıca müennes ve müzekker için ayrı sigaları yoktur. Sonlarına ta-i te’nis getirilerek müennes yapılabilirler.

Mübalaga-i ism-i failin vezinleri: Mübalaga-i ism-i failin 11 vezni vardır. Şimdi sırasıyla bu vezinleri öğrenelim:

1. vezin: ( فَعَّالٌ ) veznidir. Bu vezne şu örnekleri verebiliriz:

كَذَّابٌ

وَهَّابٌ

تَوَّابٌ

Çok yalancı

Çok veren, çok bağışlayan

Tövbeleri çok kabul eden

2. vezin: ( فَعَّالَةٌ ) veznidir. Bu vezne şu örnekleri verebiliriz:

سَيَّارَةٌ

فَهَّامَةٌ

عَلاَّمَةٌ

Çok gezen, çok dolaşan

Çok anlayışlı

Çok bilen

3. vezin: ( فَعُولٌ ) veznidir. Bu vezne şu örnekleri verebiliriz:

غَيُورٌ

طَهُورٌ

جَسُورٌ

Çok kıskanç

Çok temizleyici

Çok cesur

4. vezin: ( فَعِيلٌ ) veznidir. Bu vezne şu örnekleri verebiliriz:

سَمِيعٌ

رَحِيمٌ

عَلِيمٌ

Çok iyi işiten

Çok acıyan

Çok bilen

5. vezin: (فَاعُولٌ  ) veznidir. Bu vezne şu örnekleri verebiliriz:

سَاكُوتٌ

فَارُوقٌ

Çok susan

Çok ayırıcı

6. vezin: (فِعِّيلٌ  ) veznidir. Bu vezne şu örnekleri verebiliriz:

فِسِّيقٌ

ظِلِّيمٌ

صِدِّيقٌ

Çok fasık

Çok zalim

Çok dürüst

7. vezin: ( فُعَالٌ ) veznidir. Bu vezne şu örnekleri verebiliriz:

كُبَارٌ

شُجَاعٌ

ضُخَامٌ

Çok büyük

Çok cesur

Çok şişman

8. vezin: (فُعَلَةٌ  ) veznidir. Bu vezne şu örnekleri verebiliriz:

نُوَمَةٌ

لُمَزَةٌ

هُمَزَةٌ

Çok uyuyan

Çok kınayan

Çok alay eden

9. vezin: (مِفْعَالٌ  ) veznidir. Bu vezne şu örnekleri verebiliriz:

مِضْيَاعٌ

مِتْلاَفٌ

مِقْدَامٌ

Çok yayıp saçan

Çok müsrif, savurgan

Çok atılgan

10. vezin: (مِفْعِيلٌ  ) veznidir. Bu vezne şu örnekleri verebiliriz:

مِعْطِيرٌ

مِنْطِيقٌ

مِسْكِينٌ

Güzel kokuyla çok kokulanan

Çok güzel konuşan

Çok fakir

11. vezin: (تِفْعَالٌ  ) veznidir. Bu vezne şu örnekleri verebiliriz:

تِكْلاَمٌ

تِبْيَانٌ

Çok söz söyleyen

Çok açıklayan