5- Sahabelerin Sayısı:
Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) vefat ettiği
zaman hayatta olan Sahâbelerin miktarı hususunda bazı tahminler yürütülmüştür.
Bunlar arasında epeyce bir fark gözükmektedir. Sözgelimi Ebu Zür’ati’r-Râzi, o
sıralarda Mekke-Medine havâlisinde 114 bin müslüman bulunduğunu söyler. Ali
İbnu’l.-Medînî yüzbinden fazla der. er-Râfi’î 30 bin kadar Medine ve 30 bin
kadar da Arap kabilelerinde olmak üzere toplam 60 bin kadar müslüman bulunduğunu
kaydeder. Sahâbe hayatlarını incelemek üzere te’lif edilen kitaplârda ismen
zikredilenler onbini bulmaz. Bunların en hacimlisi olan el-İsabe’de İbnu Hacer
12.293 adet tercüme verir ise de bunlardan bir bölümü, kitabın el-Kısmu’r-Râbî
bölümlerinde kaydedilen ve sahabe sayılmayan şahıslardır, bir kısmı da Künâ
bölümünde, ismi göstermek üzere mükerreren kaydedilen şahıslardır. Şu halde
ismen bilinen sahabeler onbin civarında kalmaktadır.[1]
Sahabilerin sayısını kesin olarak belirtmeye
imkan yoktur. 40-120 bin arasında değişen rakamlar kitaplarda yer almaktadır.
Ashabın biyografisine tahsis edilmiş eserlerde ise, 10-12 bin sahabi
tanıtılmaktadır. Hicretin bir veya ikinci yılında bizzat Hz. Peygamber’in
emriyle yapılmış ilk nüfus sayımı dışında, bilhassa son yıllarda
gerçekleştirilmiş herhangi bir nüfus sayımından bahsedilmemektedir. Bu sebeple
istatistiğe dayalı dayalı rakam vermek imkanı yoktur.[2]
[1]
İbrahim Canan, Kutub-i Sitte Tercüme ve Şerhi, Akçağ Yayınları: 1/534-535.
[2]
İsmail Lütfi Çakan, Hadis Usulü, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi
Yayınları: 86.