Hadis Usulü

Hadis Usulü Online Oku İçindekiler Hadis Usulü Online Oku

İÇİNDEKİLER

HADİS USÛLÜNE GİRİŞ

HADİS ISTILAHLARI

B- Faydası:

Hadis, Haber, Eser, Kudsî Hadis

Bize Naklediliş Yolları İtibariyle Haberin Kısımları

Mütevatir

Âhâd Haberlerin Hükmü

Âhâd HADİS

Li Zâtihî Sahih’in Tanımının Açıklanması

Kabule Engel Bir İllet (İllet-i Kâdiha)

Aynı Hadiste Sahih Ve Hasen Olma Niteliklerinin Birarada Bulunması

Mana Yoluyla Hadis Rivayeti

Mevzu (Uydurma) Rivayetler

Cerh Ve Ta’dîl

Cerh ve Ta’dîl Teâruz Ederse (Çatışırsa):

HABERİN, KENDİSİNE İZAFET EDİLDİĞİ KİMSE BAKIMINDAN KISIMLARI

Hadis Tahammülü ve Edâsı (Hadis Almak ve Rivayet Etmek)

Kütüb-i Sitte Kitapları

4- Ebû Dâvûd’un Sunen’i

Ebû Dâvûd

5- Tirmizî’nin Sunen’i

Tirmizî

İbn Mâce

6- İbn Mâce’nin Sunen’i

İmam Ahmed’in Müsned’i

İlim Adamlarının Müsned’deki Hadisler ile İlgili Görüşleri

Ahmed b. Hanbel

Âlimin Ve Müteallimin (Öğrencinin) Âdâbı

Ortak Âdâbın Bir Kısmı

Muallim (Öğretmen)e Has Bir Kısım Âdâb

Öğrenciye Has Bazı Âdâb

USUL-İ HADÎS

2- Usûl Bilgisinin Gereği:

3- Usûl Kaidelerinin Menşei:

5- “Usûl”le İlgili Te’lifler

C) Türkiye’de Hadis Usulü Çalışmaları:

A) Mütekaddimuna Ait Eserler:

B) Müteahhiruna Ait Eserler:

C) Türkiye’de Hadis Usulü Çalışmaları:

66- Selef Devrinde Usûl-i Hadîs

7- “Ebû Hanîfe Hadîste Nâkiddir, Cerh Ve Ta’dîl Sahibidir”

8- Ebû Hanîfe’nin Hadîs Kabûlündeki Şartları

9- Hadis İlminin Dalları:

1. Rivâyetü’l-Hadis İlmi:

2. Dirâyetü’l-Hadis İlmi:

3. Cerh ve Ta’dil İlmi (İlmu’l-Cerh ve’t-Ta’dil):

4. Râvîler Tarihi İlmi (İlmu Tarihu’r-Ruvât):

5. Hadislerin Vürûd Sebepleri İlmi (İlmu Esbabi Vurudi’l-Hadis:

6. Garîbu’l-Hadis İlmi:

7. İlelü’l-Hadîs İlmi (İlmu İlelü’l-Hadis):

8. Muhtelifu’l-Hadîs İlmi:

9. Nâsih ve Mensûh İlmi:

HADÎS, SÜNNET, ESER, HABER, RİVAYET

Hadis İlmi

1) Usul-i Hadis:

Hadis İle İlgili Terimler

2) Furu-i Hadis:

Hadisin (Sünnetin) Dindeki Yeri ve Önemi:

SÜNNET NE DEMEKTİR

Kanun (Hüküm) Anlamı Olarak Sünnet:

Peygamberin Tavrı Olarak Sünnet

Dinin Kaynağı Sünnet

Terim Anlamıyla Sünnet

Sünnetin Çeşitleri

1) Kavlî Sünnet (Sözlü Hadis):

2) Fiilî Sünnet (Fiili Hadis):

Hz. Peygamber’in Fiilleri:

3. Takriri Sünnet:

A) Sarih (açık) Takrir:

B) Zımni Takrir:

4) Vasıf (Vasfi) Sünnet:

A) Hılki (Ahlaki) Sıfat:

B) Hulki (Yaratılışla İlgili) Sıfat:

Sünnetin Hüküm Kaynağı Olduğunu Gösteren Deliller

Sünnetin Kitab’a Göre Yeri ve Fonksiyonu:

Peygamberin Sünnetinin İşlevi

Sünnetin Rivâyet Bakımından Çeşitleri

Senedinde Kopukluk Bulunan Hadisler

Ahad Hadisle Amel Etmenin Şartları

Mâlikîlerin Âhad Haberi Delil Kabul Etmesi

Muhaddîs, Fakîh Ve Usûlî’nin Sünnet Anlayışları

Hadisde ESER

1) Ashabu’l-Eser:

2) Ashabu’r-Rey:

HABER Hadis İlminde Haber

3- İsnad Müslümanlara Has Bir İmtiyazdır:

B) Metin:

4- İsnadın Menşeî:

5- Senedin Kısımları-Senedin Çözümü:

7- Hadis Senetlerinde Geçen Bazı Kısaltmalar:

6- Senedin Okunuşu:

8- Hadisde Senedin Önemi:

9- Uzunluklarına Göre Senedin Kısımları:

B) Nâzil İsnadlar

A) Âlî İsnadlar:

10- Senette Ulvîyetin (Yakınlığın) Çeşitleri:

11- Bâzı Müelliflerin Âlî Senedleri:

12- Esahhu’l-Esânid:

13- Bazılarına Göre Diğer Esah İsnadlar:

14- Bazı Ashâbın Esah İsnadları:

15- Bazı Beldelerin Esah İsnadları:

16- Ehvelü’l-Esanîd:

17- İsnad, Senet Ve Metin İle İlgili Terimler

RİVAYET

1- RİVAYETİN ADABI

1) İyi Niyet (İhlas):

A- Tâlibin (Hadis Öğrencisinin) Âdâbı:

2) Hadisi Ehlinden Almaya Çalışmak:

3) Öğrendiğiyle Amel Etmek:

4) Hocaya Saygı Göstermek:

5) Arkadaşlarına Yardımcı Olmak:

6) Tedrici Bir Metodla Çalışmak:

7) Hadis Usulüne Önem Vermek:

8) Kendisinden Aşağı Olandan Hadis Almak:

9) Hadisleri Kavramaya Çalışmak:

10) Hadis Kitaplarına Önem Vermek:

11) Hadis Dinleme İşini En Az Temyiz Yaşında Yapmak:

B- Muhaddisin Âdâbı (Hadis Hocasının Ahlakı):

2- Haddini Bilmek Ya Da Ehliyete Riayet:

3- Kendisinden Daha Ehil Olana Saygı Göstermek:

4- Karıştırma İhtimali Belirince Hadis Rivayetini ve Okutmayı Bırakma:

1- İyi Niyet ve Üstün Ahlak Sahibi Olmak:

5- Hadis’e ve Hadis Meclislerine Ehemmiyet Vermek:

6- Kitap Yazmak Veya Öteki İlmi Faaliyetlerde Bulunmak:

7- Hadis Tedrisi Esnasında Birtakım Kurallara Uymak

8- Şeyhine Saygılı Olmak:

A) Hadîs Öğrenim ve Öğretim Yolları (Tahammül Ve Edâ Yolları):

HADİSLERİN TAHAMMÜL VE EDÂSI

1- Sema (İşitme):

2- Kırâat Ala’ş-Şeyh (Arz, Sunma, Okuma):

3- İcazet (İzin):

4- Münâvele (Elden Verme):

5- Kitabet (Mükatebe-Yazışma):

7- Vasiyye (Vasiyet):

6- İ’lamu’ş-Şeyh (Bildirme):

8- Vicâde (Bulmak):

Vicadet

Mükaşefe Ve Rüya

B) Rivayet Lafızları:

2. Rivayet Lafızlarının Önemi:

C) Hadis Öğretimi Usulleri:

1) Okuyup Geçme Usulü:

2) Açıklanması Gerekli Noktaları Açıklama Usulü:

3) Uzun Uzun Açıklama Usulü:

3- RİVAYETİN SIFATI:

A) Lafzan (Kelimesi Kelimesine Aynen) Rivayet:

B) Ma’nen Rivayet:

Ma’nen Hadis Rivayet Eden Ravide Aranan Şartlar:

4- RİVAYET MAHSULLERİ:

A) Tasnif Devri Öncesi Rivayet Mahsulleri:

2) Cüzler:

3) Erbeunlar:

B) Tasnif Devri Rivayet Mahsulleri:

2) Ale’l-Ebvab Rivayet Mahsulleri:

3) Ale’l-Ahruf (Alfabetik) Rivayet Mahsulleri:

Rivayet İle İlgili Terimler

Rivayet İle İlgili Diğer Hususlar

İLMUR-RİCAL

1- RÂVİ

2- RÂVİLERİN DERECELERİ:

3- RÂVÎNİN TABAKALARI:

A) Sahabe[1]

1. Bir Şahsın Sahâbe Olduğu Ne Yolla Anlaşılır?

2. Sahâbenin Adaleti:

3. Ashabı Öven Ayetlerden Bazıları:

4. Ashabı Öven Hadislerden Bazıları:

5. Ashaba Dil Uzatan Zındıktır:

Sahabelerin Tabakaları

6. Ashabı Ta’dîlin Mahiyeti:

1. Fazilete Göre Taksimleri

2. Rivayete Göre Taksimleri

B) Az Rivayet Eden Sahabeler (Mukillûn):

Sahabelerin Değişik Sayıda Hadis Rivayet Etmesine Etki Eden Sebepler

Hadis Rivayeti ve Sahabiler

3. Âlim Sahabeler:

5- Sahabelerin Sayısı:

4- Abadile (Abdullahlar):

6- En Son Vefat Eden Sahabe:

7- Sahabelerle İlgili Literatür:

Asr-ı Saâdet:

Aşere-i Mübeşşere:

B) Tâbiîler

Tâbiîlerin Tabakaları

1. Muhadramun:

2. Fukaha-yı Seb’a:

Tâbiîn

Raviler İle İlgili Terimler

C) Etbauttâbiîn

HADİS TENKİDİ

Cerh ve Ta’dil Kitapları:

2- RAVİDE ARANAN ŞARTLAR

A) Adalet

Adâleti Sağlayan Şartlar

3- METÂİN-İ AŞERE-TA’N NOKTALARI

A) Ravinin Adaletini Cerheden Sebepler (Adalet Vasfına Yönelik Ta’n Noktaları):

2- Töhmet-i Kizb-İttihamu’r-ravi bi’l-kizb:

4- Bid’at-Bid’atu’r-ravi:

3- Fısk-Fısku’r-ravi:

5- Cehâlet-Cehaletu’r-ravi:

Cehâletin Sebepleri

Meçhul Konusunda İstisnaî Hükümler

B) Ravinin Zabtını Cerheden Sebepler

1- Vehim:

2- Gaflet-Fartu’l-ğafle:

3- Fuhş-i Galat-Kesretu’l-ğalat:

5- Muhalefet-Muhalefetu’s-sikat:

4- CERH VE TA’DÎL KAİDELERİ

4- Sû’i’l-Hıfz:

Rivâyet Ve Şehadet Arasındaki Farklar

Cerh Ve Ta’dîl’in Bir Ravide Birleşmesi

Cerh Ve Ta’dîl Bir İçtihaddır:

Cerh ve Ta’dilin Önemi:

Cerh Ve Ta’dîl Caizdir

Muhtelefun Fih Hakkında Ulemanın Kabul Ettiği Umumî Prensib

Cerh Ve Ta’dil Elfazının Tabakaları:

5- CERH VE TA’DİL LAFIZLARI

Cerh Ve Ta’dil Elfazının Hükümleri:

Ta’dîl Elfazı:

Cerh Elfazı

6- İBNİ HACER’İN 12’Lİ RİCAL TAKSİMİ

7- CERH VE TA’DİL SONUCU RAVİLER

8- CERH VE TADÎLDE TESAHÜL VE TEŞEDDÜD

Sened ve Metin Tenkidi

A) Sahih Hadislerin Özellikleri:

B) Hadiste Zayıflık Alametleri:

C) Mevzu Hadislerin Özellikleri:

MERVİYY-HADÎSLER

1- KABUL VEYA RED AÇISINDAN HADİS ÇEŞİTLERİ

A) Makbul:

B) Merdud:

2- SENEDİN MÜNTEHASI (HADİSİN SÖYLEYENİ-İLK KAYNAĞI) AÇISINDAN HADÎS ÇEŞİTLERİ

A) Kudsi-Nebevi Hadis:

B) Merfu Hadîs:

Merfu Hadisin Kısımları

A) Kavli:

1) Sarahaten (Açık) Merfu Hadis:

B) Fili:

C) Takriri:

A) Kavli:

2) Hükmen Merfu Hadis:

B) Fili:

C) Takriri:

Merfu Hadise Delalet Eden Bazı İfadeler

Mevkuf Hadislerde Sahihlik ve Zayıflık

D) Maktu Hadîs:

Merfu, Mevkuf ve Maktu Hadis Hakkında Bilinmesi Gereken Birkaç Nokta:

3- SENETTEKİ İTTİSAL DURUMUNA GÖRE HADÎSLERİN ÇEŞİTLERİ

B) Gayr-ı Muttasıl (Munkatı) Hadîs.

A) Muttasıl (Müsned-Mevsûl) Hadîs.

4- SENET (RAVİ) SAYISINA GÖRE (VEYA DERECE-İ ŞUYU’ AÇISINDAN) HADÎS ÇEŞİTLERİ

A) Mütevâtir Hadîsler:

1) Lafzî Mütevâtir:

2) Manevî Mütevâtir:

Mütevatir Hadisin Hükmü

Mütevatir Hadiste Sayı

Mütevatir Hadislerle İlgili Eserler

B- Âhad Hadîsler (Haber-i Vahid):

1) Meşhur Hadis:

A) Sened Tetkiki Sonuçlarına Göre Meşhur Hadisler:

A2) Hasen Meşhur Hadis:

A3) Zayıf Meşhur Hadis:

B) Şöhret Buldukları Yere Göre Meşhur Hadisler:

B2) Hadisçiler-Ulema ve Halk Nezdinde Meşhur Hadisler:

B3) Fakihler (İslam Hukukçuları) Nezdinde Meşhur Hadisler:

B4) Usulcüler (Fıkıh Usulcüleri) Nezdinde Meşhur Hadisler:

B5) Halk Nezdinde Meşhur Hadisler:

Meşhur Hadisin Hükmü

2) Azîz Hadis:

3) Garîb (Ferd) Hadis:

B6) Tasavvuf Ehli Nezdinde Meşhur Hadisler:

B- Ferd-i Nisbî:

A- Ferd-i Mutlak:

5- SIHHAT DURUMUNA GÖRE VEYA HÜKÜM AÇISINDAN HADÎSLER

A) Sahîh Hadîs:

Sahih Hadislerin Dereceleri

Sahîh Hadisin Kısımları

1- Sahîh li-Zâtihi:

2- Sahîh li-Ğayrihi-Sahih la li Zatihi:

Sahih Hadisin Hükmü

Sahih Hadislerle İlgili Eserler

Sahih Terimiyle İlgli Bazı Notlar

B) Hasen Hadîs:

Hasen Hadisin Kısımları

1) Hasen lî Zâtihi Hadis:

2) Hasen lî Gayrihi Hadis:

Tirmizi’nin Hasen Hadis Anlayışı:

Hasen Hadisin Hükmü

Sahîh Ve Hasenle İlgili Altın Kaideler

İtibar, İstişhad, Mütabaat:

Hasen Hadis ile ilgili Bazı Terimler

C) Zayıf Hadîs:

Sikanın Ziyadesi

Zayıf Hadisin Dereceleri

Zayıf Hadisin Hükmü

Hadiste Zayıflık Sebepleri

1) Seneddeki İnkıta Sebebiyle Zayıf Hadis Çeşitleri:

A) Mürsel Hadîs:

İrsalin Çeşitleri

Mürsel Hadislerin Dereceleri

Mürsel Hadisle İlgili Eserler

İnkıta’ Türleri:

B- Munkatı’ Hadîs:

1) Zahiri İnkıta’ (Açık Kesiklik):

2) Hafi İnkıta (Gizli Kesiklik):

Munkatı’ Hadislerin Hükmü:

2- Tedlîsü’t-Tesniye:

2) Ravideki Cerhi Gerektiren Hallere Göre Zayıf Hadis Çeşitleri:

A) Mevzu Hadis:

B) Metruk-Matruh Hadîs:

Muallel Hadisin Hükmü

Hadislerdeki İllet Çeşitleri

İllet Konusunda Yazılan Eserler

Muzdarib Hadisin Hükmü

I-İ) Musahhaf Ve Muharref Hadîsler:

Tashif Türleri:

2) İsnadda Tashif:

3) İşitmeye Yönelik Tashif:

4) Manaya Yönelik Tashif:

4) Sahîh, Hasen Ve Zayıf Arasında Müşterek Hadîs Nevileri

A) Merfu, Mevkuf Ve Maktu Hadîsler:

B) Müsned Hadîs:

C) Muttasıl (Mevsul):

G) Musahhaf Ve Muharref Hadîsler:

I) Nâzil Hadisler:

İ) Meşhûr Ve Müstefîz Hadîsler:

J) Azîz Hadîs:

K) Ferd (Garib) Hadîsler:

Ferd Hadisin Hükmü

Garib Hadis

Garib Hadisin Hükmü

L) Mütâbi, Şâhid Ve Âzıd Hadîsler:

6) TEARUZ AÇISINDAN HADİSLERİN SINIFLANDIRILMASI

A) Muhkem:

B) Muhtelif:

MEVZÛ HADÎSLER

Hadis Uydurma Girişimleri

Hadis Uyduran Gruplar

Mevzu Hadîslerin Ortaya Çıkışı

1- Hariciler:

3- Zındıklar:

2- Kelâm Münakaşaları:

4- Kıssacılar:

5- Salih Fakat Cahil Kişiler:

6- Özel Maksatlarla Hadis Uydurmak:

Mevzu Hadisleri Tanıma Yolları

1- Uydurmacıları Tanıma Yolları:

B) İhbar:

C) Araştırmalar:

2- Uydurulmuş Sözleri Tanıma Yolları:

A) Haberin Lafzında ve Manasında Bozukluk Bulunması:

B) Bir Çok İnsanın Görmesi Gereken Bir Olayı Bir Kişinin Rivayet Etmesi:

C) Kur’an’a Ve Sahih Sünnete Aykırı Olması:

D) Akla, His Ve Müşahedeye Aykırı Olması:

E) Tarihi Olaylara Aykırı Düşmesi-Ravinin Hali:

F) İyilik ve Kötülüğün Karşılığının Abartılı Oluşu:

G) Elde Mevcut Güvenilir Hadis Kitaplarında Bulunmaması:

Hadis Uydurma Girişiminin Sebepleri

1- Dindarca Mülahazalar-İslam Dini’ne Hizmet Etmek Arzusu:

2- Dîni Yıkmak Maksadıyla Zındıkların Uydurması-İslam Düşmanlığı:

4- Halife Ve Emirlere Yaklaşmak Arzusu:

– Fırka, Mezheb Ve Kabilesini Savunma İhtiyâcı:

5- Geçim Kaynağı Olarak Hadis Uyduranlar:

6- İmtihan Maksadıyla Uydurmalar:

7- Fetvalarına Delil İçin:

8- İstiğrab İçin:

10- Kabîle, Aşiret, Şehir, Irk ve Cinsle İlgili Uydurmalar:

Mevzu Hadislerin Zararları

1) İslam’ı Doğru Anlamaya Engel Olmak:

9- Ticarî Maksadlarla-Şahsi çıkar Sağlama Düşüncesi:

2) Dini Tahrif Etmek:

3) Ayrılığı Körüklemek:

4) Dinden Soğutmak:

5) Irk, Milliyet ve Dil Üstünlüğü Fikrini Yaymak:

6) Halkı Cahil Bırakmak:

Hadîs Uydurmanın Hükmü

Mevzu Hadis Rivayet Etmenin Hükmü

Uydurma Faaliyetlerinin Neticesi

1) Sahih Hadisleri Müstakil Eserlerde Toplamak:

Hadis Uydurulmasına Karşı Alınan Tedbirler

2) Hadis Tenkidi Tekniklerini Dünyada İlk Kez Uygulamak:

3) Hadis Uyduranlara Karşı Mücadele Etmek:

4) Ravileri Tanıtan Eserler Yazmak:

5) Hadis Diye Uydurulmuş Sözleri Toplayan Eserler Yazmak (Mevzuat Edebiyatı):

Bazı Mevzu Hadisler

Mevzu Hadisle İlgili Eserler

Hadisler Günümüze Nasıl İntikal Etmiştir

Hadis Kitaplarının Dereceleri

HADÎSTE NESH

NESHİN ÇEŞİTLERİ

2- Sünnetin Kur’ân’la Neshi:

1- Sünnetin Sünnetle Neshi:

NESHİN BİLİNME YOLLARI

İHTİLAFU’L HADÎS

İHTİLAFI GİDERME YOLLARI

A) Râvinin Haliyle İlgili Tercih Sebepleri:

B) Hadisi Elde Ediş (Tahammül)’le İlgili Tercîh Sebepleri

C) Rivâyetin Keyfiyeti İle İlgili Tercih Sebepleri

D) Hadisin Vürûd Vaktine Göre Tercih Sebepleri

E) Haberin Lafzına Göre Tercih Sebepleri

F) Hadisin Taşıdığı Hükümle İlgili Tercih Sebepleri

4- Tevakkuf

G) Harici Sebeplerle Tercih Sebepleri

İhtilaf Üzerine Te’lifat

HADÎSİ ANLAMAK İÇİN NELERE DİKKAT ETMELİ

2- Güvenilir Şerh:

3- Ehliyetli Tercüme:

İlgili Makaleler