7- Sahabelerle İlgili Literatür: Hadis Usulü Online Oku

7- Sahabelerle İlgili Literatür:

Sahabe neslini tanıtan hal tercümesi kitapları
pek çoktur. Ancak bunlardan üç tanesi pek meşhur ve yaygındır. Şimdi bunları
sırasıyla tanıyalım:

1)
İbn Abdilberr el-Kurtubi (463/1071)’nin “el-İstiab fi ma’rifeti’l-ashab”ı 3500
kadar biyografiyi ihtiva eden bu eser, el-İsabe kenarında ve müstakillen
basılmış bulunmaktadır.

2)
İbnu’l-Esir el-Cezeri (630/1233)’nin “Üsdü’l-ğabe fi ma’rifeti’s-sahabe” 8000
kadar biyografiyi ihtiva eden bu değerli eserin son 7. cildi hanımlara tahsis
edilmiştir.

3)
İbn Hacer el-Askalani (852/1448)’nin “el-İsabe fi temyizi’s-sahabe”si 12279
biyografiyi tetkik eder. El-İsabe, konuya ait eserlerin en hacımlısı olması
yanında farklı tertibi ile de dikkat çekmektedir. Kendisinden önceki iki eser
gibi alfabetik olma genel özelliği içinde her harf için dört kısım düşünülmüş ve
uygulanmıştır.

a)
Herhangi bir hadis ya da haberde sahabi olduğu açık ya da kapalı şekilde
belirtilmiş olanlar, (Elif harfinden bu gruba girenler 1/13-93’dedir)

b)
Sahabe arasında zikredilen çocuklar. Bunlar, Hz. Peygamber vefat ettiğinde
temyiz yaşının altında bulunmaktadırlar. Hz. Peygamberin onları görmüş olması
ihtimalinden dolayı sahabiler arasında zikredilirler (bk. 1/93-99)

c)
Hem İslamdan önce hem de İslam döneminde yaşadıkları bilinen fakat Hz.
Peygamberle görüşmemiş kimselerdir. Bunlara, “sahabi olduklarına bazı kitaplarda
işaret edilenler” denebilir (bk. 1/99-117)

d)
Daha önceki biyografik eserlerde yanlışlıkla sahabi olarak zikredilenler (bk.
117-136). Bu dördüncü gruba dair ilk çalışmayı İbn Hacer yapmıştır. O, bu
noktayı özellikle vurgular.

Sahabi biyografisi ile ilgili Türkçe’de bazı
teşebbüsler olmuşsa da hiç biri tamamlanamamıştır.[1]