5. Hadislerin Vürûd Sebepleri İlmi (İlmu Esbabi
Vurudi’l-Hadis:
Hadislerin söyleniş veya bir fiil bildiriyorsa
işleniş sebeplerini konu olarak alan ilme denir. Kur’an-ı Kerim için Esbabu’n-Nüzul
İlmi ne ise, hadisler için Esbabu Vurudu’l-Hadis ilmi odur.
Bu ilim daha çok hadislerin nasih ve mensuhunu
anlamada yardımcı olur. Ayrıca hadislerin taşıdığı hükmü anlamaya da yardım
eder.
Esbabu Vurudi’l-Hadis konusunda yazılan en
önemli eser, İbnu Hamze ed-Dimeşki’nin (1054-1120h./1644-1708m.) el-Beyan ve’t-Ta’rif
fi Esbabi Vurudi’l-Hadisi’ş-Şerif adlı kitabıdır.
[1]
Hadislerin daha iyi anlaşılmasını sağlayan bu
dalda, Suyûtî’nin “el-Lüma” isimli bir eseri vardır.
[2]
[1]
Talat Koçyiğit, Mücteba Uğur, İ. Hakkı Ünal, İmam-Hatib Liseleri İçin Hadis
Usulü, 12. sınıf: 83-84.
[2]
İsmail lütfü Çakan, Akif Köten, Şamil İslam Ansiklopedisi: 2/289.