Sahabe Mürseli:
Mürsel hadîs zayıf hadisler sınıfına girerse de,
iltibâsa meydan vermemek için sahâbe mürseli’nin bundan müstesna tutulduğunu
hemen belirtmemiz gerek. Çünkü bir çok sahâbe, Resûlullah (aleyhissalâtu
vesselâm)’tan bizzat işitip görmediği bir kısım sünnet’i rivâyet etmiştir.
Sözgelimi, İbnu Abbâs (radıyallahu anh) Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’ın
vefatı sırasında 8 yaşlarında bir çocuk olduğu halde, çok miktardaki rivâyetiyle
muksirûn arasında yer alır ve üstelik kendi doğumundan önceki hâdisleri de,
kimlerden dinlediğini belirtmeden, sanki bizzat görmüş veya dinlemiş gibi
anlatmıştır. İbnu Abbâs (radıyallahu anh)’ın rivâyetleri üzerinde yapılan
incelemeler, bunlar arasında sâdece yedi tânesinin şahsî görgü ve müşâhadesine
dayandığını, gerisinin ise mürsel olduğunu ortaya koymuştur. Bu hadîslerin
sıhhati hususunda hatıra gelebilecek suali, ûlema “sahâbe mürseli sahîhtir” diye
cevaplar ve bu hususta hiçbir tereddüde yer bırakmaz.
[1]
Bazı alimler “Sahabinin sahabi raviyi atlaması
kusur teşkil etmez” derler ve sahabe mürselini zayıf hadis saymazlar.
[2]
Sahabenin hepsi tam adaletli sayıldığı için
onların mürselleri mevsul (isnadı kesiksiz) kabul edilmiştir.
[3]
[1]
İbrahim Canan, Kutub-i Sitte Tercüme ve Şerhi, Akçağ Yayınları: 2/111.
[2]
İsmail Lütfi Çakan, Hadis Usulü, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi
Yayınları: 133.
[3]
Talat Koçyiğit, Mücteba Uğur, İ. Hakkı Ünal, İmam-Hatib Liseleri İçin Hadis
Usulü, 12. sınıf: 11.