Mütevatir Hadislerle İlgili Eserler:
Mütevâtire hadîsler üzerine muhtelif te’lifât
yapılmıştır. Celâleddîn es-Suyûtî (911/1505), önce el-Fevâidu’l-Mütekâsire fi’l-Ahbâri’l-Mütevâtire’yi
te’lif etmiş sonra bunu el-Ezhârû’l Mütenâsire fi’l-Ahbâri’l-Mütevâtire adıyla
ihtisar etmiştir. Hadisleri konularına göre tasnif ve tertip ederek kaynaklarını
ve muhtelif senedlerini vermiştir. Bunu da tekrar, senetlerini atıp, sadece
metinlerini bırakarak Katfu’l-Ezhâr adıyla ikinci sefer ihtisar eder. İçerisinde
112 kadar mütevatir hadîs mezkûrdur.[1]
Ebu’l-Feyz Mevlâna Ca’fer el-Hasenî el-İdrîsî
(1345/1926) -ki el-Kettânî diye meşhurdur- Nazmu’l-Mütenâsir mine’l-Hadîsi’l-Mütevâtir
adlı te’lifinde 310 hadîsin mütevâtir olduğunu söyler.[2]
Sayı, bir kısım mânevî mütevatirlere de yer verdiği için kabarmıştır.
Ebu Abdillah Muhammed İbnu Muhammed İbnu Ali (v.
953/ 1546) -ki İbnu Tûlûn diye meşhurdur, el-Leali’l-Mütenâsire fi’l-Ehâdîsi’l-Mütevâtire’yi
yazmıştır. Bu eseri, Ebu’l-Feyz Muhammed Mürtezâ el-Hüseynî ez-Zebîdî Laktu’l-Leâlî’l-Mütenâsire
fi’l-Ehâdîsi’l-Mütevâtire adıyla özetlemiştir.[3]
Abdulaziz el-Ğımari, “İthafu zevi’l-fedaili’l-müştehera
bima vaka’a mine’z-ziyadeti ale’l-Ezhari’l-mütenasıra fi’l-ehadisi’l-mütevatıra”
adıyla Kettani’nin eserine ilavelerde bulunmuştur.
Ebu’l-Hasan Muhammed Sadık es-Sindi el-Medeni,
“Suyuti, bazı hadisler hakkında mütevatir hükmü vermekte gevşek davranmıştır.”[4]
der. Bu tenkid, lafzan mütevatir hadisler hakkındaki tesbitlere yöneliktir.
[5]
[1]
Kettani, er-Risaletu’l-mustatrafe: 159.
[2]
Fas, 1328; Beyrut, Tarihsiz, 157 sayfa.
[3]
İbrahim Canan, Kutub-i Sitte Tercüme ve Şerhi, Akçağ Yayınları: 2/77-78.
[4]
Bk. Kettani, Nazmu’l-mütenasir: 4.
[5]
İsmail Lütfi Çakan, Hadis Usulü, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi
Yayınları: 108-109.