7- Mürüvvet-Muruet:
Kişinin
ahlâkî yönünü ilgilendirir. Örfen kınanan, hoş karşılanmayan davranışlardan
kaçınmaktır. Mahallin geleneklerine, değerlerine, âdetlerine riâyetsizlikler
râvinin mürüvvetini zedeler.
Bağdâdî,
Kifâye’de der ki: “Alimlerden pek çoğu muhaddîs ve şâhidin, dinen mubâh olan
birçok şeyden kaçınması gerekir demiştir. Giyimde fazla tevâzu (tebezzül),
tenezzüh için yollara oturmak, sokakta yiyip içmek, düşüklerle sohbet, yol
kavşaklarında tebevvül (akıtma), ayakta akıtma, şakalaşmada ifrât ve mürüvveti
zedeleyici kabûl edilen herşey”. Âlimler, “Bunları yapanın adâleti gider ve
şehâdetinin reddi gerekir” görüşündedirler.[1]
Kişileri
alay ve eğlenceye almak gibi basit davranışlarda bulunanlar itimada layık
değildirler. Ayrıca ihtiyacı olmadığı halde hadis öğretimi karşılığında ücret
alanların rivayetlerine de güvenilmez. Bidatçı dinden çıkma safhasında değilse
ve bid’atının propagandasını yapmıyorsa, rivayetleri kabul edilebilir, aksi
halde terkedilir.
[2]
[1]
İbrahim Canan, Kutub-i Sitte Tercüme ve Şerhi, Akçağ Yayınları: 2/11.
[2]
İsmail Lütfi Çakan, Hadis Usulü, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi
Yayınları: 78.