6- İ’lamu’ş-Şeyh (Bildirme):
Hocanın, öğrencisine -icâzetten söz etmeksizin
veya rivayetine izin vermeksizin- belli bir hadis veya hadis kitabı hakkında
sadece, “Bu hadis -veya kitap- benim mesmuâtımdır, benim duyduğumdur, benim
rivayetim işte budur.” vb. sözlerle açıklamada bulunmasına i’lam denilir. Burada
sadece bildirim vardır. Bu yolla alınan hadislerin rivâyetini muhaddislerden,
fukahâ ve usulcülerden çokları kabul ederken bazıları da bunun câiz olmadığını
söylerler. İbnu Cüreyc, İbnu’s-Sabbâğ eş-Şâfiî, Ebu’l-Abbâs el-Ğamrî gibi
Zâhiriye’den bazıları da: “Şeyh şâyet: “Bunlar benim merviyatımdır, sakın
rivâyet etmiyesin” diyecek olsa bile yine de rivayet etmesi caizdir” demiştir,
çünkü hoca zaten o hadisi tahdis etmiş oluyor, ondan rucuuna itibar edilmez”
demektedirler. Ancak bu durumda, sahih
olan, rivayetin caiz olmayacağıdır. Ne var ki, senedce sahihse onunla amel
gerekir.[1]
[1]
İbrahim Canan, Kutub-i Sitte Tercüme
ve Şerhi, Akçağ Yayınları: 2/65;
İsmail Lütfi Çakan, Hadis Usulü, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi
Yayınları: 59; Sabahaddin Yıldırım, Şamil İslam Ansiklopedisi: 6/88.