Arapça GramerArapça Gramer Kitabı Online Fihrist

Mülk Suresi İrabı Arapça Dersleri


سورة الملك
 (67)

بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

(67- MÜLK SÛRESİ)  Rahmân ve Rahîm olan Allah’ın adıyla

تَبَارَكَ الَّذِي بِيَدِهِ الْمُلْكُ وَهُوَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ {67/1}

1. Mutlak hükümranlık elinde olan Allah, yüceler yücesidir ve O’nun her şeye gücü yeter.

mukaddes ve münezzeh olmak (hissi yahut manevi) hayrı bol olmak, şanı yüce olmak

تَبَارَكَ

saltanat, hükümdarlık, mülk, mülkiyet

الْمُلْكُ

 الَّذِي خَلَقَ الْمَوْتَ وَالْحَيَاةَ لِيَبْلُوَكُمْ أَيُّكُمْ أَحْسَنُ عَمَلاً وَهُوَ الْعَزِيزُ الْغَفُورُ {67/2}

2. O ki, hanginizin daha güzel davranacağını sınamak için ölümü ve hayatı yaratmıştır. O, mutlak galiptir, çok bağışlayıcıdır.

(ism-i tafdîl) en güzel, daha güzel, daha iyi

أَحْسَنُ

imtihan etmek, denemek

بَلاَ يَبْلُو بَلاَءً

اَلَّذِي خَلَقَ سَبْعَ سَمَاوَاتٍ طِبَاقًا ماَ تَرَى فِي خَلْقِ الرَّحْمَنِ مِنْ تَفَاوُتٍ فَارْجِعِ الْبَصَرَ هَلْ تَرَى مِن فُطُورٍ {67/3}

3. O ki, birbiri ile kat kat yedi göğü yaratmıştır. Rahmân olan Allah’ın yaratışında hiçbir uygunsuzluk göremezsin. Gözünü çevir de bir bak, bir bozukluk görebiliyor musun?

ihtilaf, ayrılık, uygunsuzluk, değişiklik

تَفَاوُتٌ

kat kat olanlar, katlar

طِبَاقٌ

yarık, çatlak

اَلْفَطْرُ ج فُطُورٌ

döndürmek

أَرْجَعَ يُرْجِعُ

         

 ثُمَّ ارْجِعِ الْبَصَرَ كَرَّتَيْنِ يَنْقَلِبْ إِلَيْكَ الْبَصَرُ خَاسِأً وَهُوَ حَسِيرٌ {67/4}

4. Sonra gözünü, tekrar tekrar çevir bak; göz (aradığı bozukluğu bulmaktan) âciz ve bitkin halde sana dönecektir.

şaşkın, hayrette kalan

خَاسِئٌ

iki kere

كَرَّتَيْنِ (كَرَّةٌ)

yorgun, bitkin

حَسِيرٌ

dönüvermek, dönüşmek

إِنْقَلَبَ يَنْقَلِبُ إِنْقِلاَباً

 وَلَقَدْ زَيَّنَّا السَّمَاءَ الدُّنْيَا بِمَصَابِيحَ وَجَعَلْنَاهَا رُجُومًا لِلشَّيَاطِينِ وَأَعْتَدْنَا لَهُمْ عَذَابَ السَّعِيرِ {67/5}

5. Andolsun ki biz, (dünyaya) en yakın olan göğü kandillerle donattık. Bunları şeytanlara atış taneleri yaptık ve onlara alevli ateş azabını hazırladık.

lâmba

اَلْمِصْباَحُ ج مَصَابِيحُ

güzelleştirmek, süslemek

زَيَّنَ يُزَيِّنُ تَزْيِيناً

hazırladı

أَعْتَدَ

taş vb. gibi atmakta kullanılan şey

اَلرَّجْمُ ج رُجُومٌ

         

وَلِلَّذِينَ كَفَرُوا بِرَبِّهِمْ عَذَابُ جَهَنَّمَ وَبِئْسَ الْمَصِيرُ {67/6}

6. Rablerini inkâr edenler için cehennem azabı vardır. O, ne kötü dönüştür!

ism-i mekân: varılan yer, dönüş yeri, erişilen mekân

اَلْمَصِيرُ (صاَرَ يَصِيرُ)

ne kötü

بِئْسَ

 إِذَا أُلْقُوا فِيهَا سَمِعُوا لَهَا شَهِيقًا وَهِيَ تَفُورُ {67/7}

7. Oraya atıldıklarında, onun kaynarken çıkardığı uğultuyu işitirler.

homurtu, inilti, derince nefes alma

اَلشَّهِيقُ

attı

أَلْقَى يُلْقِي

kaynamak, şiddetli yanmak

فاَرَ يَفُورُ فَوْراً فَوَراَناً

 تَكَادُ تَمَيَّزُ مِنَ الْغَيْظِ كُلَّمَا أُلْقِيَ فِيهَا فَوْجٌ سَأَلَهُمْ خَزَنَتُهَا أَلَمْ يَأْتِكُمْ نَذِيرٌ {67/8}

8. Neredeyse cehennem öfkesinden çatlayacak! Her ne zaman oraya bir topluluk atılsa, onun bekçileri onlara: Size, (bu azap ile) korkutucu bir peygamber gelmemiş miydi? diye sorarlar.

şiddetli öfke, çok kızma

اَلْغَيْظُ

neredeyse, az kalsın, hemen hemen

كاَدَ يَكَادُ

 

fevc,bölük

فَوْجٌ  ج اَفْزاَجٌ

ayrışmak, ayrılmak, dağılmak, çatlamak

تَمَيَّزَ يَتَمَيَّزُ تَمَيُّزاً

uyarma, uyarıcı, sakındıran

اَلنَّذِيرُ ج نُذُرٌ

saklayan, koruyan, bekçi

خاَزِنٌ ج خَزَنَةٌ

                   

 قَالُوا بَلَى قَدْ جَاءَنَا نَذِيرٌ فَكَذَّبْنَا وَقُلْنَا مَا نَزَّلَ اللَّهُ مِنْ شَيْءٍ إِنْ أَنْتُمْ إِلاَّ فِي ضَلاَلٍ كَبِيرٍ {67/9}

9. Onlar şöyle cevap verirler: Evet, doğrusu bize, (bu azap ile) korkutan bir peygamber gelmişti; fakat biz (onu) yalan saymış ve: Allah’ın bir şey gönderdiği yok; siz olsa olsa büyük bir sapıklık içindesiniz! demiştik.

sapmak, sapıtmak, kaybolmak

ضَلَّ يَضَلُّ ضَلاَلاً

indirmek

نَزَّلَ يُنَزِّلُ تَنْزِيلاً

وَقَالُوا لَوْ كُنَّا نَسْمَعُ أَوْ نَعْقِلُ مَا كُنَّا فِي أَصْحَابِ السَّعِيرِ {67/10}

10. Ve: Şayet kulak vermiş veya aklımızı kullanmış olsaydık, (şimdi) şu alevli cehennemin mahkûmları arasında olmazdık! diye ilâve ederler.

فَاعْتَرَفُوا بِذَنْبِهِمْ فَسُحْقًا لِأَصْحَابِ السَّعِيرِ {67/11}

11. Böylece günahlarını itiraf ederler. Artık (Allah’ın rahmetinden) uzak olsun, o alevli cehennemin mahkûmları!

günah, suç

ذَنْبٌ ج ذُنُوبٌ

itiraf etmek, kabullenmek, anlamak

إِعْتَرَفَ يَعْتَرِفُ إِعْتِراَفاً

“Allah onu (rahmetinden) uzaklaştırsın” anlamında tabirdir.

سُحْقًا لَهُ

إِنَّ الَّذِينَ يَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ بِالْغَيْبِ لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَأَجْرٌ كَبِيرٌ {67/12}

12. Fakat daha görmeden Rablerinden (azabından) korkanlara gelince, onlar için gerçekten hem bağışlanma hem de büyük mükâfat vardır.

korkmak, sakınmak, çekinmek, endişe etmek

خَشِيَ يَخْشَى خَشْيَةً

وَأَسِرُّوا قَوْلَكُمْ أَوِ اجْهَرُوا بِهِ إِنَّهُ عَلِيمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ {67/13}

13. Sözünüzü ister gizleyin, ister açığa vurun; bilin ki O, kalplerin içindekini bilmektedir.

 

 

 

 

ilân etmek, açığa vermek

جَهَرَ يَجْهَرُ جَهْراً

gizlemek, sır vermek

أَسَرَّ يُسِرُّ إِسْراَراً

göğüs. (ِذَاتِ) lafzına izafe edilerek, göğüslerin içinde gizlenen hakikat, göğüslerde bulunan kapalı hususların içyüzü manasına gelir.

اَلصَّدْرُ ج صُدُورٌ

 أَلاَ يَعْلَمُ مَنْ خَلَقَ وَهُوَ اللَّطِيفُ الْخَبِيرُ {67/14}

14. Hiç yaratan bilmez mi? O, en ince işleri görüp bilmektedir ve her şeyden haberdardır.

idrak edilemeyen rıfkı ve sağlamca yapmak suretiylr bütün inceliklerine varıncaya kadar yerine getiren, güzelce tedbir ve idare eden, düzenleyen ihsan eden, lutufla muamele eden manasındadır.

اللَّطِيفُ

işlerin içyüzünü bilen, haberdar olan manasında mübâlağalı ism-i fâildir.

الْخَبِيرُ

هُوَ الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ الْأَرْضَ ذَلُولاً فَامْشُوا فِي مَنَاكِبِهَا وَكُلُوا مِنْ رِزْقِهِ وَإِلَيْهِ النُّشُورُ {67/15}

15. Yeryüzünü size boyun eğdiren O’dur. Şu halde yerin omuzlarında (üzerinde) dolaşın ve Allah’ın rızkından yeyin. Dönüş ancak O’nadır.

zorlama, cebr sebebiyle hor ve hakir hale gelen, daha zelil, daha düşük anlamında mübâlağalı ism-i fâildir

ذَلُولاً (ذَلَّ يَذِلُّ ذِلَّةً)

omuz başı

اَلْمَنْكِبُ ج مَناَكِبُ

yürümek, adım atmak

مَشَى يَمْشِي مَشْياً

dirilmek,(uyanıp) ayağa kalkmak

نَشَرَ يَنْشُرُ نُشُوراً

       

 أَأَمِنْتُمْ مَنْ فِي السَّمَاءِ أَنْ يَخْسِفَ بِكُمُ الْأَرْضَ فَإِذَا هِيَ تَمُورُ {67/16}

16. Gökte olanın, sizi yere batırıvermeyeceğinden emin misiniz? O zaman yer sarsıldıkça sarsılır.

sarsılmak, sallanmak

ماَرَ يَمُورُ مَوْراً

(بِ) harf-i ceri ile (yere) batırmak

خَسَفَ يَخْسِفَ خُسُوفاً

أَمْ أَمِنْتُمْ مَنْ فِي السَّمَاءِ أَنْ يُرْسِلَ عَلَيْكُمْ حَاصِبًا فَسَتَعْلَمُونَ كَيْفَ نَذِيرِ {67/17}

17. Yahut gökte olanın üzerinize taş yağdıran (bir fırtına) göndermeyeceğinden emin misiniz? İşte (bu) tehdidimin ne demek olduğunu yakında bileceksiniz!

taş yahut başka şeylerle helâk eden rüzgar, kasırga

اَلْحَاصِبُ

 وَلَقَدْ كَذَّبَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ فَكَيْفَ كَانَ نَكِيرِ {67/18}

18. Andolsun ki, onlardan öncekiler de (bunu) yalan saymışlardı; ama benim karşılık olarak verdiğim azap nasıl olmuştu!

inkar, tanımama, çirkin karşılayarak vaziyetini değiştirme, cezalandırma

نَكِيرٌ

أَوَلَمْ يَرَوْا إِلَى الطَّيْرِ فَوْقَهُمْ صَافَّاتٍ وَيَقْبِضْنَ مَا يُمْسِكُهُنَّ إِلاَّ الرَّحْمَنُ إِنَّهُ بِكُلِّ شَيْءٍ بَصِيرٌ {67/19}

19. Üstlerinde kanatlarını aça-kapata uçan kuşları (hiç) görmediler mi? Onları (havada) Rahmân olan Allah’tan başkası tutmuyor. Şüphesiz O her şeyi görmektedir.

 

 

saf tutan, sıra yapan, (kanat) çırpan

اَلصَّافُّ ج صَافَّاتٌ

kuş, kuşlar

الطَّيْرُ

(kanatlarını ard arda ) kapamak, yummak, tutmak, avuçlamak

قَبَضَ يَقْبِضُ قَبْضاً

 

 

tutmak

أَمْسَكَ يُمْسِكُ إِمْساَكاً

             

أَمَّنْ هَذَا الَّذِي هُوَ جُنْدٌ لَكُمْ يَنْصُرُكُمْ مِنْ دُونِ الرَّحْمَنِ إِنِ الْكَافِرُونَ إِلاَّ فِي غُرُورٍ {67/20}

20. Rahmân olan Allah’a karşı şu size yardım edecek askerleriniz hani kimlerdir? İnkârcılar ancak derin bir gaflet içinde bulunmaktadırlar.

aldanma, kanma

غَرَّ يَغُرُّ غُرُوراً

ordu, yardımcılar

اَلْجُنْدُ ج جُنُودٌ

أَمَّنْ هَذَا الَّذِي يَرْزُقُكُمْ إِنْ أَمْسَكَ رِزْقَهُ بَلْ لَجُّوا فِي عُتُوٍّ وَنُفُورٍ {67/21}

21. Allah size verdiği rızkı kesiverse, size rızık verebilecek olan kimdir? Hayır, onlar azgınlık ve nefrette direnip durmaktadırlar.

ürkmek, uzaklaşmak, nefret etmek

اَلنُّفُورُ

devam etmek, sürdürmek

لَجَّ يَلِجُّ لَجاَجاً

 

 

haddi aşmak, hududu çiğnemek

عَتاَ يَعْتُو عُتُواًّ

           

 أَفَمَنْ يَمْشِي مُكِبًّا عَلَى وَجْهِهِ أَهْدَى أَمَّنْ يَمْشِي سَوِيًّا عَلَى صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ {67/22}

22. Şimdi (düşünün bakalım), yüz üstü kapanarak yürüyen mi (varılacak) yere daha iyi erişir, yoksa doğru yolda düzgün yürüyen mi?

(yüzü koyun  düşen) manasında ism-i fâil

مُكِبٌّ (كَبَّ يَكُبُّ كَبًّا)

mutedil, dosdoğru, kâmil, düzgün

اَلسَّوِيُّ

(ism-i tafdîl) en çok hidâyete eren , en çok doğru yola ileten , hidâyete vesile olan

أَهْدَى

     

قُلْ هُوَ الَّذِي أَنْشَأَكُمْ وَجَعَلَ لَكُمُ السَّمْعَ وَالْأَبْصَارَ وَالْأَفْئِدَةَ قَلِيلاً مَا تَشْكُرُونَ {67/23}

23. (Resûlüm!) De ki: Sizi yaratan, size işitme duyusu, gözler ve kalpler veren O’dur. Ne az şükrediyorsunuz!

kulak, işitme

اَلسَّمْعُ

icad etmek, yaratmak, meydana getirmek

أَنْشَأَ يُنْشِئُ إِنْشاَءً

kalp, gönül

فُؤاَدٌ ج اَلْأَفْئِدَةُ

ne az

قَلِيلاً مَا

göz

اَلْبَصَرُ ج اَلْأَبْصَارُ

             

 قُلْ هُوَ الَّذِي ذَرَأَكُمْ فِي الْأَرْضِ وَإِلَيْهِ تُحْشَرُونَ {67/24}

24. De ki: Sizi yeryüzünde çoğaltıp yayan O’dur; ancak O’nun huzuruna gelip toplanacaksınız.

toplamak

حَشَرَ يَحْشُرُ حَشْراً

yoktan varedip etrafa dağıtarak çoğaltmak

ذَرَأَ يَذْرَأُ ذَرْءاً

وَيَقُولُونَ مَتَى هَذَا الْوَعْدُ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ {67/25}

25. “Doğru sözlü iseniz (söyleyin), bu tehdit hani ne zaman (gerçekleşecek)?” derler.

doğru söz söylemek, doğru olmak, doğru söylemek

 

 

صَدَقَ يَصْدُقُ صِدْقاً

قُلْ إِنَّمَا الْعِلْمُ عِنْدَ اللَّهِ وَإِنَّمَا أَنَا نَذِيرٌ مُبِينٌ {67/26}

26. De ki: O bilgi, ancak Allah’a mahsustur. Ben ise sadece apaçık bir uyarıcıyım.

فَلَمَّا رَأَوْهُ زُلْفَةً سِيئَتْ وُجُوهُ الَّذِينَ كَفَرُوا وَقِيلَ هَذَا الَّذِي كُنْتُمْ بِهِ تَدَّعُونَ {67/27}

27. Ama onu (azabı) yakından gördükleri zaman, inkâr edenlerin yüzleri kararacak ve (kendilerine): İşte sizin isteyip durduğunuz budur! denecektir.

kötülendirmek, üzmek, hoşa gitmemek

ساَءَ يَسُوءُ سَوْءً

yakınlık, yaklaşma

اَلزُّلْفَةُ

temenni ve arzu etmek, canı istemek, dilemek, (بِ) harf-i ceri ile hemen istemek

إِدَّعَى يَدَّعِي

 قُلْ أَرَأَيْتُمْ إِنْ أَهْلَكَنِيَ اللَّهُ وَمَنْ مَعِيَ أَوْ رَحِمَنَا فَمَنْ يُجِيرُ الْكَافِرِينَ مِنْ عَذَابٍ أَلِيمٍ {67/28}

28. De ki: Allah beni ve beraberimdekileri (sizin istediğiniz üzere) yok etse veya (öyle olmayıp da) bizi esirgese, (söyleyin bakalım) inkârcıları yakıcı azaptan kurtaracak kimdir?

helâk etmek, öldürmek, felakete uğratmak

أَهْلَكَ يُهْلِكُ إِهْلاَكاً

acımak, merhamet etmek

رَحِمَ يَرْحَمُ رَحْماً

himaye etmek, korumak

أَجاَرَ يُجِيرُ إِجاَرَةً

       

قُلْ هُوَ الرَّحْمَنُ آمَنَّا بِهِ وَعَلَيْهِ تَوَكَّلْنَا فَسَتَعْلَمُونَ مَنْ هُوَ فِي ضَلاَلٍ مُبِينٍ {67/29}

29. De ki: (Sizi imana davet ettiğimiz) O (Allah) çok esirgeyicidir; biz O’na iman etmiş ve sırf O’na güvenip dayanmışızdır. Siz kimin apaçık bir sapıklık içinde olduğunu yakında öğreneceksiniz!

tevekkül etmek (Allah’a dayanmak, işini Allah’a bırakmak)

تَوَكَّلَ يَتَوَكَّلُ تَوَكُّلاً

قُلْ أَرَأَيْتُمْ إِنْ أَصْبَحَ مَاؤُكُمْ غَوْرًا فَمَنْ يَأْتِيكُمْ بِمَاءٍ مَعِينٍ {67/30}

30. De ki: Suyunuz çekiliverse, söyleyin bakalım, size kim bir akar su getirebilir?

gördünüz mü, ne dersiniz, söyleyin bakalım. (رَأَى) fiilinin gâib ya da muhâtap çekimlerinden biri ile kullanılan tabirdir.

أَ رَأَيْتُمْ

 

 

(suyu) çekilmiş

اَلْغَوْرُ

sabahlamak, olmak

أَصْبَحَ يُصْبِحُ

göz önünde (açıkta) bulunan su kaynağı

اَلْمَعِينُ

             

 

 

İlgili Makaleler