Salim Fiil Aksam-ı seba /

Arapçada bir fiilin hangi harfi içine aldığı, şeddeli olup olmadığı, içinde illetli harfin bulunup bulunmadığı ya da kaç tane illetli harfin bulunduğu önemlidir. Çünkü fiilin çekimi sırasında ve emir yapılışında, fiilin aksam-ı sebada hangi kısma girdiğine göre şekil alır.

Aksam-ı seba: Yedi kısım demektir. Mazideki harf durumuna göre bir fiil yedi kısımdan birine girer.

Aksam-ı Seb’a ikiye ayrılır: 1- Sahih Fiiller 2- Mu’tel Fiiller.

Sahih fiiller: Kök harflerinden hiçbiri illetli harf olmayan fiil demektir. İllet harfleri “elif, vav, ye” harfleridir. Demek, bir fiilin kök harflerinde bu üç harften hiçbiri yoksa bu fiil sahih fiillerdendir. Sahih fiiller de kendi arasında üçe ayrılır. Bunlar: 1- Salim Fiil 2- Mehmuz Fiil 3- Mudaaf fiildir.

Mutel fiiller: Kök harflerinden biri veya ikisi illetli harf olan fiil demektir. Mutel fiiller 4 grupta incelenir. Bunlar: 1- Misel fiil 2- Ecvef fiil 3- Nakıs fiil 4- Lefif fiildir.

Şimdi sırasıyla bu fiil gruplarını inceleyelim. İlk önce Salim Fiil ile başlıyoruz:

Salim Fiil: Kök harflerinde illetli harf olmayan, hemze bulunmayan ve harf tekrarı olmayan fiildir.  حَسُنَ ، عَلِمَ ، جَلَسَ ، فَتَحَ gibi fiiller salim fiillerdendir. Salim fiillerden olan  جَلَسَ  fiilinin mazi, muzari ve emir çekimini yaparak salim fiilin çekimini görelim:

Mazi çekimi:

Muzari çekimi:

Emir çekimi: