وَ اَبْوَابُ الرُّبَاعِىِّ كُلُّهُا مُتَعَدٍّ إِلاَّ دَرْبَحَ، وَ اَبْوَابُ الْخُمَاسِىِّ كُلُّهُا لَوَازِمٌ إِلاَّ ثَلاَثَةَ اَبْوَابٍ؛ اِفْتَعَلَ وَ تَفَعَّلَ وَ تَفَاعَلَ فَإِنَّهَا مُشْتَرَكَةٌ بَيْنَ اللاَّزِمِ وَ الْمُتَعَدِّى، وَ اَبْوَابُ السُّدَاسِىِّ كُلُّهُا لَوَازِمٌ إِلاَّ بَابُ اِسْتَفْعَلَ، فَإِنَّهُ مُشْتَرَكٌ بَيْنَ اللاَّزِمِ وَ الْمُتَعَدِّى وَ كَلِمَتَيْنِ مِنْ بَابِ اِفْعَنْلَى فَإِنَّهُمَا مُتَعَدِّيَانِ وَ هُمَا اِسْرَانْدَاهُ وَ اِغْرَانْدَاهُ مَعْنَاهُمَا غَلَبَ عَلَيْهِ وَ قَهْرَهُ.
وَ اَبْوَابُ الرُّبَاعِىِّ كُلُّهُا rübai babların tamamı, مُتَعَدٍّ müteaddidir. إِلاَّ ancak, دَرْبَحَ fiili lazım bir fiildir. وَ اَبْوَابُ الْخُمَاسِىِّ كُلُّهُا hümasi babların tamamı ise لَوَازِمٌ lazımdır, إِلاَّ ancak, ثَلاَثَةَ اَبْوَابٍ şu üç bab müteaddidir, o bablar; اِفْتَعَلَ ve تَفَعَّلَ ve تَفَاعَلَ bablarıdır. فَإِنَّهَا bu üç bab, مُشْتَرَكَةٌ müşterektirler, بَيْنَ اللاَّزِمِ وَ الْمُتَعَدِّى lazım ve müteaddi arasında. Yani lazım da olabilir müteaddi de. وَ اَبْوَابُ السُّدَاسِىِّ كُلُّهُا südasi babların tamamı; لَوَازِمٌ lazımdır, إِلاَّ ancak, بَابُ اِسْتَفْعَلَ istifal babı müstesnadır, فَإِنَّهُ مُشْتَرَكٌ بَيْنَ اللاَّزِمِ وَ الْمُتَعَدِّى çünkü istifal babı lazım ve müteaddi olma konusunda müşterektir. وَ كَلِمَتَيْنِ مِنْ بَابِ اِفْعَنْلَى ifanla babından olan iki kelime; فَإِنَّهُمَا o iki kelime ki; مُتَعَدِّيَانِ müteaddidirler, وَ هُمَا o iki kelime اِسْرَانْدَاهُ ve اِغْرَانْدَاهُ kelimeleridir. مَعْنَاهُمَا bu iki kelimenin manası; غَلَبَ عَلَيْهِ “ona galip geldi” israndahu kelimesinin, قَهْرَهُ “onu kahretti” ise iğrandahu kelimesinin manasıdır.
Metnin Toplu Manası; Rübai babların tamamı دَرْبَحَ fiili haricinde müteaddi fiillerden oluşur. Hümasi babların tamamı şu üç bab yani اِفْتَعَلَ ve تَفَعَّلَ ve تَفَاعَلَ babları haricinde lazım fiillerden gelir. Çünkü bu اِفْتَعَلَ ve تَفَعَّلَ ve تَفَاعَلَ babları müteaddi ve lazım olma konusunda müşterektirler. Bazen müteaddi ve bazen lazım fiil olabilirler. Südasi babların tamamı اِسْتَفْعَلَ babı haricinde lazım fiil olarak gelirler. Çünkü اِسْتَفْعَلَ babı müteaddi ve lazım olma konusunda müşterektir. Bazen müteaddi ve bazen lazım fiil olabilir. Ve buna ek olarak اِفْعَنْلَى babından olan iki kelime yani اِسْرَانْدَاهُ ve اِغْرَانْدَاهُ fiilleri müteaddidirler. Bu fiillerin manası اِسْرَانْدَاهُ “ona galip geldi” ve اِغْرَانْدَاهُ “onu kahretti” şeklindedir.