Maksud

3. Bab Hakkında

وَ مَا كَانَ مُخْتَصًّا بِالْبَابِ الثَّالِثِ لاَ يَكُونُ إِلاَّ عَيْنُهُ أَوْ لاَمُهُ حَرْفٌ مِنْ حُرُوفِ الْحَلْقِ، إِلاَّ اَبَى – يَأْبَى. وَ هُوَ شَاذٌّ وَ حُرُوفُ الْحَلْقِ سِتَّةٌ؛ اَلْحَاءُ وَ الْخَاءُ وَ الْعَيْنُ وَ الْغَيْنُ وَ الْهَاءُ وَ الْهَمْزَةُ.

وَ مَا o fiil ki, كَانَ oldu, مُخْتَصًّا mahsus, ait oldu; بِالْبَابِ الثَّالِثِ üçüncü baba. Yani sülasi mücerred olan 6 babtan üçüncüsü olan baba. لاَ يَكُون olmaz, إِلاَّ ancak olur, üçüncü bab olan mazisi فَعَلَ ve muzarisi يَفْعَلُ veznine giren fiillerin عَيْنُهُ aynul fiilli أَوْ veya, لاَمُهُ lamul fiilli, حَرْفٌ öyle bir harftir ki; مِنْ حُرُوفِ الْحَلْقِ boğaz (huruf ul-halk) harflerindendir. إِلاَّ ancak bu duruma mazisi اَبَى ve muzarisi يَأْبَى olan “ayak diremek ” fiilleri hariçtir. Bu fiillerin asılları mazide اَبَىَ ve muzaride يَأْبَيُ şeklindedir. وَ هُوَ شَاذٌّ ve bu kural dışı bir durumdur. وَ حُرُوفُ الْحَلْق ve boğaz harfleri; سِتَّةٌ altı tanedir: اَلْحَاءُ ha, وَ الْخَاءُ ve kha, وَ الْعَيْنُ ve ‘ayn, وَ الْغَيْنُ ve ğayn, وَ الْهَاءُ ve he, وَ الْهَمْزَةُ ve hemzedir.

Metnin Toplu Manası; Aynul fiil ve lamul fiilin boğaz harflerinden olması sülasi mücerredlerin üçüncü babına hastır. Ancak mazisi اَبَى ve muzarisi يَأْبَى olan fiil kural dışı olarak 3. Babtan gelmiştir. Boğaz harfleri 6 tanedir; Ha, Kha, Ayn, Ğayn, He ve Hemzedir.

Boğaz Harfleri
ح Ha
خ Kha
ع ‘Ayn
غ Ğayn
هـ He
ء Hemze
Tagssülasi mücerredlerin üçünc babı hakkında

İlgili Makaleler