Maksud

İsim ve Fiillerdeki Zevaid

وَ الْحُرُوفُ ألَّتِى تُزَادُ فِي الْاَسْمَاءِ وَ الْاَفْعَالِ عَشَرَةٌ، مَجْمُوعُهَا {اَلْيَوْمَ تَنْسَاهُ} فَإِذَا كَانَتْ كَلِمَةٌ وَ عَدَدُهَا زَائِدٌ عَلَى ثَلاَثَةِ اَحْرُوفٍ وَ فِيهَا حَرْفٌ وَاحِدٌ مِنْ هَذَا الْحُرُوفِ، فَاحْكُمْ بِأَنَّهُ زَائِدٌ إِلاَّ أًنْ لاَ يَكُونَ لَهَا مَعْنًى بِدُونِهِ، نَحْوُ؛ وَسْوَسَ.

وَ الْحُرُوفُ ve harfler, ألَّتِى o harfler ki, تُزَادُ ziyade olunur, فِي الْاَسْمَاءِ وَ الْاَفْعَالِ isimlere ve fiillere, عَشَرَةٌ on tanedirler. مَجْمُوعُهَا onların mecmuası yani hepsinin bir araya gelmesiyle şu cümle ortaya çıkar اَلْيَوْمَ تَنْسَاهُ yani elif, lam, ya, vav, mim, te, nun, sin ve he. فَإِذَا şayet, كَانَتْ كَلِمَةٌ bir kelime olursa, وَ عَدَدُهَا yani عَدَدُ حُرُوفِهَا o kelimenin harfleri, زَائِدٌ zaiddir, عَلَى ثَلاَثَةِ اَحْرُوفٍ üç harf üzerine, وَ فِيهَا حَرْفٌ وَاحِدٌ o kelimede bir harf olduğu zaman, مِنْ هَذَا الْحُرُوفِ bu on harflerden, فَاحْكُمْ öyleyse hükmet, karar ver; بِأَنَّهُ زَائِدٌ o harfin zaid olmasıyla hükmet, إِلاَّ ancak, أًنْ لاَ يَكُونَ olmadığı zaman, لَهَا onun, kelime için, مَعْنًى bir mana, بِدُونِهِ ondan başka. نَحْوُ؛ buna misal; وَسْوَسَ “vesvese verdi” gibidir.

Metnin Toplu Manası; İsim ve fiile ilave edilen harfler on tanedir. Bu harfler asla fiil veya isim içerisinde tekrar edemezler, şeddeli olamazlar, iki kere kullanılamazlar. Bu 10 harfin toplandığı cümle اَلْيَوْمُ تَنْسَاهُ “bu gün sen onu unutursun” manasını ihtiva eden cümledeki harflerdir. Bir kelimenin harflerinin sayısı üçten fazla ise (rübai mücerred) haricinde o kelimede bir zaid harfin bulunduğuna hükmetmemiz normaldir. Eğer zaid olduğunu sandığımız harfi kelimeden çıkartınca mana onsuz bozuluyorsa o halde o harf kelimenin aslındandır ve zaid değildir. Buna misal وَسْوَسَ fiilidir. Buradaki vav ve ya harfleri on zaid harflerden ama ikisi de zaid değil aslidir. Buna dikkat etmemiz gereklidir.

Tagsİsim ve Fiillerdeki Zevaid

İlgili Makaleler