Ay: Ocak 2014

72.    UMRE VE SONRASI

 

Hudeybiye
anlaşmasından yaklaşık bir yıl geçmişti, Kureyş’in verdiği söze uygun olarak
Peygamber (s.a.v.) ve arkadaşlarının umre yapmak için Mescid-i Haraiû’i ziya­ret
etme zamanı gelmişti. Ölen veya savaşlarda öldürülen­ler hariç içlerinde geçen
yılki hacıların da bulunduğu top­lam ikibin hacı vardı. Hudeybiye’de bulunmayanlardan
biri de Beni Devs’ten[1] Ebu
Hureyre (r.) idi. Kabilesinden bir grupla Hayber’den sonra Medine’ye gelmiş ve
Ehl-i Suffa’ya katılmıştı. Müslüman olduktan sonra adı Abdur-rahman’a çevrilmiş
fakat yine de çoğunlukla «kedilerin babası» anlamına gelen Ebu Hureyre adıyla
anılmıştı. Bu ad ona, Peygamber (s.a.v.) gibi kedileri çok sevdiği ve ya­nında
sürekli bir kedi yavrusu bulundurduğu için veril­miştir. Daha sonra Peygamber
(s.a.v.)’in gözdelerinden “bi­ri olmuştur. Bu hac sırasında da Peygamber
(s.a,v.) onu kurban develerinin bakımı ile görevlendirmişti.

Kureyşliler, hacıların
haram bölgeye yaklaştıklarını duyunca etraftaki tepelere çekilerek tüm vadiyi
boşalttı­lar. Kureyş liderleri Ebu Kubays tepesine toplandılar ve oradan
Mescid’i gözlediler. Oradan geniş bir alanı görebi­liyorlardı. Şimdi uzun bir
sıra halinde kuzey-batı geçidin­den hacıların şehrin hemen altındaki vadiye
girdiklerini görüyorlardı. Bir süre sonra çok eskiden beri gelenek olan bir söz
duymaya başladılar: (Lebbeyk Allahümme Lebbeyk Allahun, işte geldim,
hizmetindeyim).

Başları traşlı beyaz
giysili hacı kalabalığına en önde Kesva’nn üstünde olan Peygamber (s.a.v.) ve
yerde devesinin ipini tutan Abdullah îbn Rehava (r.) önderlik edi­yordu.
Diğerlerinin de bir kısım develerde bir kısmı ise yayandı. En yakın yoldan
doğruca Kâ’be’ye yöneldiler. Her­keste belden yukarısını örten bir kumaş
parçası vardı. Mescid’e girildiğinde Peygamber (s.a.v.) üstündeki elbise­yi
düzeltti. Omuzunu açıkta bırakarak kumaşı sağ kolu­nun altından geçirdi, iki
ucu sol omuzundan çaprazlama geçirerek iki ucunu öne ve arkaya sarkıttı.
Diğerleri de onun gibi yaptılar. Peygamber fs.a.v.) bineğinin üstünde Kâ’be’nin
güney-doğu köşesine doğru ilerledi ve asası ile Hacer’ül-Esved’e dokundu. Daha
sonra Kâ’be’yi yedi kez tavaf etti. Tavaftan sonra Safa tepesinin eteklerine
gitti ve Safa ile Merve arasında yedi kez gidip geldi. Sa’y adı ve­rilen bu
yürüyüş kurban develerinin yöneldiği Merve tepe­sinde son buluyordu. Peygamber
(s.a.v.) orada bir deve kurban etti ve Hudeybiye’de de ayna görevi yerine
getiren Hiras’a başını traş ettirdi. Umre farizası burada son bulu­yordu.

Daha sonra putlarla
dolu olmasına rağmen Kâ’be’ye girmek niyetiyle Mescid-i Haram’a doğru yöneldi.
Fakat Kâ’be’nin kapılan kapalıydı ve anahtar da Abdu’d-Dar kabilesinden bir
adamdaydı. Peygamber (s.a.vj anahtarı istemek üzere bir adam gönderdi, Fakat Kureyş
liderleri, bunun anlaşmada yer almadığını ve Kâ’be’ye girmenin haccm
farzlarından olmadığını söylediler. Bu nedenle Müs­lümanlardan hiç kimse o yıl
Kâ’be’ye giremedi. Fakat gü­neş en yüksek noktasına ulaştığında Peygamber
fs.a.v.) Bi­lâl (r.)*e Kâ’be’nin çatısına çıkıp ezan okumasını söyledi. Onun
gür sesi tüm Mekke vadisini doldurdu ve ilk önce tekbir, daha sonra de kelime-i
şehadet sesleri Mekke etra­fındaki tepelere kadar ulaştı: «Şehadet ederim ki
Allah’­tan başka ilâh yoktur. Yine şehadet ederim ki Muharn-med Allah’ın
Rasuîüdür.» Ebu Kubays tepesindeki Kureyş liderleri Bilâl’i açıkça
görebiliyorlardı ve zenci bir köleyi Kâ’be’nin çatısında görünce çok
sinirlendiler. Bunun yanısıra, bu durumun düşman için birçok yan etkilere neden
olacak bir zafer olduğunun da farkındaydılar. Bu nedenle bir yıl önce kendi
lehlerine görünen anlaşmayı imzaladık­larına pişman olmuşlardı.

Hacılar boş şehirde üç
gün geçirdiler. Peygamber (s. a.vVin. çadırı Mescid’e kurulmuştu. Geceleri
gizlice Müs­lüman olan Mekke’liler tepelerden sessizce iniyor ve Müs­lümanların
kampında sevinçli dakikalar yaşanıyordu. Ku-reyş’in Müslüman olmasına ses
çıkarmadığı Abbas (r.), açıkça bu üç günün çoğunu Peygamber (s.a.v.J’le
birlikte geçirmişti. İşte bu sırada karısının kardeşi Meymune’yi Peygamber
Cs.a.v.)’e eş olarak teklif etmiş, o da kabul et­mişti. Meymune ve Ümmü’1-Fadl
öz kardeştiler. Onların yaraşıra, Abbas’ın evinde, bu ikisinin üvey kardeşi ve
Hamza’mn dul eşi Selma ile kızları Ümâre de kalıyordu. Ali tr.), kuzenlerinin
yani Hamza (r.^ ‘nın kızının putperest­ler içinde bırakılmaması gerektiğini
söyledi. Peygamber Cs.a.v.) ve Abbas (r.) da bu öneriyi kabul ettiler. Fatıma
(r.) hacılar arasında olduğu için Ümare’nin de onunla birlikte, tahtına
binmesine karar verildi.

Üç günün sonunda Süheyl
ve Huveytib, Ebu Kubays’tan indiler ve Sa’d îbn Übade (r.) ve bir grup Ensar
ile birlikte oturan Peygamber ts.a.v.)’e: -Zamanın bitti, bizden uzaklasın»
dediler. Peygamber (s.a.v.): «Bana evli­liğimi sizin aranıeda yapıp, size düğün
yemeği sunmam için bir süre daha burada kalmamın ne gibi bir zararı ola­bilir?»
cevabını verdi. Onlar: «Senin vereceğin ziyafete ih­tiyacımız yok» Bizden
uzaklaş, Ey Muhammed, senden Al­lah adına ve aramızdaki anlaşma adına ülkemizi
terketme-ni istiyoruz. Bu üçüncü geceydi ve geçti» dediler. Onların bu saygısız
ve nezaketsizliğine Sa’d çok sinirlenmişti, fa­kat Peygamber (s.a.v.) onu
teskin etti ve: «Ey Sa’d, bizi kampımızda ziyaret edenlere kötü söz söyleme!»
dedi. Daha sonra karanlık çökmeden bütün Müslüman şehirden ayrılması için emir
verdi. Fakat hizmetçisi Ebu Baîi’yi, Meymune’yi getirmek üzere Mekke’de
bıraktı.    Meymune geldiğinde, haram
bölgenin birkaç mil dışında Şerif deni­len yerde düğün yapıldı.

Bu yeni bağ, düşmanla
daha önceden tahmin edilme­yen bir ilişkiye neden oldu. Meymune, Ümmü’1-Fadl ve
üvey kardeşleri Selma ve Esma hep bir annenin çocukla­rıydı. Fakat Meymune ve
Ümmül-Fadl’ın babalan tara­fından da ‘Asma[2]
adında bir üvey kardeşleri vardı. Mah-zum’lu Velid’in dul eşi olan ‘Asmâ’nın
Velid’den Halid adında bir oğlu olmuştu. Halid şimdi hanımının yeğeni ol­ması
nedeniyle Peygamber (s.a.v.)e akrabalık bağıyla bağ­lanmış oluyordu.

Medine’ye döndükten
kısa bir süre sonra bir gün Peygamber (s.a.v.) öğle uykusundan, ateşli bir
tartışma se­siyle uyandı. Tartışanların seslerinden onların Ali Cr.), Zeyd (r.)
ve Cafer (r.) olduklarını anladı. Tartıştıkça bir karara varmaktan daha da
uzaklaşıyorlardı. Peygamber (s.a.v.) odasının kapısını açıp dışardan onlan
çağırdı ve tartışma konusunun ne olduğunu sordu. Sorunun bir şeref sorunu
olduğunu ve Medine’ye geldiğinden beri Ali (r.)’-nin evinde kalan Hamza’nın
kızı ümare Cr.) üzerinde han­gisinin daha çok hakka sahip olduğunu
tartıştıklarını söy­lediler. «Bana gelin» dedi Peygamber (s.a.v.), «aranızda
hükmü ben vereceğim». Hepsi oturduktan sonra ilk önce Ali (r.)’ye dönerek bu
konuda ne düşündüğünü sordu. Ali, «O benim amcamın kızı, onu Mekke’den ben
getirdim, bu yüzden onun üzerinde en çok benim hakkım var» dedi. Peygamber
(s.a.v.) daha sonra Cafer’e döndü. O da «O be­nim amcamın kızı ve annesinin kız
kardeşi benim evimde» dedi. Cafer’in karısı Esma (r.), Ümarenin teyzesiydi.
Zeyd ise sadece «O benim kardeşimin kızıdır» dedi. Çünkü Pey­gamber (s.a.v,)
Medine’ye ilk geldiklerinde Hamza ile Zeyd’i kardeş yapmıştı. Hamza (r.) da
kendi ile ilgili bütün işlere Zeyd (r.)’in bakmasını vasiyet etmişti. Üçü de bu
şeref meselesinde kendisinin. haklı olduğunu düşüne­cek nedenlere sahipti. Bu
nedenle Peygamber (s.a.v.) ka­rarını açıklamadan Önce hepsini de öven sözler
söyledi. îşte o zaman Cafer’e: «Görünüşün ve karakterin bana ben­ziyor»[3]
demişti. Hepsini övücü sözlerle memnun ettikten sonra Cafer’in lehine olan
kararını açıkladı. «Onun üzerin­de ençok senin hakkın var» dedi. «Annenin kız
kardeşi de bir annedir». Cafer hiçbir şey söylemedi, fakat ayağa kal­kıp
Peygamber (s.a.v.)’in etrafında dansederek bir daire çizdi. Peygamber (s.a.v.):
«Cafer, bu da ne?» diye sordu. O şu cevabı verdi: «Habeşistanlıların krallarına
yaptıkları bir şeref gösterisi. Necaşi ne zaman birine sevineceği bir şey verse
o adam ayağa kalkar ve onun etrafında dans eder.»

Bundan kısa bir süre
sonra Peygamber (s,a.v Ümare (r.) ile, kendi üvey oğlu Seleme (r.)’yi
evlendirdi. Sele-me’nin babası Ebu Seleme, Hamza’nın kız kardeşi Berrenin oğlu
olduğu için Seleme aynı zamanda Ümare’nin ku­zeni oluyordu. Bu evlilik
sırasında Peygamber (s..a.v.): «Şimdi Seleme’ye borcumu ödedim mi?» demişti. Bu
söz­leriyle Peygamber (s.a.v.) Seleme, annesi Ününü Seleme’yi kendisine verdiği
için ona borçlu olduğunu ve karşılığın­da da ona bir gelin vererek bu borcunu
ödediğini söylemek istiyordu.

Kureyş’in ileri gelen
birçok adamı Peygamber (s.a. v.)’in Mekke’ye girişine şahit olmuşlardı. Fakat
Halid ve Amr ne Ebu Kubays’ta, ne de diğer tepelerde kamp kuran­lar arasında
yoktu, ikisi de Peygamber (s.a.v.)’in şehre yaklaşmasından kısa bir süre önce
şehirden ayrılmışlardı. Ayrılış kararları birbirinden bağımsızdı ve ayrüma
neden­leri de birbirinden farklıydı. Fakat bir noktada aynı görü­şü
paylaşıyorlardı: «Hudeybiye anlaşması Peygamber (s.a. v.) için moral bir zafer
olmuştu ve onun Mekke’ye girme­si ona karşı dayanma gücünün artık yok olması
anlamına geliyordu. Fakat Amr’ın İslâm’a düşmanca tutumunda bir değişiklik
olmamıştı. Oysa Halid birkaç yıl öncesinden beri kararsızlık içindeydi. Dıştan
bakıldığında bunu görmek olanaksızdı: Çünkü o Kureyşin Peygamber (s.a.v.)’e
karşı yaptığı her savaşta yerini almıştı. Fakat daha sonraları, Uhud’dan ve
Hendek’ten dönüşte savaşın anlamsız olduğu­nu ve sonunda nasılsa Muhammed’in
(s.a.v) zafer kaza­nacağım düşündüğünü itiraf etmiştir. Peygamber (s.a.v.)
Hudeybiye’ye giderken onun süvari birliğinin gözünden kaçıp gidince de Halid:
«Bu adam gerçekten korunmuş» diye bağırdığım söylemiştir. Bu, onun İslâm’a
karşı giriş­tiği son hereket olmuştu. Bundan sonra da Müslüman­lar Hayber’de
zafer kazanmışlardı.

Halid’i meşgul eden
başka tür düşünceler de vardı: kendisine rağmen Peygamber (s.a.v.) için kişisel
bir sevgi besliyordu, ölmeden önce kardeşi Velid’in kendisine bırak­tığı
mektuptan da Peygamber (s.a.v.)’in kendisini sorduğu nu ve: «Eğer o güçlü
enerjisi ile putperestlere karşı islâm’ı desteklerse kendisi için çok iyi olur,
biz de onu diğerlerine tercih ederiz» dediğini öğrenmişti. Velid de: «Ey
kardeşim, işte neleri kaybettiğini gör» diye eklemişti.

Bunların yanısıra bir
de ailesindeki bazı değişiklikler Halid’i etkilemişti. Uzun süreden beri
Peygamber (s.a. v.)in taraftan olan Halid’in annesi ‘Asma (r.) kısa bir sü­re
Önce Müslüman olmuştu. Şimdi ise teyzesi Meymune (r.) Peygamber’in eşi idi. Bu
evlilikten kısa bir süre sonra Halid rüyasında kendisinin her tarafı kapalı ve
kıraç bir ülkede olduğunu görmüştü. Daha sonra bu ülkeden çıkıp her tarafı
yeşil ve verimli otlaklarla kaplı bir ülkeye git­mişti. Halid bunun bir rüya
veya bir hayal olduğunu dü­şünüyordu. Bunu kendisine göre yorumlayarak
Medine’ye gitmeye karar verdi. Fakat yanında bir arkadaşla birlikte gitmek
istiyordu. Kendisi gibi düşünen başka kimse yok muydu acaba? Şimdi orada
olmayan Amr’ın yanısıra onun en yakın arkadaşları îkrime ve Safvan’dı. Halid,
ikisini de çağırdı, fakat Safvan: «Bütün Kureyşliler Muhammed’in peşinden
gitseler bile ben onun peşinden gitmem» dedi. îkrime de buna benzer bir şey
söylemişti. Halid, ikisinin de babalarını Bedir’de kaybettiklerini, Safvan’m
bir de karde­şini kaybettiğini aklından çıkarmamıştı. Üzgün olarak yal­nız
başına yola koyuldu. Fakat evinden ayrıldıktan kısa bir süre sonra Abdu’d-Dar’dan
Talha’nm oğlu Osman yıllar önce Ümmü Seleme’yi Mekke’den Medine’ye götüren adam
ile karşılaştı. Osman, Halid’in îkrime ve Safvan’-dan daha yakın bir
arkadaşıydı. Fakat daha önce geçirdi­ği iki deneyim Halid’i suskun kılmıştı.
Bunun yanısıra Os­man’ın Uhud’da babasını, iki amcasını ve dört kardeşini
kaybettiğini hatırlamıştı. Bir süre sessizce birlikte yol aldı­lar. Sonra Halid
birden bire konuşmaya karar verdi ve araştıran gözlerle: «Bizim durumumuz
deligindeki tilkinin durumundan daha parlak değil. Sadece bir kova su döksen
dışarı çıkmak zorunda kalır.» dedi. Osman’ın kendisinin ae demek istediğini
anladığını yüz ifadesinden anlayan Halid, nereye ve niçin gittiğini anlattı.
Zaten uzun süre­den beri bu düşüncede olan Osman da onunla birlikte gel­meye
karar verdi. O, ev en bazı ihtiyaçlarını almak için gittiğinde Halid onu
beklemeyi memnuniyetle kabul etti. Ertesi sabah ikisi birlikte Medine’ye doğru
yola çıktılar.

Amr’a gelince, o islâm
konusunda Ikrime ve Safvan’-la aynı fikirdeydi. Fakat durumun tehlikesini
onlardan da­ha iyi anlıyordu. Bu nedenle kendisini bir lider gibi ka­bul eden
Sehl ve diğer kabilelerden bir grup genci kendisi ile birlikte Habeşistan’a
gitmeye ikna etti. Onlara eğer Mu-hammed Cs.a.v.) sonuçta zafer kazanırsa
kendilerinin emin bir himaye altında olacaklarını, Kureyş kazanırsa tekrar
Mekke’ye dönme olanaklarının varolduğunu söyledi. Mu-hammed (s.a.v.)’in
yönetiminde olmaktansa Necaşİ’nin yö­netiminde oluruz» dedi, diğerleri de onu
doğruladılar,

Amr akıllı bir
politikacı ve kolayca yılmayan azimli bir adamdı. Cafer (r.) ve arkadaşlarının
güçlü etkisini yok sayarak yaptığı büyük hataya rağmen O, Müslümanların adını
anmadan yıllarca Necaşi ile ilişkisini devam ettir­mişti. Şimdi Müslümanlar o
ülkeyi terketmişler ve Medine’­ye gitmişlerdi. Amr, onların gitmesiyle Necaşi’nin
yenidine duyduğu ilginin de yok olduğunu zannediyordu. Huzu­ra ilk çıktığında
götürdüğü deri hediyeler memnuniyetle kabul edildi. Necaşi o denli memnun
gözüküyordu ki Arar himaye istemeye karar verdi. Fakat bu izni isterken
Mu-hamed (s.a.v.)’den küçümseyerek bahsetti. Ama bu kira­lın birden bire çok
sinirlenmesine neden oldu. Amr çok şaşırmıştı: Necaşi’nin söylediklerinden,
kendisi için bu ül­kede bir gelecek kurabilmesinin —deri hediyelerden çok
Müslüman olmasına bağlı olduğu ortaya çıkıyordu. Bu hi­mayeyi İslâm’dan
kurtulmak için istemişti. Fakat şimdi ye­ni dine karşı koyma gücü zayıflamaya
başlıyordu. Muhammed (s.a.v.)’in Peygamberliğini kastederek «Ey kral, buna
gerçekten şehadet ediyor musun?» dedi. Necaşi: Tanrı hu­zurunda buna şehadet
ediyorum» dedi. «Ey Amr, benim söy­lediğimi yap ve onu izle. Tanrıya aneîolsun
o hak. Musa’­nın Firavun ve taraftarlarına galip gelmesi gibi o da önü­ne
gerilen tüm engellere galip gelecek.»[4].

Tarih Amr’ın
arkadaşlarının isimlerini ve ne yapmaya karar verdiklerini kaydetmemiş. Fakat
Amr kendisini Ye­men sahillerine götüren bir bota bindi. Sahile vardığında bir
deve ve birçok yiyecek alıp kuzeye doğru yola çıktı Mekke’den Medine’ye giden
sahil yolundaki ilk konaklar­dan biri olan Hedde’ye vardığında. Halid ve
Osman’la kar­şılaştı. Yolun geri kalan bölümünü birlikte aldılar.

Üçü de Medine’de
sevinçle karşılandılar. Halid, Pey­gamber Cs.a.v.) hakkında: «Selâmımı
aldığında yüzü par-hyordu» dedi. îlk biat eden Halid oldu. «Allah’tan başka
ilah olmadığına ve senin Allah’ın Rasulü olduğuna şeha­det ederim» dedi. «Seni
hidayete ulaştıran Allah’a hamd-olsun» dedi Peygamber Cs.a.v.) «Her zaman
sende, seni so­nuçta iyiden başka birşeye götürmeyecek olan bir akıl gö­rürdüm.»
«Ey Allah’ın Rasulü» dedi Halid (r.), «Hakka engel olmak için yapılan
savaşların hepsinde sana karşı savaştığımı gördün. Allah’a dua et de Allah
bunları affet­sin.» Peygamber (s.a.v.): «İslam    kendisinden önce geçen herşeyi kesip atar»
dedi. «Bu kadar çok olsa da mı?» dedi Halid. Hâlâ yüzünde üzüntü izlert
taşıyordu. Bu nedenle Peygamber (s.a.v.): «Allahım, Halid’i senin yoluna koydu­ğu
engelerin tümünden affet» diye dua etti[5]. Daha
sonra Osman (r.) ve Amr (r.) da kelime-i şehadet getirdi. Amr daha sonraları, o
anda Peygamber (s.a.v.)’e duyduğu say­gıdan başını kaldırıp onun yüzüne
bakamadığını anlatırdı.

Amr’ın kardeşi ve Ömer
(r.)’in kuzeni olan Hişam Hendek savaşından kısa bir süre önce Mekke’den Medi­ne’ye
kaçmıştı. Daha sonra ona Amr’ın oğlu olan yeğeni Abdullah da katılmıştı.
Abdullah onaltı yaşında, bir genç­ti ve çok samimi bir Müslümandı, çoğu günü
oruçlu geçi­rirdi. Sahabe arasında en bilgili kişilerden biri olmayı da
başarmıştı. Peygamber (s.a.v.) ona kendi sözlerini yazma izni vermişti.
Abdullah ve Hişam hep Amr’ın Müslüman olması için dua ediyorlardı. Bu nedenle
Medine’de[6]
tekrar bir araya gelmeleri hem Amr, hem de onlar için büyük bir sevinç unsuru
oldu.

Bu aylarda sevince
neden olan olaylardan ikisi de Ca­fer (r.) ve Ali (r.)’nin ağabeyi Akil (r.)
ile Mut’im’in oğlu Cübeyr (r.)’in Müslüman olmasıydı. Bedir’de alınan-esir­leri
fidye karşılığı geri almak üzere geldiğinde Cübeyr’in kalbine yerleşen inanç, artık
bir kenara atılmayacak dere­ceye gelmişti. Akil, (r.) biat etmek için
geldiğinde Pey­gamber (s.a.v.) ona: «Seni iki tür sevgi ile seviyorum, bi­ri
bana akrabalık bağı olarak yakın olman, ikincisi ise sa­na amcam için
beslediğim sevgi» dedi[7].

 

 

73.   ÖLÜMLER VE BÎR DOĞUM VA’DÎ

 

Hicret’in sevinç dolu
bu sekizinci yılının başlarında aynı zamanda bazı üzüntüler de yaşanıyordu.
Peygamber (s.a.v.)’in ailesinde meydana gelen ölümlerden İlki kızı Zeyneb’in
ölümüydü. Babası ölürken Zeyneb’in yanınday­dı, damadına ve torununa teselli
dolu sözler söyledi. Daha sonra Şevde ve Ümmü (r.) ile birlikte Ümmü Eymen
(r.)’e cesedi gömülmeye hazır hale getirmelerini söyledi. Ölüye gusül abdesti
aldırdıktan sonra Peygamber (s.a.v.) içine giydiği bir elbiseyi çıkardı ve onlara
cesedi bu kumaşa sar­malarını söyledi. Daha sonra cenaze namazını kıldırdı ve
mezann başında dua etti.

Peygamber (s.a.v.)’e
çocuk doğuran tek karısı Hatice idi. Medine’liler, Peygamber (s.a.v.)’in
Medine’de de bir çocuğunun doğmasını istiyorlardı. Şu anda yaşayan eşlen
arasında sadece ikisinin Ümmü Seleme (r.) ve Ümmü Habibe kendisinden önceki
kocalarından çocukları olmuştu. Her yeni evlilikte Medine’liler bir çocuk
doğması ümidiyle sevince kapılıyorlar; fakat bir müddet sonra tüm sevinçleri
yok oluyordu. Çünkü Peygamber (s.a.v.) ‘in Hati­ce’den sonra evlendiği hiç bir
kadından çocuğu olmamıştı. Fakat kızının ölümünden kısa bir süre sonra, onun
tekrar baba olacağı, ortaya çıktı. Kıptî cariyesi Mariye bir çocuk bekliyordu.
Medine’liler, Peygamber (s.a.v.)’in onu çok sev­diğini bildikleri ve onu
sevindirmek istedikleri için zaten

Mariye’ye çok iyi
davranıyorlardı. Bu. haberi duymalarıyla ona besledikleri sevgi ve ilgi iki
katına çıktı.

Umre’den döndükten
yaklaşık üç ay sonra Peygam­ber (s.a.v.) Suriye sınırındaki kabilelere barışçıl
amaçlar­la onbeş elçi gönderdi. Fakat onların dostça selâmlarına ok yağmuru ile
cevap verildi. Dövüşmek zorunda kalan elçilerin biri hariç hepsi öldürüldü.

Bir tek Ölümle
sonuçlanan, fakat daha büyük politik öneme sahip olan bir olay daha meydana
geldi. Peygam­ber (s.a,v.) daha önceden Dihye el-Kelbi’yi Kayser’e yaz­dığı ve
cevap alamadığı mektupla birlikte Basra valisine göndermişti. Gassan’lı bir
kabile başkam Basra’ya gönde­rilen ikinci elçinin yolunu kesmiş ve elçiyi
öldürmüştü. Çoğunlukla Hristiyan olan Gassan’hlann Kayser’in elçi­sinden yardım
isteme riskine rağmen bu tür bir hareket cezasız bırakılamazdı.

Peygamber (s.a.v.), üç
bin kişilik bir ve Zeyd (r.)’in kumandasında Gassanhlara gönderdi. Eğer Zeyd
(r.) öldürülürse yerine Cafer (r.), o öldürülürse Ab­dullah îbn Revana tr.)
geçecekti. Üçü de öldürülürse, ordu kumandanını kendi seçecekti. Daha sonra
Peygamber (s. a.v.) Zeyd’e beyaz bir sancak verdi ve diğer arkadaşlarıy­la
birlikte, orduyu Uhud’un kuzeyindeki iki tepe arasında­ki veda geçidine kadar
yolcu etti.

Abdullah’ın yanında
velayeti altında olan yetim bir çocuk vardı, onu semerin arkasına bindirmişti.
Yol boyun­ca çocuk, Abdullah’ın ordu geri döndüğünde Suriye sınır­lan içinde
kalma isteğini ifade eden mısralar okuduğunu duydu. «Bu mısraları duyunca
ağladım» dedi çocuk, «Be­nim ağladığımı görünce kamçısının ucu ile bana dokundu
ve: «Zavallı arkadaşım, niye üzülüyorsun? Eğer Allah bana şehitlik nasib eder,
ben de bu dünyadan, meşakkatlerin­den, dertlerinden, acılarından ve
olaylarından kurtulur-sam, sen semerin üstünde rahat olarak geri döneceksin»
dedi. Bundan sonra, geceleyin yapılan bir molada iki re­kat namaz kıldı ve
arkasından uzun süre dua etti.   Daha sonra
beni çağırdı. Ben: ‘Buradayım, emrindeyim’, O: ‘İnşallah bu şehadettir’ dedi»[1].

Ordu Suriye sınırına
geldiğinde, sadece tüm kuzey kabilelerinin değil, Kayser’in temsilcisinin de
birleşip ken­dilerine karşı savaşacağını duydular. Hep birlikte ordunun yüz bin
kişi kadar olduğu söyleniyordu. Tabii ki bunda abartma payı da vardı. Bununla
birlikte Zeyd (r.) bir savaş konseyi toplamaya karar verdi. Adamların çoğu bu
duru­mun hemen Peygamber (s.a.v.)’e bildirilmesi gerektiği ka-naatindeydüer.
Peygamber (s.a.v.) ya onlara geri dönme emri verir ya da yardımcı kuvvet gönderirdi.
Fakat Abdul­lah bu fikre karşı çıktı. Konuşmasını Uhud’dan dnce söy­lenen ve
gelecekte bir çok savaştan önce söylenecek olan karşı konulamayacak bir cümle
ile bitirdi: «Önümüzdeki iyi şeyden biri var; ya zafer ya şehitlik —Cennet
bahçele­rindeki kardeşlerimize katılıp onlara arkadaşlık etmeli O halde haydi
ileri!».

Abdullah’ın bu sözleri
etkili oldu ve ordu kuzeye doğ­ru ilerlemeye devam ettiler. Şimdi uzun ve derin
yatağın­dan doğu sınırında yükselen tepelerle ayrılmış olan Ölü Deniz’in güney
ucundan çok uzakta değillerdi. Birkaç sa­atlik yürüyüşten sonra düşmanı
gördüler. Bizans kuvvet­leriyle birleşmiş olan Arap ordusunun gerçek sayısı ne
olursa olsun Müslümanlar ilk bakışta onların kendilerin­den kat kat fazla
olduğunu farkettiler. Sayıca bu kadar dengesiz bir savaş deneyimleri yoktu, ve
hiçbiri şimdiye kadar imparatorluğun süvarilerinde gördükleri kadar zen­gin
savaş aletleriyle karşılaşmamıştı. Bizans süvarileri or­tada, Arap kuvvetleri
ise iki yanında yer alıyordu. Bedir’de Akankal tepelerinden, inen Kureyş
ordusunun şimdi gör­dükleri orduyla karşılaştırıldığında çok az silah ve zırh
vardı. Bunun yanısıra düşman ordusu onların gelişini bek­liyordu ve lejyonlar
savaş konumunda onlan karşılamaya hazır bekliyorlardı.

Arazinin eğimi kendi
aleyhlerine olduğu için hemen karşı karşıya gelmekten kaçınan Zeyd (r.),
güneye, Mute’ye doğru çekilme emri verdi. Orada arazi bakımından avantajlı
olacaklardı ve savaş düzenine girme fırsatları olacaktı. Sayıca çok fazla
olduklarının farkında olan düş­man ordusu, Müslüman ordusunu Mu’te’ye kadar
İzledi. Düşman ordusu yaklaştığında onların beklediği gibi geri kaçmak yerine
Zeyd saldırı emri verdi.

O anda Peygamber
(s.a.v.) için Medine ile Mu’te ara­sındaki uzaklık yok olmuştu. Peygamber
(s.a.v.) beyaz sancağı ile Zeyd’in orduyu nasıl düşmana doğru ilerletti­ğini
görüyordu. Onun yere düşene kadar birçok ölümcül yara aldığını, arkasından
sancağı Cafer (r.)’ın alıp onun da şehit olana kadar savaştığını gördü. Daha
sonra sancağı Abdullah aldı. Onun yönettiği saldırı düşmanın ölüm saç­ması ve
kendisinin de şehadetiyle sonuçlandı; adamları dü­zensiz bir şekilde geri
çekildiler Ensar’dan biri olan Sabit tbn Erkam (r.) sancağı aldı ve Müslümanlar
tekrar düzene girdiler. Bunun üzerine Sabit sancağı Halid’e vermek is­tedi.
Fakat Halid (r)., bu şerefe Sabit (r.) ‘in daha çok hak­kı olduğunu süyleyerek
kabul etmedi. Sabit: «Al şunu, ben sadece sana vermek için onu yerden almıştım»
dedi. Bu­nun üzerine Halid kumandayı aldı ve safları birbirine yak­laştırdı.
Düşman o kadar düzenli yaklaşıyordu ki Müslü­manlara düzenli bir saldırı yapmak
için arada belli bir me­safe bırakıyordu. Saldın karşı tarafın zaferiyle
sonuçlan­dı, fakat bu basandan hiçbir şey elde edemediler. Müslü­manlardan ise,
üç lider dışında sadece beş kişi şehit olmuş­tu. Bu nedenle bu bir bakıma Halid
(r.) için bir zaferdi. Peygamber (s.a.v.) savaşta Zeyd (r.) Cafer (r.) ve Abdul­lah
(r.)’m arka arkaya şehadetini anlattıktan sonra. «Da­ha sonra Allah’ın
kılıçlarından biri sancağı aldı ve Allah onlar için yolu açtı» dedi. Yani
Müslümanları güvene ka­vuşturan yolu açtı, demek istiyordu. Bu günden sonra Ha­lid’e
«Alah’m kılıcı» adı verildi.

Peygamber (s.a.v.)
savaşı anlatırken gözlerinden yaş­lar bosamyordu. Namaz vakti geldiğinde namazı
kıldırdı

ve her zaman yaptığı
gibi, topluluğa yüzünü dönmeden, Mesclis*ten ayrıldı. Akşam ve yatsı
namazlarında da aynen böyle yaptı.

O sırada Cafer’in
evine gitmiş ve: «Ey Esma, bana Cafer’in çocuklarını getir» demişti. Yüzündeki
ifadeden şüphelenen Esma çocukları getirdi. Peygamber (s.a.v.) on­ları öptü ve
gözleri tekrar yaşlarla doldu. Esma: «Ey Al­lah’ın Rasulü, ey bana anamdan ve
babamdan daha sev­gili olan, seni ağlatan ne? Yoksa Cafer ve arkadaşlarından
haber mi aldın?» dedi. «Evet» dedi Peygamber (s.a.v.), -bugün vuruldular». Esma
acı dolu bir çığlık attı, onu du­yan diğer kadınlar yardıma geldiler. Peygamber
(s.a.v.) evine döndü ve birkaç gün sürecince Cafer’in ailesine ye­mek
hazırlanmasını emretti. «Acıları, onları, kendi ihtiyaç­larını karşılayamayacak
kadar meşgul ediyor» dedi.

Ümmü Eymen (r.), Üsame
(r.) ve Zeyd (r.)’in ailesin­den diğerleri Peygamber (s.a.v.)’in evinde idiler.
Onlara daha önceden Zeyd (r.)’in ölüm haberini vermişti. Eve dö­nerken Zeyd
(r.î’in küçük kısmın sokakta ağladığını gör­dü. Çocuk, onu görünce koştu ve
kollarına atıldı. Peygam­ber (s.a.v.) şimdi kendini tutamayarak ağlıyordu.
Çocuğu göğsüne bastırdığında tüm vücudu hıçkırıklarla sarsılı­yordu. Sa’d îbn
Ubade Cr.) o sırada oradan geçiyordu. Ken­di kendine teselli edecek birşeyier
araştırarak «Ey Allah’­ın Rasulü, bu da ne?» diye mırıldandı. Peygamber
(s.a.v.} «Bu maşukunu arzulamayı seven biri» cevabını verdi[2].

O gece Peygamber
(s.a.v.) rüyasında Cennet’i gördü. Zeyd (r.), Cafer (r.), Abdullah .) ve
savaşta şehit olan­ların hepsi cennetteydiler. Cafer (r.)’i melekler gibi uçar­ken
gördü. Şafakta mescide gitti. Ashab onun üzüntüsü­nün hafiflediğini
farkettiler. Namazdan sonra her zaman yaptığı gibi topluluğa döndü. Daha sonra
Esma’ya gitti ve rüyasını anlattı. Esma teselli olmuştu.

Halid (r.) ve adamları
Medine’ye döndüğünde Pey­gamber (s.a.v.) Mukavkıs’m kendisine hediye ettiği
beyaz

katırı —Düldül—
istedi. Cafer (r.)’in en büyük oğlunu bu katıra bindirerek onları karşılamaya
gitti. Medine’li ka­dın ve erkekler yollara dökülmüştü. Ordu yanlarından, ge­çerken
onlara alaylı sözler söylediler ve kum attılar. «Ka­çaklar» diye bağırdılar.
«Allah yolunda savaştan kaçtınız im?» «Hayır» dedi Peygamber ts.a.v.) onlar
kaçak değil, fakat inşallah tekrar savaşa gitmek için geri dönenler»[3].

Mu’te’deki geri
çekilme, kuzeydeki Arap kabilelerine, yeni îslâm devletine karşı koyma cesareti
verdi. Bundan bir ay sonra Beli ve Kuda’a kabilelerini güneye yütümek amacıyla
Suriye sınırında toplandıkları haberi geldi. Fakat bu kez Kayser’in orduları
yardıma gelmemiş görünü­yordu. Peygamber (s.a.v.1 Amr (r.)’ı üç yüz kişi üe birlikte
gerektiğinde savaşmak, mümkün olduğunda da müt­tefik kazanmak üzere gönderdi.
Amr (r.) ‘m kumandan ola­rak seçilmesinin nedeni, bu kabilelerden biriyle
Amr’ın ak­rabalık bağının olmasıydı. Amr’ın annesi Belî kabilesin­den bir
kadındı. Gece yolculuk yaparak ve gizli yerlerde kamplar kurarak çok dikkati
çekmekten korundu ve on gün içinde Suriye sınırına ulaştı. O yıl kış erken
gelmişti. Bu kadar kuzeyde yaşamaya alışık olmayan Mekke’li ve Medine’ lüer son
kamplarını kurar kurmaz hemen yakacak aramaya başladılar. Fakat Amr, küçücük
bir ateş yakma­yı bile yasakladı. Karşı gelenler şu sözlerle susturuldu: «Siz
beni dinleyip itaat etmekle emrolundunuz, o halde öyle yapma.

Düşmanın
beklediklerinden daha fazla sayıda toplan­dığını farkedince, şimdilik yerel
yardımların da gelmeye­ceğini ümit ettiği için, hemen Cuheyne’li bir adamı Pey­gamber
(s.a.v.)’den yardımcı kuvvet istemesi için gönder­di. Ebu Ubeyde (r.) derhal
ikiyüz kişilik ek kuvvetle gel­di. En yakın sahabelerden biri olduğu ve daha
önceki bü­tün savaşlarda rol aldığı için Ebu Ubeyde (r.) kendisinin yetkili
olmasını istiyordu. Fakat Amr Cr.) yeni gelenlerin sadece yardırnci kuvvet
olduğunu ve kendisinin genel kamandan olması gerektiğini vurguladı. Peygamber
Cs.a.v.) Ebu Ubeyde (r.)’ye iki kuvvet arasında tam bir birlik ol­masına ve
aynlık olmamasına dikkat etmesini tenbih et­mişti. Bu yüzden Ebu Ubeyde (r.)
isteğinden vazgeçti ve Amr’a: «Eğer sen bana itaat etmeyeceksen, Tanrıya
andol-sun ben sana itaat edeceğim» dedi. Peygamber (s.a.v.) bu sözleri
duyduğunda Ebu Ubeyde’ye rahmet diledi.

Amr, besyüz kişilik
ordusunu Suriye sınırından geçi­rip İlerlediğinde düşman dağıldı. Sadece kısa
sûren karşı­lıklı bir ok yağmuru oldu. Geri kalanı, oturanların kaçtığı  kamp yerleriyle karşılaşmaktan ibaretti.
Düşman ka­bileler orada olmadığı için, dost unsurlar kişiler ve gruplar ortaya
çıktılar. Bu nedenle Amr (r.), Peygam­ber (s.a.v.)’e Suriye sınırında İslâm’ın
etkisini tekrar kurduğunu belirten bir mektup gönderdi.

Bu etki, artık Medine
vahasının her tarafındaki kabi­lelere yayılıyordu. Nedenler sadece ruhsal
değildi- Artık Peygamber tsa..v.) tehlikeli, hesaba gelmez bir düşman ve güçlü,
güvenilir ve cömert bir müttefik olarak tanını­yordu. Onunla
karşılaştırıldığında diğer müttefikler daha az çekici ve daha zararlı idi. Bazı
durumlarda politik ve dinî dürtüler birbirinden ayrılamayacak denli bir bütün
teşkil ediyorlardı. Fakat yavaş yavaş ilerleyen, yine de güçlü ve etkili olan,
politikadan ve mü’minlerin İslâm me­sajını yaymak için yaptıkları açık
girişimlerden bağımsız bir faktör vardı. Bu da yeni dini uygulayanları
karakterize eden belirgin bir huzurdu. Allah’ın birliğini gösteren Kur’-an,
aynı zamanda bir Rahmet ve Cennet kitabıydı. Rasu-lÜn ögretileriyle birlikte
onun âyetlerinin okunması, mü’-minlerl kapasiteleri dahilinde bazı şartlan
yerine getir­diklerinde kolayca ebedi saadete kavuşabileceklerinden emin
kılıyordu. Ortaya çıkan huzur, bir iman kriteri idi. Peygamber (s.a.v.) şöyle
diyordu: «Şartlar ne olursa olsun. İnanan için hepsi iyidir.»*.

 

 

71.   HAYBER’DEN SONRA

 

Hayber’in fethinden
sonra biri Ali (r.), diğeri Ebu Be­kir (r.) yönetimindeki nisbeten küçük iki
ordu, Yemen’e giden yolu kapatan iki düşman Havazin kabilesi üzerine yürüdü.
Hayber’den sonra düzenlenmiş küçük çapta top­lam altı seferden ikisi bı alardı.
Diğer ikisi doğuda ve ku­zeydeki Gatafan kabileljri, geri kalan iki sefer de
şimdi Peygamber’e ait olan Fedek Oyası’na yakın bir yerde yer­leşik olan Beni
Mürre üzerine yapıldı. Fedek yahudileri Medine’den, bedevilere karşı yardım ve
koruma istemiş­lerdi. Bu çapulcuların sayısı Medine’de tam tahmin edile­mediği
için otuz kişilik bir grup gönderildi. Fakat düşman umulandan fazla idi ve otuz
kişinin hemen hemen hepsi öldürüldü. Bunun üzerine Peygamber (s.a.v.)
gecikmeksi­zin ikiyüz kişilik bir ordu gönderdi. Düşman çok adam kaybederek
kaçmalr zorunda kaldı. Develerin ve koyunla­rın yanısıra birkaç da esir ele
geçirildi. Onyedi yaşında olan Üsame (r.) de bu sefere katılmıştı. Hendek’te de
or­duyla birlikteydi, fakat bu onun tam anlamıyla ilk seferi oluyordu. Çarpışma
sıracında Mürre’li bir adam onun çok genç oluşuyla alay etti. Ona haddini
bildirmeye kararlı olan Üsame, daha önceden hep birlikte savaş yerinde kal­ma
emri verilmiş olmasına rağmen, adamı çölün içlerine kadar izledi. Sonunda onu
yakalayıp yaraladı. Bunun üze­rine Mürre’li Lailahe iiallah (Allah’tan başka
ilah yoktur) diye bağırdı. Fakat adam şehadet getirmesine rağmen Üsa­me onu
öldürdü.

Seferin lideri Galib
İbn Abdullah[1] idi, çarpışma bittik­ten
sonra liderin ilk sorusu «üsame nerede?» oldu, O ve bütün ordu Resulullah
(s.a.v.) ‘m Zeyd’in oğlunu ne kadar çok sevdiğini biliyordu. Bu nedenle zafere
rağmen ordu çok üzüntülüydü. Üsame (r.) hava karardıktan bir saat sonra geldi.
Galib ona sert bir şekilde çıkıştı. «Benimle alay eden bir adamı kovalıyordum»
dedi genç, «tam onu yaka­layıp yaraladığımda da La ilahe illallah dedi.» Galib:
«Sen de bunun üzerine kılıcını kınına koydun değil mi?» dedi. -Hayır, dedi
Üsame CrJ, ancak ona ölüm şerbetini içirdikten sonra koydum». Bunun üzerine
bütün kamptakiler onu kötüleyen laflar söylediler. Üsame (r.) utanç içinde başı­nı
elleri arasına aldı. Eve dönerken hiçbir’ şey yiyecek gü­cü de kendinde
bulamadı. Mü’min bir adamın kâfiri tam öldüreceği sırada Müslüman olduğunu
açıklaması ile ilgi­li meydana gelen birkaç olay nedeniyle nazil olan âyetleri
yaşlılar iyi biliyorlardı. Bu olaylardan birinde silahlan ve zırhı ganimet
olarak almak isteyen mü’min, «Sen bir mü’­min değilsin’» deyip karşısındakini
öldürmüştü. Üsame (r.)’ nin durumunda dürtü ganimet değil şeref idi, fakat pren­sip
aynıydı. Bu konuda inen   vahy şöyle
diyordu:

«Ey iman edenler,
Allah yolunda adım attığınız (savaşa çıktı-ğmtz) zaman, iyice açtkhk kazandırın
ve size (İslâm geleneğine göre) selâm verene, dünya hayatının geçiciliğine
istekli çıkarak: ‘Sen mü’min değilsin’ demeyin. Asıl çok ganimetler, Allah
katındadır. Bundan önce siz de böyle İdiniz; Allah size lütufta bulun­du,
öyleyse iyice açıkltk kazandırın. Şüphesiz Allah, yapmakta ol­duklarınızdan
haberi olandır» (Nisa: 94),

Medine’ye vanr-varmaz
Üsame (r.) doğruca Peygam­ber (s.a.v.)’e gitti. Onu sevinçle kucakladıktan
sonra Pey­gamber fs.a.vj: Sana seferi anlat» dedi. Bunun üzerine Üsame yola
çıkışlarından başlayıp, û adamı öldürdüğü za­mana kadar tüm olanları anlattı.
Tam o olayı anlattığı sirada Peygamber (s.a.v.): «Ey Üsöme, O Lailahe illallah
de­diği halde öldürdün mü?» diye sordu.’ Üsame: «Ey Allah’ın Rasulü, o sadece
öldürülmekten kurtulmak için böyle söy­ledi» diye cevap verdi. «Sen de» dedi
Peygamber (s.a.v.), «Onun yalan mı, doğru mu söylediğini anlamak için kalbi­ni
açtan!- Üsame: «Lailaheillallah diyen bir kimseyi daha öldürmeyeceğim» dedi.
Daha sonraları: «O gün İslam’a gir­miş olmayı isterdim» derdi[2].
Çünkü Resulullah (s.a.v.) dine girildiği anda tüm eski günahların
affolunacağını söyle­mişti.

Hayber’den döndükten
sonra Peygamber (s.a.v.) do­kuz ay boyunca Medine’de kaldı. Güneye ve kuzeye
yapı­lan küçük seferlere rağmen bu aylar barış ve zenginlik do­lu aylardı.
Fakat Hicaz’ın bostanından elde edilen, bu zenginlik birçok sorunları da
beraberinde getirmişti.

Ömer, (r.) bir gün
Peygamber (s.a.v.)’in evine geldi ve yaklaştığında Peygamberin (s.a.v.)
huzurunda bağınl-mayacak kadar yüksek sesle bağıran kadın sesleri duydu. Bunun
yanısıra kadınlar bir de Kureyş’liydi, yani Muha­cirlerdendi. Bu da Ömer’in
onların Mekke’li kadınlara na­zaran daha serbest ve kendine güvenen Medine’li
kadın­lardan kötü şeyler öğrendikleri konusundaki görüşünü doğruluyordu.
Hepsinin de bildiği gibi Peygamber (s.a.v.) bir ricayı geri çevirmekten nefret
ederdi. Bu nedenle Pey­gamber (s.a.v.)’den savaşta kendisine beşte bir olarak
dü­şen çeşitli giysileri kendilerine vermesini istiyorlardı. Oda­nın bir
köşesini Örten bir perde vardı. Ömer (r.)’İn içeri girme izni isteyen sesi
duyulur duyulmaz ses tamamen ke­sildi ve kadınlar o kadar hızla perdenin
arkasına saklandı­lar ki Ömer içeri girdiğinde Peygamber (s.a.v.) gülüyordu.
Ömer (r.): «Ey Allah’ın Rasulü, Allah tüm hayatını gülme ile doldursun» dedi.
Peygamber (s.a.v.h «Biraz Önce be­nimle birlikte olan kadınlar, senin sesini
duyunca nasıl da şaşılacak derecede hızla perdenin arkasına gizlendiler» de­di.
«Bu benim değil, senin hakkın,    benden
değil senden korkup saygı duymalılar»’ dedi Ömer. Daha sonra kadın­lara hitap
ederek: «Ey kendilerine düşman olanlar, benden korkuyorsunuz da, Allah’ın
Rasulünden korkmuyor musu­nuz?» dedi. «Evet Öyle» dediler, «Çünkü sen Resulullah
fs. a.vJ’tan daha sert ve kabasın.» Peygamber ts.a.v.): «Bu doğru ey Hattab’zn
oğlu» dedi ve sonra şunları ekledi: «Nefsimi kudret elinde tutana yemin olsun
ki, eğer Şeytan senin belirli bir yoldan gittiğini farketse, mutlaka o yol­dan
başka bir yol seçer.»[3].

Yeni kazanılan servet
ve durumun çok rahatlaması Ümmü Eymen (r.)’i bile bir istekte bulunmaya teşvik
etti. Uzun süreden beri kendinin olduğunu söyleyebileceği bir deveye ihtiyaç
duyuyordu. Bu nedenle Peygamber (s.a.vJ ‘e gidip bir binek istedi. Peygamber
(s.a.v.} ona ciddi ciddi baktı ve «Seni bir devenin yavrusuna bindireceğim»
dedi. Onun yavru deveyi kastettiğini sanarak: «Ey Allah’ın Rasulü, bu bana
uygun değil. Ben bunu istemem» dedi. Pey­gamber (s.a.v.) yine: «Seni bir
devenin yavrusundan başka birşeye bindiremem» [4]dedi.
Bu konuşma Ümmü Eymen (r.)’ İn Peygamber (sa..v.)’in yüzündeki gülümsemeden
onun her devenin mutlaka başka bir devenin yavrusu olduğunu demek istediğini ve
şaka yaptığını anlayana dek sürdü.

Başka bir gün Ömer
(rj, Peygamber (s.a.v.)’i elini yanağına koymuş bir şekilde üzüntülü dururken
gördü. «Ey Ömer,» dedi Peygamber (s.a.v.) «Benden sahip olma­dığım şeyleri
istiyorlar». Hayber’e giderken bu seferin za­ferle sonuçlanacağını ve Medine’ye
zenginlikler getirece­ğini vadederek: «Bu sizin için iyi olmayacak» demişti. Bu
söylediği diğerleri kadar kendi ev halkı için de geçerliydi. O zamana kadar
Peygamber (s.a.v.) ve ailesi’ son derece sade bir hayat sürüyordu. Aişe, (r.)
Hayber’den önce hiç­bir zaman doyuncaya kadar hurma yediğini hatırlamadı­ğını
söylerdi. Bakmakla yükümlü oldukları fakir Muhacir­lerin sayısındaki sürekli
artış, Peygamber  (s.a.v.)   hanımIarın sadece ihtiyaçları olan şeyleri
istemelerine, bazan onu bile istememelerine neden oluyordu. Verilebilecek olan
şeyler dağıtılıyor, verilemeyecek olanlar da satılıp para­sıyla birtakım
ihtiyaçlar karşılanıyordu. Fakat Peygamber (s.a.v.) şimdi hanımlarına hediyeler
verebiliyordu. Bu da birçok problem doğuruyor ve onların daha fazla istemesi­ne
neden oluyordu. Çünkü eşitlik, birine verilen şeyin di­ğerine verilmesini
gerektiriyordu.

Aynı zamanda diğer
yönlerden de onun hoşgörüsünü kötüye kulanıyorlardı. Birgün Ömer Cr.) bir sebep
yüzün­den karısını azarladı, o da karşı cevap verdi. Ömer (r.) onu uyardığında
ise karısı Peygamber (s.a.v.)’in hanımlari bile kocalarına karşı cevap
verdiklerine göre kendisinin neden vermeyeceğini sordu. Kızlarını kastederek
de: «On­lardan biri var ki o, sabahtan akşama kadar utanmak-sızm tüm
kafasındakileri söylüyor» diye ekledi. Buna çok üzülen Ömer Cr.) doğruca
Hafsa’ya gitti. Hafsa annesinin doğru olduğunu belirtti. Ömer, (r.) kızının
kendine olan güvenini sarsmak için: «Sende ne Aişe’nin zerafeti, ne de
Zeyneb’in güzelliği var» dedi. Bunun da bir etki uyandır­madığını görünce: «Siz
Peygamber Cs.a.v.)’i kızdırdığınız­da, Allah’ın sizi kendi gazabından helak
etmeyeceğinden bu kadar emin misiniz?»[5]
sözlerini ekledi. Daha sonra ku­zeni Ümmü Seleme’ye gitti ve: «Tüm
düşüncelerinizi Al­lah’ın Rasulüne söylediğiniz ve ona saygısızca cevap ver­diğiniz
doğru mu?» diye sordu. Ümmü Seleme Cr.) «Allah aşkına sen Allah’ın Easulü İle
hanımları arasına nasıl gi­rersin? Evet, Tanrı’ya andolsun, biz ona
düşüncelerimizi söylüyoruz. Eğer bizim bu söylediklerimizi çekiyorsa bu kendi
bileceği bir şeydir. Eğer bize böyle yapmayı yasaklar­sa biz ona, sana itaatimizden
daha fazla itaat ederiz»[6] de­di.
Ömer (r.) çok ileri gittiğini ve Ümmü Seleme (r.)’nin sitem etmekte haklı
olduğunu anladı. Fakat Peygamber’in (s.a.v,) evinde birşeylerin iyi
gitmediğinde şüphe yoktu.

Son günlerdeki bu
zenginlik beklenmedik bir olayla daha da arttı. Peygamber Cs.a.v.) ‘in
Mukavkıs’a gönderdiği İslâm’a çağrı mektubuna Mukavkıs kaçamak bir cevap
yazmıştı. Fakat cevapla birlikte Mısır kralı yüz ölçek al­tın, yirmi tane iyi
kumaştan elbise, katır, dişi at ve iki kop-tik hristiyan cariye ile birlikte
bir de yaşlı harem ağasın­dan oluşan zengin bir hediye göndermişti. Adlan
Mariye ve Şirin olan kızlar kardeştiler ve ikisi de güzeldi. Fakat Mariye.daha
da güzeldi, Peygamber Cs.a.v.) onun güzelli­ğine hayran oldu. Şirin’i Hassan
îbn Sabit (r.)’e verip Ma-riye’yi, Mescide bitişik odası yapılmadan önce Safiye
(r.)’-nin oturduğu eve yerleştirdi. Gece ve gündüz onu ziyaret ediyordu. Fakat
Peygamber (s.a.v.)’in eşleri o kadar kıs­kançlık gösterdiler ki cariye çok
mutsuz oldu. Bu nedenle Peygamber (s.a.v.) onu Yukarı Medine’de bir eve yerleş­tirdi.
Aişe (r.) ve diğer eşler ilk başta memnun olmuşlardı, fakat bir süre sonra
hiçbir şeyin değişmediğini farkettiler. Çünkü Peygamber (s.a.v.) Mariye CJ’ye
yaptığı ziyaretle­ri azaltmamıştı. Hatta yolun uzaklığı nedeniyle diğer eşle­rinden
daha uzun süreler ayrı kalıyordu.

Onların hepsi
Peygamber’in (s.a.v.) hakkı olan şeyleri —İbrahim’den ve daha öncesinden beri
kabul edilen hak­la, yaptığını biliyorlardı. Safiye fr.) hariç hepsi İbra­him
ile cariyesi Hacer’in birleşmesinden meydana gelen soya mensup değiller miydi?
Musa’ya indirilen Namus da bu hakkı destekliyordu. Kur’an ise açıkça bir
efendinin, kö­lesini, eğer isterse, cariye olarak alabileceğini açıkça bildi­riyordu.
Fakat Peygamber’in Cs.a.v.) eşleri onun çok du­yarlı olduğunu da biliyorlardı,
şimdi ise onun tüm ev ya­şantısı eşlerinin gizlenmemiş reaksiyonlarıyla sürekli
bölü­nüyordu, özellikle Hafsa (r.) o denli ileri gitti ki Peygam­ber fs.a.v.)
sonunda bir daha Mariye’yi görmeyeceğine yemin etti. Bu kez Aişe de Hafsa’nın
suç ortağı idi.

Yeni nazil olan
sûrenin adı, Peygamber (s.a.v.)’in Ma­riye’yi kendisine haram kıldığını belir*
için Tanrım Suresi (Tahrim) idi:

«Ey Peygamber,
eşlerinin hoşnutluğunu isteyerek Allah’ın sci’ na helâl kıldıklarını niçin
haram kılıyorsun?»

Bu şekilde başlayan
sure Peygamber’in yeminini çöz­dükten sonra isimlerini anmayarak Aişe ve
Hafsa’dan bah­sediyordu:

«Eğer sizler
(Peygamberin iki eşi) Allah’a tevbe ederseniz (ne güzel), çünkü kalbleriniz
eğrilik gösterdi. Yok eğer ona karşı birbi­rinize destekçi olmağa
kalkışırsanız, artık Allah, onun mevlastdır, Cibril de ve mü’mirilerin salih
olan(lar) da. Bunların arkasından melekler de onun destekçisidirler.»

Diğer bir âyet tüm
eşlerine hitap ediyordu:

«Belki onun Rabbi,
eğer o sizi boşayacak olursa ona sizin yerinize sizlerden daha hayırlı
Müslüman, mümin, gönülden, itaat eden, tevbe eden, ibadet eden, oruç tutan (ya
da Allah adına hicret edip seyahat eden) dut ve bakire eşler, verir.»

Sûre tarihteki iki
iyi, iki de kötü kadını anlatarak son bulur:

Allah, küfretmekte
olanlara, Nuh’un eşini ve Lut’un eşini ör­nek olarak verdi, ikisi de,
kullarımızdan salih olan İki kulumuzun nikâhları altındaydı; ancak onlara
ihanet ettiler. Bundan dolayı da, onlara (kocaları) kendilerine Allah’tan gelen
hiçbir şeyle yarar sağ­lamadılar, ikisine de: «Ateşe diğer girenlerle birlikte
girin» dene­di.»

«Allah, iman etmekte
olanlara da Firavunun karısını örnek olarak verdi. Hani demişti ki: «Rabbim,
bana kendi katında, cen­nette bir ev yap, beni Firavun’dan ve onun
yaptıklarından kurtar ve beni o zalimler topluluğundan da kurtar.» Imran’ın
kızt Mer­yem’i de. Ki o kendi ırzım korumuştu. Böylece biz de ona kendi
ruhumuzdan üfledik. O da Rabbİnin kelimelerini ve kitaplarım tas­dik etti. O
(Rabbine) gönülden bağlı olanlardandı».

Peygamber (s.a.v.) bu
sûreyi eşlerine okuduktan son­ra, üzerinde düşünmeleri için onlan yalnız
bıraktı ve onların odalarından başka sahip olduğu tek oda olan üstü kapalı bir
sundurmaya çekildi. Tüm Medine’ye onun eşle­rini boşadığı haberleri yayıldı. Bu
haber o gece Ömer (a.) ‘-in kulağına da gitti. Şafakta her zaman olduğu gibi
mes-cid’e gitti. Fakat namazdan sonra Ömer, tam Peygamber (s.a.v.)’e
sesleneceği şurada o köşesine çekildi. Ömer Haf-sa’ya gitti ve onu gözyaşları
içinde buldu. Ona: «Niçin ağ­lıyorsun?» dedi ve cevap vermesine fırsat
bırakmadan «Sa­na bunun böyle olacağını söylememiş iniydim? Allah’ın Rasulü
sizi boşadı mı?» diye sordu. «Bilmiyorum» dedi Haf-sa (r.), «Fakat o orada
sundurmada duruyor.» Sundurma­nın girişi mescidin içindeydi. Ömer (r.) o tarafa
doğru yö­neldi. Minberin etrafında bir grup adam toplanmış oturu­yordu.
Bazıları ağlıyordu. Ömer bir süre onlarla birlikte oturdu. Fakat duyguları
artık dayanamayacak hale gelince, kapısında Pepgamber (s.a.v.)’in siyah
kölesinin bulunduğu sundurmaya giti. Çocuğa: «Ömer için içeri girme izni iste»
dedi. Çocuk içeri girdi ve bir dakika sonra çıkıp: «Ona se­ni söyledik, fakat O
hiç bir şey söylemedi» dedi. Ömer (r.) oturduğu yere geri döndü. Sonra tekrar
gitti ve içeri girme izni istedi, fakat çocuk yine aynı cevabı verdi. Üçüncü
kez de aynı şey oldu; fakat Ömer tam gitmek için geri dönmüştü ki çocuk,
Peygamber’in ona izin verdiğini söyledi. Ömer, içeri girdi ve onu bir hasırın
üstünde yatar buldu. Arkası­na uzandığı hasırın izleri çıkmıştı. Hurma lifi ile
doldurul­muş deri bir yastığa dayanıyordu. Önüne bakıyordu. Ömer (r.) içeri
girdiğinde ona bakmadı. «Ey Allah’ın Rasulü,» de di Ömer «eşlerini boşadm mı?»
Peygamber (s.a.v.) gözle­rini kaldırdı ve Ömer’in gözlerine bakarak. -Hayır,
boşa-madım» dedi. Ömer (r.) tüm yakın evlerden duyulabilecek şekilde Allahü
Ekber dîye bağırdı. Ümmü Seleme daha sonraları şöyle anlatıyor: «Sürekli
ağlıyordum. Birisi bana gelip: «Allah’ın Rasulü sizi boşadı mı?» diye
sorduğunda, ‘vallahi bilmiyorum’ diyordum. Bu durum Ömer, Peygam­ber (s.a.v.)’e
gidinceye kadar devam etti. Hepimiz odaları­mızda İken onun tekbirini duyduk ve
Allah’ın Rasulü (s. a.v.)’nün Amir (r.)’in sorusuna -Hayır» cevabım verdiğini
anladık» Gerçekte herkesin kafasında aynı soru vardı, fakat Ömer, kızı
Resulullahla evli olduğu için bu durumla daha yakından ilgilenmişti.

« Orada ayakta durdum
vp Resulullah’ın ne durumda olduğunu anlamaya çalıştım» dedi Ömer, «Daha sonra:
Biz Kureyş’liler, eskiden eşlerimiz üzerinde hakimdik, fa­kat Medine’ye
geldiğimizde hanımların kocalarına ha­kim olduğu bir toplulukla karşılaştık
dedim.» Ömer bu söz­lerinden sonra Resulullah (s.a.v.)’m önceden Hafsa (r.)’-ya
uyarı amacıyla söylediği şeyleri anlattı. Peygamber (s, a.v.) yine gülümsedi.
Bundan cesaret alan Ömer yere otur­du. Odanın çıplaklığına bir kez daha şaşırdı
yerde bir ha­sır, üç tane de deri yastık vardı; başka hiçbir şey yoktu. Bu
nedenle Peygamber (s.a.v.î’e biraz daha lüks yaşamı­nı önererek Yunan’hları ve
tran’hları Örnek gösterdi. Fa­kat Resulullah (s.a.v.) onun sözünü keserek: «Ey
Hattab’ın oğlu, şüphe mi duyuyorsun? İyi şeyler onlara bu dünya için
verilmiştir» dedi.

Henüz yeni bir aya
girmişlerdi. Peygamber (s.a,v.) bu ay geçene kadar hanımlarından hiç birini
görmek isteme diğini ilân etti. O ay geçince ilk önce Aişe (r.)’nin odasına
gitti. Onu görünce çok şaşıran ve sevinen. Aişe: (r.) «Tam yirmidokuz gece»
dedi. Peygamber (s.a.v.): «Nereden bili­yorsun?» diye sordu O da: «Günleri
sayıyordum nasıl saydım bir bilsen!» dedi. Peygamber (s.a.v.): «Fakat bu ay
yirmidokuz* çekiyordu» dedi. Aişe (r.), ay takvimine göre bir ayın bazen otuz
yerine sadece yirmidokuz çektiğini unutmuştu. Peygamber (s.a.v.) daha sonra ona
kendisine gelen yeni vahiyden ve ona önereceği iki seçenekten bah­setti. Ona bu
meselede danışmak için babasını çağırmak isteyip istemediğini sordu. «Hayır»
dedi Aişe tr.) «Sana karşı bana kimse yardım edemez. Ey Allah’ın Rasulü, ne
olduğunu çabuk söyle.» Peygamber (s,a,v.) «Allah senin Önüne iki seçenek koydu»
dedi ve şu âyeti okudu:

«Ey Peygamber,
eşlerine söyle: ‘Eğer siz dünya hayatını ve onun süstü çekiciliğini
istiyorsanız, gelin sizi yararlandırayım (size boşanma bedelini vereyim) ve
güzel bir salma tarztyla sizi salıve­reyim. Eğer siz Allah’ı ve Rasütü’nü ve
akiret yurdunu istiyorsa­nız .arttk hiç şüphe yok Allah, içinizden güzellikte
bulunanlar için büyük bir ecir (mükâfat) hazırlamıştır.» (Ahzab: 28-29.

Aişe (r.): «Şüphesiz
ben Allah’ı, Rasulü’nü ve ahiret yurdunu istiyorum» dedi. Peygamber (s.a.v.)’in
bütün eş­leri de aynı şeyleri söylediler ve onu seçtiler.

 

 

 

70.    «EN ÇOK SEVDİĞİN KİM?*

 

 haftalık ayrılıktan sonra muzaffer olarak
dönen ordn Medine’ye ulaştığında Cafer ve arkadaşları çoktan Medine’ye
gelmişlerdi. Cafer (r.), Habeşistan’a gittiğinde yirmi yedi yaşındaydı, şimdi
ise kırkında bir adam olmuştu. Sürekli iletişim halinde olmalarına rağmen,
Peygamber (s. a.v.l’i onüç yıldan beri görmemişti. Peygamber (s.a.v.) onu
kucakladı ve alnından öptü. Daha sonra: «Cafer’in dönü­şüne mi, yoksa Hayber’in
fethine mi daha çok sevinece­ğimi bilemiyorum» dedi. Cafer’in yanında zevcesi
Esma ve Habeşistan’da doğan Abdullah, Muhamed ve ‘Avn adında­ki üç oğullan da
vardı.

Yanlarında evi henüz
tamamlanan Ümmü Habibe (r.) de vardı. Onun Peygamber (s.a.v)’le evlenmesi
üzerine bir düğün yemeği daha hazırlandı. Ümmü Habibe (r.) şimdi otuzbeş
yaşındaydı. Aişe (r.) hariç, Peygamber (s.a.v.)’in diğer hanımları onu
Mekke’den tanıyorlardı. Yanısıra o Zeyneb’in yengesi ve Habeşistan’daki hicret
günlerinin ilk zamanlarından beri Ümmü Seleme (r.) ile Şevde (r.)’-nin yakın
arkadaşı oluyordu. Onun gelişi bekleniyordu ve fazla heyecan yaratmadı.
Peygamber (s.a.v.)’in hanımları­nı daha çok ilgilendiren bu mesele de
Peygamber’in bek­lenmedik bir şekilde genç ve güzel Safiye ile evlenme-siydi.
Medine’ye vardıklarında Peygamber (s.a.v.) onu ge­çici olarak konuksever Harise
(r.)’nin evine yerleştirdi. Onun çok güzel olduğunu duyan Aişe (r.), yeni
arkadaşlan hakkındaki fikrini sormak üzere Ümmü Seleme’ye git ti. Ümmü Seleme
(r.î: «O gerçekten çok güzel bir kadın. Allah’ın Rasulü de onu çok seviyor»
dedi. Aişe (r.), Hari-se’nin evine gitti ve yeni gelini ziyarete gelen
kadınların arasına katıldı. Yüzü peçeliydi. Kendisini tanıtmadan biraz geri
plânda oturdu. (Fakat yeni geline, Ümmü Seleme’-nin söylediklerinin doğru
olduğunu görecek kadar yakındı) Daha sonra evine döndü; fakat Peygamber
fs.a.v.) oraday­dı ve onu tanımıştı. Dışarı çıktığında arkasından gelip: «Ey
Aişe, onu nasıl buldun?» diye sordu. Aişe: «O diğer yahu-di kadınlarına benzer
bir yahudi» dedi. «öyle söyleme» de­di Peygamber (s.a.v.), çünkü O İslâm’a
girdi ve İslâm’ını güzelleştirdi.»

Bununla birlikte
Safiye (r.) diğer Peygamber (s.a.v.) eşlerinin yanında babasının kişiliği
yönünden inciniyordu. -Ey Huyay’m kızı!» deyimi gerçekte saygılı bir hitaptı,
fa­kat ses tonundaki bir değişme ile kolayca alaya dönüşebi­lirdi-. Bu nedenle
bir keresinde Safiye ağlayarak Peygam­ber (s.a.v.)’e geldi, çünkü diğer eşlerden,
biri onu küçük düşürmeye çalıştı. Peygamber (s.a.v.): «Onlara de ki: Be­nim
babam Harun, amcam ise Musa’dır» dedi.

Eşler içinde Aişe
(r.)’ye yaş bakımından en yakın olan Safiye (r.) idi, henüz yirmiiki yaşında
olan Hafsa’dan bile daha yakın îlk önceleri bu Aişe (r.)’nin korkularım artır­dı.
Fakat günler geçtikçe iki genç hanım birbirlerine sem­pati duymaya başladılar.
Hafsa da bu arkadaş çemberinin içindeydi. Aişe (r.) sonraki yıllarda: «Biz iki
gruptuk: bi­rinde ben, Hafsa, Safiye ve Şevde diğerinde ise Ümmü Se­leme ve
diğerleri vardı» derdi.

Aişe (r.) o zamanlar
onaltı yaşındaydı ve yaşma göre bazı yönlerden olgun, diğer yönlerden değildi.
Duygulan hemen yüzünden ve konuşmasından belli olurdu. Bir ke­resinde Peygamber
(s.a.v.) ona: «Ey Aişe, bana kızgın ol­duğun zamanı da benden razı olduğun
zamanı da biliyo­rum» dedi. Aişe (r.): «Ey bana annemden ve babamdan daha
sevgili olan, bunu nasıl anlıyorsun?» diye sordu. Peygamber (s.a.v.) de şövIp
dedi: «Benden hoşnut olduğun zaman yemin ettiğinde. «Muhammed’in Rabbine yemin
ol­sun ki hayır» diyorsun. Kızgın olduğunda ise: «İbrahim’in Rabbine yemin
olsun ki hayır» diyorsun»[1]. Bir
başka sefer Peygamber ts.a.v.) beklediğinden daha geç geldiğinde: «Günün bu
saatine kadar neredeydin?» diye sordu. O: «Kü­çüğüm, Ümmü Seleme’nin
yanındaydım» dedi. «Ummü Seleme’nin sırası geçmemiş miydi?» diyen Aişe’ye
Peygam­ber (s.a.v.) cevap vermeksizin gülümsedi. Aişe: «Ey Allah’ın Rasulü,
söyle bana. Bir vadinin İki yamacı arasında olsan; birisinden otlanmış,
diğerinden ise otlanmamış olsa sürü­lerini hangisinde otlatırsın?» diye sordu.
Peygamber (s.a. v.î: «Otlanmamış olanda» dedi. Aişe (r.): «öyle ise ben senin
diğer eşlerin gibi değilim. Onların hepsi, ben hariç, senden önce birisiyle
evlenmiştir», dedi. Bunun üzerine Peygamber 
(s.a.v.î   gülümsedi ve  hiçbir şey söylemedi[2].

Aişe, (r.) Peygamber
(s.a.v.)’in sadece kendisine ait ol­madığını biliyordu. O bir tek kadındı;
Peygamber (s.a.v.} ise yirmi adama bedeldi. Vahiy onun hakkında: «Muhak­kak sen
büyük bir ahlâk üzeresin» diyordu. Sanki O, ken­di içinde dış dünya ile
karşılaştırılabilecek, bazı yönleriyle de onunla beraber, bir alem idi. Aişe
(r.) birçok kere, uzak­tan da gelse onun bir gök gürlemesi duyduğunda yüzü­nün
sarardığını farketmişti. Aynı şekilde kuvvetli bir rüz­gâr sesi, onda gözle
görülebilecek değişikliklere neden olur­du. Bir keresinde, bardaktan
boşamrcasma yağmur yağar­ken başım, omuzlarını ve göğsünü açıp, yeryüzünün gök­ten
gelen rahmet nedeniyle yaşadığı sevinci kendi teniyle paylaşmak istemişti.

Onun diğer insanlara
benzememesi, Aişe (rj’nin kıs­kançlığını azaltan tek neden değildi. Fakat, O,
kıskançlı­ğın, sevginin aksine sadece bu dünya için geçerli olduğu­nu
biliyordu. Çünkü Cennet’ten bahsederken Kur’an söv-le diyordu: «Onların
göğüslerindekinden (ne varsa tümünü) siytnp-çektik» (A’raf: 43, Hicr: 47),

Aişe (r.) birguu
Peygamber (s.a.v.)’e «Ey Allah’ın Ra-sulü, Cennette senin hanımların kimler
olacak?» diye sor­du. «Sen onlardan birisin» cevabını alınca, bu sözleri Ömür
boyu bir hazine gibi sakladı. Bir keresinde de Peygamber (s.a.v.) ona: «Cebrail
burada ve sana selâm ediyor» demiş­ti. O da: «Selâm onun üzerine olsun,
Allah’ın rahmeti ve bereketi de» cevabını vermişti[3]

Aİşe (r.) kıskançlığı
hakkında daha sonraki yıllarda şöyle derdi: «Peygamber’in eşleri arasında
Hatice’yi kıs­kandığım kadar hiçbirini kıskanmadım. Çünkü, Allah ken­disini
Hatice’ye cennetteki kıymetli taşlardan yapılmış bir sarayı müjdelemesini
emrettiği için Peygamber (s.a.v.) sü­rekli onu anardı. Ne zaman bir koyun
kurban etse, büyük bir bölümünü onun yakın arkadaşlarına gönderirdi. Çoğu kez
ona: «Sanki dünyada Hatice’den başka kadın yokmuş gibi, derdim.»[4].

Aişe (r.)’nin etki ve
tepkileri aşırı derecede hızlıydı. Hayber’den hemen sonra veya bir süre önce
Ebu’I-As’ın an­nesi Hale oğlunu, gelini Zeyneb’i ve küçük torunu Ünıa-me’yi
görmeye Medine’ye gelmişti. Birgün Peygamber (s. a.v.) Aişe’nin odasında iken
kapı çalındı ve bir kadın sesi girmek için izin istedi. Peygamber (s.a.v).
sarardı ve titre­di. Bunun sebebini anlayan Aişe ona sitem etti. Çünkü onun
Hale’nin sesinde Hatice’nin sesini duyduğunu anla­mıştı. Peygamber (s.a.v.)
daha sonra bunu doğrulamış ve onun içen girme İzni isteyiş şeklinin de aynı
ölen zevcesi gibi olduğunu söylemişt[5].

Artık çok yaşlanan
Şevde (r.), Peygamber (s.a.v.) ‘le birlikte geçireceği günü Aişe (r.)’ye
vermişti. Çünkü Pey­gamber (s.a.v.)’in buna çok memnun olacağını   biliyordu

Tüm topluluk ve diğer
eşler de Peygamber s.a.v’in yaşa­yan, eşleri arasında en çok Aişe (r.) ‘yi
sevdiğini biliyorlar­dı. Bu sadece bir tahminden ibaret değildi. Çünkü Saha­beden
biri veya diğeri sık sık Peygamber (s.a.v.)’e: «Ey Al­lah’ın Rasulü, bu dünyada
en çok kimi seviyorsun?» diye sorardı. Peygamber (s.a.v.) bu soruya her zaman
aynı ce­vabı vermezdi. Çünkü onun sevgisi çok yönlüydü: Kızları, torunları, Ali
(rJ, Ebu Bekir Cr.), Zeyd (r.), Üsame (r.). Fakat cevap hiçbir zaman diğer
eşler olmaz, bazen İse Aişe (r.) olurdu. Bu nedenle Medine’de, birisi Peygamber
(s.a.v.)’den birşey rica edeceği zaman veya Kur’an da emredildiği gibi dilekte
bulunmak için hediye vermek iste­diği zaman. Peygamber (s.a.v.) Aişe (r.)’nin
odasında ola­na kadar bu dileğinin geciktirilmesi adet haline gelmişti. Çünkü
onlar, Peygamber (s.a.v.) ‘in onun yanında iken çok mutlu olduğunu ve bu
nedenle ricaları kabule daha hazır olduğunu düşünüyorlardı. Fakat bu Peygamber
(s.a.v.)’in ailesinde kötü duygulara neden oluyordu. Ümmü Seleme (r.) kendi ve
diğer eşleri adına gidip Peygamber (s.a.v)’-den ona hediye vermek isteyenlerin
özellikle bir günü beklemeyip ne zaman isterlerse hemen vermelerini belirten
bir duyuru yapmasını istedi. Peygamber (s.a.v.) ona cevap vermedi. Ümmü Seleme
(r.) isteğini ikinci kez yineledi. Fakat o yine sessiz kaldı. Üçüncü kez
yinelediğinde: «Be­ni Aişe ile ilgili konularda üzme, çünkü Aişe( r.) hariç hiç
bir hanımımın yatağında iken bana vahiy gelmiyor»[6] dedi.
Ümraü Seleme (r.): «Seni üzdüğüm için Allah’a tevbe ediyorum» dedi. Fakat
Peygamber (s.a.v.)’in diğer eş­leri burada durmaya niyetli değillerdi.
Fatima’dan kendi adlarına gidip Peygamber (s.a.v.)’e: «Eşlerin senden, Ebu
Bekir (r.)’in kızına karşı kendilerine eşit davranmam rica ediyorlar» demesini
istediler. Fatıma (r.) istemeyerek bu­nu kabul etti, fakat birkaç gün bunu
yerine getirmedi. Sonunda kuzeni, Cahş’m kızı Zeyneb geldi ve ısrar etti. Bunun
üzerine babasına gitti ve kendisine söylenenleri ona iletti Peygamber (s.a.v.):
«Benim küçük kızım, benim sev­diğimi sen sevmiyor musun?» dedi. Fatıma (r.)
«evet* ceva­bım verince Aişe (r.)’yi kastederek: «O halde onu sev» dedi. Daha
sonra: «Seni buraya gönderen Zeyneb’ti değil-mi?» diye sordu. «Zeyneb ve
diğerleri» dedi Fatıma (rJ. Peygamber (s.a.v.): «Yemin ederim ki bunu
düzenleyen Zeyneb» dedi. Faüma bunu kabul edince gülümsedi.

Fatıma (r.), Peygamber
(s.a.v.)’in eşlerinin yanına döndü ve olanları anlattı: «Ey Allah’ın Rasulü’nün
kızı, bi­ze birşey kazandırmadın- dediler. Onu ikinci bir kez gön­dermeye
zorladılar, fakat O kabul etmedi. Bunun üzerine Zeyneb (r.)’e: «Sen git»
dediler, O da Peygamber (s.a.v)’e gitti. Peygamber (s,a.v.) sonunda Aişe
(r.)’yle konuşması­nı söyledi. Aişe (rJ, Zeyneb’in cevap veremeyeceği fikirler
öne sürerek onu susturdu. Peygamber (s.a.vJ eşlerine eşit ve adaletli davranmak
ve diğerlerini de buna uymaya teş­vik etmek zorundaydı. Fakat O, başkalarının
Peygamber (s.a.v.) eşlerine eşit davranmasını sağlamakla sorumiu değildi. Onun
duygusallığı da zaten buna elvermezdi. O, sadece bir hediyeyi teşekkürle kabul
etmek ve geri kalanı­nı bağışlayan kişiye bırakmakla görevliydi. Zeyneb (r ),
gittiğinde Peygamber Cs.a.v.) Aişe (r.)’ye: «Sen, gerçekten Ebu Bekir’in
kızısın»[7] dedi.

Resulullah (s.a.v.)
aynı şekilde, Ali (r.) ve Fatıma (r) ‘-dan olan torunlarına da büyük bir sevgi
besliyordu. Onlar hftkkmda= «Bana ev halkım içinde en sevgili olanlar Hasan ve
Hüseyin’dir» derdi. Üsame (r.)’yi de torunlarından bin sayardı. Çoğu kez
Hasan’ı ve Üsame’yi ellerinden tutup «Allahım, ben onları seviyorum sen de sev»[8] diye
dua ederdi.

 

69.    HAYBER

 

Mekke ile yapılan
anlaşma, kuzeydeki diğer tehlikeler­le ilgilenme fırsatı verdi. Bunlardan en
büyüğü çoğu İs­lâm düşmanı olan yahudilerin yaşadığı Hayber şehri idi Büyücü
Labîd’e büyük bir ihtimalle onlardan biri rüşvet vermişti. Fakat Beni Nadir ve
onların Hayber’li akrabala­rına karşı bir girişimde bulunmak için bundan daha
kesin deliller ve genel nedenler vardı. Onların Medine’yi işgal etmesi
sözkonusu değildi. Bir iki kişi dışında onlardan kimse Hendek savaşma
katılmamıştı. Fakat her seferinde Kureyş’e saldın teşvikini veren ve Gatafan’ı
da Kureyş’le bir olmaya ikna eden onlardı. Gatafan’ın hâlâ Medine’ye düşman
olmasına da onlar neden oluyorlardı. Hayber bu şekilde kaldığı sürece Medine
tam bir barış yaşayamazdı.

Bu yönde ergeç bir
girişimde bulunulması gerektiği uzun süreden beri biliniyordu. Çünkü Peygamber
(s.a.v.), bir süre Önce inen vahydeki yakın zaferin ganimetleri bol olan bir
zafer Hayber’in fethi anlamına geldiğinden emindi. Fakat bu, Müslüman olduğunu
söyleyen herkes ta­rafından paylaşılmamalıydı. Vahiy, Umre’ye katılmayan
bedevilerin tamamen maddi kaygularla savaşlara katıldık­larını söylüyordu.
Umrede ganimet ve çapul imkânı olma­dığı için katılmaya değer bulmamışlardı. Bu
nedenle şüp­hesiz Arabistan’ın en zengin topluluklarından biri olan Hayber’in
fethinde de rol almamaları gerekiyordu.

Bu, nisbeten küçük bir
kuvvetle yola çıkmak anlamına geliyordu. Gerçi küçük bir kuvvet olması,
plânlarının son ana kadar gizli kalmasını sağlayabilirdi. Fakat yine de bu
proje duyulduğunda ağızdan ağıza bir gerçek imiş gibi değil, bir efsane gibi
yayıldı. Hayber’in aşılamaz gücü­nü herkes biliyordu. Kureyş ve diğer islâm
düşmanları bu haberlerin doğru olmasını’ ümit ediyorlardı. Çünkü eğer bu
doğruysa, Muhammed ts.a.v.) müthiş bir yenilgi yaşa­yacaktı. Fakat onun deli
olmadığım bildikleri için bu haberlerin yalan olmasından korkuyorlardı.
Hayber’lİler ise o denli kendilerinden emindiler ki bu haberlere inan­madılar.
Muhammed <s.a.v.)’in Medine’den yola çıktığı haberi kendilerine ulaşıncaya
kadar müttefiklerine yardım haberi göndermediler. Ancak bu haberler ulaştığında
şef­leri Kinane, Gatafan’ı ziyaret etti ve yardımlarına karşılık o yılın hurma
hasadının yarısını teklif etti. Gatafan’lılar bunu kabul ettiler ve dörtbin
kişilik bir ordu gönderecek­lerine söz verdiler. Haybe- yahudileri hergün
zırhlanın giyip toplam onbin kişi ol ,n ordularını hergün sıraya sok­mayı
gelenek haline getirmişlerdi. Gatafan’m da yardı­mıyla ordu ondörtbin kişiye
ulaşacakta. Medine’den gelen haberlere göre ise ordu sadece altıyüz kişi idi.

Peygamber (s.a.v.)
yola çıkmadan Önce Evs’li Ebu Ahs (r.) ona geldi ve bir sorunu olduğunu
söyledi. Üzerine bi­neceği bir devesi vardı, fakat elbiseleri çok eskiydi ve ne
yolculukta kendisi için, ne de ailesine bırakabileceği yiye­cek parası yoktu.
Bu aşırı bir durum olmasına rağmen, ona benzer daha birçok kişi vardı. Fakat
Umre’ye giderken çok şey harcanmıştı ve o güne dek kazanılan tüm ganimet ler de
sayısı gün geçtikçe artan Muhacir Müslümanlara harcanarak tüketilmişti.
Peygamber (s.a.v.) Ebu Abs (r.)’a tek şey olarak elinde kalan uzun ve yeni bir
giysi verdi. Fa­kat birkaç gün sonra sefer sırasında onu daha kötü ve eski bir
elbiseyle gördü. «Sana verdiğim elbise nerde?» di­ye sordu. «Onu sekiz dirheme
sattım» dedi Ebu Abs (r.) «Daha sonra kendim için iki dirhemlik hurma aldım,
iki dirhemim de aileme geçimleri için bıraktım. Geri kalan dört dirheme de bir
elbise aldım.» Peygamber (s.a v.) küçüldü ve: «Ey Abs (r.) ‘m babası sen ve
arkadaşların gerçek­ten fakirsiniz. Fakat nefsimi kudret elinde tutana yemin
olsun ki, bir müddet daha yaşarsınız, bolluk içinde yaşa­yıp ailelerinizi de
bolluk içinde yaşatacaksınız. Bir yığın dirhem ve köleye sahip olacaksınız ve
bu sizin için iyi ol­mayacak”[1].

Sefer sırasında
Peygamber (s.a.v.) iki kamp yeri ara­sında orduyu durdurdu ve İbn el-Ekva (r.)
adındaki güzel sesli bir Eslem’li adamı çağırdı. Devenden in ve bize deve
şarkılarından bir şarkı söyle» dedi. Bedevi, onlar develeri üstünde giderken
şarkı söyleyecekti. Unutul­mayan, kederli ve monoton olan eski melodileri
söylüyor­lardı. Ibn el-Ekba’nin, Peygamber (s.a.v.)’in Hendek’te Öğ­rettiği
beyti okumasıyla bu kederli hava daha da yoğun­laştı:

«Rabbimiz, biz hiç bir
zaman sana yönelmez, Zekât vermez ve namaz kılmazdık.»

Ibn el-Ekva Cr.) bu
beyitle başlayan ş’arkıyı tamamla­dığında Peygamber (s.a.v.) ona: «Allah sana
rahmet etsin? dedi. Buna karşı çıkan Ömer: «Ey Allah’ın Rasulü, sen bu­nu
kaçınılmaz kıldın. Keşke onunla daha fâzla beraber ola-biîseydik!» dedi.
Hepsinin bildiği gibi, Ömer, onun yakın­da şehit olacağını kastediyordu. Çünkü
onlar, Peygamber (s.a.v.) kime rahmet dilerse kısa bir süre sonra onun şe­hit
olduğunu görmüşlerdi.

îkibuçuk gün sonra,
hedefe sadece bir akşamlık yollan kalmıştı. Hayber ile müttefikleri Gatafan
arasında engel oluşturacak bir konumda yol almaları gerekiyordu. Bunu amaçlayan
Peygamber (s.a.v.) bir rehber istedi ve gecele­yin surların önündeki açık
düzlüğe ulaştılar. Gece çok ka­ranlıktı, çünkü hilal henüz yeni çıkmıştı. Ordu
o denli ses­siz yaklaşmıştı ki şehirde hiç kimse durumun farkında bile-değildi.
Sadece sabahleyin bir horoz sesi sessizliği bozdu. Müslümanların kampında o
şafak vakti sabah ezanı sessiz­ce okundu. Namazdan sonra sessizlik içinde,
sabah ışığıyla  ortaya çıkan ekin
tarlaları, hurma bahçeleri ve kaleleriyle «Hicaz’ın bostanı»nı seyrettiler.
Güneş yükseldi, toprak işçileri ellerinde çapaları, sepetleriyle çıkıp böyle
sessiz bir orduyla karşılaşınca çok şaşırdılar. «Muhammed ve or­dusu!» diye
bağırıp geriye, kalelere kaçtılar. Peygamber (s.a.v.) AUahu Ekber dedi ve zafer
dolu bir sesle Haribet Hayber (Hayber harap oldu) sözlerini skledi. Daha sonra
Allah’ın insanları cezalandıracağını haber veren bir âyet okudu:

«Fakat (azab) onların
sahasına indiği zaman uyarıhp-korkututanların sabahı ne kadar da kötü olur.»
(Saffat:177).

Ama «indiği zaman
yerine «indirdiğimiz zaman» dedi.

Yahudiler hemen bir
savaş konsülü topladılar. İçlerin­den bir şefin uyarılarına rağmen kale
burçlarındaki siper­lerine güvendiler. Yesrib kaleleriyle, dağ hisarları adını
verdikleri kendi kaleleri arasında hiçbir karşılaştırma ya­pılamayacağını
söylediler. Bu ayrı gruplarla savaşma ka­ran, onların en zayıf noktalan olan
birlik yoksunluğuna dayanıyordu. Kur’an’da Yesrib yahudiîeri için söylenenler
Hayber’liler için de geçerliydi:

«Sen onları birlik
sanırsın, oysa kalblerİ paramparçadır» (Uaşr: 14).

Küçük, fakat birlik
içindeki bir ordu ile karşılaşmak onlar için şanssızlıktı:

«Hİç şüphesiz Allah,
kendi yolunda, sanki birbirlerine kenet­lenmiş bir bina gibi saf bağlayarak
çarpışanları sever» (Haşr: 4).

Bu ordu, şu vaade
uyarak nefisleri yücelenlerden olu­şuyordu:

«Nice az bir topluluk,
dçtha çok olan bir topluluğa Allah’ın iz­niyle galip gelmiştir; Allah sabredenlerle
beraberdir» (Bakara: 249)

İlk gün Peygamber
(s.a.v.) en yakın kaleye saldırdı­ğında diğer kaleleri savunanlar    birlik olup saldıranlara karşı tek vücut
halinde savaşmadılar. Fakat kendi duvar­ları arkasında kalıp, kendilerini
güçlendirmekle meşgul ol­dular. Bu taktikler iki ordu arasındaki eşitsizliği
azalta­cak nitelikteydi. Fakat yine de Müslümanların sabrı, ya­bancı bölgede
birden fazla savaş yapıp, uzun süren bir iş­gal ile sınanıyordu. Hayberliler,
Arabistan’da en iyi nişan­cılar olarak tanınırlardı. Şimdiye kadar Müslümanlar
hiç bu kadar fazla kalkan kullanmaya ihtiyaç duymamışlardı.

Kampın gerisinde ise
kadınlar sürekli ok yaralarım tedavi ile meşgul oluyorlardı. Peygamber
(s.a.v.)’in eşlerinden sı­ra ikinci defa yine Ummü Seleme’ye gelmişti.
Yaralıları tedavi etmek ve safların gerisinde su ihtiyacını karşılamak üzore
gelen kadınlar arasında Peygamber (s.a.vj’in halası Safiye (r.), Ümmü Eymen
(r.), Nuseybe (r.) ve Enes’in annesi Ümmü Süleym (r.) de vardı.

Günler geçti, fakat
hiçbir şey elde edilemedi. Altıncı gece, Ömer (r.)’in gözcülükle görevli olduğu
bir sırada kampta bir casus yakalandı. Bu casus hayatı karşılığın­da
Müslümanlara kaleler hakkında bilgi verdi ve hangi kalenin en zayıf ve en çok
silaha sahip olduğunu anlattı. îlk önce en az korunan fakat geçmişte diğer
kalelere kar­şı kullanılan bir savaş aletine sahip bir kaleye saldırma­larım
önerdi. Medine gibi Hayber’de de uzun süreden beri iç savaş yaşanmıştı. Ertesi
gün Müslümanlar kaleyi ele geçirdiler. Kaya fırlatmaya yarayan bir mancınık ve
as­kerlerin kaleye girmek için yakın dövüşe başladıklarında üstünde çatı
vazifesi görecek olan bir siperden oluşan sa­vaş aletlerini diğer kalelere
karşı kullanmak üzere çıkar­dılar. Bir bakıma bu aletler sayesinde, zayıf
kaleler teker teker düştü. Karşılaştıkları en güçlü savunma Na’im adın­daki
kalenin savunmasıydı. Burada garnizon büyük bir kuvvetle karşı koyuyordu ve o
gün Müslümanlar tarafm-yan yapılan her saldın püskürtüldü. Peygamber (s.a.v.)
«Yarın sancağı Allah’ın ve Rasulünün sevdiği birisine ve­receğim. Allah bize
zaferi onun ellerinden verecek, o hiçbir zaman dövüşten kaçmayan biri- dedi.

Peygamber (s.a.v.)
daha önceki seferlerinde sancak nlarak nisbeten daha küçük bayraklar
götürmüştü. Fakat Hayber’e, Aİşe (r.)’nin cübbesinden yapılmış büyük siyah bir
sancak getirdi. Buna «kartal» adını vermişlerdi. Ertesi gün «Peygamber (s.a.v.)
sancağı Ali(r.) ‘ye verdi. Daha sonra o ve diğer arkadaşları adına, onlara
zafer vermesi için Allah’a dua etti. Zübeyr (r.) ve kırmızı sankU Ebu Dücane
(r.)’nin büyük rol oynadığı bir günlük şiddetli bir çarpışmadan sonra Ali (r.)
adamlarına son bir hamle yap­tırdı ve düşmanın kale kapılarının kontrolünü
Müslüman­lara bırakarak kalenin içlerine doğru çekilmelerini sağla­dı. Kale ele
geçirildi, fakat adamların çoğu arkadaki bir kanaldan diğer kalelere
kaçmışlardı.

«Beni Gafatan nerede?»
sorusu Hayber’de devamlı so­rulan fakat cevap alınamayan bir soruydu. Onlar
gerçek­ten söz verdikleri gibi dörtbin kişilik orduyla yola çıkmış­lardı. Fakat
bir günlük yol gittikten sonra geceleyin ko­nakladıklarında yerden mi, gökten
mi geldiğini anlayama­dıkları bir ses duydular.. Ses arka arkaya üç kez «Halkı­nız!
Halkınız! Halkınız!» diye bağırdı. Bunun üzerine adamlar ailelerinin tehlikede
olduğunu hayal ettiler ve aceleyle geri döndüler. Fakat geri döndüklerinde
herşeyin yerinde olduğunu gördüler. Bir bakıma, düşmanın yenilme­sinde bir
payları olamayacak kadar geç kaldıklarını düşün­dükleri için, ikinci kez yola
çıkmayı göze alamadılar.

Hayber’deki kalelerden
en dayanıklısı Zübeyr hisarı denilen kaleydi. Kalenin girişinde sarp kayalıklar
vardı, diğer tarafları ise dimdik uçurumdu. Diğer kalelerden ka­çan
savaşçıların çoğu, bu kalenin kuvvetlerine katılmıştı. Peygamber (s.a.v.)
kaleyi üç gün boyunca kuşatma altın­da tuttu. Üçüncü günün sonunda diğer
kalelerden birin­den bir yahudi geldi ve Peygamber (s.a.v.)’e onların son­suza
dek savunmalarını sağlayacak gizli bir kaynaklan olduğunu haber verdi. Kendini,
ailesini ve mallarını ga­ranti altına “almak şartıyla bu sırrı ona
söylemeyi teklif etti. Peygamber (s.a.v.) bu teklifi kabul etti. Adam ona kale
duvarları altından geçen bir su   
kaynağı olduğunu,

Zübeyr
kalesindekilerin bu kaynağa merdivenlerle inip su aldığını anlattı. Su hiç bir
zaman kurumadığı için kalede-kiler hiç su depolama ihtiyacı duymuyorlar. Eğer
su kay­nağı engellenirse birkaç gün içinde dövüşeni eyecek kadar susuz
kalacaklardı. Peygamber (s.a.v.) bu plânı uyguladı ve şiddetli bir çarpışmadan
sonra kaley aldı.

Karşı koyabilecek
güçte olan son kale Kamus idi. Bu kale, Beni Nadir’in en zengin ve en güçlü
kollarından biri olan Kinane ailesine aitti. Bazıları uzun süreden beri
Hay-ber’de yaşıyordu. Oysa ailenin çoğu Medine’den sürgün edildikten sonra
Hayber’e yerleşmişti. Gatafan’ın yardımını özellikle bunlar bekliyorlardı. Onların
sözlerinde durma­ması Kinane’lileri büyük bir hayal kırıklığına uğratmıştı.
diğer kalelerden kaçıp Kamüs’u dolduran yahudilerin getir­diği kötü haberler
moral çöküntülerini daha da artırıyor­du. Bununla birlikte ondört gün karşı
koydular. Daha son­ra Kinane, Peygamber’ (s.a.v)’e görüşmek istediğini bildi­ren
bir haber gönderdi, Kinane ailesinden bir kaç kişi ile birlikte kaleden çıktı.
Görüşmeler sonunda, yahudilerin Hayber’i ve tüm mallarını Müslümanlara bırakıp
gitmele­ri şartıyla ne onlardan, ne de ailelerinden kimsenin öldu-rülînemesine
ve esir alınmamasına karar verildi. Peygam­ber (s.a.v.) son bir şart daha
ekledi: eğer bir kişi bile mal larını götürmeye kalkarsa, hayatları tehlikede
olacaktı. Kinane ve diğerleri buna razı oldular. Peygamber (s.a.v.) Ebu Bekir
(r.), Ömer (rj, Ali (r.) ve Zübeyr’r.)’le birlikte on yahudiyi anlaşmaya şahit
tuttu.

Fakat kısa bir süre
sonra hem Müslümanlar, hem de yahudüer, mallarının büyük bir kısmının gizlenmiş
oldu­ğunu farkettiler. Medine’den getirdikleri ve Medine sokak­larında herkesi
büyüleyen o meşhur Beni Nadir serveti neredeydi? Peygamber (s.a.v.) bunu
Kinane’ye sordu. Ki­nane Hayber’e vardıklarından beri silah ve zırh almak için
mallarını sattıklarını bu nedenle de servetlerinin azaldığı­nı söyledi. Yahudiler
onun yalan söylediğini biliyorlardı. Bunun yanısıra, artık bir Peygamber
(s.a.v.)’in huzurunda olduklarına inandıkları için çoğu endişeliydi. Ona tabi
olmalarına gerek, olmadığını, çünkü onun kendilerine gönde­rilmediğini
düşünüyorlardı. Fakat yine de onu kandırmak çok tehlikeli olabilirdi.
Kinane’nin çok sevdiği adamlardan biri ona gidip hiçbir şey gizlememesi için
yalvardı. Çünkü eğer gizlerse Peygamber (s.a.v.) bunu mutlaka haber alır­dı.
Kinane sinirlenerek onu tersledi. Fakat bir gün bile geçmeden hazine
bulunmuştu. Kinane ve ona yardım eden kuzeni ölüm cezasına çarptırıldılar.
Aileleri de esir alındı.

Kamûs’un düşmesinden
sonra geri kalan iki kale de aynı şartlarla teslim oldular. Daha sonra Hayber
yahudi-leri toplanıp bir danışma meclisi kurdular. Sonunda şöyle bir karara
vardılar: Peygamber (s.a.v.)’e çiftçilikten ve bahçecilikten iyi anladıklarını
öne sürerek her yıl hasadın yansını vergi olarak verip, Hayber’de kalmayı
teklif ede­ceklerdi. Peygamber (s.a.v.) buna razı oldu. Fakat gele­cekte eğer isterse,
onların gitmesi gerektiğini de ekledi. îş-te o zaman Müslümanların kuzeydoğuda
zengin bir vaha olan Fedek’e bir sefer düzenledikleri söylentisi çıkta. Fedek
yahudileri, Hayber’e uygulanan vergiyi duyunca, aynı şartlarla teslim olmak
istedikleri haberini gönderdiler. Bu şekilde Fedek de, savaş yapmadan kazanılan
diğer yerler gibi Peygamber  (s.a.v)’in
özel mülkiyetine geçti.

Bütün meseleler
halledilip, zafer kazanan ordu istira­hata çekildiğinde, Sellam îbn Mişkem’in
dul eşi bir kuzu haşladı ve her tarafını zehirledi. Peygamber (s.a.v)’in ço­ğunlukla
kuzunun kolunu sevdiğini duyduğu için o bölge­yi özellikle zehirledi. Daha
sonra kuzuyu kampa götürdü ve Peygamber (s.a.v.)’in önüne koydu. Bunun üzerine
Peygamber (s.a.v.) ona teşekkür etti ve beraberindeki ar­kadaşlarını yemeğe
davet etti.

Peygamber (s.a.v.)’İn
hemen yanında, Müslümanlara ikinci Akabe’de liderlik yapan ve Mekke’ye doğru
ilk na­maz kılan kişi olan Bera’nın oğlu Hazreç’li Bişr oturuyor­du. Peygamber
(s.a.v.) kuzudan bir. lokma aldığında ağ-zmdakileri tükürdü ve «Ellerinizi
çekin! Bu kol bana ze­hirli olduğunu söyledi» dedi. Kadına haber gönderdi ve
kolu zehirleyip zehirlemediğini sordu. Kadın: 
«Sana kim söyledi?» diye sordu. Peygamber (s.a.v.) «Kolun kendisi» dedi,
«Bunu niçin yaptın?» Kadın: «Halkıma neler yaptı­ğını biliyorsun; baoamı,
amcamı ve kocamı öldürdün. Ben de kendi kendime; eğer o bir kralsa ondan
kurtulacağım, eğer bir Peygamber’se zehirli olduğunu, anlar dedim.» dedi.
Bişr’in yüzü zaten sararmıştı. Çok geçmeden Öldü. Fakat Peygamber (s.a.v.) buna
rağmen kadını bağışladı-.[2]

Müslümanların eliyle
kocasını ve babasını kaybeden tek kadın o değildi. Kinane’nin hazineyi
saklaması üzerine alınan esirler arasında, Kinane’nin dul eşi ve Beni Kura-zalıları
Peygamber Cs.a.vJ’le yaptıkları anlaşmayı bozma­ya ikna eden ve Hendek
Savaşından sonra onlarla birlikte öldürülen Huyay’m kızı Safiye’de vardı.
Safiye onyedi ya­şındaydı ve Kinane ile evleneli henüz bir iki ay olmuştu. Bu
süre boyunca Safiye ile Kinanenîn evlilikleri mutlu geçme­mişti. Babası ve
kocasının aksine Safiye çok dindar bir ka­dındı. Küçük yaşından beri halkının
bir Peygamberin ge­leceğinden bahsettiğini duymuştu ve bu onun hayallerini
doldurmuştu. Daha sonra halkı Mekke’de. Kureyşiı bir Arab’ın Peygamberlik
iddiasında bulunduğundan bahset­mişlerdi. Sonra onun Küba’ya ulaştığı haberi
gelmişti. Bu olay o daha on yaşında bir çocukken yedi yıl Önce olmuş­tu. O
babasıyla amcasının bu adamın bir sahtekâr oldu­ğunu gözleriyle görmek için
Küba’ya gittiklerini de hatır­lıyordu. Fakat herşeyden çok onların gece yarısı
üzüntü ve nayal kırıklığı içinde geri dönüşleri belleğine işlenmiş ti.
Söylediklerinden onların bu yeni gelen adamın Peygam­ber olduğuna inandıkları,
fakat ona karşı çıkmaya niyet­lendikleri anlaşılıyordu. Onun küçük aklı buna
hayret et­mişti[3].

Evlendikten kısa bir
süre sonra ve Peygamber (s.a.v.)’-ip Hayber önlerine gelmesinden bir süre önce
bir rüya gör­müştü. Gökte asılı parlak bîr ay gördü, bunun altında Ma[4]ine
şehrinin uzandığını biliyordu.    Daha
sonra ay Hayfcer’e doğru ilerlemeye başladı ve kucağına düştü. Uyandımda
Kinane’ye rüyasını anlattı, fakat o Safiye’nin yüzü ne bir tokat attı ve «Bu
sadece senin Hicaz Kralı Muham med’i arzu   
ettiğin anlama gelir» dedi.    Bir
esir    olarak peygamber (s.a.v.)’e
getirildiğinde yüzünde hâlâ darbenîr izi vardı. Peygamber  (s.a.v.) ona bunun neden olduğunu sordu, o da
rüyasını anlattı. O sırada Beni Kelb’ten Dihye adında bir adam, Safiye’yi
Hayber’den kendisine düşecek olan ganimet payı olarak istemiş,    Peygamber (s.a.v.)  de bunu kabul etmişti. Fakat Safiye’nin    rüyasını dinleyince Dihye’ye onun kuzenini
alması için haber gönderdi. Daha sonra Safiye’ye dönüp onu serbest bırakacağım,
bir yahu-di olarak kalıp halkına dönmek veya   
Müslüman olarak Peygamber  
(s.a.v.)’in eşi olmak arasında bir seçim yap­masını söyledi.   Safiye «Allah’ı ve   Rasulünü  
seçiyorum» dedi. Medine’ye doğru yola çıkıldı ve Rasulullah’la Safiye
(r.)  ilk konakta evlendiler.

Sefer henüz
bitmemişti. Çünkü geldikleri yoldan dön­mek yerine biraz batıya-dönüp
Vadi’1-Kura yahudilerinin kalelerini de kuşattılar. Bu yahudiler Hayber’le
anlaşmalı idiler, üç günün sonunda Hayber’deki şartların aynısını kabul edip
teslim oldular.

Kuzeye doğru
yürünürken orduya şarkı söyleyen Es-lem’li tbn el-Ekva (r.) Hayber’de kaleye
saldırırken öldü­rülmüştü. Nasılsa kendi kılıcı kendisine dönmüş ve ona ölümcül
bir yara vermişti. Ensar’dan biri bu nedenle onun bir şehit sayılamayacağını
iddia etti. «Bunu söyleyen ya­lan söylüyor» dedi Peygamber (s.a.v.) «Gerçekten
O, bir yüzücünün suyu geçtiği gibi kolaylıkla Cennet bahçelerin­den geçti»[5].
Şehitlikle ilgili başka bir tartışma da Vadİ’î-Kura’da çıktı. Peygamber
(s.a.v.)’in zenci kölesi Kerkere, bir devenin semerini çözerken isabet eden bir
okla öldürülmütü. Peygamber (s.a.v.) herkesin sorduğu bu soruya şu ce­vabı
verdi: «Şimdi o, Hayber’de çaldığı ve şimdi alev ha­line gelen cübbenin altında
cehennem ateşinde yanıyor.»[6]  Peygamber (s.a.v.) sürekli olarak, kendisiyle
birlikte yaşama ayrıcalığına sahip olan Sahabeyi, bu ayrıcalığın bazı büyük
sorumlulukları da beraberinde getirdiği konu­sunda uyarırdı. Çünkü Allah
adildir ve onları, kötülüğe karşı koymanın çok zorlaştığı kötü çağlarda
yaşayanlardan daha şiddetli cezalandıracaktır. Peygamber (s.a.v) şöyle derdi:
«Siz öyle bir çağda yaşıyorsunuz ki, kanunun onda birine uymazsanız mahkum
olursunuz. Fakat öyle bir çag gelecek ki o zairfan kanunun onda birine uyan
kurtulacak[7]

 

68.    HUDEYBÎYE’DEN SONRA

 

Beni Sakîf’li Ebu
Beşir, ailesi Taif’ten göçüp Beni Züh-re’nin müttefikleri olarak Mekke’ye
yerleşmiş olan genç bir adamdı. Ebu Beşir tr.) Müslüman olmuş ve ailesi de onu
hapsetmişti. Fakat o yürüyerek Medine’ye kaçmayı başar­mış ve Peygamber
(s.a.v.) Hudeybiye’den döndükten kjsa bir süre sonra Medine’ye ulaşmıştı. Onun
arkasından, ka­çağın kendisine teslim edilmesini isteyen bir Kureyş’li elçi
geldi. Peygamber ts.a.v.) Ebu Beşir fr.î’e de Ebu Cendel (r.)e söylediklerinin
aynısını söyledi. Ve anlaşmaya uya­rak kendisini elçiye teslim etmek zorunda
olduğunu be­lirtti. Ömer ve diğer Sahabe şimdi anlaşma maddelerine bi­raz razı
olmuş görünüyorlardı. Bu nedenle Kureyş’in ada­mı ve yanındaki azatlı köle Ebu
Beşir’i götürürken orada bulunan Ensar ve Muhacirler hep bir ağızdan: «îyi şans­lar
Allah muhakkak sana bir çıkış yolu gösterecek» dedi­ler.

Onların bu ümitleri
beklediklerinden daha kısa bir sürede gerçekleşti. Ebu Beşir gençliğine rağmen
çok güçlü bir adamd.’. ve ilk konakta elçinin kılıcını alıp onu öldür­meyi başardı.
Bunun üzerine azatlı köle ismi Kevser doğruca Medine’ye kaçtı. Karşı
konulmaksızın Mescid’e girdi ve kendini Resuhıllah’ın ayaklarına attı. O
yaklaştı­ğında Peygamber (s.a.v.): «Bu adam çok korkunç bir şey görmüş» dedi.
Kevser hemen, arkadaşının öldürüldüğünü ve kendisinin de ölümden kurtulduğunu
anlattı. O sırada

Ebu Beşir elinde
kılıcıyla göründü. «Ey Allah’ın Peygam­beri» dedi, «sen görevini yaptın. Beni
onlara gönderdin. Allah da beni serbest bıraktı.» Peygamber (s.a.v.) «Annesi­ne
yazık!»[1] dedi.
«Savaş için ne güzel bir meşale. Keşke onun yanında başkaları da olsaydı!»
Kureyş onun için baş­ka elçiler gönderirse, bir önceki sefer olduğu gibi yine
onu teslim etmek zorundaydı. Ancak böyle bir düşünce Ebu Beşir (r.)’in
kafasından uzaktı. O öldürdüğü adamm silahlarının, zırhının ve devesinin
ganimet olduğunu ve kanına uygun olarak beşe bölünüp paylaştırılması gerekti
ğini düşünüyordu. «Eğer böyle yaparsam» dedi, Peygam­ber (s.a.v.): «Onlar beni
yeminime uymamakla suçlarlar.» Daha sonra çok korkan Mekkeli azatlı köleye
döndü ve «Arkadaşından alman mallar senin kontrolündedir. Bu adamı da, seni
gönderen adamlara götür» dedi. Bunu du­yan Kevser sarardı ve «Ey ^Muhammed, ben
hayatıma de­ğer veririm. Benim gücüm onun için yeterli değil ve ben iki kişinin
yerini tutamam» dedi. Müslümanlar görevlerini yapmışlar fakat Mekke’nin
temsilcisi mahkumu götürmek istememişti. Bunun üzerine Peygamber (s.a.v.) Ebu
Beşir’e döndü ve: «Nereye İstersen git» dedi.

Ebu Beşir: «Keşke onun
yanında başkaları da olsaydı» sözleri kulaklarında çınlayarak Kızıl Deniz
sahillerine doğru gitti. Bu sözlerdeki emir ve tavsiye niteliğini anla­yan tek
kişi o değildi. Ömer (r.) de bunu anlamış ve Mek­ke’deki diğer Müslümanlar’a
Peygamber (s.a.v.)’in bu söz­lerini ve Ebu Beşir’in nerede olduğu haberini
ulaştırmıştı Onun nerede olduğunu Medine’ye gelen dost sahil kabile­lerin
birinden haber almıştı. Süheyl’in oğlu Ebu Cendel tr.) yeni koruyucuları
tarafından artık sıkı bir şekilde kontrol edilmiyordu. Bir de tüm Mekke’de
Müslüman genç­lere edilen dikkat konusunda genel bir yumuşama görülü­yordu.
Çünkü Muhammed (s.a.v.), onlar Medine’ye kaçarsa sözünde durup onları geri    göndereceğini göstermişti. Bu gevşemeden
yararlanan Ebu Cendel ve diğer gençler bir yolunu bulup Ebu Beşir’in yanma
kaçtılar. Bunların arasın­da Halid’in kardeşi Velid de vardı. Ebu Beşir onlarla
bir­likte Mekke’den Suriye’ye giden kervan yolu üzerindeki stratejik bir
noktaya kamp kurdu. Onlar Ebu Beşir tr.)’i lider olarak kabul ediyorlardı.
Namazları o kıldırıyor, iba­detleri ve diğer dini konularda ona danışılıyordu.
Çünkü onların çoğu yeni Müslüman olmuştu ve birşey bilmiyor­lardı. Kureyşlîler
kuzeye giaen yolun tekrar güvenilir hale gelmesine seviniyorlardı. Fakat Ebu
Beşir’in kampına yet­miş kadar genç adam katılmıştı ve bunlar kervanlar için
tehdit oluşturuyordu. Kureyşliler birçok adam ve malları­nı kaybettikten sonra,
Peygamber (s.a.v.)’e bu adamları toplumuna kabul etmesini rica eden bir mektup
gönderdi­ler. Onîann geri döndürülmesini istemeyeceklerine de söz verdiler.
Bunun üzerine Peygamber (s.a.v.) Ebu Beşir’e ta­raftarlarıyla birlikte
Medine’ye gelebileceğini haber veren bir mektup gönderdi. Fakat o sırada genç
lider çok hastay­dı ve mektup ona ulaştığında ölümün eşiğindeydi. Mektu­bu
okudu ve elleri arasında tutarak öldü. Arkadaşları onun cenaze namazım kıldılar
ve onu gömdüler. Gömüldü­ğü yere de bir mescid yaptılar. Daha sonra Peygamber
(s a.vJ’Ie buluşmak üzere Medine’ye gittiler[2].

Kayalıklara
ulaştıklarında Velid’in devesi tökezledi ve onu yere düşürdü. Velid düşünce
parmağını keskin bir kayaya kestirdi. Parmağı alıp fırlatırken şöyle dedi:

«Sen kanayan bir
parmaktan başka nesin? Allah yolunda başka hiçbir yara almadın.»

Fakat kesik parmak
mikrop kaptı ve Ölümcül bir yara haline geldi. Bununla birlikte Velid (rj
ölmeden önce ağabeyi Halid’e onu fslâm’a davet eden bir mektup yazmayî başardı.

O sıralarda Mekke’den
sadece bir tek kadın kaçıp Me­dine’ye sığınmıştı. O da Osman’ın üvey kardeşi,
yani an­nesi Erva ile Bedir’den dönüşte öldürülen Ukbe’nin kızları olan Ümmü
Gülsüm idi. Fakat artık mü’min kadın-lann kâfirlere döndürülm esini yasaklayan
bir âyet inmiş­ti. Bu nedenle, iki öz erkek kardeşi Ümmü Gülsüm’ü geri
götürmeye geldiklerinde Peygamber (s.a.v.) onu bırakma­dı. Kureyşliler de bunu
fazla karşı çıkmadan kabul ettiler. Çünkü anlaşmada kadınlardan hiç
bahsedilmiyordu. Daha sonra Zeyd (r.) Zübeyr (r.) ve Abd’ur-Rahman îbn Avf (r.)
onunla evlenmek istediler. Peygamber (s.a.v.) ona Zeyd’le evlenmesini tavsiye
etti. O da bu tavsiyeyi kabul etti.

Anlaşma yapıldıktan
bir ay sonra Aişe (rJ ve babası kısa bir süre sonra sevince neden olacak olan
büyük bir üzüntü yaşadılar. Ümmü Ruman (r.) hastalandı ve öldü Onu Baki’
mezarlığına gömdüler. Peygamber (s.a.v.) onun cenaze namazını kıldı ve mezarına
indi. Onun ölüm habe­ri Mekke’ye ve oğlu Abdu’l-Kâ’be’ye de ulaştı. Bu üzüntü
Abdu’l-Kâ’be’ye, uzun süreden beri düşündüğü birşeyi uy­gulama olanağı verdi.
Annesinin ölümünden kısa bir süre sonra Medine’ye geldi ve Müslüman oldu. Biat
ettiğinde Peygamber (s.a.v.)  ona
Abdurrahman adını verdi.

Abdurrahman, o dönemde
Müslüman olan tek kişi de­ğildi. Haftalar ve aylar geçince Kur’an’m bu
anlaşmayı ne­den apaçık bir zafer diye nitelediği açıklığa kavuşuyordu. Artık
Mekke’ii ve Medine’Iiler barış içinde buluşup, ser­bestçe birbirleriyle
konuşabiliyorlardı*. Anlaşmadan son raki iki yıl boyunca îslâm toplumu iki
katma çıktı.

Hacıların dönmesinden
kısa bir süre sonra herkesi se­vindiren bir âyet nazil olmuştu:

«Belki Allah, sizlerle
onlardan kendilerine karşı düşmanlık bes­lemekte olduklarınız arasında bir
sevgi bağı kılar.» (Mvmtahine: 7).

Bu sözler, gün
geçtikçe artan ihtidaları kastediyordu. Bazılarına göre de bu âyet Peygamber
(s.a.v.) ‘le Kureyş li­derlerinden biri arasında gelişen yakın ilişkiyi
kastediyordu.

Hudeybiye’den birkaç
ay önce Habeşistan’dan Pey-gamber’in kuzeni Ubeydullah İbn Cahş’m Ölüm haberi
gel­mişti. O, îslâm’a girmeden önce hristiyandı ve Habeşis­tan’a hicret
ettikten kısa bir süre sonra tekrar hristiyan-hğa dönmüştü. Bu, Müslümanlıkta
karar kılan ve Ebu Süfyan’ın kızı olan karısı Ümmü Habibe’yi çok üzmüştü
Kocasının ölümünden dört ay sonra Peygamber (s.a.v.) Necaşi’ye kendi adına Ümmü
Habibe (rJ ile arasında nikâh kıymasını rica etti. Peygamber (s.a.vJ Ümmü
Habibe (r ) -ye direkt olarak fikrini sormamıştı. Fakat Ümmü Habıbb (rJ
rüyasında kendisine birisinin gelip «mü’minlerin an­nesi» diye hitap ettiğini
görmüş ve bunun Peygamber t s a.v.)in eşi olacağına işaret ettiğini tahmin
etmişti. Ertcii gün, rüyasını doğrulayan Necaşi’nin teklifini aldı. Bunun
üzerine en yakın akrabası olan Halid îbn Said’i vekil ola­rak seçti. Necaşi’
de, Cafer (r.)’in de içlerinde bulunduğu bir grup Sahabe huzurunda nikâhı kıydı.
Daha sonra Ne caşi, sarayında ilk düğün yemeği verdi ve bütün Müslü­manları
davet etti.

Peygamber (s.a.v.)
Cafer (rJ’e de artık gelip Medine’­de 3*aşayabüeceklerini bildiren bir mektup
gönderdi. Cafer (rJ, hemen yol hazırlıklarına başladı. Necaşi onlara yol­culukta
kullanmak üzere iki bot verdi. Ümmü Habibe’nın de onlarla birlikte gitmesine
karar verildi. Medine’de de onun için bir ev yapılmaya başlanmıştı.

Necaşi, o dönemde
Peygamber’in mektup gönderdiği tek kral değildi. Hendek’te o büyük kayayı
parçaladığın­da, ilk vuruşunda ortaya çıkan ışıkla Yemen kalelerini görmüştü.
Üçüncü ve son vuruşunda çıkan ışıkla da Me-dain’deki Kisra’nm beyaz sarayını
görmüştü. îslâm impa­ratorluğunun ileride*buralara dek yayılacağına işaret eden
bu iki ışık arasında bir ilişki vardı. Çünkü Yemen o za­manlar îran
kontrolündeydi. Peygamber (s.a.v.) îran kra İma kendi Peygamberliğini ilan eden
ve îslâm’a çağıran bir mektup gönderdi. Belki bu mektubu yazarken büyuK
ümitleri yoktu. Fakat yine de başka bir girişimde bulun­madan Önce ona seçme
hakkı tanımak istemişti.

Bu ûç ışıktan ikincisi
ile Suriye kalelerini görmüş ve buradan da İslâm’ın, oralara ve daha da batıya
yayılaca­ğını anlamıştı. Bu nedenle İran kiralına yazdığı mektuba benzer bir
mektup da Roma İmparatoru Herakliyus’a yaz­dı. Bu mektubu Suriye yöneticisi
aracılığıyla gönderdi. Bu­na benzer bir mektup da İskenderiye’ye, Mısır Kralı
Mu-kavkıs’a gönderildi.

O sırada Kisra başka
kaynaklardan Medine’nin gün geçtikçe güçlenen Arap kralının Peygamber Cs.a.v.)
oldu­ğunu iddia ettiğini duymuştu. Bu nedenle Yemen’deki va lisi Bâzân’ı,
Muhammed Is.a.vJ’le ilgili ayrıntılı bilgi top laması için görevlendirdi.
Bâzân, Medine’ye, etrafı gözle­meleri için iki elçi gönderdi. İki elçi İran’da
yaygın olan bir geleneğe uyarak sakallarını traş edip bıyıklarını uzat­mışlardı.
Onların görünüşü Peygamber (s.a.v.)’e garip gel­di ve: «Size böyle yapmanızı
kim emrediyor?» dedi. Onlar da Kisra’yı kastederek «Rabbimiz» dediler.
Peygamber (s.a.v.): «Benim Rabbim, sakalımı uzatmamı ve bıyığımı ki saltmamı
emrediyor» dedi. Daha sonra onları, yarın gel­melerini söyleyerek gönderdi. O
gece Cebrail geldi ve Pey­gamber (s.a.v.)’e İran’da ayaklanma olduğunu,
Kisra’nm öldürülüp yerine oğlunun geçtiğini haber verdi. Elçiler geldiğinde bu
haberi onlara ulaştırdı ve onlara bu haberi Yemen valisine ulaştırmalarını
emretti. «Ona benim dini­min ve İmparatorluğumun Kisra krallığının ötesine
ulaşa­cağım söyle, ona benden bunu ilet: islâm’a gir, sahip oldu­ğun şeylerde
seni destekleyeyim ve seni Yemen halkına kral tayin edeyim.»

Elçiler ne
düşüneceklerini bilemeden San’a’ya döndü­ler ve mesajı Bâzân’a ulaştırdılar. O
«Ne olduğunu göre­ceğiz. Eğer söyledikleri doğruysa o gerçekten Allah’ın gön­derdiği
bir Peygamber» dedi. Fakat O, iran’da neler ol­duğunu anlamak üzere bir elçi
göndermeye fırsat bulama­dan, yeni Şah olan Siroes’in bir adamı geldi. Yeni
Şah’m onlardan bağlılık istediği haberini getirdi. Bâzân ona ce­vap vereceği
yerde İslâm’a girdi. Yanındaki iki elçi-ve di­ğer iranlılar da
Müslüman,oldular. Daha sonra Medine’ye haber gönderdi, Peygamber (s.a.v.) de
ona Yemen’i yö­netme görevini verdi. Bu, Hendek’te gördüğü ilk ışığın va’dinin
yerine geldiğini gösteriyordu.

Peygamber (s.a.v.) ‘in
mektubu Medain’e Kisra’nm ölü­münden sonra ulaştı. Bu nedenle mektubu ondan sonra
gelen Şah okudu ve yırttı. Peygamber s.a.v.) bunu haber alınca «Ya Rabbi, aynı
şekil de sen de onun krallığını parçala» dedi.

Hacılar döndükten
sonraki ilk haftalardan birinde Peygamber’in (s.a.v.) hayatına, şimdiye kadar
hiç kullanıl­mayan bir silahla saldırıldı. Arabistan’daki yahudiler ara­sında
her nesilde büyücülüğü bilen bir iki kişi olurdu. Bun­lardan biri olan ve bu
ilmin kendisi ile birlikte ölmesini İstemeyerek kızlarına da öğreten Lebid
adında bir yahudiy-di. Lebid, Peygamber (s.a.vj’e öldürücü bir büyü yapma­sı
için büyük bir rüşvet almıştı. Bu amacını yerine getire­bilmesi için onun bir
tutam saçına ihtiyacı vardı. Bunu da kızlarından biri, masum bir kişiyi
kullanarak elde etti. Labîd saça on bir düğüm attı, kızları da her düğüme bir
şey­ler üflediîer. Daha sonra bunu, üstünde polen tozu kılıfla­rı bulunan dişi
bir hurma filizine bağladı ve derin bir ku­yuya attı. Büyü ancak düğümlerin
açılmasıyla çözülebilir­di.

Peygamber (s.a.v.)
kısa bir süre sonra bîr şeylerin kö­tüye gittiğini anladı. Bir taraftan
hafızası zayıflıyor, diğer taraftan yapmadığı şeyleri yapmış gibi hayal
ediyordu. Yamsira çok zayıflamıştı ve’ yemek sunulduğunda kendi­sinde
yiyebilecek gücü bulamıyordu. Kendini iyileştirmesi için Allah’a dua ediyor ve
uykusunda biri başında, diğe­ri ayağında iki kişinin oturduğunu farkediyordu.
Peygam­ber (s.a.v.), onlardan birinin diğerine onun hastalığının gerçek
sebebini, anlattığını ve kuyunun adını verdiğini duydu1. Uyandığında Cebrail
geldi ve rüyasını doğrula­yarak biri beş, biri altı âyetten oluşan iki sure
getirdi. Peygamber (s.a.v.) Ali (r.)’yi bu sureleri okuması için kuyuya
gönderdi. Her âyette düğümün biri çözüldü ve hepsi çözüldüğünde Peygamber
Cs.a.v.) hem madden hem de manen iyileşmişti[3].

Bu surelerden ilki
şuydu:

«De ki: Sabahın
Rabbine sığınırım,

Yarattığın şeylerin
şerrinden,

Karanlığı çöfetügü
zaman gecenin şerrinden,

Düğümlere üfleyen
kadınların şerrinden,

Ve kased ettiği zaman
kasetçinin şerrinden.» (Felak Suresi}

İkincisi ise şöyleydi:

«De ki: insanların
Rabbine sığınırım,

insanların mâlikine,

insanların (gerçek)
ilahına.

Sinsice kalblere
vesvese »f kuşku düşürüp duran, vesveseci-nın şerrinden

Ki o, insanların
göğüslerine vesvese verir (içlerine kuşku, ku­runtu fısıldar),

Gerek cinlerden,
gerekse İnsanlardan (olan her hannastan Al­lah’a sığınırım» (Nas Sûresi)[4]

Bu sureler Kur’an’m en
son sureleridir ve kötülükler­den sakınmak için sürekli okunur.

Peygamber (s.a.v.) o
kuyunun doldurulup yanında baş­ka bir kuyunun açılmasını emretti. Kendisine bir
rüşvet karşılığında büyü yaptığını itiraf eden Labid’e haber gön­derdi, fakat
pna karşı bir girişimde bulunmadı.

 

 

66.   KUREYŞİN YAŞADIĞI İKİLEM

 

Peygamber (s.a.v.)
Ramazanı ve onu takip eden ay’ı Medine’de geçirdi. O ayın sonlarına doğru bir
gece rüya­sında, başı tıraşlı bir şekilde Kâ’be’ye girdiğini ve Kâ’be-nin
anahtarını elinde tuttuğunu gördü. Ertesi gün rüya­sını Sahabeye anlattı ve
onlan kendisi ile birlikte umre yapmaya davet etti. Bunun üzerine aceleyle yol
hazırlık­larına girişildi. Kutsal mekânda kurban edilmek üzere yet­miş deve
satın aldılar. Bu kurbanların etleri Mekke’deki fakirlere dağıtılacaktı.
Peygamber (s.a.v.) hanımlarından birini yanında götürmeye karar verdi. Kura
çektiklerinde ÜmmÜ Seleme çıktı Umre yapanlar-arasında, İkinci Akabe bdatında
da bulunan iki Hazreçli kadm, Nuseybe ve Ümmü Meni’, vardı.

Her adam avlanma
amacıyla yanma birer kılıç aldı Fakat tam yola çıkmak üzere iken Ömer (r.) ve
Sa’d îbn Ubade (r.) tamamen silahlanmayı önerdiler. Kureyş, ha­ram aya rağmen
saldırabilir dediler. Fakat Peygamber (s. a.v.) bu öneriyi kabul atmedi ve:
«Ben silah taşımayaca­ğım, hac yapmaktan başka bir şey için yola çıkmıyorum»
dedi. ilk konaklarında, kurban edilecek develerin kendi­sine getirilmesini
istedi. Bir tanesini seçip Mekke’ye dön­dürdü ve sağ böğrüne bir işaret koyarak
deveyi nişanladı. Devenin boynuna da çelenk astı ve diğer develerinde aynı
şekilde    nişanlanmasını emretti.    Daha sonra Huza’a’nın Ka’b kolundan bir
adamı, Kureyş’in tepkisini öğrenmek üzere gönderdi.

Peygamber (s.a.v.)’in
başı açıktı ve iki parça dikişsiz Kumaştan yapılmış geleneksel hac kıyafetini
(ihram) giy­mişti. İhramın bir parçası vücudun alt kısmını Örtmek üze­re ttele
dolanmış, diğer parçası da omuzlarına örtülmüştü Peygamber (s.a.v.) iki rekât
namaz kılarak hac için hazır­landı. Namazın arkasından hacıların söyledikleri
Lebbeyk Lebbeyk kelimesini tekrarlamaya başladı. Bu «îşte sana geldim,
emrindeyim Allah’ım» anlamına geliyordu. Çoğu kişi onun gibi yaptı. Fakat
birkaç kişi biraz daha ileride ihrama girmeyi tercih etti. Çünkü ihrama girmek,
avlan­ma ile ilgili bir takım yasakları da beraberinde getiriyor­du.

Kureyşliler,
Medine’den hacıların yola çıktığı haberini alınca, Peygamber (s.a.v.)’in
önceden tahmin ettiği gibi, kuşkuya kapıldılar ve hemen Meclisi topladılar.
Şimdiye kadar hiç böyle ciddi bir ikilem yaşamamışlardı. Eğer on­lar Mescid’in
koruyucuları olarak, bine yakın Arap hacı­nın yolunu keserlerse, kendi
büyüklüklerinin üzerinde ku­rulduğu kanunlara aykırı düşeceklerdi. Diğer
taraftan eğer düşmanlarının Mekke’ye barış ve rahatlık içinde gir­mesine izin
verirlerse, bu, Muhammed (s.a.vj için büyük bir moral zaferi olacaktı. Bu
haberler tüm Arabistan’a ya­yılacak ve tüm ağızlarda tekrarlanacaktı. Aynı
zamanda bu, bir önceki başarısız Medine seferlerinin üstüne tuz bi­ber
olacaktı. Belki de en kötüsü, bu hacıların eski hac ge­leneğini devam
ettirmeleri onların İbrahim dinine bağlı ol­duklarını ortaya koyarak daha çok
kişinin sempatisini ka­zanmalarını sağlayacaktı. Herşey gözden geçirildiğinde,
on­ları Mekke’ye sokmamaları gerektiği kararma vardılar. «Aramızda bir tek kişi
canlı kaldığı sürece, Tantı’ya and-olsun, onlar giremeyecekler»  dediler.

Hacılar, Usfan’a
ulaştığında, önceden gönderilen kü­çük grup, Mekke’lüerin Halid’i ikiyüz atlı
ile onların yak­laşmasını önlemek üzere gönderdikleri haberiyle geldi.
Bunun  üzerine Peygamber   (s.a.v.)  
kendilerini başka  bir yoldan
götürecek bir röhber aradı. Eslem’li bir adam bu görevi üstlendi ve onlan
sahile doğru yöneltti. Hudeybiye’-ye giden geçide ulaşıncaya kadar aşılması zor
ve dar bir yoldan ilerlediler. Hudeybiye. Haram bölgenin hemen ke­narında,
Mekke’nin aşağısında açık bir araziydi, Rehber­leri onları Halid’in gözünden
kaçırmayı başarmıştı. Fakat yürürlerken o kadar çok toz kaldırmışlardı ki
Halid, onla­rı farketti ve Kureyşilere onların yaklaştığı haberini ‘ ver­mek
üzere Mekke’ye döndü.

Peygamber (s.a.v.) Hac
için en gözde devesi olan Kesva’yı seçmişti Deve geçidin sonuna geldiklerinde
yere çök­tü. Bir çok kişinin Hail Hail sesleri kayalarda yankılandı. De­veyi
yerden kaldırmak için böyle derlerdi. Fakat tüm ses­lere rağmen deve yerde
çakılmış gibi duruyordu. «Kesva inatçı» dediler. Fakat Peygamber (s.a.v.) bunun
şimdilik Hudeybiye’den öteye gitmemeleri gerektiğini gösteren bir işaret
olduğunu biliyordu. «O inatçı değil,» dedi, «bu onun tabiatı değildir. Fakat
fili engelleyen güç onu da engelledi» Kureyş’i kastederek şunları ekledi:
«Bugün benden Allah’­ın hududlarma uygun her ne isterlerse onlara vereceğim.»
dana sonra Kesva’ya birşeyler söyledi, deve hemen ayağa kalktı ve onu diğer
hacılarla birlikte Hudeybiye’ye kadar götürdü. Peygamber (s.a.v.) orada kamp
kurma emrini verdi. Fakat kamp kurdukları yerde hemen hemen hiç su yoktu.
Sadece bir iki çukurda birikmiş su vardı ve adam­lar susuzluktan şikâyet
ediyorlardı. Peygamber (s.a.v.) kurban develerini gözeten Eslem’li Naciye’yi
yanına çağır­dı ve O’ndan bulabildiği kadar suyu kovaya doldurup ken­disine
getirmesini istedi. Naciye, suyu getirdiğinde Pey­gamber Cs.a.v.) abdest aldı
ve; bir miktar suyu ağzına alıp tekrar kovanın içine boşalttı. Daha sonra
sadağından bir ok aldı ve: «Bu suyu al ve o çukura boşalt; daha sonra bu okla
karıştır» dedi. Naciye onun emrettiği gibi yaptı ve oku suya daldırır daldırmaz
temiz ve taze bir su o kadar hızlı ve çok olarak fışkırdı ki, kendisini zor
geri attı. Ha­cılar çukurun başında toplandılar, bütün hayvanlar ve insanlar
kana kana içtiler.Hacıların arasında İbn Ubey dahil birkaç münafık vardı. İbn
Ubey su içerken, kabilesinden bir adanı ona şöy­le dedi: «Ey Hubab’m babası,
sana yazıklar olsun, kendi­nin nerede olduğunu hâlâ farketmeyecek misin? Bundan
daha fazla ne bekliyorsun?» İbn Ubey-. «Daha önce bunun aynısını gördüm» dedi.
Bunun üzerine adam onu tehdit edercesine konuştu. îbn Ubey de oğlu İle birlikte
Peygam­ber (s.a.v.)’e gitti ve meseleyi anlatıp, kendisinin yanlış
anlaşıldığını söylemek istedi. Fakat daha o konuşmaya başlamadan Peygamber
Es.a.v.) ona-. «Bugün gördüğün şe­yin aynısını daha önce nerede gördün?» diye
sordu. O: «Bu­na benzer hiç bir şey görmedim» cevabını verdi. Peygam­ber
(s.a.v.) «Peki o zaman niçin o lâfları söyledin?” dedi. îbn Ubey:
«Allah’tan beni bağışlamasını diliyorum» dedi. Oğlu «Ey Allah’ın Rasulü, onun
için bağışlanma dile» de­di. Peygamber (s.a.v.) de onun için dua etti[1].

Susuzluklarını
giderdikten sonra, hacılar bedevi reis­lerinden birinin hediye ettiği bir deve
ile bir koyun saye­sinde karınlarını doyurdular. Bu bedevi kabilesi, bir za­manlar
Mescid’in koruyuculuğunu yapmış olan ve Eşlem, Ka’b, ve Müstahk boylarını
içeren Beni Huza’a idi. Bun­ların hepsi şimdi Peygamber (s.a.v.)’e iyi
davranıyorlardı. Çünkü Müslüman olmayanlar için bile bu ittifakta politik bir
avantaj vardı. Bu İttifak sayesinde Kureyş’le anlaşmalı olan en büyük
düşmanları Beni Bekr’e karşı denge sağla­mış oluyorlardı. Bu durum kısa bir
süre sonra çok önemli olaylara patlak verecekti Fakat şimdilik Huza’a ve Beki*
arasında savaş yoktu ve Kureyşliler, şüphelenmelerine rağ­men Huza’a’ya hoşgörü
gösteriyorlardı. Huza’a’nm ileri gelenlerinden Budeyl İbn Verka’, hacıların
Hudeybîye’de kamp kurdukları haberi geldiğinde Mekke’de idi. Daha sonra
Peygamber’e (s.a.v.) gelmiş ve ona Kureyş’in tutumu hakkında bilgi vermişti.
«Son adamları da ölünceye kadar sizinle Kâ’be arasındaki yolu kapalı   tutmaya yemin ediyorlar» dedi. Bunun üzerine
Peygamber (s.a.v.): «Biz bu­raya savaşmak için gelmedik; sadece Beyti tavaf
etmek için geldik. Yolumuza çıkanla savaşırız, fakat ben onlara, isterlerse,
tedbirlerini almaları ve yolu açmaları için süre tanıyorum» dedi.

Budeyl ve yanındaki
arkadaşları Mekke’ye döndüler. Kureyşliler onlan asık suratla karşıladılar.
Onlar Muham-med (s.a.v.)’in neler söylediğini belirtmek istediklerinde, Ebu
Cehü’in oğlu İkrime onları duymak istemediklerini söyledi. Bunun üzerine
Sakîfli müttefiklerinden biri olan Urve onun annesi bir Mekke’liydi bu tutumun
çok saçma olduğunu söyledi. Safvan da Dudeyl’e: «Gördükleri­ni ve duyduklarını
bize anlat» dedi. Budeyl onlara hacıla­rın niyetlerinin barışçı olduğunu ve
Peygamber’in fs.a.v.) kendilerlnin^gelişine kadar Kureyş’lilere hazırlanma süre­si
verdiğini haber verdi. Daha sonra Urve: «Budeyl size hiç kimsenin
reddedemeyeceği güzel bir teklif getirdi. Bu­nu kabul edin. îzin verin doğrudan
Muhammed (s.a.v.)’e gidip bunu tasdikleteyim, onun yanma gider ve etrafında­kiler!
gözlerim. Size haber getiren bir elçi olurum.*

Kureyşliler onun
teklifini kabul ettiler. Fakat daha Ön­ceden, tüm bedevi müttefiklerine kumanda
eden Ehabiş diye tanınan bir adamı elçi olarak göndermişlerdi. Bu adam Kinane
kabilesinin Beni’l-Hâris kolundan Huleys idi. Uhud’ da cesedlere yapılan
İşkenceler nedeniyle Ebu Süfyan’i azarlayan da Huleys idi. Peygamber (s.a.v.)
onun yaklaş­tığını görünce, ya onun davranışlarından ya da daha önce onun
hakkında duyduklarından onun merhametli bir adam olduğunu ve kutsal şeylere çok
önem verdiğini anladı. Bu nedenle nişanlanan kurban develerinin onu karşılamak
üzere ileri sürülmesini emretti. Kurban nişanlan ve boyun-lanndaki süsleri ile
yetmiş devenin geldiğini gören Huleys, bundan o kadar etkilendi ki, Peygamber
(s.a.v.) ‘le konuşmaksız doğruca Kureyşlilere gitti ve hacıların niyetle­rinin
tamamen barışçı olduğunu söyledi. Mekkeliler biraz ileri giderek onun sadece
bir çöl adamı olduğunu ve bu meselenin aslını anlayamayacağını söylediler.    Bu büyük bir taktik hatasıydı. Bunu
anladıklarında ise çok geç kal­mışlardı. Huleys. «Ey Kureyşliler,» dedi sertçe,
«biz sizin­le müttefik olmadık ve bunun için anlaşma yapmadık. Al­lah’ın evine
gelen birine nasıl engel olursunuz? Nefsimi kudret elinde tutana yemin olsun ki
ya Muhammed’in ya­pacağı şeye izin verirsiniz, ya da ben bütün Ehabiş’leri geri
çekerim» dedi. Onlar: «Ortak bir noktaya varıncaya kadar bizi bekle» dediler.

O sırada Sakifli Urve
hacıların kampına varmış ve Peygamberle konuşmaya başlamıştı. Sanki kendisiyle
eşit konumdaymış gibi karşısına oturtmuştu ve ona hitap etti­ğinde onun sakalım
tutuyordu. Fakat Muhacirlerden biri olan Muğire (r.) onların yanında ayakta
duruyordu. Urve, Peygamber (s.a.v.)’in sakalını tutunca kılıcının yassı ucuy­la
onun eline vurdu. Bir iki dakika sonra Urve yine Pey­gamber (s.a.v.)’in
sakalını tutunca eline daha şiddetli bir darbe indirdi ve: «Henüz elin senin
iken elini Allah’ın Ka-sulünûn sakalından çek» dedi. Urve, bundan sonra Pey­gamber
(s.a.v.)’e fazla yakın olmaktan kaçındı. Fakat onunla konuştuktan sonra
saatlerce kampta Kaldı. Kureyş-lilere onların elçisi ‘olduğu kadar casusu da
olmaya söz vermişti. Bu nedenle kampta gördüğü herşeyi not etti. An­cak onu en
çok, burada görmek için gelmediği ve hiç bir yerde rastlamadığı şeyleri görmek
etkiledi. Mekke’ye dön­düğünde Kureyslilere şöyle dedi- «Ey insanlar, ben bir
çok krala —Kisra’ya, Kayser’e ve Necaşi’ye elçi olarak gön­derildim. Hiçbir
tebanm kralına .Muhammed (s.a.v.Vin as­habının ona gösterdiği saygı kadar saygı
gösterdiğini gör­medim. O bir şey emretse, ağzından çıkar çıkmaz hemen yapıyorlar,
o abdest alsa, abdest suyunu almak için yarış ediyorlar; o konuştuğunda hiç
sesleri çıkmıyor, onun yü­züne dimdik bakmıyorlar, ona göstei dikleri saygıdan
göz­lerini yere indiriyorlar. O size iyi bir teklif yaptı. O halde bu teklifi
kabul edin.»[2].

Urve daha kampta iken
Peygamber (s.a.v.), Ka’b ka­bilesinden Hiras adındaki bir adamı deveye bindirip
Ku-reyş’e elçi olarak göndermişti. Hirâs oraya vardığında İk-rime devesinin
bacaklarını kesti. Fakat Huleys ve adamları araya girerek elçinin hayatını kurtardılar
ve adamı Pey­gamber (s.a.v.)’e geri gönderdiler. Döndüğünde Hirâs: «E} Allah’ın
Basulü, benden daha iyi himayesi olan bir adamı gönder» dedi. Peygamber
(s.a.v.) Ömer (r.)’i çağırdı. Fa­kat Ömer Kureyşlilerin onun kendilerine ne
denli düşman olduğunu bildiklerini ve kabilesi Beni Adiy’in kendisini ko­ruyacak
kadar güçlü olmadığını söyledi, «Fakat» ded; Ömer, «Mekke’de benden daha güçlü,
akraba yönünden zengin ve benden daha iyi bir himayeye sahip olan bir adam
gösterebilirim «Osman İbn Affân (r.).» Bunun üze­rine Peygamber {s.a.v.}, Osman
İbn Affan’ı (r.) Mekke-‘ ye gönderdi. Abduş-Şems’li akrabaları ve diğerleri ona
iyi davrandılar. Hudeybiye’dekilerin hiçbirini Kabe’ye yaklaş­tırmayacaklarını
söylemelerine rağmen, onu Kabe’de ta­vaf etmeye davet ettiler. Fakat Osman tr.)
bunu reddetti. Kureyşliler, tbn Ubey’e de aynı imtiyazı teklif eden bir haber
gönderdiler. Fakat îbn Ubey: «Allah’ın Rasulü tavaf etmedikçe Beyt’i tavaf
etmem» cevabını verdi. Peygamber ts.a.v.) bunu duydu ve çok sevindi.

 

 

67.    «APAÇIK BİR ZAFER»

 

Osman Cr.) Mekke’de
iken Peygamber (s.a.v.Te va­hiy aldığı zamanlara benzer bir hal geldi.
Sahabeden bi­rine emirler verdi, bunun üzerine Sahabe kampın tümünü şunları
söyleyerek dolaştı: «Ruh, Allah’ın Rasulüne geldi ve bağlılık yemini almayı
emretti. Allah adına biat etmek için. gidin»[1] O
sırada Peygamber ts.a.v.) bahar nedeniyle yapraklan yeşermiş olan bir akasya
ağacının altında yeri­ni aldı. Ashab teker teker gelip ona biat etti.
Peygambere (s.a.v.) ilk ulaşan kişi, Cahş ailesiyle aynı kabileden olan yani
Beni Esed Ibn Huzeyme’Ii Sinan oldu .Kampta yapılan çağrı ne üzerine biat
edileceği konusunda bir bil­gi vermiyordu. Bu nedenle Sinan: «Sana, senin
nefsinde olan şey üzerine biat ediyorum» dedi. Diğerleri de aynı şe­kilde biat
ettiler. Daha sonra Peygamber (s.a.v.): «Osman’­ın yerine ben biat edeceğim»
dedi ve sol elini damadının eli gibi kabul edip, sağ eli üstüne koyarak biat
etti. Ora­da bulunanlardan sadece bir kişi çağrıya cevap vermedi. Bu da
devesinin arkasına saklanan fakat, gözden kaçma­yan, münafıklardan Cedd îbn
Kays idi.

Kureyşliler Süheyl’i
bir anlaşma imzalamak üzere gön­derdiler. Onunla birlikte aynı kabileden, olan
Nikraz ve Huveytib de geldiler. Peygamber (s.a.v.) le tartıştılar. Sa­habe
dışarıdan onların seslerinin yükselip alçalmasını din­leyerek, anlaşıp
anlaşmadıklarını anlamaya çalışıyordu. Sonunda bir anlaşmaya vardılar. O zaman
Peygamber (s. a.v.) Ali’ye «Bismillah er-Rahman er-Rahim (Rahman ve Rahim olan
Allah’ın adıyla)» diye başlayarak anlaşma met­nini yazmasını söyledi. Fakat
Süheyl karşı çıktı ve «Rah-man’ın ne olduğunu ben bilmiyorum; eğer yazacaksan
Bismik Allahümme (Allahım, senin adınla) yaz» dedi. Sa­habeden bazıları:
«Allah’a andolsun Bismillah er-Rahman er-Rahim’den başka birşey yazmayız» diye
bağırdı. Fakat Peygamber (s.a.v.) onları duymazdan geldi ve: «Bismik Allahümme»
yaz dedi Sonra yazdırmaya devam ederek: «Bunlar Allah’ın Rasulü Muhammed ile
Amr’m oğlu Sü­heyl arasında imzalanan anlaşma maddeleridir» dedi. Fa­kat Süheyl
yine karşı çıktı. «Eğer senin Allah’ın Rasulü olduğunu kabul etseydik, senin
Kâ’be’ye girmeni engelle­mezdik ve seninle savaşmazdık. Bu nedenle Abdullah’ın
oğlu Muhammed yaz» dedi. Ali (r.) «Allah’ın Rasulü* iba­resini henüz yazmıştı.
Peygamber (s.a.v. ondan bu keli­meleri silmesini istedi. Fakat Ali (r.) bunu
yapamayaca­ğım söyledi. Bunun üzerine Peygamber (s.a.v.) ona, ken­di
parmaklarını bu kelimeler üstüne koymasını söyledi ve bu kelimeleri kendi
eliyle sildi. Daha sonra onların ye­rine «Abdullah’ın oğlu» sözünü yazdırdı.

Metin şöyle devam
ediyordu: «Onlar on yıl boyunca sa­vaş yükünü kaldırdılar. Bu süre içinde
insanlar güvenlikte olacak ve birbirlerine saldırmayacaklar. Şu şartla ki, veli­sinin
izni olmadan Kureyş’ten Muhammed (s.a.v.)’e gelen kişiyi, Muhamed (s.a.v.) geri
gönderecek; fakat Muham­med (s.a.v.)’le birlikte olanlardan biri Kureyş’e
sığınırsa o geri gönderilmeyecek. İhanet ve kaçamak yapılmayacak Kim
Muhammed’tn tarafına geçmek isterse geçebilir, kim de Kureyş’in tarafına geçmek
isterse geçebilir.» O sırada kampta hacıları ziyaret etmek için gelmiş olan
Huzaa’lı birkaç lider vardı. Bekr kabilerinin bir iki temsilcisi de Süheyl ile
gelmişlerdi. Anlaşma metnine bu cümleler yazdı­rılınca Huzaa’lılar ayağa
kalkıp: «Anlaşmasında biz Mu­hamed (s.a.v.).le birlikteyiz» dediler. Bunun
üzerine Bekr’in adamları: «Biz de anlaşma ve taraflarında Kureyş ile
beraberiz». Hemen sonra bu anlaşmayı iki kabilenin de reisleri imzaladı.
Anlaşma şu cümlelerle bitiyordu: «Sen, Muhanımed, bu yıl bizden ayrılacaksın ve
bizim varolma­mıza rağmen Mekke’ye girmeyeceksin. Fakat gelecek yıl biz
Mekke’den çıkacağız ve sen arkadaşlarınla gireceksin. Orada üç gün
kalacaksınız, yolcu silahlarından başka si­lah taşımayacaksınız ve kılıçlarınız
kınında olacak.»[2]

Peygamber (s.a.v.)’in
vahye yakın bir rüya görüp ar­kadaşlarından biat alması, arkadaşlarını bu
seferin başa­rılı olduğu düşüncesine götürdü. Fakat anlaşma maddeleri­ni
duyduklarında ve haram bölgeye bu kadar yaklaştık­tan sonra bir şey elde
edemeden geri döneceklerinin far­kına vardıklarında, buna dayanamayacaklarını
hissettiler. Ama daha da kötüsü geliyordu: onlar ölüm sessizliği için­de
otururken zincir sesleri duyuldu ve kampa ayakları zin­cirli genç bir adam
girdi. Bu Süheyl’in küçük oğullarından biri olan Ebu Cendel idi. Babası onu
Müslüman olduğu ve Medine’ye kaçmasından korktuğu için hapsetmişti. Ebu
Cendel’in ağabeyi Abdullah hacılar arasındaydı ve kar­deşini karşılamak
üzereydi. Fakat o sırada Süheyl mahpu­sun boynuna takılı- olan zinciri tuttu ve
sertçe suratına vurdu. Daha sonra Peygamber (s.a.v.)’e döndü ve: «Bu adam
gelmeden önce anlaşma imzalanmıştı» dedi. Pey­gamber (s.a.v.): «Evet, doğru»
dedi. Süheyl: «O halde onu bize iade et» dedi. O sırada Ebu Cendel sesinin
çıktığı ka­dar: «Ey Müslümanlar,» diye bağırdı, «bana dinimden ötü­rü işkence
yapacak olan putperestlere mi döndürülmeli-yim?» Peygamber (s.a.v.) Süheyl’i
kenara çekti ve onu serbest bırakmasını rica etti. Fakat Süheyl bu öneriyi ka­bul
etmedi. Yanındaki elçiler, Mikraz ve Huveytib, o zama­na kadar sessiz
kalmışlardı. Fakat bu meselenin anlaşma­ya kötü bir başlangıç olacağını
sezdiklerinden, olaya mü­dahale ettiler. -Ey Muhamed, senin yerine onun koruma­sını
üzerimize alıyoruz» dediler. Bu, Ebu Cendel’in babasından. ayrılıp onların
yanında yaşayabileceği anlamına geliyordu. Mikraz ve Huveytib sözlerinde
durarak Ebu Cendel (rj’i yanlarına aldılar. Peygamber (s.a.v.). «Sabırlı ol,
Ebu Cendel, Allah muhakkak sana ve seninle birlikte olanlara bir yol ve
kurtuluş gösterecektir. Biz bu insan­larla bir anlaşma imzaladık ve onlara söz
verdik. Onlar da bize söz verdiler. Şimdi sözümüzden dönemeyiz» dedi.

îş bu noktaya gelince
Ömer, ( kendisini tutamadı. Ayağa kalkarak Peygamber (s.a.v.) ‘e gitti ve: «Sen
Allah in Peygamberi değil misin?» dedi. Peygamber (s.a.v. «Evet» dedi. Ömer: «O
halde neden dinimizin şerefini bu kadar düşürüyoruz?» dedi. Bunun üzerine
Peygamber (s.a.v.) «Ben Allah’ın Rasulüyüm ve ona karşı gelemem. O bana zafer
verecek» dedi. Ömer: «Fakat sen bize Kâ’be’ye gidip onu tavaf edeceğimizi
söylememiş miydin?» diye ısrar et­ti, «Evet, Öyle» dedi Peygamber (s.a.v.)
«Fakat ben size bu yıl gideceğimizi söylemiş miydim?» Ömer, böyle bir söz
vermediğini söyledi. «Muhakkak Kâ’beye gideceksiniz» dedi. Peygamber (s.a.v.),
«Ve onu tavaf edeceksiniz». Fa­kat Ömer (rJ, hâlâ inatçılıkta ısrar ediyordu.
Duygulannı anlatmak üzere Ebu Bekir (r.)’e gitti. Ona da Peygamber (s.a.v.)’e
sorduğu soruların aynılarını sordu. Fakat Ebu Bekir Peygamber (s.a.v.)’in
cevaplarım duymamış olması­na rağmen her soruya aynı cevapları verdi. Ebu Bekir
(r.) sonunda: «Git ve onun Özengisine yapış, çünkü o doğru söylüyor» dedi. Bu
sözler, duygularını tamamen ortadan kaldırmamasına rağmen, Ömer’i etkiledi. Bu
nedenle da­ha ileri gitmedi ve «Peygamber (s.a.v.) ona anlaşmayı im­zalamasını
söylediğinde sessizce imzaladı. Peygamber (s.a.v.) Süheyl’in oğlu Abdullah’a da
anlaşmayı imzalama­sını söyledi. Anlaşmada imzası olan diğer Müslümanlar Ali,
Ebu Bekir, Abd er~Rahman Ibn Avf ve Mahmud îbn Mesleme idi.                                                                      

Kampı kaplayan genel
üzüntü biraz geçmiş gibiydi Fakat Süheyl ve yanındakiler Ebu Cendel (r.)’i de
bera­berinde götürerek kampı terkettiklerinde adamların duy­guları tekrar
kabardı. Peygamber (s.a.v J anlaşmayı imza

Sayanlarla birlikte
biraz ötede oturuyordu. Onların yanın­dan ayrılıp hacıların çoğunlukta olduğu
yere doğru iler­ledi. «Kalkın ve kurbanlarınızı kesin» dedi, «ve başlarını­zı
tıraş edin». Hiç kimse yerinden kımıldamadı. Peygam­ber Cs.a.v.) sözlerini
ikinci ve üçüncü defa tekrarladı, fa­kat oradakilerde hiçbir hareket yoktu.
Şaşkın bir halde ona bakıyorlardı. Bunu ona karşı geldikleri için yapmı­yorlardı.
Fakat olaylar beklentilerinin tersine geliştiği ve şimdi de normalde doğru
olmayan bir şey kendilerine emredildiği için çok şaşırmışlardı. Çünkü
İbrahim’in gelene ğine göre kurbanlar haram bölgede kesilmeliydi. Aynı şey başı
traş etmek için de geçerliydi. Yine de bu itaatsizlik Peygamber’i çok üzmüştü.
Peygamber (s.a.v.) çadırına gir­di ve Ümmü Seleme’ye olanları anlattı. O: «Git
ve hiçbir şey söylemeden kurbanını kes» dedi. Bunun üzerine Pey­gamber (s.a.v.)
nişanladığı devesini kurban etti. Kurbanı kestiği sırada adamların duyabileceği
bir sesle: «Bismillah, Allahu Ekber» dedi. Bu sözleri duyunca hacılar hep
birden ayağa kalktılar ve kurbanlarını kesmede yarış ettiler. Em­re uymak için
birbirlerini itiştiriyorlardı. «Peygamber Cs. a.v.) Hiras’ı Osman’dan önce
Mekke’ye elçi olarak gön­derdiği Huza’a’ adam başını traş etmesi için çağırdı­ğında
arkadaşları hemen birbirlerinin başını traş etmeye başladılar. Ümmü Seleme (r.)
daha sonraki yıllarda, «o denli hızlı traş ediyorlardı ki birbirlerini
yaralamaların­dan korktum» derdi. Fakat bazıları sadece saçlarının ucu­nu
kestiler. Çünkü traş yerine bunun da geçerli olduğunu biliyorlardı. O sırada
Peygamber (s.a.v.) Hiras’la birlikte çadıra girdi. Bu görevi yerine getirdikten
sonra başı traş-h bir halde çadırın önüne çıktı ve «Allah başlarını traş
edenlere merhamet etsin!» dedi. Bunun üzerine saçlarını kesenler: «Ey Allah’ın
Rasulü, saçlarını kesenlere de!» diye karşı çıktılar. Fakat Peygamber (s.a.v.)
yine İlk söylediği­ni tekrarladı. Bunu protesto eden sesler yükseldi. Bir kez
daha aynı şeyi tekrarlayıp, protesto sesleri yükseldikten sonra: «Ve saçlarım
kesenlere de!» dedi. Daha sonraları ne­den sadece başlarını tıraş edenler için
dua ettiği sorulduğunda: «Çünkü onlar hiç şüphe etmediler» cevabını verdi.

Peygamber s.a.v
çadırına dönüp yerden kesilmiş siyah saçlarını aldı ve yakındaki bir mimoza
ağacına doğ­ru fırlattı. Bunun üzerine adamlar, saçlardan biraz alabil­mek için
ağacın etrafına üşüştüler. Nuseybe Cr.) de erkeklerden geri kalmadı ve ağacın
yanına yaklaşıp bir İki per­çem aldı. Bu saçları öldüğü güne kadar kıymetli bir
hazi­ne gibi sakladı.

Kampın zemini traş
olan hacıların saçlarıyla kaplan­mıştı. Fakat kampta birden bire bir rüzgâr
çıktı ve saçları kaldırıp Mekke’ye doğru uçurdu. Bunu, Allah’ın hac iba­detlerini
kabul ettiğine bir işaret sayan hacılar çok sevin­diler, işte o zaman Peygamber
(s.a.v.î’in neden kurbanla­rım kesmelerini söylediğini anladılar.

Medine’ye doğru yola
çıktıklarında Ömer(r.)’in vicda­nı kendini rahatsız etmeye başlamıştı.
Peygamber’le ko­nuşmak isteyerek ona doğru yaklaştığında Peygamber (s a.v.)’in
yüzündeki uzak ve soğuk ifadeyi gördüğünde sıkın­tısı daha da arttı. Ömer fr.) ileriye
doğru hızla atını süre­rek «Ey Ömer, bırak da annen senin için matem tutsun»
dedi. Daha sonraları Peygamber (s.a.vJ’e karşı çıktığı için kendisi hakkında
bir vahiy inmesinden korktuğunu anlatırdı. Arkasından bir atlının yaklaşıp,
kendisini Pey-gamber’in çağırdığını söyleyince korkusu daha da arttı. Fakat
Peygamber’in yüzündeki sevinçli ifadeyi görür gör­mez korkulan kayboldu.
Peygamber (s.a.v.h «Bana güne­şin altındaki herşeyden daha değerli olan bir
sûre nazil oldu» dedi.

Yeni gelen vahiy,
henüz dönmekte oldukları bu seferin bir zafer olduğu konusundaki şüpheleri
dağıtıyordu. Çünkü sûre:

«Hiç şüphesiz, biz
sana apaçtk bir fetih olarak (zafer yolunu tıkayan bütün engelleri ve kapılan)
fethettik» (Fetih:7).

Kelimeleriyle
başlıyordu. Vahiy aynı zamanda ağacın altında Peygamber (s.a.v.)’e yapılan
biattan da bahsedi­yordu:

«Andolsun, Allah, sana
o ağacın altında biat ederlerken mü­minlerden razı olmuştur. Kalbterinde olanı
bilmiş ve böylece üzer­lerine ‘güven duygusu ve huzur’ indirmiştir ve onlara
yakın bir fet­hi sevap (karşılığı) olarak vermiştir»» (Fetih) 18).

Bu biati edenlere
Allah’ın Rızası, yani Rıdvan[3]
vadediliyordu. Bu nedenle bu sözleşmeye «biat ür-rıdvan» deni­lir. Başka âyette
de güven duygusu ve huzurun yani Seki-ne’nin indirilişinden bahsediliyordu:

«Mü’minlerin
kalblerİne, imanlarına iman katıp-arttırsınlar di­ye, ‘güven duygusu ve huzur»
indiren O’dur. Göklerin ve yerin orduları Allah’ındır, Allah, bilendir, hüküm
ve hikmet sahibidir. (Bütün bunlar) mümin erkekleri ve mü’min kadınları, içinde
ebedi kabalar olmak üzere altından ırmaklar akan cennetlere sokması ve onların
kötülüklerini örtüp, bağışlaması içindir. İşte bu. Allah katında büyük kurtuluş
ve mutluluktur» (Fetih: 45).

Seferi durduran
Peygamber (s.a.v.)’in rüyasına da Kur’an’da şöyle değiniliyordu:

«Andolsun, Allah
Rasulü’nûn gördüğü rüyanın hak olduğunu doğruladı. Eğer Allah diterse, mutlaka
siz, Mescîd-i Harama, gü­ven içinde, saçlarınızı traş ettirmiş (kiminiz de)
kısaltmış olarak (ve) korkusuzca gireceksiniz. Fakat Allah, sizin bilmediğinizi
bildi, böylece de bundan önce size yakın bir fetih (nasib) kıldı» (Fetih: 27).

 

 

65.    ÎFTÎRA

 

Medine’ye döndükten
kısa bir süre sonra Aişe (r.) hastalandı. O zamana kadar, münafıkların O ve
Safvan’la ilgili söyledikleri dedikodular tüm şehre yayılmıştı. Çok az kişi
bunu ciddiye alıyordu. Bu olayı ciddiye alanlar arasın­da Muttalib kabilesinden
kuzeni Misten de vardı. Fakat inansın, inanmasın ondan başka herkesin
söylenenlerden haberi vardı. Bununla birlikte O Peygamber’de (s.a.v.) ken­disine
karşı bazı değişiklikler olduğunu hissediyordu. O, kendisine diğer
hastalıklarında gösterdiği sevgi ve şefkati göstermiyordu. Odaya gelir ve
tedavi edenlere: «Bugün hepiniz nasılsınız?» der, onu da diğerleri araşma
katardı. Buna çok üzülen, fakat gururu nedeniyle şikâyet edeme­yen Aişe (r.)
annesinin evine gidip orada tedavi olmak için Peygamber (s.a.v.)’den izin
istedi. Peygamber. «Nasıl is­tersen* dedi.    
    

Neler olduğunu
Aişe’nin kendi ağzından öğrenelim: «Neler söylendiğinden habersiz bir şekilde
annemin evi­ne gittim ve yirmi gün içinde hastalığım geçti. Bir akşam Misteh’in
annesi ile dışarı çıktık —Onun annesi, babamın annesi ile kardeşti—. Yanımda yürürken:
«Misteh tökez­lesin» diye bağırdı. Ben: «Allah aşkına ne diyorsun?» de­dim-
«Bedir’de savaşmış olan bir Muhacir hakkında böyle konuşmak kötü bir şeydir».
O: «Ey Ebu Bekir’in kızı,» dedi, «nasıl olur da haberler sana ulaşmaz?» «Hangi
haberler?» dedim. Bana iftiracıların neler   
söylediklerini ve bunun nasıl halkın ağzında dolaştığını anlattı. «Bu
nasıl olabilir?» dedim. Onun cevabı şu oldu: «Gerçekten olan bu!» Göz­yaşları
içinde eve döndüm. Gözyaşlanmın ciğerimi çatlat­tığını hissedene dek ağladım.
Anneme: «Allah seni affetsin!» dedim. «Herkes neler söylüyor da, sen bana bir
tek keli­me bile söylemiyorsun.» Annem: «Kızım, bunu bu kadar ciddiye alma.
Çünkü kendisini seven bir koca ile evlenen çok az güzel kadın vardır ki
kumaları onun hakkında de­dikodu çıkarmasın ve diğerleri de böyle şeyler
söylemesin» dedi. Bunun üzerine bütün gece uykusuz kaldım ve sürekli ağladım.»[1].

Fakat gerçekte,
Peygamber ts.a.vJ’in hanımları ara­sında ne kadar kıskançlık olursa olsun
hanımların hepsi de dindardı ve hiçbiri bu iftiraya katılmadı. Aksine, hepsi
Aişe’yi desteklediler ve hakkında iyi konuştular. Peygam­ber (s.a.v.)’in ev
halkına yakın olanlardan en çok suçlu olanı Zeyneb’in kızkardeşi Hanme
-Peygamber’in kuzeni-İdi. O kızkardeşinin daha da gözde olmasını sağlamak için
Aışe (r.) hakkındaki iftirayı yayanlar arasındaydı. Genel­de herkes Zeyneb’in
de buna yardımcı olduğunu düşü­nüyordu, fakat Aişe (rJ için, Zeyneb tr.)
Peygamber (s. a,v.)’in en gözde hanımlarından biriydi. Zeyneb, kardeşi­nin
kendi adına yaydığı kötü şeylerden daha sonra da çok muzdarip oldu. Misteh’in
yanısıra iftiraya katılanlardan biri de şair Hasan Ibn Sabit idi. Geri,planda
ise bu iftira­yı başlatan îbn Ubey ve diğer münafıklar yer alıyordu.

Peygamber (s.a.v.) bu
konuda bir vahiy gelmesini bek­liyordu. Fakat hiçbir şey gelmeyince,
hanımlarını ve yakın olan diğerlerini sorguya çekti. Hemen hemen Aişe ile ay­nı
yaşta olan Üsame, onu savundu ve: «Bu bir iftira. Biz onun hakkında iyilikten
başka birşey bilmiyoruz» dedi Annesi Ümmü Eymen (r.) de onu savundu. Hz. Ali
ise şöy­le dedi: «Allah seni sınırlamadı, ondan başka pekçok ka­dın var. Onun
hizmetçisini sorguya çek, gerçeği ondan öğrenebilirsin.»  Bunun üzerine Peygamber   (s.a.v)  
Bureyre’ye haber gönderdi ve: «Ey Bureyre, şimdiye kadar Aişe’-de, ondan
şüphelenebileceğin hiçbir hareket gördün mü?» diye sordu. Bureyre bu soruyu
şöyle cevapladı: «Seni Hak’­la gönderene yemin olsun ki, onun sadece iyiliğini
biliyo­rum. Eğer aksi olsaydı Allah, Rasulüne bunu bildirirdi. Alfe’de hiçbir
kusur bulamam. O daha küçük bir genç kız. Onda gördüğüm tek hata her seferinde
uyardığım hal­de, ben hamur yoğurduktan sonra ona hamuru beklemesi­ni
ögütlediğim halde, onun uyuyakalması ve küçük kuzusu­nun gelip hamuru
yemesidir.»

Peygamber (s.a.v.)
Mescid’e gittiğinde minbere çıktı ve Allah’a hamdettikten sonra şöyle dedi: *Ey
insanlar, ailem hakkında, doğru olmayan şeyleri söyleyerek beni in­citen
insanlar için ne dersiniz? Allah’a yemin olsun ki ben ailemde ve onların
konuştuğu kişilerde iyilikten başka bir şey görmedim. Onlar yanlarında ben
olmaksızın evle­rimden hiçbirine girmezler.» Peygamber Cs.a.v.) konuşma­sını
bitirir bitirmez, Useyd ayağa kalktı ve «Ey Allah’ın Basulü, eğer o dediklerin
Evs’ten iseler biz onlara had­lerini bildiririz; eğer onlar Hazreç kabilesinden
kardeşle­rimiz ise bize emir ver de başlarını keselim» dedi. O sö­zünü
bitirmeden, Sa’d tbn Ubade (r.), ayağa kalkmıştı, çünkü iftirayı ilk
başlatanlar ve Hassan bin Sabit (rj Hazrettendiler. «Allah aşkına, yalan
söylüyorsun» dedi Sa’d. «Sen onları öldürmeyeceksin, öldürmezsin de. Onlar
senin kabilenden olsaydı böyle konuşmazdın.» «Useyd: «Asıl yalan söyleyen
sensin. Onları öldüreceğiz. Sen de münafıkların tarafını tutan bir münafıksın.»
dedi. İki ka­bile de ayaklanmış, birbirine girmek üzereydi. Fakat Pey­gamber
(s.a.v. J onlara sakin olmalarını söyledi ve min­berden inerek onları teskin
edip evlerine gönderdi.

Eğer Aişe (r.)
Peygamber (s.a.v.) ‘in kendisini topluluk içinde minberden savunduğunu
bilseydi, bu kadar üzül­mezdi. Fakat o zaman için bu konuda birşey bilmiyordu.
O sadece Peygamber (s.a.v.)’in kendisi ile ilgili etrafın­dakilere sorular
sorduğunu biliyordu. Aişe, bunun Peygam­ber (s.a,v.)’in kesin bir tutum ortaya
koymaması anlamına geldiğini düşünüp üzülüyordu. Aişe (r.) ondan, kendi için­dekileri
okumasını beklemiyordu, çünkü o Peygambere gayb haberlerinin Allah tarafından
bildirildiğini biliyordu. O: «Ben sadece Allah’ın bana bildirdiklerini
bilebilirim» derdi. O insanların düşüncelerini okumazdı. Fakat Aişe, (r.)
kendisinin Peygamber’e karşı bağlılığının, suçlandığı şeyi yapmasını imkansız
kılacak denli büyük olduğunu onun bilmesini bekliyordu.

Her ne olursa olsun,
sadece onun, Aişe (r.) ve Saf-van (r.)’ın masum olduğuna inanması yeterli
değildi. Me­sele çok ciddiydi ve onların suçsuz olduğunu tüm topluma ispat
edecek bir delile ihtiyaç yardı. Bu konuda en az yardım eden de Aişe idi. Artık
onun bu süregelen sessizliği sona ermeliydi. Onun söyleyeceği hiçbir şey bu
meseleyi çözmeye yetmezdi. Fakat Kur’an, nüzulü sırasında sorulan sorulara
cevap vereceğini vadediyordu (Maide: 105). Bu kez Peygamber (s.a.v.) sadece
vahiyle bir cevap gelsin di­ye birçok kişiye aynı sorulan sormuştu. Fakat belki
de bu sorunun, meseleyle en yakından ilgili olan kişiye sorul­ması gerekiyordu.

Aişe (r.): «Ben
ailemle beraberdim» dedi «iki gece ve bir gün boyunca sürekli ağlamıştım. Onlar
benimle birlik­te otururken Ensar’dan bir kadın bize katılmak için izin istedi.
Ben girmesine izin verdim, o da oturdu ve benimle birlikte ağladı. Daha sonra
Peygamber (s.a.v.) gelip otur­du. İnsanlar benim hakkımda konuşmaya
başladığından beri hiç benimle oturmamıştı. Olaydan bu,yana bir ay geç­mişti,
semadan da hiçbir haber gelmiyordu. Allah’tan baş­ka ilâh yoktur diye şehadet
getirdikten sonra bana şöyle dedi: «Ey Aişe, bana seninle ilgili şunları
şunları söyledi­ler. Eğer sen masumsan, Allah senin masum olduğunu açıklar.
Eğer yasak olan şeyi yaptıysan Allah’tan bağışlan­ma dile ve tevbe et! Çünkü,
kul eğer, hatasını itiraf edip tevbe ederse Allah ona merhamet eder.» O
konuşmasını bitirdiğinde gözyaşlarını dinmişti. Babama, «Benim adıma Allah’ın
Resulüne cevap ver» dedim. Babam: «Ne söyleye­ceğimi bilmiyorum» dedi. Anneme
sorduğumda, o da aynı

3eyi söyledi. Ben ise daha
küçük genç bir kızdım ve Kur’-an’dan ezberim çok değildi. Bu nedenle şöyle
dedim: «în-sanların benim hakkımda söylediklerini duyduğunu ve on­ların senin
kalbinde yerleşip, senin de onlara inandığını biliyorum. Eğer size masum
olduğumu söylesem ki Al­lah benim masum olduğumu biliyor bana inanmayacak­sınız.
Fakat eğer Allah’ın masum olduğumu bildiği şeyi yaptığımı ikrar etsem bana
inanırsınız.» Daha sonra Yakup ismini hatırlamak için zihnimi yokladım, fakat
hatırlayamadim. Bu nedenle şöyle dedim: «Fakat ben Yusuf’un babasının dediği
gibi diyeceğim:

«Bundan sonra (bana
düşen) güzel bir sabırdır. Sizin bu dü-züp-uydurduklanntza karşı (kendisinden)
yardtm istenecek olan Allah’tır» (Yusuf: 18).

Sonra yatağıma gittim
ve Allah’ın benim suçsuz oldu­ğumu bildireceğini ümit ederek uzandım. Benim
hakkım­da vahiy inmesini beklemiyordum. Çünkü adım Kur’an’da zikredilecek kadar
değerli olmadığımı düşünüyordum. Fa-Kat Peygamber (s.a.v.)’in rüyasında benim
suçsuz olduğu­ma işaret eden birşeyler görmesini bekliyordum.

*O bizimle oturmaya
devam etti ve bizler de yanında iken ona” vahiy geldi: Böyle zamanlarda
kendisinde meyda­na gelen kasılma yine başlamıştı ve bir kış günü olmasına
rağmen üstünden terler boşanıyordu. Bu baskıdan kurtul­duğunda memnun bir
sesle: -Ey Aişe, Allah’a hamdet, çün­kü O senin masum olduğunu açıkladı» dedi.
Annem de ba­na: «Kalk, ve Allah’ın Rasulüne git» dedi. Ben- «Hayır, Allah’a
andolsun kalkıp ona gitmeyeceğim ve Allah’tan başka da lürnseye
hamdetnıeyeceğim» dedim[2].

înen âyetîer şunlardı-

«Doğrusu, uydurulmuş
bir yalanla (ifkîe) gelenler, sizin içi­nizden birlikte davranan bir
topluluktur… O durumda siz onu (ı)

tirayı) dillerinize
aktardınız ve hakkında bilginiz olmayan şeyi ağızlarınızla söylediniz ve bunu
da kolay sandınız; oysa O Aüah katında çok büyüktür. Onu işittiğiniz zaman: *Bu
konuda söz söylemek bize yakışmaz. (Allah’ım) sen yücesin, bu, büyük bir if~
uradır» demeniz gerekmez miydi} Eğer iman edenlerden İseniz bu­nun gibisine bir
daha dönmemeniz İçin Aüah size öğüt vermekte­dir.» (Nur:  11, 15-17).

Yeni inen vahiy, zina
sorununun aslını anlatıyor ve zi­na cezası ile birlikte şerefli kadınlara
iftira atanların kır­baçlanması gerektiğini de bildiriyordu. îftirayı açıkça ya­yan
ve’ suçlarını itiraf eden Misten, Hasan ve Hamne’ye bu ceza uygulandı. Fakat
çok sinsi olan münafıklar gizli kal­mışlar ve bu meselede paylan olduğunu
itiraf etmemişler­di. Bunun üzerine Peygamber Cs.aV.) meseleyi takip etmek­ten
vazgeçti ve onların cezasını Allah’a bıraktı.

Ebu Bekir (rJ, fakir
olan Misteh’e bir miktar maaş bağlamıştı. Fakat onun suçlu olduğunu Öğrenince:
«Allah*a yemin olsun ki, Aişe hakkında söylediklerinden ve başımı­za getirdiği
belâdan sonra artık Misteh’e para verip yar­dım edemem» dedi. Fakat bunun
üzerine şu âyet Tıazil oldu:

«Sizden, faziletli ve
varlıklı olanlar, yakınlara, yoksullara Vt Allah yolunda hicret edenlere
vermekte eksiltme yapmasınlar, af-jetsinter ve hoşgörsünler. Allah’tn sizi
bağışlamasını sevmez mi­siniz? Allah, bağışlayandır, esirgeyendir» (Nur: 2).

Ebu Bekir (r.)
«*Gerçekten Allah’ın beni bağışlaması­nı diliyorum» dedi. Sonra Misteh’e gidip,
her zaman verdi­ği şeyleri verdi ve: «Allah’a yemin olsun ki onu hiçbir za­man
terketmeyeceğim» dedi. (Peygamber (s.a.v.) de aynı şekilde belli bir zaman
geçtikten sonra Hasan’a çok bü­yük cömertlik gösterdi. Mus’ab’m ölümü üzerine
dul kalan kuzeni Hamne’yi de Talha ile evlendirdi. Hamne (r.)’-nin Talha  (r.)’dan iki oğlu oldu.

 

 

 

62.   KUŞATMADAN SONRA

 

durumu kötüye
gidiyordu. Kuşataadan çok az sonra bir gece Peygamber   (Ta v) 
bunu. yanf ba.ana’oturdu? süne yatırdı, sonra dua etti: .Yarabbi   itaatla senin yolunda cahst: ve *” yapü
Onun ruhununu aldığın gibi kabul ederek al»  
Sa’d   sesin! duy,sun ey Allah’ın Rasulü,
senin tebliğ dedi Peygamber (s.a.v.) evine  döndü enat sonra Cebraü geldi ve ona Sa’d’m
öldüğü cesedin bu kadar hafif olmasına şaştılar. Çünkü Sa’d iri cüsseli bir
adamdı Bunu Peygamber (s.a.v.) ‘e söylediklerinde,    O  
.Melekleri sı gereken bir sınırla karşılaşıldığında söylenirdi. Mezar­lıktaki
herkes aynı sözü tekrarladı ve tüm mezarlık Süb-han Aliah sesleriyle titredi.
Daha sonra Peygamber (s.a.v.) zafer anlarında söylenen Ali ahu Ekber (Allah
büyüktür) sözünü söyledi, diğerleri de bunu tekrarladılar. Daha son­raları o
sırada yüzünün neden sarardığını sorduklarında Peygamber (s.a.v.); şöyle dedi:
«Mezar arkadaşınızın üstü­ne kapandığında, O, bir sıkışma hissetti. Eğer bir
kişi bile bu sıkışmadan kurtulabilseydi Sa’d da kurtulurdu. Daha sonra Allah
ona selâmet dolu bir rahattık verdi.*[1].

Bunu takip eden
günlerden bir sabah, Peygamber (s. a.v.) Ümmü Seleme (r.J’nin odasında iken
ona: «Ebu Lü-babe affedildi» dedi. «Ona bu müjdeyi vereyim mi?» diye sordu.
Peygamber (s.a.v.): «Eğer istersen» dedi. Bunun üzerine Ümmü Seleme (r.)
mescide açılan odasının kapı­sında durdu ve yakın bir direkte bağlı olan Ebu
Lübabe (r.)’ye: «Ey Ebu Lübabe, müjdeler olsun, Allah sana mer­hamet etti» diye
bağırdı. Mescid’deki adamlar onu çözmek için hemen etrafına toplandılar. Fakat
o onları durdura­rak. «Allah’ın Resulü beni elleri ile çözene kadar olmaz»
dedi. Peygamber (s.a.v.) namaza giderken onun yanında durdu ve bağlarını çözdü.

Namazdan sonra Ebu
Lübabe (r.), Peygamber (s.a.v.)’e geldi ve yaptığına kefaret olarak bir bağış
yapmak iste­diğini söyledi. Peygamber (s.a.v.) onun mallarının üçte bi­rini’kabul
etti. Onun serbest bırakılmasını haber veren \rahiy, diğer hata eden iyi
adamları da kastederek:

«Onların mallarından
sadaka al, bununla onları temizlemiş, arındırmış olursun» (Tevbe: 103) diyordu.

Hendek savaşından
yaklaşık beş ay sonra Peygamber (s.a.v.), zengin bir Kureyş kervanının
Suriye’den dönmek­te olduğu haberini aldı ve Zeyd’i kervanın yolunu kesmek
üzere yüzyetmiş atlı ile gönderdi. Zeyd ve adamları çoğu

Safvan’a ait olan
gümüşler de dahil tüm ticarî eşyayı ele geçirdiler ve adamların çoğunu da esir
aldılar. Kaçmayı başaran birkaç kişiden biri de Peygamber (s.a.v.)’in da­madı
Ebu’I-As idi. Mekke’ye kaçarken yolu üstündeki Me­dine’nin yakınından
geçiyordu. Tam oradan geçerken ka­rısı Zeyneb’i ve küçük kızları Ümame’yi görme
arzusunu duydu. Gece karanlığında riski göze alarak şehre girdi ve Zeyneb’in
nerede yaşadığını öğrenmeyi başardı. Kapıyı çaldığında Zeyneb onu içeri aldı.
Güneşin doğmasına az bir vakit kalmıştı. Zeyneb. Bilâl’in ezanını duyunca,
Ebu’l-As’ı, Ümame ile birlikte bırakıp Mescid’e gitti v& diğer kız
kardeşleri ve Peygamber (s.a.v.)’in eşleri İle birlikte erkek­lerin arkasındaki
ilk sırada yerini aldı. Peygamber (s.a.v.), başlangıç tekbirini aldı, adamlar
da onun arkasından tek­rarladılar. O aradaki sessizlikte Zeyneb sesinin tüm gü­cüyle:
«Ey insanlar, Rebi’nin oğlu Ebu’l-As benim koru­mam altındadır» diye bağırdı ve
kendisi de tekbir getirip namaza durdu.

Peygamber ts.a.v.)
selâm verdikten sonra kalktı ve topluluğa doğru döndü: «Benim duyduğumu siz de
duydu­nuz mu?» dedi. Mescid’de onun söylediklerini tasdikleyen bir mırıltı
oldu. «Nefsimi kudret elinde tutana yemin ol­sun ki- dedi, «bunu duyana kadar,
bu konuda bir bilgim yoktu. Bir Müslüman’ın başka birini himayesine alması,
diğer bütün Müslümanları bağlar.- Daha sonra kızına git­ti: «Onu şerefle
karşıla, fakat sana bir koca olarak gelme­sine izîn verme. Çünkü sen artık onun
karısı değilsin» dedi. Zeyneb babasına Ebu’1-As’m, Kureyş’f.en birçok kişi­nin
kendisini emin görerek emanet ettikleri mallara karşı­lık Suriye’den aldığı
mallara elkonulmasmdan büyük bir üzüntü duyduğunu söyledi. Bunun üzerine
Peygamber (s a.v.) sefere çıkan ve kendisine Ebu’l-As’ın malları düden­lere
haber gönderdi: «Bildiğiniz gibi bu adam bizu aittir, siz de onun mallarını
aldınız. Eğer onun mallarını ona iade edecek iyiliği gösterirseniz beni
sevindirirsiniz. Fakat eğer geri vermezseniz, O Allah’ın size verdiği bir
ganimettir ve onun tasarruf hakkı da si/indir… Onlar, mallan geri vereceklerini
söylediler ve eski su kırbalarına, tahta parçaları­na varıncaya kadar herşeyi
geri verdiler. Herşey eksiksiz ona iade edilmişti. Onun îslâm’a girmekte
tereddüt ettiği­ni gören bir adam: «Neden îslâm’a girip bu malları ken­din
almıyorsun? Bunlar putperestlerin mallandır» dedi. Fakat o şu cevabı verdi:
«Bana duyulan güveni sarsarak islâm’a girmem kötü bir başlangıç olur». Malları
Mekke’ye götürdü ve sahiplerine verdi. Daha sonra Medine’ye dön­dü ve biat
ederek Müslüman oldu. Böylece Zeyneb kocası­na tekrar dönmüş oldu ve
Peygamber’in (s.a.v.) ailesiyle birlikte tüm şehir sevinçle doldu.