Tecvid Dersleri

İDGAM MEA’L-GUNNE TECVİDİ ÖRNEKLERİYLE -18

Gunneli idgam demektir. İdgam mea’l-gunne harfleri:

ي م ن و :يَمْنُو ) ) olup, -4- tanedir. Tenvin veya sakin nundan sonra bu
harflerden birisi gelirse idgam mea’l-gunne olur. Misal: ( خَيْرًا يَرَهُ
وَمِنْ مَاءٍ ) ,(سِنَةٌ وَلاَ نَوْمٌ ) ,(مَلِكًا نُقَاتِلْ ) (مِنْ وَرَائِهِمْ ) ,(فَضْلاً مِنَ اللهِ ) ,( ) . Bu
misallerde, idgam mea’l-gunne harfleri, tenvin veya sakin nundan sonra
vaki olmuşlardır. Görüldüğü üzere sakin nun veya tenvinin bu harflerden
nun ve mim’e idgamı tam, ye ve vav’a idgamı ise nakıs yapılır. Tam
idgam halinde idgam olunan harf (sakin nun veya tenvin) in zatı ve sıfatı,
kendisine idgam edilen harfin (mim ve nun) içinde tamamen
kaybolmaktadır. Nakıs, idgam halinde ise, idgam olunan harfin zatı ve
sıfatı; vav ve ye’de tamamen kaybolmaz, yarı yarıya görünür. Bu
durumda ses hem ağızdan, hem de burundan gelir.

 

İDĞAM-I MEAL ĞUNNE

          İdğam: Bir harfi diğer bir harfe katmaktır.

            Ğunne: Genizden (burundan) gelen sestir.

            Tenvin veya sakin nun’dan sonra ( يَمْنُو )  (ى م ن و  ) harflerinden biri gelirse “İdgâm-ı Maal Ğunne” olur.

            Nun sesi bu harflere katılır ve 1-1,5 elif miktarı tutularak ğunneli okunur.

            Sebebi, nun ile misliyet (aynı olmaları), mim ile vav’da müşterek sıfatlara sahip olmaları, ya’da ise mahreç yakınlığıdır.

 

İDĞÂM-I MEA’L-ĞUNNENİN KISIMLARI

 

            1- ĞUNNELİ TAM İDĞÂM

 

            Tenvîn veya sâkin nûndan sonra “mim”  ( م )  veya “nun” ( ن ) harflerinden birisi geldiğinde ğunneli tam idğâm olur.

 

مِنْ مَاءٍ = مِمَّاءٍ ، مِنْ نُورٍ= مِنُّورٍ ، شَيْئٍ نُكُرْ = شَيْئِنُّكُرْ

 

عَذَابٌ مُهِينٌ Burada tenvînden sonra mîm harfi gelmiştir. Tenvînin mîm’e çevrilmesi ve mîm harfinin şeddelenerek okunması gerekmektedir. Böylece         عَذَابُمُّهِينٌ )şekline çevrilerek okunmalıdır. Ayrıca şeddeleme sırasında genizden hafif ve gizli bir nûn sesi çıkartılarak okunur.

 

            2- ĞUNNELİ NÂKIS İDĞÂM

 

            Tenvîn veya sâkin nûndan sonra “Vav” ( و )  ve “ya”( ي )  harflerinden birisi gelirse ğunneli nâkıs idğâm meydana gelir.

 

            Bu tür idğâmlarda dikkat edilmesi gereken en önemli husus, nûn-i sâkin ile vav ve yâ harflerinin ayrı ayrı kelimelerde olmasıdır.

 

            Ğunneli nâkıs idğâmda müdğâm olan birinci harf, müdğâmün fîh olan ikinci harfe tamamen çevrilmez, yani ikinci harf şeddelenmez.

 

مَنْ يَقُولُ ، مِنْ وَالٍ ، وَ رَعْدٌ وَ بَرْقٌ ، لِقَوْمٍ يُوقِنُونَ

 

            Ğunnenin bâkî kalabilmesi için idğâmı nâkıs yapmamız gerekmektedir.

 

İDĞAM-I MEAL ĞUNNE’NİN HÜKMÜ

 

            Bütün imamlar tenvin ve sakin nun’dan sonra “mim”  ( م )  veya “nun”( ن )  harfi gelince “idğam meal ğunne” yapma hususunda ittifak etmişlerdir ve burada “Ğunneli Tam İdğam” yapmak vacip’tir.

 

             “Vav” ( و )  ve “ya”( ي )  harfinde (Halef ğunnesiz idğam yaptığı için) “Ğunneli Nakıs İdğam” yapılır ve  hükmü caiz’dir.

 

            Not: Sakin nun ile “vav” ( و )  veya “ya”( ي )  aynı kelimede bulunursa idğam yapmak gerektiği halde izhar yapılır.

 

أَلدُّنْيَا _ قِنْوَانٌ _ صِنْوَانٌ – بُنْيَانٌ

 

Eğer sakin nun ile idgam mea’l-gunne harflerinden vav veyahut ye
aynı kelimede bulunurlarsa, bütün kıraat imamlarının ittifakı ile izhar
olur. İdgam mea’l-gunne olmaz. Kur’an-ı Kerim’de bu türlü kelime dört
tanedir. Bunlar şunlardır: ( اَلدُّنْيَا -صِنْوَانٌ -قِنْوَانٌ -بُنْيَانٌ ). Bu kelimeler ( -بُيَّانٌ
اَلدُّيَّا -صِوَّانٌ -قِوَّانٌ ) şeklinde okunmazlar.
Hükmü: Vacibtir. İdgam Mea’l-gunnenin müddeti: Bir elif
miktarıdır.
ن ) ) ve ( يس ) kelimelerinden sonra gelen ( و) harfi İmam Asım ve
Hafs rivayetine göre hem izhar hem de idgamla okunabilir:
(وَالْقُرْآنِ الْحَكِيمِ يس ) ,(ن وَالْقَلَمِ )

 

Tecvid programı
tecvid dersleri
tecvid nedir
tecvid kuralları
tecvid öğreniyorum
tecvid kurallari
tecvid kaideleri
tecvid kuralları yazılı

 

 

 

İlgili Makaleler