Lügatta: “Susmak, sükût etmek” manasına gelen “Sekte”; tecvid
ilminde: “Kıraat esnasında sesi, nefes almaksızın kesmek” manasında
kullanılmaktadır. Sektenin zamanı, vakfın zamanından azdır. Bu da
okuma hızına göre değişir. Normal olarak bir elif miktarıdır, sekte vasıl
haline mahsustur.
Kıraat-ı İmam Asım ve Hafs rivayetine göre, Kur’an-ı Kerim’in -4-
yerinde sekte yapılmaktadır.
1- Kehf süresi, 1-2. Ayetindeki ( عِوَجًا قَيِّمًا ) kelimeleri arasında.
Burada sekte, birinci kelimenin üzerinde, elif üzerine medd-i tabii
halinde ( عِوَجَا ) durularak, nefes almaksızın sesimizi kısa bir müddet
kesmek ve ikinci kelimeye geçmekle yapılır. Burada sekte yapılmasının
sebebi: ( قَيِّمًا ) kelimesinin ( عِوَجًا ) kelimesine sıfat düşmesi ihtimalini
ortadan kaldırmaktır. Burada vakf evla, sekte caizdir.
2- Yasin süresi, 52. ayetindeki ( مِنْ مَرْقَدِنَا هَذاَ ) kelimeleri arasında.
Burada ( مَرْقَدِنَا ) kelimesi üzerinde, nefes almadan kısa bir müddet durulup,
ikinci kelimeye geçmek suretiyle sekte yapılır. Burada da sekte
yapılmasının sebebi: ( هَذَا ) kelimesinin ( مَرْقَدِنَا ) kelimesine sıfat düşmesi
ihtimalini gidermek içindir. Çünkü ayet başından ( مَرْقَدِنَا ) kelimesine
kadar olan kısım kafirlere ait sözdür. ( هَذَا ) ile başlayan cümle de
mü’minlerin veya meleklerin sözüdür. Burada da vakf evla, sekte caizdir.
3- Kıyame süresi, 27. Ayetindeki ( وَقِيلَ مَنْ رَاقٍ ) kelimeleri arasında
مَنْ) ) kelimesinin nunu üzerinde, nefes almaksızın sesi bir müddet keserek
رَاقٍ) ) kelimesine devam etmek suretiyle sekte yapılmış olur. Burada sekte
yapılmasının sebebi: İdgam bila gunneye mani olmaktır. Şayet idgam
yapılacak olursa, kelime “Merrak” şekline girer ki manası: Çorbacı olur.
Ayetin manasıyla hiçbir ilgisi yoktur. Çünkü ayetin manası : “Çare bulan
kimdir?
4- Mutaffifin süresi, 14. Ayetindeki ( آَلاَّ بَلْ رَانَ ) kelimeleri arasında
بَلْ) ) kelimesinin lamı üzerinde nefes almaksızın, sesi kısa bir zaman
kesmek ve ikinci kelimeye devam etmek suretiyle sekte yapılır. Burada
da sekte yapılmasının sebebi: İdgam mütekaribeyne mani olmaktır.
Çünkü idgamın şartları bulunduğundan idgam yapılırsa kelime “Berran”
olur. Berran “Küpçü” demektir. Ayetin manası ile hiçbir ilgisi yoktur.
HA-İ SEKT
Zikrolunan bu sektelerden başka bir de “Ha-i sekt” vardır. Bundan
maksat: Bazı kelimelerin son harekesini muhafaza etmek için, kelimenin
sonuna ziyade olunan sakın he ( ه) harfidir. Kıraat imamları, Kur’an-ı
Kerim’in -9- yerinde vaki olan ha-i sekteli -7- kelimeyi vakf halinde ha-i
sekt ile okumak hususunda ittifak etmişler. Fakat aynı kelimelerin vasıl
hallerinde ha-i sekt ile okuyup okumama hususunda ise İhtilaf
etmişlerdir. Kıraatta imamımız, İmam Asım hazretleri bunların hepsini
vasıl hallerinde de ha-i sekt ile okumuştur. Bu -7- kelime şunlardır:
l-Bakara süresi, 259. Ayetindeki ( لَمْ يَتَسَنَّهْ ) kelimesi.
2- En’am süresi, 90. Ayetindeki ( اقْتَدِهْ ) kelimesi.
3-Hakka süresi, 19 ve 25. Ayetindeki ( آِتَابِيَهْ ) kelimesi.
4- Hakka süresi, 20 ve 26. Ayetindeki ( حِسَابِيَهْ ) kelimesi.
5- Hakka süresi, 28. Ayetindeki ( مَالِيَهْ ) kelimesi.
6- Hakka süresi, 29. Ayetindeki ( سُلْطَانِيَهْ ) kelimesi.
7- Karia süresi, 10. Ayetindeki ( مَاهِيَهْ ) kelimesi.
SEKTE(Nefes almadan bir müddet durma)
اَلسَّكْتَةُ قَطْعُ الصَّوْتِ دُونَ النَّفَسِ
“Kur’ân okurken belirli kelimeler üzerinde nefes almadan bir müddet sesin kesilmesine “Sekte” adı verilir.” Sektenin normal olarak müddeti bir elif miktarı olarak kabul edilmiştir.
Kur’an’da dört yerde sekte yapılarak okunur:
1- Kehf Sûresi (1):(… وَلَمْ يَجْعَلْ لَهُ عِوَجًا قَيِّمًا لِيُنْذِرَ …) Buradaki sekte vasl hali için geçerlidir.
Burada sekte yapmanın sebebi: Buradaki ( قَيِّمًا ) kelimesinin kendisinden önceki ( عِوَجًا ) kelimesine sıfat teşkil etmediğinin gösterilmesi için sekte yapılır.
2-Yâsîn Sûresi (52): (… مِنْ مَرْقَدِنَا هٰـذَا …)
Burada sekte yapmanın sebebi: Burada sekte yapılmadığı zaman iki kelime arasında sıfat ve mevsûf ilişkisi ortaya çıkmaktadır. Sekteden önce ( مَرْقَدِنَا ) kelimesi ile kâfirlerin sözü bitmekte, sekteden sonraki ( هٰذَا ) kelimesi ile de mü’minlerin veya meleklerin sözleri başlamaktadır. Bu iki sözü başka başka kişilerin söylediğinin açıkça anlaşılması maksadıyla burada sekte yapılır.
3- Kıyâme Sûresi (27):( وَقيلَ مَنْ رَاقٍ) Buradaki sekte sükûn üzerine icrâ edilir, âyet ortasında ve bulunduğu yerde hiçbir durak işareti yoktur.
Burada sekte yapmanın sebebi: Mana ile alâkalıdır. Burada sâkin nûndan sonra râ harfi geldiği için aslında idğâm-ı bilâğunne yapılmalıdır ( مَرَّاقٍ ) . Arapça’da (مَرَّاقٍ) kelimesi “çorba karıştıran, çorbacı” anlamlarına gelir. Oysa âyette okuyup üfleyerek son müdahaleyi yapacak ve böylece son nefesini vermekte olan çaresizleri kurtaracak bir kişinin olup olmadığından bahsedilmektedir.
4- Mutaffifîn Sûresi (14): (… كَلَّا بَلْ رَانَ) Buradaki sekte sükûn üzerine olup âyet ortasında ve durak olmayan bir yerdedir.
Burada sekte yapmanın sebebi: Normalde burada idğâm-ı mütekâribeyn dediğimiz tecvîd kaidesi icrâ edilerek ( بَرَّانَ ) şeklinde okunması gerekecekti. Ancak böyle bir okuyuş anlam bozukluğuna sebep olacaktır. Arapça’da ( بَرَّانَ ) kelimesi “küpçü” anlamına gelir. Oysa âyet-i kerîmede üzeri pas bağlayan kalplerden bahsetmektedir.
Tecvid programı
tecvid dersleri
tecvid nedir
tecvid kuralları
tecvid öğreniyorum
tecvid kurallari
tecvid kaideleri
tecvid kuralları yazılı