Mamulu Mecrur
وَ أَمَّا الْمَجْرُورُ فَاثْنَانِ. اَلْأَوَّلُ؛ بِحَرْفِ الْجَرِّ، نَحْوُ؛ إِعْمَلْ بِإِخْلاَصٍ وَ الثَّانِى الْمَجْرُورُ بِالْإِضَافَةِ، نَحْوُ؛ ذَنْبُ الْعَبْدِ يُسَوِّدُ قَلْبَهُ
وَ أَمَّا الْمَجْرُورُ dört kısımda (merfu, mansub, mecrur ve meczum) incelenen ve toplamda 25 adet olan mamulü bilasale’nin üçüncü kısmı olan mecrura gelince; فَاثْنَانِ iki tanedir. اَلْأَوَّلُ birincisi; بِحَرْفِ الْجَرِّ harf-i cerr ile mamulü mecrurdur. نَحْوُ buna misal; إِعْمَلْ بِإِخْلاَصٍ “İhlas ile amel et” terkibinde olduğu gibidir. وَ الثَّانِى ikincisi ise; الْمَجْرُورُ بِالْإِضَافَةِ izafet ile (muzafun ileyh olmayla) mecrur olma durumudur. نَحْوُ izafete misal; ذَنْبُ الْعَبْدِ يُسَوِّدُ قَلْبَهُ “Kulun günahı kalbini karartır” gibidir.
Metnin Toplu Manası; dört kısımda (merfu, mansub, mecrur ve meczum) incelenen ve toplamda 25 adet olan mamulü bilasale’nin üçüncü kısmı olan mecrur 2 tanedir. Birincisi Harf-i Cerr’dir. Misali; إِعْمَلْ بِإِخْلاَصٍ terkibindeki بِ harf-i cerridir. إِخْلاَصٍ lafzını cerr etmiştir. إِخْلاَصٍ lafzı mamulü mecrurdur. Harf-i Cerrler konusuna göz atabilirsiniz. İkincisi ise İzafetle Mecrur olma durumudur. Buna misal; ذَنْبُ الْعَبْدِ يُسَوِّدُ قَلْبَهُ terkibindeki الْعَبْدِ kelimesi muzafun ileyhtir ve ذَنْبُ kelimesi ise muzaftır. Muzafun ileyh; bir şeyin kendisine izafe (eklenme) edilmesi demektir. ذَنْبُ الْعَبْد “Kulun Günahı” demek Türkçedeki isim tamlamasıdır. ذَنْبُ lafzı, الْعَبْد lafzına izafe edilmiştir.
Mamulu Mecrur 2 tanedir |
Harf-i Cerr ile Mecrur |
İzafet ile Mecrur |