12 Eylül’de oluşturulan Devlet Protokol Listesi, Atatürk’ün “Reis Protokolü” esasına göre sivilleştirildi. Tuğgeneraller listeden çıkartıldı, STK’lar alındı. Diyanet İşleri Başkanı listede 10’uncu sıraya konuldu
12 Eylül Darbesi’nden sonra oluşturulan Devlet Protokolü sıralaması değiştirildi. Atatürk döneminde uygulanan “Reis Protokolü” esasına göre hazırlanan yeni listenin detaylarına ulaşıldı.
Oldukça sadeleştirilen listede yer alacak grup sayısı 82’den 35’e indirildi. Yeni listede, Ankara’daki her kurum ve kuruluştan birer grup yer alması esas alındı. Askerin üst sıralarda olduğu eski listeye Avrupa Birliği normlarında sivil ayarı yapıldı.
Ankara’nın uzun zamandır merakla beklediği yeni Devlet Protokolünde en göze çarpan değişiklik Diyanet İşleri Başkanı’nda yapıldı. Eski listede 51’inci sırada olan Diyanet İşleri Başkanı 10’uncu sıraya yerleştirildi. Böylece Diyanet İşleri Başkanı, kuvvet komutanları, Bakanlar Kurulu üyeleri ve orgenerallerle oramirallerin önüne geçmiş oldu. Cumhuriyet’in ilk yıllarında da TBMM reisi, Hükümet reisi, Ordu Reisi, Yargı reisi ve Diyanet Reisi, Atatürk’ün hemen solunda yer alıyordu. Dışişleri Bakanlığı tarafından hazırlanan yeni listenin Cumhurbaşkanı Abdullah Gül tarafından onaylanarak 19 Mayıs törenlerinde uygulanması bekleniyor. Yeni Devlet Protokolü’nde en göze çarpan değişikler ise şöyle:
GENELKURMAY BAŞKANI YERİNİ KORUDU: Listede ana muhalefet lideri ve yargı başkanlarının Genelkurmay Başkanı’nın önüne geçmesi bekleniyordu. Ancak yeni listede de Genelkurmay Başkanı 3’üncü sırada yer alacak. Eski listede 10’uncu sırada yer alan Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri Komutanları yeni listede 15’inci sırada yer alacak.
GENERALLER DIŞARIDA SİVİLLER İÇERDE: Eski listede 11’inci sırada yer alan orgeneral ve oramiraller de artık 23’üncü sırada yer alacak. Tuğgeneral ve tuğamiraller ise yeni listeye alınmadı. Bunun yerine eski listede olmayan sivil toplum kuruluşlarının başkanları girdi. STK başkanları Devlet Protokolü’nde 35’inci sırada yer alacak.
BAKAN YARDIMCILARI : 61’inci hükümette kadroya giren “Bakan Yardımcıları” da yeni protokol listesindeki yerini 19’uncu sırada aldı. Başbakan yardımcıları ise yeni listede 7’inci sırada yer alacak.
BAŞBAKANLIK MÜSTEŞARI : Eski listede 35’inci sırada yer alan Başbakanlık Müsteşarı yeni protokolde 18’inci sıraya çekilerek Bakan Yardımcılarının üstünde yer aldı. Böylece Başbakanlık Müsteşarı Efkan Ala, 26’ıncı sırada yer alan diğer müsteşarlardan ayrıldı.
AFAD BAŞKANI DA LİSTEDE: Yeni listeye Kanun Hükmünde Kararnameyle kurulan kurum başkanları da girdi. Böyleci “Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı” da (AFAD) protokolde yer alabilecek.
Yeni listede ilk 10
1-TBMM Başkanı
2-Başbakan
3-Genelkurmay Başkanı
4-Ana Muhalefet Partisi Lideri
5-Eski Cumhurbaşkanları
6-Anayasa Mahkemesi Başkanı
7-Başbakan Yardımcıları
8-Yargıtay Birinci Başkanı
9-Danıştay Başkanı
10-Diyanet İşleri Başkanı