B- Âhad Hadîsler (Haber-i Vahid):
Vâhid (cemi âhâd) lügat olarak “bir” demektir.
Binaenaleyh haberi vâhid tabiri de lügat açısından, “bir kişinin rivâyet ettiği
hadîs” mânasına gelir. Ancak, hadîs ıstılahı olarak, “haber-i vâhid, mütevâtir
olmayan haber” demektir. Böyle olunca iki tarikden de gelse üç tarikden de gelse
rivâyete, haber-i vâhid denir. Cemi olarak kullanınca ahbâr-ı âhâd denir.
[1]
Hadislerin büyük bir bölümü tevatür şartlarını
taşımayan ahad hadislerdir. Hadis kitaplarımızı dolduran hadislerin hemen hemen
hepsi bu anlamda ahad hadislerdir. Bir başka ifade ile hadis kitaplarımız ahad
hadislerle doludur.
Hemen belirtelim ki, ahad hadisler kendi
aralarında değişik açılardan anılacak ve farklı hükümler ifade edeceklerdir.
[2]
Haber-i vâhid; “Meşhur”, “Aziz” ve “Garîb” olmak
üzere üç kısma ayrılır. Şimdi bunları görelim:[3]
[1]
İbrahim Canan, Kutub-i Sitte Tercüme ve Şerhi, Akçağ Yayınları: 2/78.
[2]
İsmail Lütfi Çakan, Hadis Usulü, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi
Yayınları: 109-110.
[3]
İbrahim Canan, Kutub-i Sitte Tercüme ve Şerhi, Akçağ Yayınları: 2/78.