لِ : (Lâmı Tâlil) Muzari fiilin başına gelen ‘Li’ harfi; içinlik anlamı katar ve muzari fiili nasbeder.
Normal fiilleri fetha ile nasbeder, “Ef’âlul Hamse“leri ‘nun’ harfinin gitmesi ile nasbeder.
لِتَنْصُرَ <– تَنْصُرُ
لِتَنْصُرا <– تَنْصُرانِ
لِتَنْصُرُوا <– تَنْصُرُونَ
لِتَنْصُرِي <– تَنْصُرِينَ
لِتَنْصُرا <– تَنْصُرانِ
لِتَنْصُرْنَ <– تَنْصُرْنَ (değişmez)
خَرَجَ حامِدٌ مِنْ الفَصْلِ لِيَشْرَبَ الماءَ : Hamit su içmek için sınıftan çıktı.
أَنْ : Muzari fiilin başına gelen ‘En’ harfi; mek, mak anlamı katar ve muzari fiili nasbeder.
أنا أُرِيدُأَنْأجْلِسَ ھنا: Burada oturmakistiyorum.
Öncesindeki edatlar kullanılmayabilir;
أَعُوذُ بِاللهِ أَنْ أَكُونَ مِنْ الكَاذِبِينَ ‘min’ düşmüştür aslı şöyledir –> أَعُوذُ بِاللهِ مِنْ أَنْ أَكُونَ مِنْ الكَاذِبِينَ
مَا: (Nefiy Mâ’sı) Muzari fiili olumsuz yapar. Sadece anlamını olumsuz yapar, harekesini etkilemez, zamanını etkilemez. (Şimdiki zaman için)
أنا ما أَشْرَبُ القَھْوَةَ الآنَ: Ben kahve içmiyorum.
لا: (Nefiy Lâ’sı) Muzari fiili olumsuz yapar. Sadece anlamını olumsuz yapar, harekesini etkilemez, zamanını etkilemez. (Geniş zaman için)
أنا لا أَشْرَبُ القَھْوَةَ: Ben kahve içmem.
لَنْ: (Nefiy Len’i) Anlamını olumsuz yapmakla birlikte harekesini ve zamanını da etkiler. Geleceği mutlak manada olumsuzlaştırır. Fiili nasbeder.
لَنْ أتَزَوَّجَ مِنْهُ: Onunla evlenmeyeceğim.
كَيْ : (Böylece, … için) Genellikle başına ‘ل’ harfi eklenir. Olumsuz fiil için yapmak için sonuna ‘لا’ eklenir. Fiili nasbeder.
أَدْرُسُ اللُغَةَ العَرَبِيَّةَ لِكَيْ أَفْھَمَ القُرْآنَ الكَرِيمَ : Arapça dili çalışıyorum böylece Kuran-ı Kerim’i anlıyorum.
إِذَنْ : (O halde, öyleyse) Bir duruma cevap vermek amaçlı kullanılır. Şu şartlar sağlandığında fiili nasbeder; -Cümlenin başında olmalı, -Muzari fiil hemen sonrasında olmalı, -Fiil geleceği işaret etmeli
يَرْجِعُ المُدِيرُ اليَوْمَ مِنْ الخَارِجِ. -إِذَنْ نَسْتَقْبِلَهُ فِي المَطَارِ : Müdür bugün yurt dışından dönüyor. -Öyleyse onu havaalanında karşılayalım.
لَمْ: (Nefiy Lem’i) Anlamını olumsuz yapmakla birlikte harekesini ve zamanını da etkiler. Geçmişi kalıcı, mutlak olarak olumsuzlaştırır. Fiili cezmeder.
لَمْ يَاْكُلا الطاعامَ: O ikisi yemeği yemedi. Aynısı böyle de yazılabilirما أكلا الطاعامَ
لَمَّا: (Nefiy Lemmâ’sı) Anlamını olumsuz yapmakla birlikte harekesini ve zamanını da etkiler. Henüz anlamındadır. Geçici olumsuzluk. Henüz olmadı, henüz yapmadı,… Fiili cezmeder.
لَمَّا يَرْجِعْ مِنَ السَفَرِ: Henüz yolculuktan dönmedi.
لَمَّا أَكْتُبْ = لَمْ أَكْتُبْ بَعْدُ
عِنْدَمَا : Muzari fiillerin başına geldiğinde “inde, zaman” ifadesi katar. (Mazi fiiller için لَمَّاkullanılır.)
عِنْدَمَا أَذْھَبُ إِلى المَسْجِدِ أَجْلِسُ فِي الصَفِّ الأَوَّلِ : Camiye gittiğimde ilk sıraya otururum.
قَطُّ : Geçmiş zamandaki olumsuz fiillere vurgu yapmak için kullanılır.
لَمْ أَكْتُبْ إلَيهِ قَطُّ: Ona asla yazmadım.
أَبَدًا : Gelecek zamandaki olumsuz fiillere vurgu yapmak için kullanılır.
لَنْ أَكْتُبَ إِلَيهِ أَبَدًا: Ona asla yazmayacağım.