Müselsel
Müselsel: Ravilerin gerek rivayet eden, gerek
rivayet ile ilgili aynı husus üzerinde ittifak etmeleri demektir.
Rivayet eden ile ilgili hususa örnek: Muaz b.
Cebel Radıyallahu anh‘ın rivayetine göre Peygamber Sallallahu aleyhi
vesellem ona dedi ki: “Ey Muaz gerçekten ben seni seviyorum. Her namazın
arkasında: “Allah’ım, seni zikretmek, sana şükretmek ve sana güzel bir şekilde
ibadet etmek için bana yardım et” demeyi sakın terketme.” Bu hadisi nakleden
herkesin, kendisinden bunu rivayet edecek olana: “Ben seni seviyorum, bu
sebeple: Allah’ım… bana yardım et de” dediği zikredilmiştir.
Rivayet ile ilgili olan hususa örnek: Buhârî’nin
Sahih’inde naklettiği şu hadistir: Bize Amr b. Hafs anlattı, bize babam anlattı,
bize el-A’meş anlattı, bize Zeyd b. Vehb anlattı, bize Abdullah -İbn Mesud’u
kastediyor- anlattı. Bize Rasûlullah Sallallahu aleyhi vesellem -ki o hem
doğru olandır, hem de doğruluğu tasdik olunandır- anlattı, dedi ki: “Sizden
herhangi birinizin hilkati annesinin karnında kırk günde bir araya getirilir.
Sonra alaka (kan emen bir sülük gibi yapışkan) olur…
Burada ravilerin tek bir siga
üzerinde ittifak ettikleri teselsülen görülmüştür. O da “haddesenâ: bize
anlattı” sözüdür. Mesela, rivayet an fulanin an fulan: filandan, o filandan
lafzı ile müteselsilen gelirse, yine böyledir.
Yahutta bu hadis ravinin hocasından duyduğu ilk
ya da son hadis olması halinde de teselsül olursa, bu da müselsel olarak
değerlendirilir.
Müselselin faydası:
Ravilerin birbirlerinden rivayet alışlarını iyice zaptettiklerini ve
herbirisinin kendisinden öncekine tabi oluşta itina gösterdiğini açıkça ortaya
koymaktır.