BEŞİNCİ
BÖLÜM… 1

HZ.
HÛD (A.S.) 1

A.
Kavmi Ve Nesebi 1

B.
Âd Kavmi’nin Yurdu. 2

C.
Peygamber Olarak Görevlendirilmesi Ve Tebliğ Mücadelesi 2

D.
Âd Kavmine Verilen Nimetler. 6

E.
Hz. Hûd (A.S.)’In Yalancılık Ve Bölücülükler Suçlanması 8

F.
Tevbeye Davet, Son İkazlar Ve Hûd Kavminin Helaki 9

G.
Hz. Hûd (A.S.) Ve Mü’minlerin Kurtuluşu. 13

H.
Hûd (A.S.) Kıssasından Bâzı Mesajlar. 14

1.
Zâlim Zorbalara İtaat Edilmez. 14

2.
Üstün Cesaret 14

3.
Yeryüzünde Kibir Sahiplerinin Sonu. 15

 

 

 

BEŞİNCİ BÖLÜM

 

HZ. HÛD (A.S.)

 

A. Kavmi Ve Nesebi

 

Hz. Hûd (a.s.),
Birinci Âd kavminin peygamberidir. Nesep bilginleri, nesilleri ortadan kalkmış
olan Arab-ı Bâide’nin ilk temsilcisi olarak Arabistan’da yaşamış ilk kavim olan
bu Birinci Âd kavmini zikrederler. Hakkında pek çok efsâne olan ve eski Arap
şiirinde ismi sık geçen bu topluluk, güç ve saltanatlarıyla meşhurdur.
Hikâyeleri dillere destan olmuştur.

Hz. Hûd (a.s.)’ın
nesebi, Hz. Nuh (a.s.) oğlu Sâm’a ulaş­makta ve bâzı kaynaklarda şu şekilde
geçmektedir: Hûd b. Ab­dullah b. Rebah b. Câvib (Halûd veya Cârud) b. Âd b. Avs
b. î-rem b. Sâm b. Nuh.[1]

Kur’ân-ı Kerim’de ismi
yedi defa geçen Hûd peygamberin[2]
kıssası, Kureyş liderlerinin servetleri ve dünyevî iktidarları dola­yısıyla
gururlanmaları üzerine nazil olan âyetlerde anlatılmış, bu kavim müşriklerinin
başlarına gelen felâket hatırlatılarak Mekkelilerin onlardan ibret almaları
istenmiştir. Çünkü bu kavim Arabistan’da yaşamış en güçlü kavim olarak
biliniyordu, buna rağmen ilâhî cezadan kurtulamamıştı:

“(Ey Mekke halkı)
andolsun ki, size vermediğimiz kudret ve serveti onlara (Âd kavmine) vermiştik.
Onlara kulaklar, gözler ve kalpler vermiştik. Fakat kulakları, gözleri ve
kalpleri, kendilerine bir fayda sağlamadı. Zîrâ onlar, Allah’ın âyetlerini
inkâr ediyor­lardı. Alay edip durdukları şey, kendilerim kuşatıverdi. “[3]

Hz. Hûd (a.s.), Hz.
Nuh (a.s.)’dan sonraki ilk peygamber ol­duğundan, Hûd kıssasıyla ilgili
âyetler, genellikle Nuh kıssasının anlatıldığı âyetlerin peşinden gelmektedir.
Her iki kıssanın anla­tıldığı Â’raf, Hûd, Mü’minûn ve Şuarâ sûrelerinde durum
böyle­dir. Bu iki toplumun halef selef olduğuna şöyle işaret edilmekte­dir:

“Sonra onların
(Nuh kavminin) ardından başka bir nesil (Âd kavmini) getirdik. Bunun üzerine,
onların arasından kendilerine, ‘Allah’a kulluk edin; çünkü sizin O’ndan başka
tanrınız yoktur. Hâlâ Allah’tan korkmaz mısınız?’ mesajım ileten bir Rasül gön­derdik.”[4]   

 

B. Âd Kavmi’nin Yurdu

 

Âd kavmi, Arabistan
yarımadasının güneyinde Uman ile Hadramevt arasında kalan Ahkâf çölü etrafında
yerleşmişti. Kur’ân-ı Kerim’de onların yurdu hakkında şöyle denilmektedir:

“(Ey Muhammedi)
Âd kavminin kardeşini (Hüd’u) hatırla. Hani o, Ahkâf denilen yerde yaşayan
kavmini uyarmıştı…”[5]

Onüç kabileden meydana
gelen Âd kavmi, Güney Arabis­tan’da Dehnâ, Vebâr ve Âlic’ten Uman, Yemen ve
Hadramevt’e uzanan engebeli ve önceleri verimli olan topraklara sahip bulu­nuyordu.[6]
Giderek Irak’a kadar uzanan geniş bölgeyi hâkimiyet­leri altına almışlardı.
Zengin bir toplum olarak yüksek evler ve binalar, sağlam saray ve kaleler
yapmaya önem vermişler; kendi­lerini dünya sevgisine, israf ve üstünlük
duygusuna kaptırmış­lardı. Aralarında zulüm ve haksızlıklar alıp yürümüştü.[7] Vücut
yapıları bakımından da güçlü-kuvvetli ve Nuh kavminden üstün olan bu kavim
mensupları[8]
büyüklük taslayarak, yeryüzünde kendilerinden daha güçlü bir toplum olmadığını
söylerlerdi:

 

“Ad kavmine
gelince, yeryüzünde haksız yere büyüklük tasladılar ve ‘Bizden daha kuvvetli
kim var?’ dediler. Onlar kendilerini yara­tan Allah’ın, kendilerinden daha
kuvvetli olduğunu görmediler mi?

Onlar, bizim
âyetlerimizi inkâr ediyorlardı.”[9] Güney
Arabistan’da, bu kavme ait olduğu kabul edilen bâzı kalıntılar günümüze ulaşmış
bulunmaktadır. Hadramevt bölge­sinde Hz. Hüd (a.s.)’a nisbet edilen bir mezar
mevcuttur. Harda-mevt’te bulunan bâzı harabeler de, bu kavme nispet edilmekte­dir.
Bölge topraklarının bugünkü durumu, burada bir zamanlar, tarım ve çobanlığa
dayalı güçlü bir medeniyetin kurulduğunu reddeder mâhiyettedir. Büyük
ihtimalle, binlerce sene Önce yeşil­liklerle dolu, verimli bir arazi olan bu
topraklar, meydana gelen korkunç felâket ve iklim değişikliği yüzünden çöle
dönüşmüştür. [10]

 

C. Peygamber Olarak Görevlendirilmesi Ve Tebliğ Mücadelesi

 

Tarihçiler, Nuh kavmi
gibi putperest bir toplum olan Âd kavminin, Darrâ, Damur ve Heba isimlerini
taşıyan üç puta tap­tığını bildirmişlerdir.[11] İbn
Kesir, Nuh tufanından sonra, putlara tapan ilk toplumun, bu kavim olduğunu
söyler.[12] Âd
kavmi put­perestleri, Kur’ân’da bildirildiğine göre ölümden sonraki hayatı da
inkâr ediyor ve şöyle diyorlardı:

“Dünya hayatından
başka gerçek yoktur. Kimimiz ölürüz, kimimiz yaşarız; bir daha diriltilecek
değiliz.[13]

Allah Teâlâ, hak
yoldan uzaklaşmış ve zulme dalmış Âd kavmini kurtuluşa çağırması için, diğer
kavimlerde olduğu gibi, içlerinden birini yani Hz. Hüd (a.s.)’ı peygamber
olarak görevlen­dirdi. Çünkü bir kavmi en iyi tanıyan, o kavmin mensuplarına en
fazla şefkat ve merhamet duyan ve onların iyiliğini en fazla isteyen bir İnsan,
ancak kendilerinden biri olurdu. Bu yakınlığın önemi dolayısıyla Cenab-ı Hak,
Hz. Lût (a.s.) gibi bir kaçı hariç, her kavme, peygamber olarak, bir yabancıyı
değil içlerinden biri­ni göndermiş; ilgili âyetlerde bu yakınlığa işaret
etmiştir.

Peygamberlik görevine
getirilen Hz. Hûd (a.s.), Allah Teâlâ’ nın ebedî mesajını kavmine ulaştırmaya
çalıştı. Diğer peygam­berler gibi o da, kavmini, Allah’a şirk koşmayı ve
putlara tapma­yı terk ederek, sâdece Allah’a tapmaya ve hiç bir şeyi O’na ortak
koşmamaya çağırdı. Allah’tan başka ilâh olmadığını söyleyerek, O’na inanmayıp
putlara tapmaya devam ettikleri takdirde, dün­ya ve âhirette şiddetli bir azaba
çarptırılacaklarını haber vererek onları uyardı:

“Âd kavmine de,
kardeşleri Hûd’u gönderdik. O, şöyle dedi: Ey kavmimi Allah’a ibadet edin.
Sizin O’ndan başka hiç bir ilâhı­nız yoktur. Hâlâ sakınmayacak mısınız?”[14]

“(Ey Muhammedi)
Âd’ın kardeşlen Hûd’u hatırla ki, ondan evvel de, sonra da bir çok peygamber
gelip geçmişti. Hani o, Ahkâfta yaşayan kavmini; ‘Allah’tan başkasına kulluk
etmeyin. Gerçekten ben, üzerinize inecek büyük bir günün azabından kor­kuyorum.
‘ diye tehdit edip uyarmıştı.[15]

Hz. Hûd (a.s.),
insanları putlara tapmaktan vazgeçip sâde­ce Cenab-ı Hakk’a kulluk etmeye
çağırıyor, Allah’a ortak koşma­nın yalan ve iftiradan ibaret olduğunu, ilâh
olarak taptıkları put­ların maddî veya manevî herhangi bir gücünün
bulunmadığını söylüyordu. Putlarında hiç bir ilâhlık vasfı olmadığı halde,
kendi hevâ ve heveslerinin esiri olarak onlara tanrılık yakıştırdıklarını
belirtiyordu. Ayrıca yaptığı görev karşılığında hiç bir şahsî çıka­rının söz
konusu olmadığını, kendilerinden bir ücret de isteme­diğini, görevinin
karşılığını sâdece Allah’tan beklediğini hatırlatı­yordu. Onlardan akıllarını
uygun bir şekilde kullanmalarını isti­yor, getirdiği gerçekleri dinleyip ve
iyice düşünüp değerlendir­meden reddetmelerinin yanlışlığını ifâde ederek,
onları söyledik­leri üzerinde düşünmeye çağırıyordu. Cenab-ı Haklan kendisi
vasıtasıyla göndermiş olduğu dini kabul edip, önceden yapmış oldukları
kötülüklerden tevbe ederek O’ndan bağışlanma dile­dikleri takdirde bolluk ve
berekete ulaşacaklarını müjdeliyordu:

“Âd kavmine de
kardeşleri Hüd’u peygamber olarak gön­derdik. Onlara şöyle dedi: Ey kavmim!
Allah’a ibadet edin. Sizin O’ndan başka ilâhınız yoktur. Sizin O’na ortak
koşmanız ancak bir yalan ve iftiradır. Ey kavmim! Ben, görevime karşılık sizden
bir ücret istemiyorum. Benim ücretim, beni yaratandan başkasına ait değildir.
Hâlâ aklınızı kullanmıyor musunuz? Ey kavmim! Rabbi-nizden bağış dileyin; sonra
da O’na tevbe edin ki, üzerinize gökten bol bol rahmet göndersin ve kuvvetinize
kuvvet katsın. Günahkârlar olarak yüz çevirmeyin.”[16]

Hz. Hûd (a.s.},
mesajının kendilerinden maddi bir karşılık elde etmek için söylenen sözler
değil; aksine hâlis-muhlis bir öğüt olduğunu hatırlatarak, peygamber kıssalarının
tamamında sık sık tekrarlanan ihtara dikkat çekiyordu. Çünkü, peygamber­lerin
tebliğ faaliyetindeki bu samimiyet, ihlâs ve doğrulukları, peygamberliğin
birinci şartı ve hak ile batılın en önemli farkıdır. Her peygamber, tevhid
inancının bir gereği olan bu uyarıyı yap­mış, görevini dünyalık bir menfaat
karşılığında değil, sâdece Al­lah’ın emrini yerine getirmek ve rızasını
kazanmak için yaptığını vurgulamış ve müşriklere akıllarını kullanıp bu
halisane öğütten yararlanmalarını tavsiye etmiştir.[17] Ne
var ki, Hz. Hûd (a.s.)’m bu samîmi öğütleri de Âd kavminin akıllarını kullanıp
meseleyi çok yönlü değerlendirmelerine ve akl-ı selimin icabını yapmalarına
yetmedi. Diğer müşrik toplumlar gibi, Âd kavmi müşrikleri de, peygamberlerini
yalanladı. Kavmin ileri gelenleri, onu hakir gö­rüp küçümsediler, davasını
alaya aldılar, onu akılsızlık, sapıklık ve yalancılıkla suçlama yoluna
gittiler. Bu sıfatlarla alâkasının bulunmadığını söyleyen Hz. Hûd (a.s.),
kendisinin âlemlerin Rabbi olan Allah tarafından görevlendirilen bir elçi
olduğunu ve kendileri için iyilikten başka bir şey düşünmediğini açıklamakla
yetindi. Kendisini akıl noksanlığıyla itham eden müşriklere karşı yumuşak bir
üslup kullanarak üstün bir ahlâk örneği gösterdi. Onun bu edebine işaret eden Zemahşerî
şöyle demiştir:   “Peygamberlerin
kendilerine beyinsiz ve sapık diyen müşriklere karşı verdikleri cevapta güzel
bir edeb ve yüce bir ahlâk örneği vardır. İnsanlara, beyinsizlere karşı nasıl
hitap edileceğini ve onların hatalarının nasıl hoşgörü ile karşılanacağını
öğretir. Ki peygam­berler, beyinsizlerin ağır ve hakaret dolu sözlerine aynı
şeıtilde karşılık vermezler. Aksine, onlara ağır başlı ve yumuşak bir şekil­de
cevap verirler.”[18]
Kur’ân-ı Kerim, Hz. Hûd (a.s.) ile kavmi ara­sında geçenleri şöyle hatırlatmaktadır:

“Kavminin önde
gelen kâfirleri ona, ‘Gerçekten biz, seni bir akü noksanlığı içinde görüyoruz
ve seni hakikaten yalancılardan sanıyoruz.’ dediler. Hûd ise onlara şöyle cevap
verdi: Ey kavmim! Bende beyinsizlik, akıl noksanlığı yok; ancak ben, âlemlerin
Rabbi tarafından gönderilen bir peygamberim. Size, Rabbimin mesajını iletiyorum
ve ben sizin için güvenilir bir nasihatçıyım. “[19]

Hak yoldan saparak
şirk bataklığına saplanmış Âd kavmi, peygamberine karşı diğer müşrikler gibi
çok kötü davrandı. On­lar da aralarından birinin, yani bir insanın peygamber
olarak görevlendirilmesini yadırgadılar ve şöyle dediler: “Rabbimiz her­hangi
bir peygamber göndermek isteseydi, bir insan değil, mutla­ka bir melek
gönderirdi.” Hz. Hûd (a.s.)’m kendileri gibi bir insan olduğunu, kendileri
gibi yiyip içtiğini ve kendilerinden bir farkı bulunmadığını gerekçe
göstererek, peygamberliğini ve getirdiği şeyleri reddedip onunla alay etmeye
başladılar:

“Peygamberler
onlara, önlerinden ve arkalarından gelerek, ‘Allah’tan başkasına kulluk
etmeyin.’ dedikleri zaman, ‘Rabbimiz dileseydi, elbette melekler indirirdi.
Onun için biz, sizinle gönderi­len şeyleri inkâr ediyoruz.’ demişlerdi “[20]

Hz. Hûd (a.s.)’m
karşısına dikilenlerin başında da, toplu­mun zengin ve müreffeh kesimi
geliyordu. Mevcut durumun de­ğişmesini dünyevî imkânlarının büyük kısmını
kaybetmek ola­rak gören ileri gelenler, inanmamakla kalmıyor, diğer insanları
da Hz. Hûd (a.s.)’dan uzaklaştırabilmenin yollarına başvuruyor­lardı.   İşin 
başında,   insanları  peygamberlerden  uzaklaştırmak için kullanılan klâsik mazereti
onlar da kullandılar. Onun da kendileri gibi bir insan olduğunu ve dolayısıyla
ona itaatin zarar ve ziyandan başka bir şey getirmeyeceğini söylediler:

“Onun kavminden,
kâfir olup âhirete ulaşmayı inkâr eden ve dünya hayatında kendilerine refah
verdiğimiz varlıklı kişiler, ‘Bu şahıs, sâdece sizin gibi bir insandır; sizin
yediğinizden yer, sizin içtiğinizden içer; gerçekten kendiniz gibi bir beşere
itaat ederseniz, herhalde ziyana uğrarsınız.’ dediler. “[21]

Değer yargıları
alt-üst olmuş Âd kavmi müşrikleri de, hak ve hakikate uymayı ve kendilerine her
iki dünya saadetini garan­ti edecek prensipleri anlatan bir peygambere itaat
etmeyi, ziyana uğramak olarak gördüler. İçlerinden biri olan o peygambere uy­makla,
şahsiyet ve değerlerini kaybedeceklerini zannettiler. Bü­yük müfessir
Ebu’s-Suûd, onların bu durumunu anlatırken şöy­le demiştir:

“Bak gör ki,
kendilerini hem dünyada hem de Ahiret’te mut­luluğa ulaştıracak hak peygambere
uymayı, nasıl, ‘ziyana uğra­mak’ kabul ettiler de, zararın en son noktası olan
putlara tapmayı ziyan saymadılar. Allah, onlan kahretsin! Nasıl da haktan döndü­rülüyorlar?!”[22]

Mealini verdiğimiz son
âyetten anlaşılan diğer bir gerçek de şudur: Haktan sapmış olan her hâkim
sınıf, tıpkı Kureyş eşrafı gibi, Allah’ın kullarına hükmetme hakkının sâdece
kendilerinde olduğuna inanmış, dolayısıyla hâkimiyet ve liderlik sıfatlarının
başkalarına verilemeyeceğini iddia etmiştir. Her defasında pey­gamberlere karşı
çıkan ve sonuna kadar direnen bu sınıf, âyette sayıldığı gibi, üç ortak
özelliğe sahiptir:

a. Kavimlerinin
liderleri olmak,

b. Zengin
olmak,

c. Ahireti
inkâr etmek,

Peygamberlerin
karşısına dikilen bu insanlar, kendilerine zenginlik ve liderlik kazandıran
hayat tarzlarının yanlış olabile­ceğini değil kabul etmek, böyle bir şeyi
düşünmek dahi isteme­mişlerdir. Hele Ölümden sonra bir hayatın varlığından ve
dünyada yapılanlar dolayısıyla hesaba çekilmekten bahseden peygam­berlere asla
tahammül edememişlerdir. Nitekim Âd kavmi de, öldükten sonra dirilmeyi inkâr
ederek, Hz. Hûd (a.s.)’i uydurdu­ğu yalanları Allah’a isnat etmekle itham
ediyordu. Kur’ân-ı Ke­rim, Hz. Hûd (a.s.)’m, onların inkâr ve iftiralarına
karşı Allah’tan yardım istemesiyle ilgili olarak şöyle buyurmaktadır:

“Bu adam size,
öldüğünüz, toprak ve kemik yığını haline geldiğinizde, mutlak surette sizin
(yeniden diriltilip) tekrar mey­dana çıkarılacağınızı mı uâdediyor? Bu size
vâdedüen ne kadar uzaktır! Hayat, şu dünya hayatımızdan ibarettir. (Kimimiz)
ölürüz kimimiz yaşarız; bir daha diriltilecek de değiliz. Bu adam, sâdece Allah
adına yalan uyduran bir kimsedir; biz ona asla inanmıyoruz. O peygamber,
‘Rabbim! Beni yalanlamalarına karşı­lık bana yardımcı ol’ dedi. Allah, şöyle
buyurdu: Pek yakında, onlar pişman olacaklar.”[23]

Hâkim sınıf öncüleri,
toplum içinde kendilerine âit olduğu­na inandıkları liderliği, Allah’ın seçkin
kullan peygamberlere de lâyık görmemiş, aksine onların azılı düşmanları
kesilerek ilâhî daveti engellemek için her yola başvurmuşlardır. Âd kavminin
hâkim ve müreffeh sınıfı da, halkın, Allah’ın peygamberinin çe­kici kişiliğine
ve etkileyici konuşmalarına kendilerini kaptırmala­rından ve ona inanmalarından
korkmuştu. Çünkü bu takdirde, iktidarlarını ve halk üzerinde sahip bulundukları
her türlü mad­dî ve manevî menfaatlerini kaybedecekler, artık onları sömüre-mez
hale geleceklerdi. Bu durum karşısında, mevcut hâli devam ettirebilmeleri için,
halkı aldatmaları ve onların Hz. Hûd (a.s.)’a inanmalarını engellemeleri
gerekiyordu. Nitekim onlar, halka peygamberlik diye bir şeyin olmadığını; Hz.
Hûd (a.s.)’m, mal ve iktidar peşinde koştuğunu, amacına ulaşmak için böyle bir
ya­lan uydurduğunu söylediler. İddialarını ispat için de, onun da kendileri
gibi bir insan olduğunu, aynı şekilde etten ve kemikten yapıldığını, yiyip
içtiğini ve kendilerinden herhangi bir farkının bulunmadığını delil getirdiler.[24] 

 

D. Âd Kavmine Verilen Nimetler

 

Hz. Hûd (a.s.),
kavminin ileri gelenlerinin kendisini yalan­lamaları ve peygamber olarak
görevlendirilmesini yadırgamaları üzerine, Allah’ın kendilerine verdiği
nimetleri hatırlatarak dave­tini devam ettirdi. Allah Teâlâ’mn kendilerini Nuh
kavminin ar­dından yeryüzünün varisleri kıldığım, vücut yapılan ve hâkimi­yetleri
bakımından onlardan üstün hâle getirdiğini söyledi. Nuh kavminin başına gelen
felâketten ibret almaları ve kurtuluşa ulaşmak için Allah’a iman edip O’nun
verdiği nimetlere şükret­meleri gerektiğini belirtti. Dünya ve âhiret
saadetinin buna bağlı olduğunu açıkladı. O, şöyle diyordu:

“Sizi uyarmak
için, içinizden bir adam vasıtasıyla Rabbiniz-den size bir haber gelmesini
yadırgıyor musunuz? Düşünün ki, O, Nuh kavminden sonra onların yerine sizi
hükümran yaptı ve ya­radılışta sizi onlardan üstün kıldı. O halde, Allah’ın
nimetlerini ha­tırlayın ki, kurtuluşa eresiniz.”[25]

Âd kavmine verilen
nimetlere işaret edilen diğer bir âyette, onlara Kureyş kabilesine
verilenlerden daha fazlasının verildiği belirtilmiş; ancak onların kulak, göz
ve kalplerini gerektiği gibi kullanamayıp, bu nimetlerin sahibi olan Allah’ın
âyetlerini inkâr ettikleri ve bu yüzden azaba çarptırıldıkları
hatırlatılmıştır:

“(Ey Mekke halkı)
andolsun ki, size vermediğimiz kudret ve serveti onlara (Âd kavmine) vermiştik.
Onlara kulaklar, gözler ve kalbler bahsetmiştik. Fakat kulakları, gözleri ve
kalbleri, kendile­rine bir fayda sağlamadı. Zîrâ onlar, Allah’ın âyetlerini
inkâr edi­yorlardı. Alay edip durdukları şey, kendilerini kuşatıverdi. “[26]

Râzî, bu âyetin
tefsirinde, kulak, göz ve kalbin gerektiği şe­kilde kullanılmasıyla ilgili
hususu şöyle açıklamıştır:

“Yani biz, onlara
nimet kapılarını açtık. Onlara kulak verdik. Fakat kulaklarını, Allah’ın
varlığına işaret eden delilleri dinlemek için kullanmadılar. Onlara göz verdik;
ancak onu ibret alınması gereken şeyleri görmek için kullanmadılar. Onlara kalp
verdik; fakat onu Allah’ı tanıma yolunda kullanmadılar. Aksine bu kuv­vetleri,
dünya ve onun zevklerini aramada kullandılar. Böyle olunca da, şüphesiz bu
organlar, Allah’ın azabından hiç bir şeyi savma hususunda onlara fayda
vermedi.”[27] Allah’ın âyetlerini inkâr
edenlerin gerçekleri asla göremeyeceklerine işaret eden Mevdûdî ise şöyle der:
“Eğer insan, Allah’ın âyetlerini inkâr eder­se, o zaman gözlen olmasına
rağmen doğruyu göremez; kulakları olmasına rağmen doğru sözleri ve gerçek
nasihatleri duyamaz; Allah’ın vermiş olduğu kalp ve zihin nimetine sahip
olmasına rağmen onlarla doğru düşünemez. Onlarla yanlış görür, yanlış duyar ve
yanlış düşünerek yanlış sonuçlara vanr. Bu yüzden onun bütün kabiliyetleri
kendini mahvetmek yolunda kullanılır.[28]

Hz. Hûd (a.s.)’m tüm
çabalarına rağmen kavmi onu dinle­memekte ısrar ediyordu. Aksine müşrikler,
dünya zevk ve şeh­vetlerine daldılar, saltanatlarının gücüne güvenerek
yeryüzünde büyüklük tasladılar. Yaptıklarını beğenerek, gurur ve kibire ka­pıldılar.
Çağlarının en medenî insanları olmalarına ve dünya işlerini başarıyla
yürütmelerine rağmen, arzu ve çıkarlarına uy­gun geldiği için, zevklerine
daldılar, isyan ve inkâra meylettiler. İsyan ve inkârlarını kendilerine güzel
gösteren şeytanın peşine düştüler. Düşünüp doğruyu bulabilecek bir aklî
melekeye sahip oldukları halde, şeytanın peşine takılarak doğru yoldan
çıktılar, ahlâkî sınırlamaları bir tarafa bırakarak, arzu ve isteklerine köle
oldular:

“Âd’ı ve Semûd’u
da yıkıma uğrattık. Gerçek şu ki, bu sizin için, onların oturdukları yerlerden
apaçık anlaşılmaktadır. Şeytan, yaptıkları işleri güzel gösterip onlan doğru
yoldan çıkardı. Oysa, bakıp, görebilecek durumdaydılar.[29]

Âd kavmi mensupları,
sanki yeryüzünde ebedî kalacaklarmış gibi yükseK ve oldukça ihtişamlı binalar,
köşkler yaptırıyor ve bunlarla gururlanıyorlardı. Hak ve adaletten uzaklaşmış
yö­neticiler, halka zulmediyor ve bu zorbalığı hüner sayıyordu. Hz. Hûd (a.s.)
ise, onlan bu kötülüklerden sakındırıyor, kendisine İnanmaya ve Allah’tan
korkmaya çağırıyordu. Yine Allah’ın ver­diği nimetleri hatırlatıyor, kendisinin
peygamberliğini ve Allah’ın nimetlerini inkâra devam etmeleri durumunda, büyük
bir azaba çarptırılacaklarından korktuğunu belirtiyordu. Kur’ân-ı Kerim, onun
bu uyarılarını şöyle aktarmıştır:

“Siz, her yüksek
yere bir köşk, bir alâmet dikerek eğleniyor musunuz? Dünyada ebedî kalacağınızı
umarak sağlam kaleler ve saraylar mı ediniyorsunuz? Yakaladığınız zaman,
zorbalar gibi mi yakalıyorsunuz? Artık Allah’tan korkun ve bana itaat edin.
Bildi­ğiniz şeyleri size veren, size davarlar, oğullar, bağlar, ırmaklar ihsan
eden Allah’a karşı gelmekten sakının. Doğrusu, sizin hak­kınızda, başınıza
gelecek muazzam bir günün azabından korku­yorum.”[30]  

 

E. Hz. Hûd (A.S.)’In Yalancılık Ve Bölücülükler Suçlanması

 

Putlara bağlılıkta ve
onlara tapmakta ısrar eden Âd kavmi ileri gelenleri, Hz. Hûd (a.s.)’m bu
uyarılarına ve kendilerinin başlarına gelebilecek korkunç bir azap ile
ikazlarına aldırmadı­lar. Aksine onu küçümseyerek öğüt vermesinin kendileri
için bir değerinin olmadığını söylediler. Onu alaya alarak yalancılıkla
suçladılar. Getirdiği bilgilerin, Öncekilerin yalan ve hurafelerin­den ibaret
olduğunu söyleyerek, öldükten sonra dirilmenin ve bu dünyada yapılanlar
dolayısıyla hesaba çekilmenin gerçek olma­dığını iddia ettiler. Yüce Allah,
onların cevabı ve bu yüzden çarp­tırıldıkları azap hakkında şöyle
buyurmaktadır:

“Onlar şöyle
dediler: ‘Sen öğüt versen de, vermesen de bizce birdir. Bu, öncekilerin
geleneğinden başka bir şey değildir. Biz a-zaba uğratılacak da değiliz.’
Böylece onu yalanladılar. Biz de, onlan helak ettik. Doğrusu, bunda, büyük bir
ibret vardır; ama çokları iman etmezler. Şüphesiz Rabbin, işte O, mutlak gâlib
ve engin hikmet sahibidir. “[31]

Hz. Hûd (a.s.)’in
gayret ve çabalan, müşrikleri ikna etmeye yetmiyordu. İleri gelen müşrikler,
ona, davet ettiği şeylerin doğ­ruluğunu ispat hususunda kendilerine açık bir
mucize getirme­diğini söylüyorlar ve bunu yapmadığı sürece onun sözlerine uy­mayacaklarını
ve tanrılarını terk etmeyeceklerini açıklıyorlar-di. Ayrıca, onun tanrılarından
biri tarafından çarpılarak cezalandı­rıldığını ve bu yüzden aklını yitirdiğini
ileri sürüyorlardı.  Hz. Hûd (a.s.) ise,
onlann tapmakta olduğu putlardan tamamen u-zak olduğunu, ne putlarından ne de
kendilerinden asla korkma­dığını, kendisine istedikleri kötülükleri yapabileceklerini
söyleye­rek müşriklere meydan okuyor, hem kendisinin hem de müşrik­lerin Rabbi
olan Allah’a güvendiğini, her şeyin O’nun emri ve kontrolü altında cereyan
ettiğini ve sâdece O’nun gösterdiği yo­lun doğru olduğunu bildiriyordu.  Görevinin Allah’ın emirlerini insanlara
ulaştırmak olduğunu ve yalnızca bu görevini yerine getirdiğini açıklayarak,
davetten yüz çevirdikleri takdirde, büyük bir cezaya çarptırılarak helak
edileceklerini ve yerlerine başka bir 
kavmin  getirileceğini  söylüyordu.  
Ancak  onlar  inkârlarını devam ettirdiler. Peygamberlerine
isyan ederek başlarındaki zâ­lim zorbalara bağlı kaldılar. Bu tutumları
yüzünden hak etmiş oldukları ilâhî cezaya çarptırılın caya kadar tavırlarını
değiştir­mediler. Hz. Hüd (a.s.) ile kavminin ileri gelenleri arasında yapı­lan
bu tartışma, Kur’ân-ı Kerim’de şöyle anlatılmıştır:

“Dediler ki: ‘Ey
Hûd! Sen bize açık bir mucize getirmedin, biz senin sözünle ilâhlarımızı
bırakacak ve sana iman edecek de de­ğiliz. Biz,, ilâhlarımızdan biri seni fena
çarpmış, demekten başka bir söz söylemeyiz!’

Hûd, dedi ki: Ben
Allah’ı şahit tutuyorum. Siz de şahit olun ki, ben sizin ortak koştuklarınızdan
uzağım. O’ndan başka taptık­larınızın hepsinden uzağım. Haydi hepiniz bana
tuzak kurun; sonra da bana mühlet vermeyin! Ben, benim de Rabbim sizin de
Rabbiniz olan Allah’a dayandım. Çünkü yürüyen hiç bir varlık yoktur ki, Allah,
onun perçeminden tutmasın. Şüphesiz Rabbim, dosdoğru yoldadır. Eğer yüz
çevirirseniz bana gönderilen şeyi ben size tebliğ ettim. Rabbim sizden başka
bir kavmi yerinize getirir de, siz O’na hiç bir zarar veremezsiniz. Şüphesiz
benim Rabbim her şeyi gözetendir.”[32]

Müşriklerin geleneksel
tavrını takman Âd kavmi ileri gelen­leri, dinlerinin doğruluğu hususunda, çok
meşhur, ancak meş­hur olduğu kadar da boş olan gerekçeğe sığındılar. Yani
benzeri durumlarda devamlı gördüğümüz gibi onlar, atalarının da aynı dinde
olduklarını ileri sürerek, Hz. Hûd (a.s.)’ı, atalarının dinini değiştirmeye
çalışmak ve bölücülük yapmakla itham ettiler. E-lindeyse tehdit ettiği azabı
hemen getirmesini söyleyerek ona meydan okudular. Hz. Hûd (a.s.) ise, tanrı
saydıkları putlarının hiç bir ulûhiyete ve herhangi bir güce sahip olmadığını,
bu put­ları hakkında Allah’ın hiç bir şey indirmediğini ve onlara her­hangi bir
yetki vermediğini; aksine bu putları atalarının ve ken­dilerinin uydurduklarını
ve onlara yalan yanlış çeşitli güçler is­nat ettiklerini açıklıyor, putlar
hususunda kendisiyle tartışmala­rının boşuna olduğunu vurguluyor ve bu
inançlarını değiştirme­dikleri takdirde korkunç bir cezaya çarptırılacaklarını
tekrar edi­yordu;

“Dediler ki: Sen
bize tek Allah’a kulluk etmemiz ve atalarımı­zın tapmakta olduğu putları
bırakmamız için mi geldin? Eğer doğrulardan işen, bizi tehdit ettiğin azabı
getir!

Hûd dedi ki: Üzerinize
Rabbinizden bir azap ve bir gazap hak olmuştur. Haklarında Allah’ın hiç bir
delil indirmediği, sâdece siz ve atalarınızın uydurup isimlendirdiğiniz
tanrılar hususunda benimle tartışıyor musunuz? Bekleyin öyleyse, şüphesiz ben
de sizinle beraber bekleyenlerdenim.”[33]

Müşrikler, atalarının
dinini asla değiştirmeyeceklerini tek­rar ederek kendilerini tehdit ettiği
azabı hemen getirmesi husu­sunda Hz. Hûd (a.s.)’a, meydan okumaya devam
ediyorlardı. Onların bu anlamsız ve yanlış tavırları karşısında Hz. Hûd (a.s.),
vazifesinin sâdece Allah’ın emirlerini tebliğden ibaret olduğunu, ilâhî azaba
karışma yetkisinin bulunmadığını ve azabın ne za­man geleceğini bilemeyeceğini
hatırlatarak, onlara Öğüt veren kardeşlerini dinlemekten kaçman ve gerçeklerden
korkan câhil bir kavim olduklarını söylüyordu:

“Sen bizi
tanrılarımızdan çevirmek için mi geldin? Hadi, doğ­ru söyleyenlerden isen, bizi
tehdit ettiğin şeyi başımıza getir, dedi­ler.

Hûd, ‘Bilgi ancak
Allah katındadır. Ben size ancak bana gönderilen şeyi duyuruyorum. Fakat sizin
câhil bir kavim olduğu­nuzu görüyorum.’ dedi.[34]    

 

F. Tevbeye Davet, Son İkazlar Ve Hûd Kavminin Helaki

 

Rivayete göre,
peygamberleri Hz. Hûd (a.s.)’ı yalanlayıp da­vetini reddetmelerinden sonraki
yıllarda Âd toplumunun yur­dunda şiddetli bir kuraklık başlamış, uzun süre hiç
yağmur yağ­mamıştı. Aslında bu kuraklık, tehdit edildikleri ilâhî azabın
yaklaştığına dair bir ihtardı. Ne var ki, müşriklerde bu ihtarı değerlendirecek
iz’an bulunmuyordu. Hz. Hûd (a.s.), bu günlerde de davetini bıkıp usanmadan
sürdürüyor, onları yaklaşan azap­tan kurtarabilmek için, bu uyandan ibret
almaya çağırıyordu.

Kendisine iman edip
önceden yaptıkları kötülükler dolayısıyla tevbe ettikleri ve Allah’tan
bağışlanma diledikleri takdirde bol yağmurlara kavuşacaklarını söylüyordu:

“Ey kavmim!
Rabbinizden bağış dileyin; sonra da O’na tevbe edin ki, üzerinize göğü bol bol
göndersin ve kuvvetinize kuv­vet katsın. Günahkârlar olarak yüz çevirmeyin.[35]

Müşrikler uzun süren
kuraklıktan ders almamışlardı. Pey­gamberlerini yalanlamaya, küfür ve azgınlıklarına
devam et­meleri üzerine, Allah’ın azap emri gelince helak edildiler.

Tefsircilerin
anlattığına göre, uzun süre yağış olmamış, Âd kavmi şiddetli bir kuraklığa
mâruz kalmıştı. Bir gün onlar, u-fukta vadilerine doğru bir bulutun gelmekte
olduğunu görünce, onun yağmur bulutu olduğunu zannederek çok sevindiler. Bu­nun
üzerine Hz. Hûd (a.s.), bulutun sandıkları gibi bir yağmur bulutu olmayıp,
hemen gelmesini bekledikleri azap olduğunu söyledi. Helak edici ve korkunç elem
verici bir rüzgâr olduğunu, Cenab-ı Hakk’m izniyle, uğradığı her canlıyı ve
malları helak edeceğini bildirdi.

Ne var ki onlar, son
andaki bu uyarılardan da ders almadı­lar ve nihayet onları helak eden korkunç
azap başladı. İbn Abbas’tan nakledilen bir rivayete göre, ilk defa Ad kavmine
gön­derilen bu rüzgâr, insanları ve hayvanları saman gibi savurarak onları
yerden yere vuruyordu. Kâfirler bundan kurtulmak için evlerine kaçıp kapılarını
kapattılar. Ancak, rüzgâr kapıları kırıp evlere gizlenenleri de helak etti.[36] Yedi
gece sekiz gündüz üzerle­rine kum seli akıtan rüzgâr, geride ıssız evlerinden
ve boş yurtla­rından başka bir şey bırakmadı. Bugün ise, onlardan ibret olarak
kalan bu yurt harabeleri de kaybolmuş, yaşadıkları Ahkâf bölgesi büyük ölçüde
çöle dönüşmüştür.[37]

Rivayete göre, bu
korkunç rüzgâr esnasında Hz. Hüd (a.s.) ve ona iman edenler, etrafı çevrili bir
yere çekilmişlerdi. Rüzgâr, onlara ancak derileri yumuşatacak ve nefislere neşe
verecek ka­dar dokunuyordu. Kâfirleri ise yer ile gök arasında savuruyor ve
taşlara çarparak beyinlerini parçalıyordu.[38]

Birinci Âd kavminden
sâdece Hz. Hûd (a.s.) ve ona iman eden mü’minlerin kurtulduğu bu ilâhî azap,
Kur’ân-ı Kerim’de birkaç yerde çeşitli yönleriyle anlatılmıştır. Bu azabın
başlangıcı hakkında şu bilgi verilmektedir:

“Nihayet o azabı,
vadilerine doğru gelen bir bulut şeklinde görünce, ‘Bu bize yağmur yağdıracak
bir buluttur.’ dediler. Hayır! O, sizin acele gelmesini istediğiniz şeydir.
İçinde elem verici azap bulunan bir rüzgârdır! O rüzgâr, Rabbinin emriyle her
şeyi yıkar, mahveder. Bunun hemen ardından onların bom-boş evlerinden başka bir
şey görülmez oldu. İşte biz, suç işleyen toplumu böyle cezalandırırız. “[39]

Ahkâf sûresinde bu
âyetlerden sonra gelen üç âyette, Hûd kavminin bu korkunç sonu ve helake
uğrayan diğer milletler Örnek verilerek Mekke müşrikleri îkaz edilmektedir.
Mekke müş­riklerinden daha güçlü olmalarına rağmen, Âd kavminin, pey­gamberlerini
yalanlamaları ve onunla alay etmeleri yüzünden azaba çarptırıldıkları, benzer
diğer toplumların da aynı sona mâ­ruz kaldığı, Allah’ı bırakıp tanrı
edindikleri putlarının onlara hiç bir yardımda bulunamadıkları açıklanmaktadır.
Onların, putla­rını Allah’ın ortakları ve Allah katında kendilerine şefaatçi
kabul etmeleri suretiyle Allah’ı inkâr ve O’na iftira atmaları yüzünden helak
edildikleri vurgulanmaktadır. Halbuki onlar, diğer müşrik kavimler gibi, tanrı
kabul ettikleri putları ve diğer mâbudlarının güç sahibi olduklarını
zannediyorlar, zor durumda kaldıklarında kendilerine yardımcı olacaklarına ve
sıkıntılarını giderebilecekle­rine inanıyorlardı. Allah Teâlâ, gönderdiği
peygamberleri vâsıtasıyla her defasında bu yanlışı ortaya koyup, insanlığı
doğru yola çağırıyordu. Ancak Âd kavmi de, Allah’a İnanmak yerine, putla­rına
sahip çıkarak, sahte ilâhlara ibadet hususunda ısrar etti. Sonunda putlarının
onlara hiç bir faydası olmadı, zâten hiç bir güce sahip olmayan bu basit
eşyalardan böyle bir yardımın gel­mesi de mümkün değildi. İlgili âyetlerde
şöyle denilmektedir:

“Andolsun ki,
onlara (Âd kavmine), size (Mekke müşrikleri­ne) vermediğimiz kudret ve serveti
vermiştik. Onlara kulaklar, gözler ve kalpler bahsetmiştik. Fakat kulakları,
gözleri ve kalpleri kendilerine bir fayda sağlamadı. Zîrâ Allah’ın âyetlerini
inkâr edi­yorlardı. Alay edip durdukları şey, kendilerini kuşatıverdi. Andol­sun
biz, çevrenizdeki memleketleri de yok ettik. Belki yola döner­ler diye âyetleri
tekrar tekrar açıkladık. Allah’tan başka kendile­rine yakınlık sağlamak için
tann edindikleri şeyler, onlara yardım etselerdi ya! Hayır, onlan bırakıp
kaybolup gittiler. Bu, onların, yalanı ve uydurup durdukları şeydir.”[40]

Âd kavminin
cezalandırıldığı korkunç rüzgâr, Fussilet sû­resinin 13. âyetinde
sâika/kasırga/yıldırım olarak ifade edilmiş­tir. Bu âyette Allah Teâlâ, Sevgili
Peygamberimiz (s.a.v.)’e hita­ben şöyle buyurmaktadır:

“Eğer onlar
(Mekke müşrikleri) yine yüz çevirirlerse de ki: Ben sizi Âd ve Semûd’un başına
gelen sâika’ya/yıldırıma benzer bir yıldırıma karşı uyardım. “[41]

Aynı sûrenin 16.
âyetinde ise, rîhan sarsaran/soğuk ve şiddetli rüzgâr şeklinde tanımlanmıştır.
Dilbilimciler, bu tâbirin, yakıcı sıcak, dondurucu soğuk, korkunç gürültü
çıkaran rüzgâr anlamlarına geldiğine dair farklı görüşler beyan etmişlerdir. Ne­ticede,
rüzgârın çok şiddetli olduğunda ittifak vardır:

“Bundan dolayı
biz de onlara, dünya hayatında zillet aza­bını tattırmak için, o uğursuz
günlerde şiddetli soğuk bir rüzgâr gönderdik. Âhiret azabı elbette daha çok
rüsvay edicidir. Onlara yardım da edilmez.”[42]

Kamer sûresinin 18-22.
âyetlerinde aynı isimle verilen şid­detli fırtınanın, insanları hurma
kütüklerini yerinden söküp de­virir gibi nasıl yere serdiği açıklanmıştır:

“Âd kavmi,
peygamberleri Hûd’u yalanladı da, uyarım ve azabım nasıl oldu?! Biz onların
üstüne, uğursuzluğu devamlı bir günde dondurucu bir rüzgâr (rîhan sarsaran)
gönderdik. O rüz­gâr, insanları, yerinden sökülmüş hurma kütükleri gibi yere
seri­yordu. Nasılmış, benim azabım ve uyarılarım?! Andolsun ki biz, Kur’ân’ı
düşünüp öğüt alınması için kolaylaştırdık. Öğüt alan yok

mudur?”

Başka bir âyette ise,
er-rîhu7-afcfm/kasıp-kavuran, her şeyi kül haline getiren bir rüzgâr olarak
tanıtılmıştır:

“Âd kavminde de
ibretler vardır. Onlara kasıp-kavuran rüz­gârı göndermiştik. Üzerinden geçtiği
şeyi canlı bırakmıyor, kül edip savuruyordu.[43]

Mü’minûn sûresinde, Âd
kavminin korkunç bir ses “sayha” ile helak edildiği zikredilmiştir:

“Nitekim, Hak
tarafından gönderilen korkunç bir ses yaka-layıverdi onları! Kendilerini hemen
sel süprüntüsüne çevirdik. Zâlimler topluluğunun canları Cehenneme![44]

Hakka süresinde ise,
bu tasvirlere ilave olarak, rüzgârın uğultulu ve azgın olduğu, yedi gece sekiz
gündüz devam ettiği zikredilmiştir:

“Semüd ve Âd,
Kıyamet’i yalanlamışlardı. Semüd’a gelince; onlar pek zorlu bir gürültü ile
helak edildiler. Âd ise, uğultulu az­gın bir fırtına ile mahvedildi. Allah,
onu, ardarda yedi gece sekiz gündüz onların üzerine musallat etti. Öyle ki, o
kavmi, içi boş hurma kütükleri gibi oracıkta yere serilmiş halde görürdün.
Şimdi onlardan geri kalan birini görüyor musun?.”[45]

Müteakip iki âyette de
bu cezanın peygamberleri yalanla­yan kavimlerin ortak kaderi olduğuna işaret
edilmiştir:

“Firavun, ondan
öncekiler ve altı üstüne getirilen beldeler halkı, hep o günahı (şirki)
işlediler. Rablerinin peygamberlerine karşı geldiler de, Rableri de onlan pek
şiddetli bir şekilde yakalayiverdi.”[46]

Münkirlere verilen bu
ceza Ad kavminin isminin de zikre-dildiği bir başka âyette de şöyle dile
getirilir:

“Görmedin mi,
Rabbin ne yaptı Ad kavmine; ülkelerde ben­zeri yaratılmamış olan sütunlar
sahibi İrem’e, o vadide kayaları yontan Semûd’a, kazıklar sahibi Firauun’a!
Bunların hepsi ülkele­rinde azgınlık ettiler? Oralarda kötülüğü çoğalttılar. Bu
yüzden Rabbin onların üstüne azap kamçısı yağdırdı. Şüphesiz Rabbin her an
gözetlemektedir.”[47]  

 

G. Hz. Hûd (A.S.) Ve Mü’minlerin Kurtuluşu

 

Âd kavmi müşriklerine
gönderilen bu korkunç azaptan, sâdece Hz. Hûd (a.s.) ve ona iman edenler
kurtulmuştu. Cenab-ı Hak, rahmetiyle Hûd ve ashabını kurtardığını, iman etmeyen
ve peygamberleri Hz. Hûd (a.s.)’ı yalanlayan ve bu yüzden azabı hakeden
kâfirlerin tamamını ise helak ettiğini bildirmiştir. Bu ifâdelerden tek bir
kâfirin dahi sağ bırakılmadığı anlaşılmakta­dır.

“Azap emrimiz
gelince, Hûd’u ve onunla beraber iman eden­leri tarafımızdan bir rahmetle
kurtardık. Onlan, ağır bir azaptan kurtuluşa erdirdik. İşte Âd kavmi! Rabblerinin
âyetlerini inkâr ettiler; O’nun peygamberlerine âsî oldular ve her inatçı
zorbanın emrine uydular. Böylece onlar, hem bu dünyada, hem de Kıyamet gününde
lanete uğradılar. Biliniz ki, Âd kavmi, Rabblerinin âyet­lerini inkâr ettiler.
Bilin ki, Hûd’un kavmi Âd, Allah’ın rahmetin­den uzak kılındı.”[48]

“Onu ve onunla
birlikte olanları rahmetimizle kurtardık ve âyetlerimizi yalanlayıp da iman
etmeyenlerin kökünü kestik.”[49]

Hz. Hûd (a.s.) ve
beraberindekiler, bu felâketten sonra, bir rivayete göre Mekke’ye giderek oraya
yerleşmişlerdir. Diğer bir rivayete göre ise, bulundukları bölgede
kalmışlardır. 150 yaşın­da vefat ettiği söylenen Hz. Hûd (a.s.)’m mezarının
yeri hakkında da farklı bilgiler nakledilmiştir. Yemen’in Hadramevt bölgesinde
şimdiki Mükellâ şehrinin yaklaşık 125 mil kuzeyinde ona ait olduğu kabul edilen
bir kabir bulunmaktadır. Bu makam, her yıl Şaban ayının onbeşinde muhteşem bir
ziyaret merasimine sahne olur. Yarımadanın muhtelif bölgelerinden gelen
binlerce ziyaretçi, bu merasime katılır. Bu kabrin Hz. Hûd (a.s.)’a ait ol­duğuna
dair nakledilmekte olan bilgiler her ne kadar kesin değilse de, Güney Arabistan
halkının bu inancından anlaşılacağı üzere, mahallî rivayetler, Âd kavmi ülkesi
merkezinin bu bölge olduğunu göstermektedir. Hz, Hûd (a.s.)’m kabrinin,
Mekke’de Kabe ile Zemzem arasında veya Şam’da Ümeyye Câmii’nin güney duvarında
olduğuna dâir rivayetler de vardır.[50]
Diğer taraftan Filistinliler de, Hz. Hûd (a.s.)’m kabrinin Filistin’de olduğunu
iddia ederler. Ona ait olduğunu söyledikleri kabrin başında, her sene doğum
günü merasimleri düzenlerler.[51]

İngiliz donanmasında
görev yapan James R. Wellested, 1837 yılında Güney Arabistan’da Hısn-Gurâb
yakınında, içinde Hz. Hûd peygamberden bahsedilen bir kitabe bulmuştur. Kita­bedeki
yazı, burada yaşayanların, Hz. Hûd (a.s.)’m şeriatına tâbi bir topluluk
olduğunu göstermektedir. Buna göre bu kitabe, Bi­rinci Ad kavminin mâruz
kaldığı umûmî felâketten kurtulan Hz. Hûd (a.s.) ve ona inanan mü’minlerin
soyundan gelen ve “İkinci Âd” olarak isimlendirilen kavme aittir.
Yaklaşık olarak M.Ö. 1800 yıllarında yazıldığı sanılan bu kitabenin arkeologlar
tarafından çözülen bâzı satırlarının Türkçesi şöyledir:

“Biz (Âd kavmi),
bu kalede uzun bir zaman rahat ve müref­feh bir hayat yaşadık. Öyle ki,
yaşantımız her türlü sıkıntı ve ızdıraptan uzaktı. Nehirlerimiz sularla
doluydu. Hükümdarlarımız, her türlü kötü düşünce, art niyet ve ahlâksızlıktan
uzak duruyor­lardı. Onlar, kötü kimselere ve bozgunculuk çıkaranlara karşı ol­dukça
sert davranırlardı ve bize Hüd’un şeriatını tatbik ederlerdi. Bu hâkimlerin iyi
ve faydalı kararlan, bir kitapta toplanırdı. Ve biz, mucizelere ve ölümden sonra
dirileceğimize inanırdık.[52]“  

 

H. Hûd (A.S.) Kıssasından Bâzı Mesajlar

 

1. Zâlim Zorbalara İtaat Edilmez

 

Allahu Teâlâ, bütün
peygamberlerine, insanları köleleşti-ren, üzerlerinde baskı kurarak onlara
acılar çektiren ve şahsî zevklerini tatmin için onlardan yararlanan zâlimlerle
mücâdele etmelerini emretmiştir. Çünkü bu zâlimler, insanlar üzerindeki
tahakkümlerini ellerinden kaçırmamak için, hem peygamberle­rin azılı düşmanları
olmuşlar, hem de diğer insanları baskı al­tında tutup peygamberlerle
görüşmelerini ve onlara iman etme­lerini engellemeye çalışmışlar; bu yolda her
türlü şiddeti kul­lanmaktan çekinmemişlerdir. Ancak peygamberler ve onlara îman
edenler, hiçbir zaman bu zâlimlere boyun eğmemişlerdir. Zİrâ onlara boyun eğmek
gerçek îmanla bağdaşmaz ve zâlimlerin emirlerine itaat edilmesi hususunda,
mü’minin geçerli bir maze­reti olamaz. Mü’minler, ancak Allah’ın emirlerine
sarılıp, zulmü ve haksızlıkları ortadan kaldırmak için zâlimlere karşı güç
birliği ettiklerinde hedeflerine ulaşırlar. Her peygamberin başından geçmiş
olan bu serüven, inananlar için en büyük örnektir. Pey­gamberlere uymak
kurtuluşa, zorbalara uymak ise felâkete gö­türmüştür. Bu hususta Âd kavmiyle
ilgili olarak şöyle buyurul-maktadır:

“İşte Âd kavmi!
Rabblerinin âyetlerini inkâr ettiler ve O’nun peygamberlerine âsî oldular.
Böylece başlarında bulunan her zorbanın emrine uyup gittiler. Bu yüzden de hem
dünyada, hem de âhiret gününde bir lanete tâbi tutuldular.”[53] 

 

2. Üstün Cesaret

 

Peygamberler, din ve
îman uğrunda büyük sabır ve cesaret göstererek, bu hususta da ümmetlerine örnek
olmuşlardır. Hz. Hûd (a.s.)’m müşriklere meydan okuyarak, kendisine karşı iste­dikleri
tuzağı kurmaya çağırması, bu çarpıcı manzaralardan bi­ridir. O, müşriklerden
gelebilecek her türlü tehlikeyi göze almak­tan çekinmiyor ve şöyle diyordu:

“Allah’ı şahit
tutarım ve siz de şahit olun ki, ben Allah’ı bı­rakıp da, O’na ortak tutmakta
olduğunuz şeylerden tamamen uzağım. Artık bana topyekün istediğiniz tuzağı
kurun! sonra bana mühlet de tanımayın! Ben, sizin de, benim de Rabbim olan
Allah’a güvenip dayanmışım.”[54]

 

3. Yeryüzünde Kibir Sahiplerinin Sonu

 

Hak yoldan uzaklaşan
insanlar, sahip oldukları dünyevî imkânlara aklanarak, Nemrut ve Firavun gibi
yeryüzünde ilâhlık taslamaya kadar gitmişlerdir. Haktan yüz çeviren bu kibir
ehli, servetlerine servet katmak için, başkalarının ocaklarını söndür­mekten
çekinmemişler; hatta zaman zaman bu maksatla yeryü­zünü hüsrana boğan
karışıklık ve savaşlar çıkarmışlardır. Men­faatleri uğruna her şeyi göze alan
bu kibir ehli, Âd kavmi gibi, “Bizden kuvvetli kim var?” diyecek
kadar ileri gidiyordu. Ancak onların sonu, hep hüsran, hep perişanlık olmuştur.
Nitekim Âd kavmiyle ilgili olarak şöyle buyrulmuştur:

“Âd kavmine
gelince, yeryüzünde haksız yere büyüklük tas­ladılar ve, ‘Bizden daha kuvvetli
kim var?’ dediler.’ Onlar kendile­rini yaratan Allah’ın, kendilerinden daha
kuvvetli olduğunu gör­mediler mi? Onlar, bizim âyetlerimizi inkâr ediyorlardı.
Biz de, perişanlık azabını dünya hayatında kendilerine tattıralım diğe uğursuz
günlerde üzerlerine çok gürültülü bir rüzgâr gönderdik. Elbette âhiret azabı
daha zelil kılıcıdır. Onlara yardım da olun­maz.”[55]