Ay: Ocak 2014

33.   HÜZÜN
YILINDAN SONRA

 

Hüzün yılından sonraki
yıl Hac zamanı, Haziran’in ba­şına denk gelmişti; Kurban Bayramında Peygamber
(s.a.v.) hacıların üç gün kamp kurduğu Mina vadisine gitti. Yıl­lardan beri
çadırların yanma gidip kendisini dinleyenlere Hak dini tebliğ etmeyi ve
Kur’an’dan bölümler okumayı adet edinmişti. Mina’nın Mekke’ye en yakın noktası,
yo­lun kutsal şehir doğrultusunda tepelere doğru yükseldiği Kâ’be’dir. O yıl
Peygamber (s.a.v.) Akabe’de Hazrec kabi­lesinden altı adamla karşılaştı.
Hiçbirini tanımıyordu, fa­kat adamlar onu ve peygamberlik iddiasını
duymuşlardı. Onlara kim olduğunu söyler söylemez altı adamın gözleri de ilgiyle
parladı ve onu dikkatle dinlediler. Onlardan herbiri Yesrib’deki komşuları
yahudilerin tehdidini biliyordu : «Bir peygamber gönderilmek üzere.. Biz ona
uyacağız ve sizi Ad ve İrem kavimleri gibi yerle bir  edeceğiz». Pey­gamber (s.a.v.) konuşmasını
bitirince birbirlerine : «Bu ger­çekten yahudilerin bize söyledikleri
Peygamber. Ona ilk ulaşanların, yahudiler olmasına izin vermeyelim» dediler.
Birkaç soru sorup cevap aldıktan sonra, altısı da. Allah’a ve Peygamberine
inandıklarını söylediler ve onlara öğre­tilen İslâm kurallarını
uygulayacaklarına söz verdiler. «Biz halkımızdan ayrılacağız» dediler, «çünkü
düşmanlık ve kö­tülükte onlar gibi azgını yök. Belki de senin sayende Al­lah
onları birleştirir ve barış gönderir. Şimdi onlara gide­ceğiz ve senin dinine
uymaları için onlara yol gösterecegiz. Eğer Allah senin sayende onların
birleşmesini sağlar­sa, sizden daha güçlü bir topluluk bulunmaz.»[1]

Peygamber (s.a.v.) Ebu
Bekir (r.)’in Beni Cuman’h-lar arasındaki evini düzenli olarak ziyarete devam
ediyor­du. Bu ziyaretler, Ebu Bekir’in en küçük kızı Aişe frJ’nin hatıralarının
bir bölümünü oluşturuyordu. O, anne ve ba­basının müsluman olmadığı ve
Peygamber (s.a.v.) ‘in onla­rı her gün ziyaret etmediği bir zamanı
hatırlamıyordu.

Hadiee (r.)’nîn
ölümünü takip eden aynı yıl Peygam­ber Cs.a.v.) rüyasında bir adamın, bir ipek
parçasına sarı­lı başka birini taşıdığını gördü. Adam ona: «Bu senin zev­cen,
onun örtüsünü aç» dedi. Peygamber (s.a.v.) ipek ör­tüyü kaldırdığında Aişe’yİ
gördü. Fakat Aişe sadece altı yaşındaydı, kendisi ise elliyi geçmişti.
Yanısıra, Ebu Be­kir kızını Mut’im’İn oğlu Cebeyre vermek için söz vermiş­ti.
Peygamber (s.a.v.) kendi kendine: «Eğer bu Allah’tan gelen bir emir ise, tekrar
gelir» dedi[2]. Birkaç gece sonra
uyurken, bir meleğin aynı ipek yığınını taşıdığını gördü, bu kez kendisi
meleğe: «Onu bana göster» dedi. Melek ipeği kaldırdı ve yine Aişe’yi gördü.
Peygamber (s.a.v.) yi­ne : «Eğer Allah’tan ise, bunu tekrar gösterir,» dedi[3].

Bu rüyaları kimseye,
hatta Ebu Bekr (r.)’e bile anlat­madı. Fakat aynı haberi te’kit eden üçüncü bir
olay daha oldu. Hadiee (r.)’nin vefatından beri Osman îbn Ma’zun’-un zevcesi
Havle Peygamber (s.a.v.)’in ev ihtiyaçlarına yardım ediyordu. Bir gün yine
Peygamber (s.a.vJ ‘in evin­deyken onun evlenmesi gerektiğini söyledi. Peygamber
(s.a.v.) ona kiminle evleneceğini sorduğunda ise: «Ya Ebu Bekir’in kızı Aişe,
ya da Ze’meh’in kızı Şevde ile.» ceva-bmi verdi. Süheyl’in [4]yengesi
ve kuzeni olan Şevde otuz yaşlarında bir duldu. İlk kocası, Süheyl’in kardeşi
Sekran onu da Habeşistan’a birlikte götürmüştü. Onlar Mekke’ye ilk dönenler
arasındaydılar. Dönüşlerinden kısa bir süre sonra Sekran ölmüştü.

Peygamber (s.a.v.)
Havle’den teklif ettiği iki gelinle de evlilik girişimlerinde bulunmasını
istedi. Sevde’nin ce­vabı : «Hizmetindeyim, ey Allah’ın Rasulü» oldu. Peygam­ber
(s.a.v.) ona: «Sana evlilikte vekil olacak bir adam seç» diye haber gönderdi.
Şevde, Habeşistan’dan dönen, “kayını Hâtib’i seçti ve Hâtib onu
evlendirdi.

O sırada Ebu Bekir
(r.) de Mut’im’i Aişe’den vazgeç­meye kolaylıkla ikna etmişti ve Aişe de
Sevde’den birkaç ay sonra Peygamber’in eşi oldu. Nikâh sırasında Aişe yok­tu,
nikâh akdi Peygamber (s.a.v.)’le babası arasında ya­pıldı. Aişe daha sonraları
konumunda bir değişiklik ol­duğunu, bir gün evin yakınında arkadaşlarıyla
oynarken annesinin elinden tutup içeriye soktuğu zaman anladığı­nı anlatmıştır.
Annesi ona artık sokakta oynamamasını, bunun yerine arkadaşlarının ona
gelmesini söyledi. Aişe (r.), annesi ona hemen evlendiğini söylememesine
rağmen, durumu tahmin ediyordu; ve sokak yerine bahçe duvar­ları arasında
oynamaktan başka yaşamı, eskisi gibi de­vam 
etti.

Bu sırada Ebu Bekir,
evinin önüne küçük bir mescid yapmak istedi. Mescid, etrafı duvarlarla kaplı,
üstü açık bir yapıydı. Ebu Bekir orada namaz kılar, Kur’an okurdu. Fakat
duvarlar yeteri kadar yüksek olmadığı için çoğun­lukla bir grup adam onu Kur’an
okurken seyredip dinler ve okuduğu vahyin etkisiyle derinleşen kişiliğini
farke-derdi. Ümeyye Ebu Bekir’in neden olduğu ihtidaların ar­tacağından
korkuyordu. Onun teklifi üzerine Kureyş li­derleri İbn ed-Duğunne’ye bir mesai
gönderdiler, ve ko­ruma şartlarına Ebu Bekir’in uymadığını, mescidin du­varlarının
evden bir bölüm sayılamayacak denli alçak ol­duğunu haber verdiler. «Eğer
Rabbine duvarlar arasında ibadet edecekse, bırakın yapsın» dediler «fakat eğer
açık­tan ibadet etmek istiyorsa korumanı onun üzerinden kal­dır». Ebu Bekir
mescidinden vazgeçmek istemiyordu, bu yüzden tbn ed-Duğunne ile yaptığı
anlaşmayı resmen boz­du : «Allah’ın koruması bana yeter» dedi.

İşte o gün Peygamber
(s.a.v.) ona ve diğer mü’minlere şu haberi verdi:

«Sizin hicret
edeceğiniz yer bana gösterildi; İki kaya bloku arasında suyu bol ve hurma
ağaçlarıyla dolu bir yer gördüm.»[5]

 

 

32. SENİN YÜZÜNÜN NURU-

 

Ebu Talib’in karısı
Fatıma, (r.) kocasının ölümünden önce veya sonra müslüman olmuştu, Ali ve
Cafer’in kız-kardeşleri olazf kızı Ümmü Hani (r.) de İslâm’a girmişti. Fakat
kocası Hubeyre, Allah’ın birliği mesajına kapalı idi. Bunun]* birlikte
Peygamber (s.a.v.) evlerine geldiğinde onu iyi kazalar ve namaz vakti ise
evdeki Müslümanlar ce­maatle namaz kılarlardı. Bir keresinde hepsi yatsı nama­zını
Peygamberle birlikte kıldıktan sonra, Ümmü Hani Peygamber (s.a-v.)’i geceyi
kendi evlerinde geçirmeye da­vet etti. Peygamber (s.a.v.) onun teklifini kabul
etti; fakat uyuduktan kasa bir süre sonra kalktı ve Mescid-i Haram’a gitti,
çünkü geceleri Ka’be’yi ziyaret etmeyi severdi. Ora-dayken uyku bastırdı ve
Peygamber (s.a.v.) Hicr’de uyudu.

«Ben Hicr’de uyurken»
dedi, «Cebrail geldi ve ayağıy­la beni dürttü. Uyandım ve etrafta hiçbir şey
göremeyin­ce tekrar yattım. İkinci kez geldi; üçüncü kez yine geldi ve beni
kolumdan tutup ayağa kaldırdı, birlikte Mescid’in ka­pısından çaktık. Orada
eşekle katır arası beyaz bir binek vardı. İki yananda, bacaklarım oynattığı
yerde kanatları vardı ve her adımı gözün görebileceği uzaklığa varıyor­du[1].

Daha sonra Peygamber
(s.a.v.) Burak adlı bu bineğe Cebrail’le nasıl bindiğini, Cebrail’in göğe
ytlkselirkon bi­ci)

hızını, _ yönünü
ayarladığını, kuzeye, Yetrlb t* Hayber’İn Ötesine gidip Kudüs’e vardıklarını
anlattı. On­da bir grup Peygamberle -İbrahim, Musa, tsa ve diterle­ri-
karşılaştılar. Mescİd’de namaz kılarken bütün peygam­berler onun arkasında
namaz kıldılar. Daha sonra Muham-med’in Önüne iki fıçı kondu, biri aüt, biri
şarapla doluydu. Peygamber (s.a.v.) süt dolu fıçıdan aldı ve içti, tarap fı­çısına
dokunmadı. Bunun üzerine Cebrail söyle dedi: «Sen doğru yola yöneltildin, sen
de halkını o yola yönelttin ve şarap sana yasaklandı».

Daha sonra,
kendisinden öncekiler gibi -Ennoch, Uya», İsa ve Meryem gibi- ö da bu dünyadan
Semaya yükseltil­di. Kudüs’ toprağının ortasındaki bir taşın üstünden tek­rar
Burak’a bindi. Burak onu yükseltti ve, llyas’ın ateş ara­basının işlevini
gördü. Artık kendi asıl halinde görünen Cebrail onları dünyevi şekil, yer ve
zamandan uzaklaştı­rıp semaya yükseltti, yedi semadan her birinden geçerken,
Muhamnred (s.a.v.) kendisiyle birlikte Kudüs’te namaz kı­lan peygamberleri
tekrar gördü. Dünyada onları cismani bir şekilde görmüştü oysa şimdi onları
semavi şekillerin­de görüyor ve gördüklerine hayretle bakıyordu. Yusuf’un
yüzünün dolunayın parlaklığı gibi olduğunu*[2]ve tüm
gü­zelliklerin yarısına sahip olduğunu[3] söylemiştir.
Fakat bu bile onun diğer peygamberler karşısındaki şaşkınlığını gi-dermemiş bu
yüzden de, ayrıca Harun’un güzelliğinden bahsetmiştir[4].
Gökte gördüğü bahçelerle ilgili şunları söy­ledi : «Yay büyüklüğündeki bir
Cennet parçası, güneşin do­ğup battığı tüm alandan daha iyidir. Eğer Cennet
kadın­larından biri yeryüzünün insanlarına görünse, gökle yer arasındaki bütün
alanı ışık ve güzel koku ile doldurur» Orada gördüğü her şeyi Ruh gözüyle
görüyordu. Tüm dün­yevî yaratıklara nazaran  
kendi ruhsal    tabiatı hakkında şöyle
demiştir: *Adem henüz su “ile çamur arası bir şey­ken, ben peygamberdim»[5].

Göğe yükselişinin
zirvesi Sidret’ül-Mûnteha (En son sidr ağacı) idi. Kur’an’da bu şekilde
belirtilmiştir ve Pey­gamber (s.a.v.)’in hadislerine dayanan eski bir tefsirde
şunlar geçer: «Sidr ağacının kökü Taht’tadır ve bu ağaç, peygamber olsun,
Cebrail olsun herkesin bilme noktası­nın sınırını belirler. Onun ötesi, Allah’tan
başka herkese gizlidir»[6].
Evrenin bu sınırında Cebrail (a.s.) Muhammed’e asıl şekliyle, yaratıldığı gibi
göründü[7]. Daha
sonra, âyette geçtiği gibi:

«Sidreyi örten
örtmekte iken, göz kayıp-şaşmadı ve (sınırı) taş-madı. Andolsun, O, Rabbinİn en
büyük âyetlerinden olanını gördü». (Necm: 16-18).

Taberi Tefsiri’ne
göre, ilahi Nur, Sidr ağacına inmjş ve onun ötesindeki herşeyi gizlemiştir.
Peygamber (s.a.v.) gö­zü kayıp-şaşmamış ve sının aşmamıştır.[8] Bu
peygamberin (s.a.v.) «Senin yüzünün nuruna sığınıyorum» sözünün kar­şılığıydı.

Sidr Ağacı’nda
Peygamber (s.a.v.) ümmeti için elli re­kat namaz kılma emrini aldı; aynı zamanda[9] islâm
inan­cını ortaya koyan şu âyeti de öğrendi

«Peygamber, kendisine
Rabbinden indirilene İman etti. mü’-minter de. Tümü, Allah’a meleklerine,
kitaplartna ve peygamberle­rine inandt. Onun peygamberleri arasında hiçbirini
(diğerinden) ayırdetmeyiz. İşittik ve itaat ettik. Rabbİmiz bağışlamanı
(dileriz). Varış ancak Sana’dır’ dediler». (Bakara: 285).

Daha önce
yükseldikleri gibi yedi gökten tekrar indi­ler. Peygamber (s.a.v.) bu konuda
şunları söyler; «Dönü­şümde Musa’nın -o size ne iyi bir dosttu I- yanından ge­çerken
bana: «Sana kaç vakit namaz farz oldu?» diye sor­du. Ben günde elli vakit
olduğunu söyleyince «Namaz ağır bir ibadettir, senin ümmetin ise zayıftır.
Rabbine geri dön ve senin ve ümmetinin yükünü hafifletmesini iste» dedi. Bunun
üzerine geri döndüm ve Rabbimden yükümü hafif­letmesini istedim, O da on
vaktini geri aldı. Musa, yanın­dan geçerken yine bana aynı şeyleri tekrarladı,
ben de ge­ri döndüm ve on vakit namaz daha üzerimden kaldırıldı. Fakat her
seferinde Musa beni geri gönderiyordu, sonun­da üzerimde günde beş vakit namaz
kaldı. Tekrar Musa’­nın yanma gittim, o yine daha önce söylediklerini tekrar­lıyordu.
Ben: «Rabbime gittim ve utanana dek azaltması­nı istedim artık geri dönemem»
dedim. İşte bu yüzden kim beş vakit namazı Allah’ın merhametine sığınarak
ih-las ile kılarsa, ona bu elli vaktin sevabı verilir»1[10]

Peygamber (s.a.v.) ve
Cebrail (a.s.) Kudüs’teki o ta­şın yanına indikten sonra geldikleri yoldan,
güneyden ge­len kervanları görerek tekrar Mekke’ye döndüler. Kâ’be’ye
vardıklarında hâlâ geceydi. Peygamber (s.a.v.) oradan yi­ne kuzeninin evine
gitti. Ümmü Hani olayı şöyle anlatı­yor : «Şafaktan kısa bir süre önce
Peygamber (s.a.v.) bizi uyandırdı ve sabah nam azmi birlikte kıldıktan sonra ba­na:
«Ümmü Hani, gördüğün gibi akşam namazını sizinle birlikte bu vadide kıldım.
Daha sonra Kudüs’e gittim ve orada namaz kıldım. Şimdi de gördüğün gibi sabah
nama­zını yine beraber kıldık» dedi. Gitmek için ayağa kalktı. Cübbesini
öylesine kuvvetle çektim ki, Peygamber (s.a.v.}’-in göğsü açık kalacak şekilde
cübbe üstünden sıyrıldı: «Ey Allah’ın Rasulü dedim, «Bunu başkalarına söyleme,
çün­kü onlar sana yalancı der ve seninle alay ederler» dedim-, O ise: «Allah’a
yemin ederim onlara söyleyeceğim1 dedi».[11].

Mescid’e gitti ve orada
karşılaştıklarına Kudüs’e yap-ügı yolculuğu anlattı, düşmanları buna çok
sevinmişler­di; çünkü şimdi ellerinde ona mecnun  (deli) 
demek için karşı çıkılamaz bir delil vardı. Kureyşli çocuklar bile
Mek-keden Suriye’ye bir kervanın ancak bir ayda varabilece­ğini ve dönüşün de
bir ay olacağını biliyordu. Şimdi, Mu-hammed iâe bir gecede oraya gidip
geleceğini, iddia edi­yordu. Bir gurup adam Ebu Bekir (r.)’e gitti ver «Şimdi
bakalım arkadaşın hakkında ne düşüneceksin? O bize dün gece Kudüs’e gittiğini,
orada namaz kılıp geri döndüğünü söylüyor» 
dediler. Ebu Bekir  (r.)  onları yalan söylemek­le suçladı, fakat onlar
Muhammed (s.a.v.)’in o anda Mes-cidde ve yolculuğunu anlatmakta olduğunu
söylediler. Ebu Bekir o zaman: «Eğer O söylediyse, doğrudur. Bunda şa­şılacak
ne var? O bana gökten haberlerin gece veya gün­düz bir saat içinde geldiğini
söyledi. Ben onun doğru söy­lediğini biliyorum. Bu, sizin yersiz itirazlarınızın
ötesinde bir olaydır» dedi[12] Daha
sonra O da mescide gitti ve yine aynı şekilde tasdik etti. «Eğer o söylediyse,
doğrudur”. O zamandan itibaren Peygamber  
(s.a.v.),  Ebu  Bekir  
(r.)’e, «doğrunun tasdikçisi» ve «doğrunun şahidi» anlamına ge­len
es-Sıddık adını verdi. Bunun yanısıra olayı inanılmaz bulan bazı kişiler,
fikirlerinden dönmek üzereydiler, çün­kü Peygamber (s.a.v.)  Mekke’ye dönerken yolda gördüğü kervanları
anlatıyor, kaç gün sonra ve nasıl şehre ulaşa­bileceklerini söylüyordu. Önceden
haber verdiği olayların hepsi yerine 
gelmişti.  Peygamber   (s.a.v.)  
Mescİd’dekilere sadece Kudüs’e yaptığı yolculuğu anlatmıştı. Ebu Bekir
ve­ya ashabdan başkalarıyla yalnız kaldığında, gökte yaptı­ğı yolculuğu ve
orada gördüklerinin bir kısmını anlatmış­tır. Bunlar genellikle daha sonraki
yıllarda sorulan soru­lara verilen cevaplar şeklinde ortaya çıkmıştır.

 

 

 

31.   HÜZÜN
YILI

 

M.S. 610 yılında,
boykotun kaldırılmasından kısa bir süre sonra Peygamber (s.a.v.) büyük bir
kayıpla, kansı Hadice’nin ölümüyle üzüntüye boğuldu. Hadice yaklaşık
altmıs-beş, kendisi ise elli yaşlanndaydı. Yirmi-beş yıl ahenkli ve mutlu bir
evlilik yaşamışlardı. Hadice, Peygam­ber (s.a.v.)’in sadece karısı değil, aynı
zamanda onun en yakın arkadaşı, danışmanı ve Ali ve Zeyd dahil tüm aile­sinin
annesiydi. Dört kızı annelerinin ölümüne çok üzül­müşlerdi. Fakat Peygamber
Cs.a.v.) onları, Cebrail’in bir keresinde gelip, Hadice (r.)’ye Rabbinden selam
getirdi­ğini ve Cennet’te olan bir döşek hazırlandığını bildirdiğini söyleyerek
teselli etti.

Hadice (r.)’nin
ölümünü, aslında daha küçük, fakat dışarıda büyük etkiler uyandıran bir kayıp
daha izledi. Ebu Taîib hastaydı ve ölümünün yakın olduğu durumun­dan belliydi,
ölüm yatağında bir grup Kureyşli lider -Ut-be, Şeybe, Abdu’ş-Şems’ten Ebu
Süfyan, Cumah’tan Ümeyye, Mahzum’dan Ebu Cehil ve diğerleri- Onu ziyaret et­tiler
ve ona şöyle dediler: «Ebu Talib, seninle gurur duy­duğumuzu biliyorsun; şimdi
ise başına bu hastalık geldi ve biz senin için korkuyoruz. Yeğeninle bizim
aramızda ge­çenleri biliyorsun. Onu yanına çağır, bizden ona bir he­diye ver ve
o bizi, biz de onu (rahat bırakalım. Bizi dini­mizle barış halinde bıraksın»
dediler. Bunun üzerine Ebu Talib Peygamber (s.a.v.)’e -halkının soylulpn
seninle anmak istiyorlar» dedi. Peygamber ts.a.v.) : «Peki öyle olsun, bana bir
tek söz verin, tüm Arap ve Iran’lıları yönetimi­niz altına alabileceğiniz bir
söz» dedi. Ebu Cehil: «Baba­nın üzerine yemin ederim ki, bu karşılıklar için
bir değil, on söz veririz» dedi. Peygamber (s.a.v.) : «Allah’tan başka tanrı
yoktur» demelisiniz ve O’ndan başka taptığınız her şeyden vazgeçmelisiniz-
dedi. Ellerini çırptılar ve : «Ey Mu-hammed (s.a.v.), tanrıları bir tek tanrı
mı yapacaksın? Se­nin teklifin gerçekten çok acaip» dediler. Kendi kendile­rine
: «Bu adam istediğimiz hiçbirşeyi bize vermeyecek, o halde kendi yolumuza
gidelim ve Allah onunla bizim ara­mızda hükmünü verinceye dek babalarımızın,
dinine uy­maya devam edelim» dediler.

Onlar gittikten sonra
Ebu Talib, Peygamber (s.a.v.)’e «Ey kardeşimin oğlu, gördüğüm kadarıyla sen
onlardan kö­tü bir şey istemedin» dedi. Bu kelimeler Peygamber (s.a.v.)’in
kalbini, amcasının mûslüman olması isteğiyle doldurdu. «Amca» dedi, «O
kelimeleri söyle ki, Mahşer gü­nünde senin için şefaat edebileyim». Ebu Talib
«Ey kar­deşimin oğlu, eğer Kureyşjilerin bu kelimeleri ölün* kor­kusuyla
söylediğimi zannedeceklerini bilmeşeydim, onları söylerdim. Söylediklerimle
seni de memnun ederdim» de­di, ölüm Ebu Talib’e yaklaştığında, Abbas
dudaklarının kıpırdadığını gördü ve kulağını dudaklarına yaklaştırdı. Kardeşim,
senin ona söylediğin kelimeleri söyledi» dedi. Fakat Peygamber (s.a.v.) : «Ben
duymadım» dedi.

Korunması olmayanların
Mekke’deki durumları gittik­çe kötüleşiyordu. Peygamber Is.a.vJ’e tabi olmadan
önce Ebu Bekir (r.) çok nüfuzlu bir adamdı, fakat Ömer (r.) ve Hamza (r.) gibi
tehlikeli ve hiddetli değildi. Bu yüzden, onun ruhsal gücünü görenlerden
başkasında korku uyan-diırmıyordu. İslâm, onunla Kureyşliler araşma girdiğinde
İse, Mekke’liler arasındaki tüm nüfuzu kayboldu. Fakat bu­na paralel olarak
mü’minler arasındaki nüfuzu arttı. Ebu Bekir, bir çok kişinin mûslüman olmasına
neden olduğu için müşriklerin özel düşmanlığını üzerine çekiyordu. Ha-dıce’nln
üvey kardeşi Nevfel’in oğlu Esved (r.)’in müslüman olmasına da Ebu Bekir neden
olmuştu. Bu yüzden Nevfel, Ebu Bekir ve Talha üzerine bir saldırı düzenledi ve
onlan yaralı bir şekilde yolun ortasına bıraktı. Teym kabilesinden hiç kimse
Esed’lilerin bu saldırısına karşı çık­madı. Bu da müslüman olan iki ileri gelen
adamlarım ken­di kabilelerinden reddettiklerini gösteriyordu.

Bundan daha kötü
olaylara da rastlanılıyordu. Ebu Be­kir’in Bilal’ın eski sahibi ve aralarında
yaşadığı Cumah’m lideri olan Ümeyye ile arası gittikçe kötüleşiyordu. Bu yüz­den
göç etmekten başka seçeneği olmadığım farketti, Pey­gamber (s.a.v.)’den
Habeşisatn’a gitmek için izin istedi ve yola koyuldu. Fakat Kızıl Deniz’e
ulaşmadan önce, Kureyş-lilerin müttefiki olan ve Mekke’den biraz uzakta yaşayan
bir grup kabilenin başkanı olan îbn ed-Duğunne ile kar­şılaştı : Bu bedevi
lider, şimdi gezgin bir münzeviyi andı-ran Ebu Bekir’i zengin ve nüfuzlu olduğu
dönemlerden be­ri tanıyordu. Bu değişikliğin sebebini soran bedeviye Ebu Bekir:
«Halkım bana kötü davrandı ve beni dışarıya sür­dü, şimdi benim tek yapacağım
şey Allah’a ibadet ederek yeryüzünde dolaşmaktır» dedi. «Bunu neden yaptılar?»
de­di îbn ed-Duğunne.. «Sen kabilenin ileri gelen tüccar­larından biriydin,
herkese yardım eder, hakkı korur ve doğruluktan ayrılmazdın. Geri dön, çünkü
sen benim ko­rumam altındasın». Onu Mekke’ye geri götürdü ve toplu­luk önünde;
«Ey Mekke’liler, ben Ebu Kuhafe’nin oğlunu korumam altına alıyorum, ona
iyilikten başka bir şey ya­pılmasına izin vermeyin» dedi. Kureyş’liler onun
koruma sim kabul ettiler ve Ebu Bekir’in emniyette olacağına söz verdiler.
Fakat Beni Cumah’lılar Îbn’ud-Duğunne’ye: «Ona Rabbine duvarlar arasında ibadet
etmesini duyulmadan ve görülmeden namaz kılıp Kur’an okumasını söyle. Çünkü
onun görünüşü çok etkileyici, kadınlarımızı ve oğullarımızı saptırmasından
korkuyoruz», dediler. İbn ed-Duğunne bun­ları Ebu Bekir’e iletti ve Ebu Bekir
belli bir süre evinde namaz kılıp, Kur’an okudu. Bu süre içinde Beni
Cumah’-lılarla ilişkisi düzeldi. Ebu Talıb’den sonra Haşimîlerin ba­sma Ebu
Leheb geçti. Fakat bu Leheb’in yeğenini koruması sadece sözde kalıyordu ve
Peygamber (s.a.v.)’e hiçi zaman olmadığı gibi kötü aavranılıyordu. Birgün evin
önünden, geçen bir adam kapısını açtı ve yemek kabın içinde kokmuş sakatat
(hayvanın yenmeyen bölümleri) ı ti. Bir keresinde de, evinin bahçesinde namaz
kılarken ad mın biri üstüne kan ve pislik dolu bir işkembe attı. Pe gamber
(s.a.v.) onu atmadan önce bir sopanın ucuna ta ti ve kapının önünden: «Ey
Abdu’l-Menaf oğulları, bu biçim bir korumadır?» diye bağırdı. İşkembeyi atanın,
B kiye’nin kocası Osman’ın üvey babası olan Şemsli Ukl olduğunu görmüştü. Eve
döndüğünde kızlarından biri oı hem yıkayarak temizliyor, hem de ağlıyordu.
«Ağlama k üçük kızım» dedi, «Allah babam koruyacak».

Bu olaydan sonra Peygamber
Cs.a.v) Taif’te yasayı  akillilerden
yardım istemeye karar verdi. Bu karar om Mekke’deki durumunun ne kadar kötü
olduğunu göste inektedir. Allah’ın evi ile eşdeğer gördükleri Lat putum
koruyucuları olan Taiflilerden ne beklenebilirdi? Taif de Mekke’de olduğu gibi
istisna kişiler bulunabilirdi, 1 yüzden, Peygamber Cs.a.v.) yeşil itlaklar,
meyve bahçeli ve ekin tarlalarının etrafını çevirdiği Taife giderken üm siz
değildi. Oraya vardığında Sakîf in lideri olan Amr îl Umeyye’nin evine gitti.
Amr îbn Umeyye, Velid’in kem sinin Taifteki eşdeğeri olduğunu söylediği adam ve
*şehrin iki büyük adamı»nuı ikincisiydi. Fakat, Peygamfc (s.a.v.) onlara İslam
ı tebliğ edip, düşmanlarına karşı [1] runma
istediğinde içlerinden biri hemen: «Eğer Allah e ni gönderdiyse, Kâ’be’de asih
olanların hepsini aşağıya i diririm» dedi. Bir diğeri: «Allah senden başka
gönderec adam bulamadı mı?» Üçüncüsü: «Seninle konuşamam! Çünkü eğer sen
söylediğin gibi Allah’ın Rasulü isen, benim hitap edemeyeceğim kadar yücesin;
ve eğer yalancı isen i

ninle İronuşmam uygun
olmaz» dedi. Bunun üzerine Pey­gamber (s.a.v.) belki de Taif’li başkalarını denemek
üze­re onlardan ayrıldı. O ayrılır ayrılmaz Sakîf’liler çocukla­rını ve
kölelerini onun üzerine saldılar ve onunla alay edip bağırdılar. O denli büyük
bir kalabalık toplandı ki Pey­gamber (s.a.v.) özel bir bahçeye sığınmak zorunda
kaldı. O, içeri girdikten sonra kalabalık dağılmaya başladı, de­vesini bir
hurma ağacına bağlayarak bir asmanın gölge­sine sığındı.

Kendini güvenlik ve
banş içinde hissedince şöyle dua etti: «Allah’ım insanlar karşısındaki
zayıflığımı, güçsüzlü­ğümü ve çaresizliğimi sana söylüyorum. Ey Merhametlile­rin
en merhametlisi, sen zayıfların Rabbisin. Ve sen benim Rabbimsin. Beni kimin
ellerine emanet ediyorsun? Bana kötü davranan yabancı birinin ellerine mi?
Yoksa bana karşı silahlandırdığın bir düşmana mı? Buna aldırmam, yeter ki senin
gazabın olmasın. Fakat senin yardımın be­nim için daha geniş ve daha rahattır!
Tüm karanlıkları aydınlatan ve bu dünyayı da ahireti de düzene sokan Nu­runa
sığınıyorum. Yeter ki senin kızgınlık ve gazabın üze­rime olmasın. Dilediğine
yardım etmek senin elindedir. Senden başka güçlü ve kuvvetli yoktur.»[2].

Peygamber’in sığındığı
yer göründüğü gibi boş değil­di. Her Kureyşli zengin olup, Mekke’nin sıcak
günlerinde serinlemek için Taif’ten yeşil bir bahçe satın almak ıster-di.
Peygamber {s.a.v.)’in sığındığı bahçe Sakii’lilerın de­ğil, Şemsli lider Utbe
ile Şeybe’nin malıydı. İkisi de olan­ları görmüş ve Sakif lilerin bir
Kureyşli’ye böyle davran­masına öfkelenmişlerdi. Çünkü Muhammed (s.a.v.) de ken­dileri
gibi Abdu’I-Menaf oğullanndandı. Aralarındaki me­sele henüz kapanmamıştı, onu
son olarak Ebu Talib’in ölümünde görmüşlerdi ve şimdi ne kadar korumasız oldu­ğunu
görüyorlardı. Biraz cömertlik yapıp Hristiyan köle Addâs’ı çağırdılar ve ona:
«Şuradan birkaç salkım üzüm al, tabağa koyup, şu adama ver» diye emrettiler.    Addâs

emredilenleri yaptı.
Peygamber (s.a.v.) üzümden alırken: «Allah’ın adıyla» dedi. Addâs merakla onun
yüzüne baktı ve: «Bu sözler, bu ülke halkının söylediği sözlerden değil» dedi.
Peygamber (s.a.v.) «Nerelisin?» ve «Hangi dinden­sin?» diye sordu. Addas: «Ben
Hristiyanım ve Ninova’lı-yım» dedi. Peygamber (s.a.v.) «Yani doğruluk timsali
Mat-ta’nm oğlu Yunus’un şehrinden» dedi. «Sen Matta’nın og-îu Yunus’u nereden
biliyorsun?» diye sordu Addas. Pey­gamber (s.a.v.): «O benim kardeşimdir, O peygamberdi,
ben de peygamberim» cevabını verdi. Bunun üzerine Ad­dâs onun başını ellerini
ve ayaklarını Öptü.

Bunu görünce iki
kardeş aynı anda birbirlerine bağır­dılar: «Bu köle de fazla oldu! Hemen ona
kapudıU Addâs, Peygamber’den ts.a.v.) aynhp yanlarına gelince: «Yazık­lar olsun
sana Addâs! Net an o adamın başını, ellerini ve ayaklarını öptün?» dediler.
Onlara şu cevabı verdi: «Ey sahibim, dünyada bu adamdan daha değerli bir şey
yok. Bana sadece bir Peygamber (s.a.v.)’in bileceği şeyler söy­ledi.» «Yazıklar
olsun sana Addâs! dediler onun seni ze­hirlemesine izin verme.»

Peygamber (s.a.v.)
Sakîf’lilerden birşey elde edemeye­ceğini anlayınca Taif’ten ayrıldı ve
Mekke’ye doğru yola koyuldu. O gece geç saatte Nahle vadisine ulaştı. Nahle
Mekke ile Taif’in tam ortasındaydı. Tam peygamberliğinin reddedildiğine
inandığı bir anda, çok uzaklardan, Ninova’-dan gelen bir adam onun
Peygamber’liğini kabul etmişti. Nahle’de namaz kılarken, okunan Kur’an’ı duyan
bir grup cin -Nasibin’den gelen yedi cin- yanında Kur’an’ı dinleme­ye
koyuldular. Peygamber (s.a.v.) sadece insanlara gönde­rilmediğini biliyordu.
Kısa bir süre Önce gelen vahiy bunu te’yid ediyordu: «Biz seni alemler içm
yalnızca bir rah­met olarak gönderdik» (Enbiya: 107). Daha önce indirilen
surelerden (Rahman) birinde de hem insanları, hem de cinleri, cennet ve
cehennemle korkutmak için gönderildi­ği bildiriliyordu. Yeni gelen bir âyette
de:

«De ki: «Bana
gerçekten su vahyolundu: «Cinlerden bir grup dinleyip de şöyle demişler: Doğrusu
biz, (büyük) hayranlık uyan­dıran bir Kur’an dinledik. O (Kur’an), gerçeğe ve
doğruya yönel-tip-iletİyor. Bu yüzden de biz ona iman ettik. Bundan böyle
Rab-bİmize hiç kimseyi ortak koşmayacağız» (Çin: 1-2).

Başka bir surede
(Ahkaf: 30-1), de cinlerin nasıl ken­di toplumlarına gidip, Allah’ın Peygamber
(s.&.v.)ine ita­ate çağırdıkları anlatılır.

Peygamber (s.a.v.) iki
gün kadar önce kendisini evin­den ayrılmaya zorlayan şartlara geri dönmek
istemiyordu. Eğer bir koruyucusu olsa görevini daha iyi yerine getirebi­lirdi.
Beni Haşim onu korumuyordu, bu yüzden o da an­nesinin kabilesine sığınmaya
karar verdi. Orada durum biraz anormaldi, çünkü Zühre kabilesinin en etkili ve
ileri gelen adamı aynı kabileden olmayan ve Taif’ten gelen Ahnas îbn Şerik idi.
Uzun süreden beri Zühre’nin mütte­fiki olduğu için, Zühre’liler onu başkanları
olarak kabul ediyorlardı. Peygamber fs.a.v.) ondan yardım istemeye ka­rar
vermişti. Yolu üzerinde, kendinden daha hızlı giden bir atlıya rastladı ve
ondan Ahnas’a şöyle bir mesaj gön­derdi: «Mubammed (s.a.v.) dedi ki: Allah’ın
mesajım insan­lara aktarabilmem için beni koruman altına alır mısın?» Atlı o
denli hızlıydı ki Peygamber ts.a.v.) oraya ulaşma­dan olumsuz cevabı geri
dönerek iletti. Ahnas, sadece bir müttefik olduğunu ve kabilenin, üstüne bir
koruma yük­lemeye hakkı olmadığını bildiriyordu. Mekke’den çok uzak­ta olmayan
Peygamber Cs.a.v.) aynı ricayı Süheyl’e gön­derdi. Onun cevabı da aynı şekilde
ümit kırıcıydı, fakat öne sürdüğü sebebin İslâm’a karşı çıkışıyla ilgisi yoktu,
kabileler arası bir meseleye yol açmak istemiyordu. Mek­ke vadisi içinde onun
kabilesi diğerlerinden uzak bir ko­numdaydı, çünkü Luayy’ın[3] oğlu
Amir’in soyundan geli­yordu. Halbuki diğer bütün kabileler Ka’b’m soyundan
geliyordu. Peygamber (s.a.v.) şehre girmekten vazgeçti ve

ilk vahyin geldiği
Hira mağarasına gitti. Oradan kendisi ne daha yakın olan ve boykotu kaldıran
beş kişiden bir olan Nevfel’in şefi Mut’im’e haber gönderdi. Mutim bunu kabul
etti ve «Bırakın şehre girsin» diye haber gönderdi Ertesi sabah oğulları ve
yeğenleriyle silahlanmış bir şekil­de, Muhammed (s.a.v.)’i Kâ’be’ye götürdü.
Ebu Cehil on­lara, Peygamber (s,a.v.)’in takipçileri mi olduklarını sor­du.
Onlar sadece: «Onu korumamız altına alıyoruz» dedi­ler ve Mahzumlu da: «Sizin
koruduğunuzu biz de koruruz» demekten başka söyleyecek söz bulamadı.

 

 

 

30.   CENNET
VE EBEDÎYYET

 

Geriye dönen ve kendi
halkına karşı yardım isteyen bir diğer muhacir de Ömer’in kayınbiraderi Osman
bin Usaz’un’du. Çünkü Osman, kuzenleri Ümeyye ve Ubey’in kendisini
cezalandıracaklarım biliyordu. Bu kez Manzum kabilesi, başka bir kabilenin
adamını koruması altına alı­yordu: Velİd, Osman’ı koruması altına aldı: fakat.
Osman kendisi güvenlik içinde gezerken, diğer müslümanlann ezi­yet çektiğini
görünce, Velid’den kendi üzerindeki koruma. anı kaldırmasını İstedi Yaslı adam:
«Ey kardeşimin oğ­la, N*”‘n” adamlarım sana bir zarar mı verdi?» diye
sor­du. Osman (r.): «Hayır, fakat ben Allah’ın koruması al­tına girmek ve
O’ndan sığınmamak İstiyorum». dadt Velidle beraber Mesdd’e gitti ve herkesin
Önünde onun koruması altında olmadığını açıkladı.

Birkaç gün sonra büyük
sair Labld, Kureyşlilere şiir okuyordu, Osman da onu dinleyen büyük kalabalığın
ara­sındaydı. Genelde tüm Araplarda varolan şiir okuma yete­neği, Ebu Talib,
Hubeyre ve Haris’İn oğlu Ebu Süfyan gibi bazı kişilerde daha fazla göze
çarpıyordu. Fakat bunların da ötesinde büyük şair diye anılan birkaç şair
vardı, Labid de bunlardan biriydi. Belki de yaşayan en büyüjc Arap şairi
sayılabilirdi ve Kureyşliler onu aralarında görmek­ten şeref duyuyorlardı.
Okuduğu şiirlerden biri şöyle baş­lıyordu:

«İşte, Allah’tan başka
hersey boştur-. «Doğru söyledin» dedi Osman. Labid devam etti:

Ve tüm zevkler yok
olacak».

«Yalan söylüyorsun»
diye bağırdı Osman. «Cennet zevkleri hiçbir zaman sona ermeyecek». Labid sözünün
ke­silmesine a[1]şkın değildi; Kureyş İse,
sair misafirleri oldu­ğu için sadece şaşırmakla kalmamışlar, utanmışlardı da.
«Ey KureyşlÜer.» dedi şair, «sizin yanınızda dost olarak oturan kimseye kötü
davranümazdı. Ne zamandan beri böyle davranmaya başladınız?» Topluluktan biri
kalktı, tüm kabile adına özür diledi ve: «Bu adam bir budaladır, bir grup
budala bizim dinimizi terketti. Onun söylediğiyle ilhamın yokolmasm» dedi.
Konuşan adam geldi ve Os­man’a bir yumruk attı, vurduğu yer morardı. Yalanında
oturan Velid, ona kendi koruması altında kalsa îdi gözü­nün morarmayacagını
hatırlattı. «Hayır» dedi Osman, «bi­lakis benim sağlam gözüm, diğeri gibi
olabilmek için Al­lah’a yalvarıyor. Ben, senden daha güçlü ve kudretli olan
Allah’ın koruması altındayım-. Velid: «Ey kardeşimin oğ­lu, gel ve benimle
yaptığın anlaşmayı yenile» dedi. Fakat Osman kabul etmedi.

Peygamber şairin
dinlendiği topluluk içinde değildi, fa­kat Labid’in şiirini ve orada neler
olduğunu duymuştu. Bu konuda kayıtlara geçen tek şey şudur: «Şairin konuştuğu
tek doğru şey «İşte Allah’tan başka her şey boştur» sözü­dür1. Peygamber
(s.a.v.) Labid’i bunu takip eden mısra­ları için suçlamadı. Şair «Bütün dünyevi
zevkler yok ola­cak» demek İstemiş olabilir-, diğer taraftan Cennet ve zevk­leri
hiç bir zaman sona ermeyecektir. Bu olayın meydana geldiği sıralarda şu âyet nazil
oldu: «Onun yüzünden (za­tından) başka her şey helak olucudur» (Kasas: 88). Da­ha
önce inen bir âyette de şunlar söyleniyordu: «Celal ve ikram sahibi olan
Rabbinin yüzü (zatı) baki katacaktır.» (Rahman: 27). Bu ebedi İkram’m olduğu yerde-ebedi
zevk­ler ve onları tadanlar da alacaktır.

Bu konuyu daha acık
ortaya koyan bir vahiy daha gelmişti:

«(Ktyametin) geleceği
günde, O’nun izni olmaksızın, hiç kim­se söz söyleyemez. Artık onlardan kimi
‘bedbaht ve mutsuz, (ki­mi de) muttu ve bahtiyardır. Mutsuz olanlar
ateştedirler, onlar için orda (kahırla ve acıyla) nefes alıp vermeler vardır.
Onlar Rob-binin dilemesi dışında gökler ve yer sürüp gittikçe, orada temelli
kalıcıdırlar. (Bu) kesintisi olmayan bir ihsandır» (Hûd; 105-8).

Bu âyet göstermektedir
ki Allah Cennetlikleri Cenne­te sürekli kılacaktır. Bu âyetlerle ilgili
sorulan, Peygam­ber (s.a.v.) zaman zaman ashabdan bazılarına verdiği ce­vaplarla
açıklamıştır. Bir keresinde şöyle demiştir: «istedi­ğine merhamet eden Allah,
Cennetlikleri Cennet’e, Cehen­nemlikleri Cehennem’e kovar. Daha sonra
Meleklere: «Ba­kın ve kalbinde hardal tanesi kadar imanı olanlar; Ce­hennemden
çıkarın» der. Melekler bir grup insanı Cehen­nemden çıkarırlar ve: «Rabbimiz,
bize emrettiğin şartla­ra uyan hiç kimseyi orada bırakmadık» derler. Allah :
«Ge­ri   dönün   ve  
kalbinde    bir    zerre  
kadar   iyilik   olan herkesi Cehennem’den çıkarın» der.
Melekler yine bir grup insanı Cehennem’den çıkarırlar ve: «Rabbimiz orada hiç
bir iyilik bırakmadık» derler. Melekler, Peygamberler ve inananlar şefaat
ederler. Sonra Allah: «Melekler şefaat et­ti, Peygamberler ve inananlar da
şefaat etti. Şimdi sadece merhametlilerin en merhametlisi olan Allah’ın şefaati
kal­dı» der ve Cehennem’den hiç bir iyilik yapmayan bir grup insanı çıkarır,
Cennetin girişindeki Hayat Irmağı denilen nehre atar»[2]

Cennettekiler hakkında
da Peygamber fs.a.v.î şunları söyler: «Allah Cennettekilere: «Memnun musunuz?»
diye sorar, onlar: «Rabbimiz, nasıl memnun olmayız? Hiç bir yaratığa vermediğin
nimetleri bize verdin» derler. Allah 
«Size bundan daha iyisini vereyim mi?» der, onlar da «Da­ha iyisi
nedir?» diye sorarlar: Allah: «Size Rıdvan’ımı vereceğim der»[3].
Bazen ‘saadet’ olarak tercüme edilen Rıdvan, Allah’ın bir nefsi, mutlak olarak
kabul etmesi ve o nefsi kendi yanına alıp Ebedî Saadet vermesidir. Rıdvan
Cennetinin genel anlamıyla diğer Cenneti dışladığı düşü­nülmemelidir. Çünkü
Kur’an her teslim olan nefis için iki cennet vadeder (Rahman: 46). Peygamber de
kendi konu­mundan bahsederken, aynı şekilde iki rahmete kavuşaca­ğını söylerdi:
«Rabbim’le ve Cennet’le buluşacağım»[4]

 

29.   BOYKOT
VE KALDIRILIŞI

 

Ömer, (r.) mü’minler
Allah’a İbadet ederken, Kurcys-] ilerin açıkça Ka’be’de putlara tapmalarına
tahammül ede­miyordu. Bu yüzden gidip açıkça K&’be de namaz kılar ve diğer
mü’minleri de buna teşvik ederdi. Bazen Ömer ve Hamza yanlarında bir grup
mû’minle mescide girer ve na­maz kılarlardı, böyle zamanlarda Kureyş liderleri
biç or­tada görünmezdi. Çünkü onlar için orada oturmak ve otan-lan seyretmek
gurur kırıcıydı. Ömer (r.)’den korktuktan için de müdahale edemiyorlardı. Fakat
bu genç artanı kendilerini yendiğini zannetmesini de İstemiyorlardı. Bu yüzden
Ebu CehiTin baskısıyla en İyi çözümün Ebu Ieheb dışında, mü’min olsun olmasın
Peygamber  1 koruyan tüm Haşimilere bir
boykot düzenlemek olduğu kararına vardılar. Hazırladıkları dokümana göre, kimae
Haşim’li bir kadınla evlenmeyecek ve kızını da Haşimile­re vermeyecekti; kimse
onlara birşey satmayacak, onlar­dan da birşey satın almayacaktı. Bu, Haşimiler
Muham-med’i reddedene veya o peygamberlik iddiasından vazge­çene dek sürecekti.
Hepsi taraftar olmasa da kırk KureyşÜ lider bu anlaşmayı imzaladı. Muttalib
oğullan, kardeşleri Haşimilere bunu yapmak istemediler, fakat zorla anlaşma­ya
dahil edildiler. Doküman dikkatle K&’be’nin içine yer­leştirildi.

Karşılıklı dayanışma
için tüm Beni Hasim, Mekke va­disinin Ebu Talib mahallesinde toplandı.
Peygamber <s.a.v.) ve Hatice ev balkıyla birlikte o mahalleye gelirken, Ebu
Leheb, Kureyşlilere bağlı olduğunu gösterircesine karısıyla bu mahalle
dışındaki bir eve taşındı.

Boykot sıkı bir
şekilde uygulanmıyordu ve evlenen bir kadın hala eski kabilesinin bir üyesi
sayıldığı için Beni Haşim’le bağlar tamamen kopanlamıyordu. Ebu Cehil sü­rekli
boykotu kontrol ediyor, fakat istediklerini herkese uyguluyordu. Bir gün
Hatice’nin yeğeni Hakim’i, yanın­da sırtında bir çuval unla giden bir köle ile
beraber Beni Hacim mahallesine giderken gördü, Onları düşmana yiye­cek
götürmekle suçladı ve Hakim’i Kureyş’e ihbar edece­ğini söyledi. Onlar
tartışırken, Esed kabilesinden Ebu’l-Behteri geldi ve meselenin ne olduğunu
sordu. Sorunu öğ­rendiğinde Ebu Cehil’e: «Bu onun halasının unudur, ha­lam
ununu İstiyor. Bırak da adam islediğini yapsın» de­di. Ne Hakim ne de
Ebu’l-Behterî müslüman değillerdi, fa­kat Esed kabilesinden diğerine un götürmek
kabile dışından birisinin kanşamayacagı bir durumdu. Mah-zumlunun araya
girmesine tahammül edilemezdi, Ebu Ce­hil söylediğinde ısrar edince,
Ebu’l-Behterî yerden bir de­venin kaburga kemiğini aldı ve Ebu Cehil’in
kafasına vur­du. Ebu Cehil yere düştü. O sırada oradan geçmekte olan Hamza’yı
memnun etmek istercesine yerde onu çiğnedi­ler.

Hakim haklıydı, boykot
edilen kurbanların kişiliği yü­zünden birçok kişi de boykota karşıydı. Amir
kabilesin­den Hişam İbn Amr, Haşiml kanı taşımıyordu, fakat aile­sinin Haşimilerie
evlilik bağları vardı. Hişam gece hava kararınca yiyecekte yüklü bir deveyi
Beni Haşim mahal­lesine götürür, mahalleye girişte devenin yularını çıkarır v»
İlerlemesi için arkasına vurup bırakıp, giderdi. Ertesi jeee de giyecek yüklü
bir deve getirirdi.

Müslüman olmayanların
bu yardımlarının yanısıra di­ğer kabilelerden müslüman olanlar, özellikle Ebu
Bekir ve Ömer b«ı yasağın etkilerini hafifletmeye çalışıyorlardı. İki yıllık
boykotun »onunda Ebu Bekir artık zengin bir adanı sayılmazdı. Fakat bu yardımlara
rağmen. Beni Haşini ma­hallesinde açlık ve kıtlık vardı.

Kutsal aylarda saldın
ve tecavüzden emin olarak dı-şan çakabiliyorlardı. Bu zamanlarda Peygamber
£s.a.v.) sık sık Kâ’be’ye giderdi. O sıralarda Kuröyş liderleri varlı­ğından
yararlanarak ona hakaret ederlerdi. Bazen Kureyş’i uyaran ve daha önceki
kavimlerin başına gelenleri anla­tan âyetleri okurken, Abdu’1-Dar sülalesinden
Nadr ayağa kalkar ve: Tanrıya andolsun ki, Muhammed (s.a.v.) benden daha iyi
bir konuşmacı değildir. Onun konuştukları eski­lerin masallarıdır. Onları
yazılı bir Kâğıttan okuyor, ben de benimkileri kendi kitabımdan okuyorum»,
derdi. Daha sonra Rüstem, Isfendiyar ve İran Krallarıyla ilgili hikâye­ler
anlatırdı. Bu bağlamda, kalbin doğaüstü .gerçeklikleri algılayan bir yeti
olduğuna değinen bir çok âyet inmiştir Kâfirlerde kapalı olan kalb gözü; nurun
parladığmı göre­bilir, bu da îmandır. Fakat yaşamını kötü işlerle geçirmek
kalbi tozlarla kaplar ve Allah’tan gelen mesajın ilahi kö­kenini algılayamaz:

«Ona âyetlerimiz
okunduğu zaman: «Geçmişlerin uydurma ma­sallarıdır» dedi. Asla, hayır; onların
kazanmakta oldukları, kalblen üzerinde pas tutmuştur.» (Muttaffİfin: 13-14).

Bunun aksin» Peygamber
(s.a.v.) kalbinin her zaman uyanık olduğunu ve her an gerçeklerle beraber
olduğunu belirtmiştir.: «Gözüm uyur, fakat kalbim uyanıktır»[1]

Peygamber (s.a.v.)
cağında yaşayanların adından çok nadir bahseden Kur’an, Ebu Leheb ve karısının
Cehenne­me gireceğini müjdeler iLeheb Sûresi). Ümmü Cemil bu­nu duyunca elinde
bir tas tokmakla Kâ’be’ye Muhammed <n.a.v.)’i aramaya çıktı; Muhammed
(s.a.v.)’in yanında otu­ran Ebu Bekir’e gitti Ve «Arkadaşın nerede?» diye
sordu. Konuşamayacak denli şaşıran Ebu Bekir, onun Muham­med  (s.a.v.)’i kasdettiğini biliyordu. Ümmü Cemil
devam etti: -Duyduğuma göre beni hicvetmiş, Tanrı’ya andoJsun onu bulursam
ağzını bu havan tokmağıyla parçalayaca­ğım. Bana gelince, ben gerçek bir
şairim» dedi ve Peygam­ber Cs.a.v.) hakkında bir şiir okudu:

«Biz o günahkara
uymuyoruz.

Emirleriyle alay
ediyor

Ve dininden nefret
ediyoruz.»

Kadın gittiğinde Ebu
Bekr, (r.j Peygamber’e (s.a.v.) ka­dının kendisini görüp görmediğini sordu.
Peygamber (s.a.v.) : «O beni göremedi, çünkü Allah onun görüşüne perde çekti»
dedi. Arapça «günahkâr», «suçlu» anlamına gelen muzammam övülen ve değer verilen
anlamına ge­len Muhammed’in karşıt anlamıdır. Küreydiler, Peygam­ber (s.a.v.)’İ
yermek İçin bazan bu terimi kullanırlardı. Peygamber (s.a.v.) bunu duyunca
arkadaşlarına: -Allah’­ın, Kureyşlilerin kötülüklerinden beni koruması şükre
değ­mez mi? Onlar bana Muzammam (suçlanan) diyorlar, halbuki ben
Muhammed’im  (Övülen)»[2].

Beni Haşim ve Beni
Muttalib’e uygulanan boykot iki yıl sürdü ve beklenen etkilerin hiçbirini
göstermedi. Aksi­ne Peygamber (s.a.v.)’ln daha çok dikkat çekmesine ve tüm
Arabistan’da yeni dinden bahsedilmesine neden oldu. Bu tür düşüncelerden
bağımsız olarak, Kureyşlilerin çoğu. Özellikle boykot edilenler arasında
akrabaları bulunanlar, boykot hakkında olumsuz düşünceler taşıyorlardı. Karar
değiştirmenin zamanı gelmişti ve ilk tepkiyi gösteren adam yine, Haşimilere sık
sık yiyecek ve giyecek yüklü develer gönderen Hişam oldu. Hişam tek başına bir
şey yapama­yacağının farkındaydı, bu nedenle Peygamberin halası Atike’nin oğlu
Mahzum’lu Zûheyr’e gitti ve söyle dedi: -Annenin akrabalarının durumunu
bilirken nasıl yemek yiyip, güzel giyinmeye dayanabiliyorsun? Onlar ne birşey
satabiliyorlar, ne de alabiliyorlar. Ne kızlarını ne de ogul-Jpını
evlendirebiliyorlar. Allah’a yemin ederim ki, eğer on-1    Ebul-Hakem’in (Ebu Cehil) annesinin
akrabaları ol-

salardı ve sen onu,
onun seni çağırdığı şeye çagırsaydın, O hiçbir zaman bunu yapmazdı». «Beni
utandırdın, Hİşam» dedi Zûheyr, «Fakat tek başıma ne yapabilirim? Eğer be­ni
destekleyen biri daha olsaydı bu anlaşmayı geçersiz kı­lana dek savaşırdım».
Hişam: -Birini buldum- dedi.«Kim O?». «Benim». «Bir üçüncüsünü daha bulalım*
dedi Züheyr. Bunun üzerine Nevfel kabilesinden, Haşim ve Muttalİb’in kardeşleri
olan Nevfel’in torunu Mut’im tbn Adly’e gitti. «Sen Kureyş’le bir olarak Abdu
Menaf oğullarının iki kolu­nun yok olmasına göz mü yumuyorsun? Tann’ya
andol-sun, eğer onların bunu yapmasına izin verirsen, bir müd­det sonra aynı
şeyi sana da yaparlar» dedi Mut’im dör­düncü bir adam istedi, bunun üzerine
Hişam, Hadice’nin unu yüzünden Ebu Cehil’e vuran Esed’ll Ebu’l-Behterl’ye
gitti. O beşinci bir adam gerektiğini söylediğinde Hişam diğer bir Esed’Iiye,
bir altıncıya gerek olduğunu söyleme, den teklifi kabul eden-Zem’eh İbn
el-Esved’e gitti. Hepsi de o gece Mekke’nin dışındaki Hacun dağı eteklerinde bu­luşmaya
karar verdiler. Orada hareket planlarını tasarla­dılar ve bu anlaşmayı geçersiz
kılmadan meseleyi bırak­mayacaklarına söz verdiler. Züheyr: «Bu işle en çok
ilgili olan benim, o yüzden ilk konuşan ben olacağım» dedi.

Ertesi sabah
Mescid’deki kalabalığa karıştılar ve Zü­heyr üzerindeki uzun cübbesiyle
Ka’be’yi tavaf etti. Daha sonra yüzünü meclistekilere çevirdi ve: «Ey
Mekke’liler, Haşimogullan hiçbir şey alıp satamazken, biz burada ra­hatça yiyip
giyinecek miyiz? Tann’ya andolsun bu hak­sızlık ortadan kalkıncaya dek rahat
etmeyeceğim* dedi Kuzeni Ebu Cehil hemen ayağa kalktı ve: «Yalancısın!» dedi,
«bu durum ortadan kalkmayacak». Zem’eh: «asıl ya­lancı sensin. Bu anlaşma
yazıldığında biz taraftar değil­dik.» dedi. «Zem’eh doğru söylüyor onda yazılı
olanı des­teklemiyoruz ve taraftar değiliz» dedi Ebu’l-Behteri. Mut’­im -.
-İkiniz de haklısınız, asıl buna hayır diyen yalancıdır. Tanrı şahidimiz olsun
biz ondan ve onda yazılı olandan masumuz» dedi. Hişam da aynı şeyleri söyledi
ve Ebu Ce­hil onları bir gecede sözlerinden dönüp, entrika cevirmekle
suçlamaya’ başladığında, Mut’im onun sözünü kesti ve Kabe’ye andlaşma metnini
getirmeye gitti. İçerden, elinde küçük bir parça kâğıt, ve zafer ifadesiyle
çıktı: Kurtlar, ilk başa yazılan «Allah’ım, senin adınla» kelimeleri dışın­daki
tüm andlaşmayı yemişlerdi.

Kureyş’in çoğunluğu
zaten ikna olmuştu Bunun yanı­lıra bu tartışmasız mucize tüm karşı çıkışları
durdurdu Ebu Cehil ve onun gibi düşünen birkaç kişi karşı koyma­nın anlamsız
olduğunu biliyorlardı. Boykot resmen kaldırıl­mıştı. Kureyş’ten bir grup, Beni
Haşim ve Beni MÛttalib’e iyi haberleri vermeye gitti.

Boykot
kaldırıldıktan,sonra Mekke’de büyük bir rahat­lama oldu ve belli bir süre için
Müslümanlara karşı gös­terilen düşmanlık yumuşadı. Bu rahatlama haberi abar­tılarak
Habeşistan’a dek ulaştı. Bunun üzerine muhacir­lerden bazıları Mekke’ye dönmek
için hemen hazırlıklara başladılar. Cafer gibi bazıları ise bir süre daha orada
kal­malarının iyi olacağını düşünüyordu.

O sırada Kureyş
liderleri çabalarını, Muhammed (s.a.v)’i bir anlaşma yapmaya ikna etmede
yoğunlaştır­mışlardı. Bu kendilerine göre ona takınılan en yakm ve yumuşak
tavırdı. Velid ve diğer liderler, iki dinin de aynı anda uygulanmasını
önerdiler. Peygamber (s.a.v.) bu öne­riyi reddetme şeklinde zorluk çekmeden,
hemen gelen vahiyle onlara cevap verdi

«De ki: Ey kâfirler.
Ben sizin tapttklartntza tapmam. Benim taptığıma da siz tapacak değilsiniz. Ben
de sizin taptıklarınıza tapacak değilim. Siz de benim taptığıma tapacak
değilsiniz.

Sizin dininiz size,
benim de dinim botta.» (Kâfirim Suresi)

Bunun sonucunda, geri
dönen muhacirler daha Harı»m bölgeye ulaşmadan yumuşak durum sona ermişti.

Cafer ve Ubeydullah
İbn Cahş dışında, Peygamber fsa.v.)’in bütün kuzenleri geri döndüler. Onlarla
birlikte

Osman ve Rukiye de
geldiler. Osman’la birlikte dönen bir diğer Şems’Ii de Ebu Huzeyfe idi. Ebu
Huzeyfe, (r.) ko­runma için babası Utbe’ye sığınabilirdi. Fakat Ebu Sele­me
(r.) ve Ümmü Seleme (r.) kendi kabilelerinden işken­ceden başka bir şey
bekieyemeyeceklerini biliyorlardı. Bu yüzden Mekke’ye gelir gelmez hemen Ebu
Seleme’nin dayısı olan Ebu Talib’den korunma istediler. Ebu Talib Mahzu-milerin
karşı çıkmasına rağmen bu isteği kabul etti. «Sen bize karşı yeğenin Muhammedi
koruyorsun, fakat niçin bizim kabilemizden bîr adamı bize karşı korumayı kabul
ediyorsun?» dediler. Ebu Talib: «O benim kızkardeşimin oğludur, eğer ben
kızkardeşimin oğlunu koruyamazsam, er­kek kardeşimin oğlunu da koruyamam
demektir» dedi. Mahzumîlerin onun liderlik haklarına saygı göstermekten başka
seçenekleri yoktu. Yanaşıra bu kez. Peygamber (s.a.v.)’e en çok düşmanlık
besleyen Ebu Leheb de ağa­beyini destekliyordu. Bu yüzden daha fazla
diretmediler. Ebu Leheb, kendisine «öre boykot süresince yeğenine duy­duğu
nefreti bu kadar açığa vurmasının özrünü .yerine ge­tiriyordu./ Nefreti biç bir
şekilde azalmamıştı; fakat ağa­beyinden sonra kabilenin lideri olacağı için
ailesiyle iyi ilişkiler içinde olmak istiyordu. Ebu Talib’in çok uzun ya­şamayacağının
da farkındaydı.

 

28. ÖMER

 

İki elçi Mekke’ye
dönüp, Necaşi’nin, Müslümanların tarafını tuttuğu ve kendi İsteklerinin
reddedildiği haberini getirince, Kureysttlsr çok hiddetlendiler. Bu yüzden
hemen Ebu Cehİl’in önderlisinde, mü’minlere yaptıkları işkencele­ri daha da
arbnnaıya koyuldular. Ebu Cehil’in yeğeni Ömer de onun tavsiyelerini eksiksiz
ve daha şiddetli bir biçimde yerine getiriyordu. Ömer o zamanlar yirmi-alü ya­şında,
güçlü, yiğit ve kararından caydın lam az bir adamdı. Fakat dayısının aksine o
dindardı ve bu yüzden yeni dine karsı çıkıyordu. Babası Hattab onu, Ka’be’ye ve
içindeki tüm tann ve tanrıçalara saygı duyacak bir şekilde yetiştir­mişti. Bu
yüzden onun İçin Ka’be ve içindeki putlar birbi­rinden ayrılmaz, tartışılmaz ve
bozulmaz kutsal bir bütü­nü oluşturuyordu. Kureyş de bu bütünün içindeydi;
fakat artık Mekke’de iki din ve iki toplum vardı. Ömer açıkça, bu sorunun bir
tek nedeni olduğunu görebiliyordu. Buna sebep olan adam ortadan
kaldırıldığında, ona göre tüm so­run çözülecekti Başka çıkar yol yoktu ve bu
yol denen­meliydi. Usun süreden beri bunlar aklında yer ediyordu. O gün elciler
Mekke’ye geldiğinde, kafasındakiler ortaya dö­küldü ve hemen evine gidip
kılıcını aldı. Evden çıktıktan kısa bir sür» sonra kendi kabilesinden Nuaym İbn
Abdul­lah’a rastladı. Nuaym Müslüman olmuştu, fakat Ömer’den ve diğer
akrabalarından korktuğu için bunu gizli tutuyor­du. Ömer’in yüzündeki bu
hiddetli ifadeyi görünce, ona nereye gittiğini sormaktan kendini alıkoyamadı.
«Muham-med’e (s.a.v.) Kureyş’İ ikiye ayıran o dinsize gidiyorum» de­di. Ömer
«Onu öldüreceğim» derken; Nuaym, kendisinin de Öldürülebileceğine işaret ederek
onu durdurmaya çalıştı. Fa­kat Ömer’in böyle bir nedeni önemsemeyen halini
görünce onu belli bir sûre geciktirebilecek -Muhammed’e haber ver­meye yetecek
kadar- başka bir neden buldu. Bu kendisi gibi Müslüman olduğunu gizleyen
arkadaşlarını ele ver­mek anlamına geliyordu, fakat Nuaym, onların böyle bîr
durumdaki bu davranışı nedeniyle kendisini affedecekle­rini, belki de taKdir
edeceklerini umuyordu. «Ey Ömer.» dedi, «İlk önce gidip neden kendi ev halkını
doğru yola ge-tirmiyorsun?» «Benim ev halkım da kim?» dedi. Nuaym.-«Enişten
Sa’id (r.) ile kızkardeşin Fa tama (r.) da Muham-med (s.a.v.)’ln dinine
girdiler. Onları kendi haline bırak­mamalısın» dedi. Ömer bir kelime bile
söylemeden kızkar-deşinln evine doğru yöneldi. Zühre’nin fakir müttefiklerin­den
biri olan Habbab (r.J, Sa’id ve Fatıma’ya Kur’an öğ­retmek için evlerine sık sık
gelirdi; o sırada Habbab on­ların evindeydi, yanında henüz indirilmiş olan
Ta-ha sû­resinin âyetlerinin yazılı olduğu kâğıtlar vardı ve beraber
okuyorlardı. Ömer’in kardeşinin adını çağıran hiddetli se­sini duyunca, Habbab
evin bir köşesine saklandı, Fatıma da yazılı Kur’an sayfalarını gömleğinin
altına sakladı. Fa­kat Ömer onların okuyuşlarını dışardan duymuştu, içeri
geldiğinde: «Duyduğum o ses neydi?» diye sordu. Onu, hiç bir şey duymadığına
ikna etmeye çalıştılar. Ömer: «Duy­dum ve sizin de Muhammed’ö uyanlardan
olduğunuzu öğ­rendim» dedi. Daha sonra eniştesi Said’in üzerine atıldı ve onu
dövmeye başladı, Fatıma onları ayırmaya çalıştı­ğında, Ömer ona da bir tokat
attı ve yüzünün derisi çat­ladı. Bunun üzerine ikisi de bir ağızdan: «Evet
Müslüman olduk. Allah’a ve Rasulüne İnanıyoruz, ne yapacaksan yap.» dediler.
Fatıma’nın yarası kanıyordu, Ömer kanı gö­rünce yaptığına pişman oldu. Onda bir
değişildik oldu ve kardeşine dönerek: «Biraz Önce okuduğunuz şeyi bana ge­tirin
ki, Muhammed’in ne getirdiğini Öğreneyim» dedi. Onlar gibi Ömer de okuma
bilirdi, fakat Ömer kâğıdı istedi­ğinde kardeşi: «Onu sana veremeyiz» dedi.
Ömer tanrı ve tanrıçalarına yemin ederek korkmamalarını, kâğıdı oku­duktan
sonra geri vereceğini söyledi. Kardeşi onun yumu­şaklığını farketmişti ve şimdi
İslâm’a girmesini daha çok istiyordu. Fatıma: «Ey kardeşim, sen şimdi üzerinde
putpe­restliğin kirini taşıyorsun, ona ancak temiz olanlar doku­nabilir» dedi.
Ömer gitti ve yıkandı, Fatıma da ona, üze­rinde Taha’nın ilk âyetlerinin yazılı
olduğu sayfayı verdi.

Ömer okumaya başladı
ve bir bölümünü bitirdiğinde: «Bu kelimeler ne kadar güzel ve ne kadar
şerefli!» dedi. Hab-bab bunu duyunca saklandığı yerden çaktı ve: -Ömer, ümit
ederim ki Peygamber (s.a.v.)’in duasmdaki Allah’ın seçti­ği kişi sen olursun,
çünkü dün Peygamber (s.a.v.)’i: «Al­lah’ım, İslâm’ı ya Hİşam’ın oğlu
Ebu’l-Hakem’Ie ya da Hat-tab’in oğlu Ömer’le güçlendir» diye dua ederken
duydum». Ömer: «Ey Habbab! Muhammed (s.a.v.) şimdi nerdedir, ona gideyim de
islâm’a gireyim» dedi. Habbab, ona Pey­gamber (s.a.v.)’in Safa kapısı yanındaki
Erkam’ın evinde mü’minlerle beraber olduğunu söyledi. Ömer kılıcını tek­rar
kınına soktu ve Safa’ya gidip, evin önünde durdu, adı­nı söyleyip kapıyı çaldı.
Nuaym (r.) onlara haber ver­mişti, bu yüzden Ömer’in gelişi onları
şaşırtmamıştı, fakat onun sesindeki yumuşaklığa hayret etmişlerdi.
Mü’minler-den biri kapıya giderek anahtar deliğinden baktı ve üzün­tü İçinde
Peygamber (s.a.v.)’e: «Ey Allah’ın Rasulü, ger­çekten de Ömer, kılıcıyla
birlikte» dedi. Hamza: «Bırakın içeri girsin, eğer iyi niyetle geldiyse hoş
geldi, ama eğer kötü niyetle geldiyse onun kafasını kendi kılıcıyla keseriz»

dedi. Peygamber
<s.a,v.) de bunu uygun gördü ve onu ke­merinden tutup odanın ortasına
çekerek: «Ey Hattab oğlu Ömer, seni buraya getiren ne? Herhalde Allah senin üze­rine
mucize gönderdi» dedi. Ömer de-. «Ey Allah’ın Rasulü. sana, Allah’a, Rasulüne
ve getirdiklerine inandığımı söyle­mek İçin geldim» dedi. Peygamber: «Allahu
Ekber (Allah Büyüktür)» dedi, bu şekilde evdeki herkes Ömer’in Müslüman
olduğunu anlamış oldu ve hepsi tekrar tekbir getir­diler[1]

Ömer’in Müslüman
olduğunu gizlemesi sözkonusu de­ğildi. Bunu herkese, özellikle de Peygamber
(s.a.v)’e en çok düşman olanlara duyurmak istiyordu. Daha sonraki yıllar­da
şöyle derdi: «O gece İslâm’a girdiğimde kendi kendime şöyle düşündüm: Mekke’de
Allah’ın Rasulüne en düşman olan kim, gidip ona Müslüman olduğumu söyleyeyim?
He­men aklıma gelen cevap Ebu Cehil idî. Ertesi sabah kalkıp Ebu Cehil’in evine
gittim kapısını çaldım. Kapıyı açtığın­da: «Hoş geldin ey kardeşimin oğlu, seni
buraya getiren ne?» dedi. Şu cevabı verdim: «Allah’a Rasulüne ve onun
getirdiklerine inandığımı sana söylemek için geldim» «Al­lah belanı versin!»
dedi, -Getirdiğin .haberlere de lanet ol­sun». Daha sonra kapıyı yüzüme kapadı[2].

 

 

 

25   
ES-SAA   (KIYAMET)

 

Kâfirlerin sık sık öne
sürdüğü şeylerden biri de, eğer Allah gerçekten vahy gönderdiyse bir melek
göndermeliy­di fikri idi. Buna karşı Kur’an’ın cevabı şuydu:

«Eğer yeryüzünde
(insan değil de) tatmin bulmuş yürüyen melekler olsaydı, biz de onlara gökten
elçi olarak elbette me­lek gönderirdik.» (Isra: 95).

Cebrail’in zaman zaman
yeryüzüne inmesi, onu Kur’-anlanlamda elçi (rasul) yapmıyordu. Elçi olabilmek
için, mesaj getirilen insanlar arasında yeryüzünde yerleşmek gerekliydi. Kur’an
şöyle diyordu :

«Bize kavuşmayı
ummayanlar dediler fer: «Bize meleklerin in­dirilmesi ya da Rabbimizİ bir görmemiz
gerekmez miydi?» Andolsun onlar ktmdi nefislerinde büyüklüğe kapıldılar ve
büyük bi) az­gınlıkla baş kaldırdılar. Melekleri görecekleri gün,
suçlu-gunah-kârlara bir müjde yoktur. Ve o gün (melekler onlara) derler kt:
«(Size sevinçli haber) yasaktır, yasak» (Furkan: 21-22).

Bu yasaklama, onların
dünya ile Ahiret açasına bir perde çekilmesi için yalvarmalarına, ama kibir
içinde yal­varmalarına karşılıktır. Sema ile direkt bağlantıya geçil­diğinde ve
dünya yerle bir olup zaman ve uzay anlamsız-laştığmda ebedi son gelmiş
olacaktır. «İnsanların, her yana dağılmış ‘pervaneler gibi olacakları gün ve
dağların da etrafa saçılmış* renkli yünler gibi olacakları gün* (Karia: 4-5) ve
«çocukların saçlarını ağartan bir gün» (Müzemmil: 17). Bu son, Kur’an’m tümünde
sürekli tekrarlanır. Bu, es-saat*tır ve çok yakındır -*O göklerde de yerde de
ağırlaştı» (A’raf: 187). Kıyamet vakti henüz gelmemiştir, onun yakın olduğu
söylendiğinde ise, «Gerçekten senin Rabbi-nin katında bir gün, sizin, savmakta
olduklarınızdan bin yıl gibidir» <Hacc: 47) âyeti hatırlanmalıdır. Fakat
yine de vahyin geldiği dönem boyunca sürekli kıyamet beklenmiş­tir.

Bu eşyanın tabiatı
gereğidir. Çünkü ne zaman Vahy insanlarla muhatap oluyor ve yeni bir din ortaya
konu­yorsa, Sema ve dünya arasındaki perde biraz aralanmah-dir. Bu perdenin
kaldırılması dünyanın şartlarını değiş­tirecek ölçüde büyük değildir, fakat
peygamberin görev süresini, İsa, Musa, İbrahim ve Nuh zamanlarında olduğu gibi
istisna kılmaya yetecek kadardır. Kur’an, Cebrail’in Hira dağındaki
mağaradayken Muhammed’e (s.a.v.) ilk geldiği gece olan Kadir gecesi ha-Vinnda
şöyle der: «Ka­dir gecesi bin aydan daha hayırlıdır. Melekler ve ruh, on­da
Rablerinin izniyle her bir iş için inerler» (Kadir: 3-4). Kadir gecesinin bu
eşsizliği bir bakıma Cebral’in Peygam­ber’e (s.a.v.) vahy getirdiği sûrenin
tümü için de geçer­lidir.

Kıyameti beklemek,
muhakemeyi beklemektir: Kur’an da kendini, el-Furkan (Bu bir surenin adıdır)
doğruyu yan­lıştan ayıran kriter, hakim olarak niteler. Bu nitelik, tüm vahyi
kitaplar için de geçerlidir. Çünkü vahy ezeli ve ebe­di olanın fani olanda
görünmesidir ve bu uhrevî varoluş nihai muhakemeye Öncülük eder. Bu da birçok
defalar, pey­gamberin (s.a.v.) gaybı bilmesinden bağımsız bir şekilde Cennet’le
Cehennem’in çok acık olarak görünmesi demek­tir. İyilik ve kötülüğün
gizlilikleri artık yüzeye çıkmıştır Peygamberin (s.a.v.) varlığı da buna
paralel bir görev yük-ienir, çünkü onun doğru yola çağırması kendisine karş:
koyanları da, hemen kabul edenleri de kapsar.

Vahyin, İyi olanları,
kendilerini mümtaz kılmakla yü­kümlü tuttuğu hemen anlaşılıyordu. Fakat, o
zamana kadar kötü olmadığına inandıkları birçok kişinin aniden kotu ve düşman
diye nitelenmesi mü’minleri hem şaşırtıyor, hem de duygusal baskı altına
alıyordu. Kur’an inananlara, bu­nu kabul etmeleri gerektiğim söylüyordu, çünkü
O’na kar­şı çıkanlarla dost olunamazdı. Bu konuda birçok âyetler gelmiştir.

«Ândolsun, biz bu
Kur’an’da çeşitli açıklamalar yaptık, öğüt alıp- düşünsünler diye. Oysa bu,
onların daha da uzaklaşmaların­dan başkasını getirmiyor» (lsra: 41).

«Biz onları
korkutmaktayız. Fakat (bu) onlarda büyük bir azgınlıktan başka bir şey
artmmyor» (tsra: 60).

Hiç kimse daha önce
Ebu Leheb’in asıl tabiatını bil miyordu; 
buna  bir diğer  örnek de 
Abdu’r-Rahman İbn Avfın, Cumah’m lideri ve İslâm’a düşman olan Ümeyye
İbn Halefle eskiden arkadaş olmasıydı. Buna paralel ela rak Kur’an, Nuh’un,
getirdiği mesajın kendisiyle  kavmi nin
arasını ayırdığından ve onların daha da sapmasına yol açtığı için nasıl Allah’a
şikayet ettiğinden bahseder (Nuh. 6).

 

 

27   
HABEŞİSTAN

 

Muhacirler
Habeşistan’da iyi karşılandılar Ve ibadet­lerinde serbest bırakıldılar.
Yanlarına aldıkları küçük ço­cukları saymazsak toplam seksen kişiydiler; fakat
hepsi aynı zamanda hicret etmedi Mekke’den ayrılma şekilleri gizli ve küçük
guruplar halinde olmak üzere planlanmışta. Eğer aileleri onların hicret
ettiğini bilselerdi onları engel­leyebilirlerdi. Fakat hicret o kadar gizli bir
şekilde yapıl­dı ki hiç kimse tüm muhacirler Habeşistan’a ulaşıncaya dek birsey
anlamadı. Olayın farkına vardıklarında, Ku-reyş liderleri onları kendi
kontrollerinden uzakta, barış içinde bırakıp yeni ihtidaların (İslam’a
girenler) olması­na yardım etmemeleri gerektiğine karar verdiler. Bu ne­denle
hemen yeni bir plan yaptılar ve Habeşistan’lılann en çok hoşuna giden şeylerden
hediye etmek üzere topla­dılar. Onların herşeyden çok deri eşyalara değer
verdikle­rini duymuşlardı, bu yüzden Necaşi’nin bütün generalle­rine yetecek
kadar çok sayıda deri hazırladılar. Necaşi’nin kendisi için hazırlanan zengin
hediyeler de vardı, Daha sonra aralarında elçi olmak üzere iki adam seçtiler,
bun­lardan biri Sehm kabilesinden Amr İbn El-As idi. Kureyş-liler elçilere ne
yapmaları gerektiğini bir bir anlattılar: generallerin hepsine teker teker
gidecek, hediyelerini ve­rip şöyle diyeceklerdi: «Halkımızdan bir grup deli
erkek ve kadın bu krallığa sığındılar. Kendi dinlerini terkettiler, sizin
dininize de girmediler, fakat ne sizin ne de bizim .hiç

duymadığımız yeni bir
din ortaya koydular. Halkımızın soyluları bizi kralınıza gönderdi ve onları
bize teslim et­mesini istiyorlar. Bu nedenle kralınıza bu konuyu açtığı­mızda
bizi destekleyin, onları bize teslim etmesini ve on­larla hiç konuşmamasını
tavsiye edin. Çünkü onlarla ilgi­li en İyi karart kendi halkı verir».
Generallerin hepsi bu konuda söz verdiler, iki elçi de Necasi’ye hediyeleri
götür­meyi üzerine aldı-, ve oraya gidip muhacirleri kendilerine teslim etmesi
gerektiğini ve generallere söylediklerini tek­rarladılar. Konuşmalarının
sonunda da söyle dediler: -Hal, kının soyluları, onların amcaları, babalan ve
akrabaları onların kendilerine teslim edilmesi için yalvarıyor». Gene­raller de
oradaydı ve tek ses halinde Necasi’ye sığınanla­rın bu adamlara teslim edilmesi
gerektiğini, çünkü onlarla ilgili en iyi karan kendi akrabalarının
verebileceğini söy­lediler. Fakat Necasi memnun olmamıştı: «Hayır, Tanrıya
andolsun; benim korumam altına sığman. Ülkemi yurt edi­nen ve herkese rağmen
beni seçen bu adamları teslim et­meyeceğim! Onlarla konuşmadan ve bu adamların
söyle­diklerinin doğru olup olmadığını öğrenmeden onları bı­rakmayacağım. Eğer
bu adamlar doğru söylüyorsa onla­rı teslim edeceğim, kendi adamları onlarla ilgilensin.
Fa­kat eğer bunlar doğru değilse, onlar benim korumamı is­tedikleri sürece
onları koruyacağım» dedi.

Daha sonra Peygamber
(s.a.v.)’in arkadaşlarına haber gönderdi ve kutsal kitaplarıyla gelen
rahiplerini topladı. Amr ve yanındaki diğer elçi Necaşi ile, sığınanların gö­rüşmesini
engellemeye çalışıyorlardı, çünkü bu karşılaşma geç anlaşılsa da onların
aleyhineydi. Elçiler, Habeşistan­lıların kendilerine ticari ve politik
sebeplerle hoşgörü gös­termelerine rağmen, putperest oldukları için küçük gör­düklerinin
ve aralarında büyük bir engelin olduğunun far­kında değillerdi. Habeşlilerin
çoğu samimi Hristlyanlardi; hepsi vaftiz edilmişlerdi, hepsi bir tek Allah’a
inanıyor ve damarlarında kutsal şarap ve ekmek ayininde yedikleri­nin kanını
taşıyorlardı. Bu nedenle onlar, kutsal ve put­perest arasındaki ayırıma karşı
duyarlıydılar ve Amr gibi bir adamın, putperestliğin kiri ile kirlenmiş
olduğunun far kındaydılar. Bu yüzden, znü’minler Necaşi’nin taht odası­nı
doldurduğunda, onlardaki kutsal samimiyet ve engin­liğin farkına vararak
şaşırdılar -en çok da Necaşi, bu du­rum karşısında etkilendi-. Gelenlerin,
Kureyşlilerden çok kendilerine benzediğini gördüklerinde, rahiplerin arasın­dan
hayret belirten mırıltılar yükseldi. Bu benzerlik ve en­gin görünüşün yanısıra
mü’minlerin çoğunluğunu gençler oluşturuyordu; hepsinde de, güzel
davranışlarının bir be­lirtisi olan doğal bir güzellik vardı.

Muhacirlerin hepsi
zorunlu kaldıkları için hicret et­memişti. Osman’ın (r.) ailesi onunla
uğraşmaktan vaz­geçmişti, fakat yine de Peygamber (s.a.v.), onun gitmesi­ne ve
Rukiye’yi de beraberinde götürmesine izin verdi. On­ların varlığı muhacirler
topluluğuna bir güç kaynağı olu­yordu. Onlara güç veren diğer bir çift de Cafer
ve karısı Esma idi. Ebu Talib oğlu ve gelinini saldırılardan koru­yordu, fakat
muhacirlerin güzel konuşan bir adama,ihti­yaçları vardı, Cafer de, akıcı
konuşurdu. Kişiliği bakımın­dan da çok etkileyiciydi. Peygamber (s.a.v.) ona
bir kere­sinde: «Görünüşün ve karakterin bana benziyor[1]»
demiş­ti. Muhacirlere başkanlık yapması için Cafer’i (r.) görev­lendirmişti;
akü ve etkileyicilikte onu, Abdu’d-Dar sülale­sinden, daha sonra Peygamberin
(s.a.v.) çok önemli bir gö­rev vereceği genç bir adam olan Mus’ab izliyordu.
Bun­lardan başka göç edenler -arasında Şemmas adırida, annesi Utbe’nin kardeşi
olan bir Manzum’lu genç de dikkati çe­kiyordu. «Papazlara gönüllü yardım eden»
anlamındaki is. mi ona şu nedenle verilmişti: Bir keresinde Mekke’ye pa­pazlara
yardım edecek olan genç ve yakışıklı bir Hristiyan gelmişti. Güzelliğiyle genel
bir beğeni kazanmış­tı. Bunun üzerine Ut be «Size bundan daha güzel bir Şem­mas
getireceğim» diyerek, kız kardeşinin oğlunu onlara göstermiş, o günden sonra da
çocuğun adı Şemmas kalmış­tı. Safiyyenin oğlu Zübeyr ve Peygamberin (s.a.v.)
kuzen-

terinden birkaçı daha
muhacirler arasındaydı; Erva’nın oğlu Tulayb; Umeyme’nln iki oğlu Abdullah İbn
Cahş ve Ümeyye sülalesinden karısı Ününü Habibe ile beraber olan Ubeydullah,
eşleriyle birlikte Berre’nin iki oğlu: Ebu Sele­me ve Ebu Sabra. Bu ilk hicretle
ilgili anlatılanların ço­ğu Ümmü Seleme’den aktarılmıştır.

Hepsi toplandığında
Necaşi onlara şöyle dedi; «Ne bi­zim dinimize, ne de çevre ülkelerden birinin
dinine uyma­dığınıza göre sizi kendi halkınızdan ayrılmaya zorlayan bu din
nedir?» Cafer ona cevap verdi: «Ey kral, biz ce­halet içinde yüzen, putlara
tapan, kutsanmamış etleri yi­yen, kötülük yapan ve güçlünün zayıfı ezdiği bir
toplu­luktuk. Biz, Allah bize kendi aramızdan, soyunu bildiğimiz güvenilir bir
elçi gönderene dek bu hal üzereydik. O bizi Allah’a çağırdı, O’nun birliğine
inanmamız ve yalnızca ona ibadet etmemiz gerektiğini, bizim ve babalarımızın
taptığı taş ve putlara tapmamamız gerektiğini öğretti. Bize doğ­ru söylemeyi,
verdiğimiz sözü tutmayı, akrabalık bağları­na ve komşu haklarına saygı
göstermeyi, kötülüklerden ve kan dökmekten sakınmayı emretti. Biz bir tek
Allah’a ina­nıyor, O’na ortak koşmuyoruz, O’nun yasakladıklarını ha­ram,
serbest bıraktıklarını helal kabul ediyoruz. Bu yüz­den halicimiz bize karşı
çıktı ve bizi dinimizden döndür­meye, tek Allah’a ibadeti bırakıp putlara
tapmaya zorla-di. Sizi diğerlerine tercih edip, bu ülkeye sığınmamızın se­bebi
bu; sizin korunmanız altında olmaktan memnunuz ve umuyoruz ki sizin yanınızda
bize adaletsizlik yapılamaz».

Saray tercümanları söylenenleri
Necaşi’ye aktardılar. Necaşi daha sonra kendisine Peygamberin (s.a.v.) getir­diği
vahiyden bir bölüm okumalarını istedi. Bunun üzeri­ne Cafer, Mekke’den
ayrılmalarından kısa bir süre önce nazil olan Meryem Sûresinden bir bölüm
okudu;

«Kitap’ta Meryem’i
zikret, Ham O, ailesinden kopup doğu ta­rafında bir yere çekilmişti. Sonra
onlardan yana (kendini gizleyen) htr perde çekmişti. Böylece ona ruhumuz
(Cibril’i) göndermiştik. O da, düzgün bir beşer ktnda görünmüştü. Demişti ki:
«Gerçekten ben, senden Rahman (olan Allah)’a sığınırım. Eğer takva so-hibiysen
(bana yaklaşma).» Demişti ki: «Ben, yalnızca Rabbinden (gelen) bir elçiyim;
sana tertemiz bvt erkek çocuk armağan etmek için (buradayım).» O: «Benim nasıl
bir erkek çocuğum, otalfÜir? Ba­na hiç bir beşer dokunmamtşken ve ben azgın utanmaz
(bâr kadm) değilken» dedi. «işte böyle» dedi, «Rabbin, dedi ki: Bu benim için
kolaydır. Onu insanlara bir âyet ve bizden bir rahmet kılmak için (bu çocuk
olacaktır)» Ve iş de olup bitmişti.» (Meryem: 121.

Bu âyetleri dinlerken
Necaşi de, rahipler de ağladılar, anlamları tercüme edildiğinde tekrar
ağladılar ve Necaşi şöyle dedû «Bu, İsa’nın getirdiği ile aynı kaynaktan
geliyor» Ve Kureyş’li elcilere dönerek: «Gidebilirsiniz, çünkü Tan-rı’ya
andolsunki, onları size teslim ötmeyeceğim; onlara ihanet edilmeyecek» dedi.

Fakat kralın
huzurundan ayrıldıklarında Amr arkadaş­larına: «Yarın onlara, aralarında
gelişen bu iyi ilişkileri bozacak bir şey söyleyeceğim. Onların Meryem oğlu
İsa’ya kul (köle) dediklerini söyleyeceğim» dedi. Ve ertesi sabah Necaşi’ye
giderek: «Ey kral, onlar Meryem oğlu Isa hak­kında büyük bir yalan
uyduruyorlar, onları çağır ve Isa hakkında ne düşündüklerini sor» dedi Bunun
üzerine Ne­caşi, mü’minlere haber gönderdi ve İsa hakkında ne bil­diklerini
sordu, mü’minler, bunu duyunca tedirgin oldu­lar. Çünkü, bu konuda fazla
bilgileri yoktu. Hepsi bir ara­ya gelip, bu soru sorulduğunda ne cevap
vereceklerini tar­tıştılar. Oysa onlar Allah’ın bildirdiklerinden hasframm
söyleyemeyeceklerini biliyorlardı. Kralın huzuruna geldik­lerinde Necaşi
onlara: «Meryemoglu İsa hakkında ne di­yorsunuz» diye sordu. Cafer (r.) cevap
verdi: «Biz onun hakkında ancak Peygamberimizin getirdiğini biliriz ve O’nun,
Allah’ın kulu, Rasulü, O’nun ruhu ve bakire Mer­yem’e indirdiği kelimesi
olduğuna inanırız.» Necaşi yar­den dit parça tahta aldı ve: «Meryem oğlu İsa,
sizin söy­lediklerinizden sadece şu sopa kadar farklıdır» dedi. Generallerin
karşı çıkarak etrafında toplandıklarını görünce: «Sizin tüm karşı çakışınıza
rağmen» diye ekledf. Dana «onra Cafer ve arkadaşlarına dönerek: «istediğiniz
yere gi­din; çünkü benim ülkemdeyken güvenliktesiniz. Dağlar ka­dar altın
karşılığında bile sizin birinize zarar vermem» de­di. Mekke’li elçilere de bir
el işareti yaparak yardımcısı­na: «Bu adamların, getirdikleri hediyeleri geri
verin, çün­kü onlara ihtiyacım yok» dedi. Amr ve diğer elçi Mekke’­ye
aşağılanmış bir halde döndüler.

O sırada Necaşl’nin
İsa hakkında söyledikleri halkı arasında yayılmıştı. Halk Necaşi’yi dinden
çıkmakla suç­layarak bir açıklama istiyordu. Bunun üzerine Necaşi Ca. fer*e
haber gönderdi ve onlar için gerekli olduğunda yola çıkmak üzere sandallar
hazırlattı. Daha sonra bir parşö­men aldı ve üstüne: «O, Allah’tan başka taun
olmadığı­na. Muhammed’İn O’nun kulu ve rasulü olduğuna, Mer­yem oğlu İsa’nın da
O’nun kulu, rasulü, Meryem’e indirdi­ği kelimesi ve ruhu olduğuna şehadet etti-
diye yazdı. Bu parşömen parçasını cübbesinin altına gizledi ve halkın hu­zuruna
çıktı. Onlara: «Ey Habeşliler. sizin kralınız olma­ya en layık olanınız ben
değil miyim?» diye sordu. «Evet» dediler. «Peki benim yaşamım hakkında ne
düşünüyorsu­nuz?» «O yaşamların en güzeli», cevabını verdiler. Necaşi: «Peki
sizi tedirgin eden nedir?» diye sordu. «Sen bizim di­nimizi terkettin ve
İsa’nın bir kul olduğunu kabul ettin.» dediler. «Peki İsa hakkında siz ne
diyorsunuz?» diye sor­du, «Biz O’nun Allah’ın oğlu olduğuna inanıyoruz» dedi­ler.
Bunun Üzerine Necaşi elini göğsüne, tam gizlenmiş olan parşömenin Üstüne
koyarak, «bu»na inandığına şe­hadet ettiğini söyledi Halk «bu» kelimesiyle
kendi söyle­diklerini kasdettiğini zannetti[2] Bu
yüzden memnun ve tes­kin olarak ayrıldılar, çünkü Necaşi’nin yönetiminden mem­nundular
ve sadece te’min edilmek istiyorlardı. Necaşi tek­rar Cafer’e (r.) haber
gönderdi ve evlerine dönebilecekle­rini, eskisi gibi emniyet içinde yaşamaya
devam edebile­ceklerini söyledi.

 

 

 

26.    ÜÇ
SORU

 

Kureyşliler
toplandıkları her seferde, kendilerine göre en büyük problemleri olan konu
hakkında mutlaka konu­şurlardı ve bu kez Yesrib’deki Yahudi alimlerine danışmak
üzere adam göndermeye karar verdiler. Gönderecekleri iki elçiye-. «Onlara
Muhammed’den bahsedin, onu tarif edin ve söylediklerini iletin; ‘ ünkü onlar
ilk kutsal kitaba ina­nıyorlar ve mutlaka Peygamberler hakkında bilgileri var­dır.
Oysa bizim bu konuda hiçbir bilgimiz yok» dediler. Yahudi alimleri onlara şu
cevabı gönderdi: «Ona bizim söyleyeceğimiz şu Üç soruyu sorun. Eğer bu sorulara
ce­vap verebilirse O Allah’ın peygamberidir, fakat eğer ce­vap veremezse
yalancı ve sahtekardır. Ona, eski günlerde ül­kesini terk eden genç adamları,
onlara ne olduğunu ve İl­ginç hikâyelerini sorun. Yeryüzünün Ötesine, doğusuna
ve batısına ulaşan uzak yolların yolcusundan haber vermesi­ni isteyin. Bir de
Ruh’u, onun ne olduğunu sorun. Eğer sîze, bunları söyleyebilire, ona uyun,
çünkü O bir peygam­berdir».

Elçiler Mekke’ye bu
haberle döndüğünde, Kureyş li­derleri Peygamber’e haber gönderdi ve bu üç
soruyu sor­du. Peygamber: «Yarın size bunların cevabını vereceğim» dedi, fakat
-înşaallah (Allah dilerse)» demeyi unuttu. Er­tesi gün Kureyşliler cevap için
geldiğinde onları geri gön­derdi. O günden itibaren onbeş gün boyunca hiç bir
vahy olmadı, Cebrail de hiç yanına uğramadı. Mekke’liler onunla alay ettiler, o
ise du sözler için ve beklediği yardımı almadığı için çok üzülüyordu. En
sonunda Cebrail, onu te­selli eden ve üç soruya da cevap veren vahyi getirdi.
Bu uzun bekleyişin sebebi şu âyetlerle açıklanıyordu.-

«Hiç bir şey hakkında
‘Ben bunu yarın mutlaka yapacağım’ deme. Ancak: «Allah dilerse» (yapacağım de)»
(Kehf: 23-24).

Vahyin bu gecikişi her
ne kadar Peygamber ve mu’-minleri üzmüşse de gerçekte onlara gecikmeden sonuç
çı­karmayı reddettilerse de, kafalarında şüphe olan bir çok Kureyşli için bu,
Vahy’in Peygamber (s.av.) tarafından uydurulmadığma, bilâkis Allah’tan
geldiğine delil idi. Eğer Muhammed (s.a.v.) daha önceki vahiyleri uydurdu ise,
bu kadar alay ödilme ve üzüntüye rağmen bu kez Vahyi geciktirmesi anlamsız
değil miydi?

İnananlar da her zaman
olduğu gibi vahyin kendin­den güç alıyorlardı. Kureyşliler, eski günlerde
ülkelerini terkeden gençlerin hikâyesini sorduklarında -bu hikâyeyi o zamana
kadar Mekke’de hiç kimse duymamıştı- bu hi­kâyenin o zamanın durumuyla ilgili
olduğunu inananların yüceliğini ve inanmayanlann kötülüğünü anlattığım bil­miyorlardı.
Efes’ti uyuyanların hikâyesi şöyle anlatılır-Milattan sonra üçüncü yüzyılın
ortalarında halkı putpe­restliğe sapmış olan bir grup genç Allah’a imanı muha­faza
ediyorlardı, halk da onları bu yüzden cezalandırıyor­du. Bu eziyetlerden kaçmak
için bir mağaraya sığındılar ve orada Ücyüz yıl kadar uyudular.

Yahudilerin o zamana
dek bildiklerinden başka Kur’ an-ı Kerün’deki kıssa (Kehf: 9-25) hiçbir insanın
görme­diği ayrıntılardan da bahsediyordu. Örneğin, uyuyanların uyandıktan sonra
yüzyıllar boyu uyuduklarını nasıl far. kertiklerini ve Köpeklerin nasıl ön
ayaklarını kapmın eşi­ğine doğru uzatarak yattığını anlatır.

İkinci soruya gelince,
bu büyük yolcu Zü’1-Karneyn’-dtr. Vahiy onun doğuya ve batıya yaptığı yolculuğu
anla­tır v« sorulandan fazlasına cevap vererek bir Üçüncü yolculuktan bahseder.
Zülkaraeyn iki dağın arasında yasa­yan bir topluluğa rastlar ve o topluluk
Zül-Karneyn’e ken­dilerini Yecüc ve Mecuc’ten ve cinlerden koruyacak bir duvar
yapması için yalvarırlar. Allah da ona, cinleri ve kötü ruhları bir yere
toplama gücü verir. O belirli gün­de. Peygamber (s.a.v.) göre, bu kötü ruhlar
yeryüzünde büyük karışıldıklara sebep olacaklardır. Onların ortaya çı­kısı
Kıyamet saatinden önce olacaktır ve vaktin yakınlaş­tığını gösteren
işaretlerden biri olacaktır.

Üçüncü soruya cevap
olarak Vahy, insanın akü kapa­sitesinin ruhu kavramaya yetmeyeceğini söyler:
«Sana ruhtan sorarlar, de ki:

«Ruh, Rabbimin
emrindedir, size ilimden yalnızca az Nr şey verilmiştir.» (isra: 85).

Yahudiler, peygamberin
(s.a.v.) sorulara vArrti&İ ce­vaplan ilgiyle karşıladılar ve son cümledeki «ttlııtrftıııı
as verilmiştir- ibaresinin yahudileri mi yoksa araplan mı kas-dettiğini
sordular. Peygamber: «Her ikisini de- cevabını verince, kendilerinin her konuda
bilgiye sahip olduklarını söyleyerek karşı çıktılar. Çünkü onlar, Kur’an’m da
tas­dik ettiği gibi herseyi ayrı ayrı açıklayan (En’am: 154) bir kitap oton
Tevrat’ı okuyorlardı. Peygamber onlara şöyle dedi: «Sizin bildikleriniz,
Allah’ın ilmi yanında çok azdır fakat yine de eğer uygulasanız bildikleriniz
size yeter* El. I. 198). Bu olaydan sonra Allah’ın ilmiyle ilgili âyet na­zil
oldu:

«Eğer yeryüzündeki
ağaçların tümü kalem ve deniz de -onun aramdan yedi deniz daha eklenerek-
(mürekkep) olsa, yine de Altah’m kelimeleri (yazmakla) tükenmez» (lukman: 27).

Kureyş liderleri,
yahudi alimlerinin daha önceki tav­siyelerine uymadılar; Yahudi alimleri de,
beklentilerinin aksine. Peygamberin tüm sorularına cevap vermesine ra£-men onu
kabul etmediler. Fakat bu cevaplar başkalarının Ulam’ı kabul etmesine neden
oldu. Peygamberin (s.a.v.) \ taraftarları arttıkça, düşmanları, yafam t»ry.T*
ve top-Inmlarmıiı *« olduğunu daha iyi anlıyor ve zayıf mfi’minlare yaptıkları
İşkenceleri daha da artırıyorlardı. Hv kabile kendi müsIÜmanlan ile
uğraşıyordu: onları hap-sediyor, döverek işkence ediyor, aç ve susuz bırakıyorlardı.
Dinlerinden rtflnawîwrt için, onları «cağın en fazla oldu-fu anda, Mekke
sokaklarında güne* altında kalmaya zor-hcyoiiardı.

Cumah’m sefl
Ümeyye’nin, Müslüman olan Bilal (r.aî admda bir kulesi vardı. Omeyye onu öğle
sıcağında açık bir alana çıkarır, yere yatıra*, üzerine büyük bir taş ko­yar ve
dininden dönen» dek veya orada ölene dek bırak­mak Üzere yemin ederdi Omeyye
onu Lat ve Uzza’ya inan­maya davet ettiğinde Bilal «Bir, Bir» derdi; o şurada
çok yash olan Varaka da oradan geçiyordu. Bilal’ın lekence çskttgtoi ve «Bir.
Bir. dediğini duyunca «Elbette O Bir’dir dedi Daha sonra Ümeyye’y* dönerek:
«Allah’a ye-mm ederim ki. eğer onu böyle Öldürecek olursan onun me­saimi türbe
yaparım» dedi

Her KureysUntn, kendi
kabilesi İçinde yasaması zorun­lu dfftPrti Ebu Bekir de Beni Cumahhlar arasında
oturu­yordu. Bu, Beni Cumahulann peygamberi daha sık göre­bilmesi ««imi-**
geliyordu, çünkü Muhammed (s.a-v.) her gün öğleden sonra Ebu Bekr’İ ztyaret
ederdi. Peygamberin mesafmın bir..* Ebu Bekr’in yüzünde yazılı oldu­ğu
söylenirdi. Ebu Bekr’in yüzü sanki bir kitap gibiydi, Mekke sokaklarında
görülmesi eskiden beri tüm kabile tarafından sevinçle karşılanır ve ona çok
değer verilir­di. Şimdi ise Kureys liderleri onu görünce tedirgin ölü­yordu.
Bilal (r.) onun aracılığıyla İslam’a girmişi ona işkence yapıldığını görünce
Ümeyye’ye bu «zavallı adama böyle davrandığın İçin Allah’ta» korkmuyor musun?»
de­di «Onu bu hale sokan sensin» diye cevap verdi Ümeyye, «O halde onu bu durumdan
sen kurtar.» Ebu Bekr (r.) Tas kurtaracağım- dedi «Bundan daha güçlü ve iri
genç bir siyah kölem var, hem de senin dininden. Onu Bilal’* karşılık sana
vereyim.» Ümeyye bana razı oldu, Ebu Bekr de (r.) Bilal’ı (r.) aldı ve azad
etti.

O zamana kadar altı
kişiyi daha azat etmişti. Bunlar­dan ilki, ilk müslümanlardan, büyük bir ruhsal
güce sa­hip olan Amir tbn Fuheyre idi Amir bir koyun çobanıydı, özgürlüğüne
kavuştuktan sonra Ebu Bekr’in sürülerinin bakımını üzerine aldı. Ebu Bekr’in
azat ettiği kölelerden biri de Ömer’in cariyesi idi Cariye islam’a girmişti,
fakat Ömer onu dininden dönmesi İçin dövüyordu. O sırada ora­dan geçmekte olan
Ebu Bekir cariyeyi satın almak istedi, Ömer de razı oldu. Ebu Bekir (r.)
cariyeyi aldıktan son­ra serbest bıraktı.

İşkence yapanların en
acımasızı Ebu Cehil’dL Eğer ye. ni dine giren bir kimsenin kendisini koruyacak
güçlü bir ailesi varsa, Ebu Cehil ona. İşkence edemiyor, fakat ona hakaret
ediyor, adını kötüye çıkarıyor ve onunla alay edi­yordu. Eğer Müslüman olan bir
tüccarsa, onun kervanını durdurmak ve mallarını boykot etmekle tehdit ediyordu.
Fakat mü’min olan kimse eğer kendi kabilesinden, zayıf ve korunmasız bir
kimse*ise ona çok İşkence ediyordu. eğer kabilelerdeki müttefiklerini de kendi
zayıflarına böyle davranmaları için ikna ediyordu.

Kabilesindeki
zayıflardan Yasir, (r.) Sümeyye (r.) ve oğulları Ammar’a (r.) İşkence
edilmesine Ebu Cehil se­bep olmuştu. Hepsi de İslam’dan dönmeyi reddettiler. Bu­nun
üzerine Sümeyye kendisine yapılan işkenceler sonu­cunda öldü. Fakat Mahzum’lu
ve başka kabilerden olan diğer kurbanlar kendilerine yapılan işkenceye dayanama­dılar
ve İşkencecilerin her söylediğini kabul edecek bir dereceye geldiler. Onlara:
«tat ve Uzza da Allah gibi si­zin tanrılarınız, değil mi?» diye sorulduğunda
evet diyor­lardı. Yanlarından bir böcek geçse ve «Bu böcek de Al­lah gibi senin
tanrın değil mi?» diye sorulsa işkenceden kaçmak için evet diyecek bir hale
gelmişlerdi.

Bu kelimeler kalbten
gelmiyor, dilin ucuyla söyleni­yordu. Fakat dilleriyle bunu söyleyenler artık
açıkça İs­lam’ı yaşayamıyor, bir çoğu gizli olarak bile yaşayami- Bununla
birlikte halkın İşkencelerine katlanmayı] htf-toajaraya sıkman gençler hakkında
indirilen âyetle] onlara örnek oluyordu. Peygamber (sav.) kendisinin is
kencelerden kurtulabildigi halde, diğer mü’minlerin sü-reidi işkence çektiklerini
görünce onlara şöyle dedi: «Egeı Habeşistan’a giderseniz, orada hiç kimseye
haksızlık v« adafatsIzHIr yapmayan bir kral bulacaksınız. Orada din« sımsıkı
bagh bir yaşam vardır. Allah «i» bu çektikleriniz­den bir kurtuluş yolu
gösterene dek orada kalın»[1] Bunur
üzerine mü’minlerden bir grup Habeşistan’a gitmek üzere yola koyuldu; bu
islam’da ilk göç (hicret) idi.)

 

 

24.  
AİLELERDE BÖLÜNMELER

 

Ebu Talib’in büyük
oğullan, Talib ve Akil, küçük kar­deşleri Cafer ve Ali’nin aksine müslüman
olmadılar vo ay­nen babalan gibi yeni dine girmekte tereddüt ettiler, fakat
hoşgörülü kaldılar. Yeni dine karşı tutumu çok farklı olan­lardan biri de Ebu
Leheb idi: Kureyşlilerin bir Önceki top­lantısından beri yeni dine düşman
olduğunu daha açık söylemeye başlamıştı. Ebu Leheb’in karisi ve Şemsli lider
Ebu Süfyan’ın kardeşi olan Ümmü Cemil de Peygamber’e (s.a.v.) karşı özel bir
düşmanlık besliyordu. Aralarında iki oğullarını, Peygamberin kızları Rukiye
(r.) ve ümmü Gülsüm’ü (r.) boşamaya zorlamaya karar verdiler. .O zaman oğullarının
Peygamber*in (s.a.y.) kızlarıyla evli mi yoksa henüz nişanlı mı olduğu hakkında
kesin bilgi yoktur.- Fa­kat Ümmü Cemil’in bu boşamalardan duyduğu sevinç,
zengin Ümeyye kuzeni Osman tbn Affan’ın Rukiye’yi is­tediğini ve onunla
evlendiğini duyduğunda kayboldu. Bu evlilik Peygamber (s.a.v.) ve Hatice (r.)
için bir öncekin­den daha sevindirici İdi. Kızları mutluydu ve yeni damat­ları
hem kızlarına hem de onlara karşı saygı ve sevgi bes­liyordu. Onların
şükretmesi gereken başka bir konu da­ha vardı: Rukiyye kızları arasında en
güzeli ve tüm Mek­ke’de kendi akranlarının en güzeli idi. Osman da çok ya­kışıklı
bir adamdı. ikisini bir arada görmek bir sevinç kav-nağı oluyordu. «Allah
güzeldir ve güzelliği sever-[1].
Evliliklerinden kısa bir süre sonra, ikisi de Mekke dışındayken Peygamber
(s.a.v.) onlardan haber almak için bir adam gönderdi, fakat adam beklenilenden
çok geç geri döndü. Geciktiği için özür dilemeye başladığında, Peygamber (s.
a.v.) sözünü kesti ve: «Bırak, seni neyin geç bıraktığını ben söyleyeyim;
orada- Osman ve Rukiye’nin güzelliklerini seyretmeye daldın ve o yüzden de geç
kaldın»[2] dedi.

Peygamberin halası
Erva, islam’a girmek için kararı­nı vermişti. Bu ani kararının en önemli sebebi
ise on-be? yaşındaki Oğlu Tulayb’m kısa bir süre önce Erkam’m evin­de inancını
açıklamasıydı. islam’a girdiğini annesine ha­ber verdiğinde annesi: «Biz,
erkeklerin yapabildiğini yapa­bilirsek, kardeşimizin oğlunu koruyacağız» dedi.
Fakat Tulayb bu tür belirsiz bir ifadeyle yetinmedi ve «Seni İslam’a girip,
O’na tabi olmaktan alıkoyan nedir? Kardeşin Hamza da müslüman oldu.» dedi.
Annesi her zamanki gibi di­ğer kız kardeşlerinin kararını beklediği Özürünü
dile getir­diğinde ise Tulayb onun sözünü kesti: «Tanrı adına sana
yalvarıyorum, git ve onu selamla, ona inandığını söyle ve Allah’tan başka taun
olmadığına şehadet getir». Erva oğ­lunun dediklerini yaptı; müslüman olduktan
sonra cesa­reti arttı ve kardeşi Ebu Leheb’i yeğenine yaptıklarından dolayı
azarladı.

Hatice’nin
akrabalarına gelince, İslâm’ın Mekke’de ta­nınmaya başlamasından kısa bir süre
sonra üvey kardeşi Nevfel, İslam’ın en kötü ve en azgın düşmanı oldu. Fakat
onun bu düşmanlığı oğlu Esved’in yeni dine girmesini ön­leyemedi. Esved’in
Müslüman oluşu Haticeye bir bakıma Nevfel’in düşmanlığını unutturuyordu. Fakat
ne yazık ki en sevdiği yeğeni ve birkaç yıldan beri de damadı olan Şems’li
Ebu’l-As, karısı Zeyneb İslam’a girdiği halde müs-lümanhğı kabul etmiyordu.
Karısı müslüman olduğu için, kabilenin ileri gelenleri ders olsun diye onu
boşaması için Ebu’s’ı zorluyorlardı., O kadar ileri gittiler ki Zeyneb’i
boşamasına karşılık ftîekkeden en güzel, en zengin ve ensoylu kadınla
evlenebilmesi için tüm olanaklarını bu yolda harcayacaklarına söz verdiler.
Fakat Zeyneb’le Ebu’l-As birbirlerini seviyorlardı; Zeyneb (r.) her zaman
kocasının da müslüman olması için dua ediyor ve Öyle olmasını ümit ediyordu,
kocası da Zeyneb’i sevdiği için kendisini boşa­maya zorlayanlara istediği
kadının evde olduğunu ve baş­ka bir kadın da istemediğini söyledi. Hatice’nin
yeğenle­rinden bir diğeri olan Hakim de -kendisine yirmi yıl ka­dar önce Zeyd’i
nediye eden kardeşi Hişam’ın oğlu- Ebu’l-As gibi halasına ve halasının ev
halkına karşı sevgi va saygı beslemeye devam ediyor, fakat Kureyş tanrılarına
da karşı çıkmıyordu. Hakim’in kardeşi Halid ise müslüman olmuştu.

«Gerçek şu ki, sen,
sevdiğini hidayete eriştiremezsin, ancak Allah dilediğini hidayete eriştirir.»
(Kasas: 56).

Bu âyetle ifade edilen
gerçek Kur’an’ın her yerinde tekrarlanır. Fakat bu tür ayetler, Peygamberir
(s.a.v.) üs­tünden sorumluluk yükünü kaldırsa da, onun Mahzum’lu kuzeni
Abdullah’ın küfrüne üzülmesini engelleyemiyordu. Onu çok üzen bir başka durum
daha vardı: büyük amca­sı Hâris’in oğlu, bir zamanlar çok samimi arkadaşı olan
Ebu Süfyan da müslüman olmayı kabul etmiyordu. Pey­gamber (s.a.v.) onun mesaja
karşı duyarlı olacağını ümit ediyordu, fakat aksine İslam aralarına bir engel
oldu. Bü­yük bir ihtimalle amcası Ebu Leheb’in etkisiyle Ebu Süf-yan’ın vahye
ve peygambere (s.a.v.) karşı soğukluk ve an­layışsızlığı gün geçtikçe arttı.
Yukarıdaki âyetin gerçek ol­duğu başka durumlarda da gözleniyordu: Ebu Bekir
Müs­lüman olduğunda karısı Ümmü Ruraan ve başka bir karı­sından olan oğlu
Abdullah’la kızı Esma ona uymuşlar ve İslam’a girmişlerdi. Ummö Ruman kısa bir
süre önce Aişe adını verdikleri ve Zeyd’in oğlu Üsame gibi İslam’ın ilk
çocuklarından olan bir kız çocuğu dünyaya getirmişti. Ebu Bekir bir çok
kimsenin müslüman olmasına neden oldu­ğu halde en büyük oğlu Abdu’l-Kâbe’yi
İslama sokama-mıştı. O, annesi Ümmü Kuman ve babasının tüm çabala­rına rağmen
yeni dine girmemekte ısrar ediyordu.

Mütnînler, hayal
kırıklığı içindeydiler. Kâfirlerse, Mek­ke’de yaşam tarzlarını tehdit eden ve
gelecekle ilgili, özel­likle çocuklarının evlilikleriyle ilgili projelerini
suya düşü­ren bir olayla karşı karşıya bulunduklarının farkına var­mışlardı.
Mahzumilerâen Abdullah, mecliste kuzeni Muhammed’e (s.a.v.) sert bir şekilde
karşı çıktığında, Benî “” Mahzum çok sevinmişti. Abdullah’ın kardeşi
Züheyr de, yeni dine ondan daha az düşmanlık beslemesine rağmen mûslüman olmayı
reddetmişti. Abdullah gibi Züheyr de Abdu’1-Muttalib’İn kızı Atike’nin oğluydu,
fakat şimdi hayat­ta olmayan babaları Atike adında başka bir kadınla ev­lenmiş
ve ondan bir kız çocuğu olmuştu. Adı Hind olan bu kız on dokuz yaşındaydı ve
çok güzeldi; kısa bir su­re önce de iki üvey ağabeyinin kuzeni olan Mahzum’un
diğer kolundan Ebu Seleme ile evlenmişti. Bu evlilik ka­bilenin iki kolunu
birbirine bağladığı için tüm kabileyi memnun esmişti. Fakat Ebu Seleme’nin
mûslüman oldu­ğunu duyduklarında bu memnunluk üzüntü ve kızgınlığa dönüştü. Bu
kızgınlık, Hind’in -veya her zamanki lakabı olan Ümmü Seleme’nin- kocasını
bırakmak yerine, onunla birlikte en samimi müslümanlardan biri olduğunu duxun­ca,
İki| katına çıktı.

Ebu Seleme’nin babası
öldüğünde, annesi Berre, Ku-reyş’in Amir kolundan bir adamla evlendi ve ondan
Ebu Sabra adında bir oğlu oldu. Amir’in şefi olan Süheyl kısa bir süre önce
kızı Ümmü Gülsüm’ü Ebu Sabra’yla evlen-dirmişti Ben», kardeşi Erva’nın aksine
henüz îslâm’a gir­memişti. Fakat Ebu Sabra hem üvey kardeşi Ebu Seleme hem de
üvey annesi, babasının ikinci karısı Mey m un e sa­yesinde yeni dine İlgi
duymaya başlamıştı. Peygamber «Gerçekten şu kız kardeşler gerçek mü’minlerdir»[3]
derken Meymune ve Abbas, Hamza ve Cafer’in hanimlan olan üç kız kardeşini
kasdediyordu. Meymune’nin Ebu Sahranın babasıyla evlenmesi Amir kabilesine,
güçlü bir iman örne­ği gösterdi.

106

Süheyl, diğer kızı
Sehle’yi, Şemsi lider Utbe’nin oğlu Ebu Huzeyfe’yle evlendirmişti. Amir
kabilesi güç yönün­den ilerlemede biraz geç kalmıştı, bu nedenle bu evlilik on­lar
için ve diğer kabile için avantajlıydı. Evlendikten kısa bir süre sonra bu,
çift îslam’a girdi. Onları Ebu Sabra ve Ümmü Gülsüm ikilisi izledi. Yani Süheyl
iki kızını ve dik­katle seçilmiş iki damadı yeni dine kaybetmişti. Aynı şe­kilde
üç kardeşi Hatib, Salit ve Sekran’ı ve Sekran’m ka­rısı, kuzenleri Sevde’yi de
kaybetmişti. Fakat Süheyl’e gö­re en kötü olanı en büyük oğlu Abdullah’ın da
Peygam­berin Cs.a.v.) en hızlı takipçilerinden biri olmasıydı. Ab­dullah
babasının da bir gün hidayete erip, kendilerine ka­tılacağını ümit ediyordu.
Peygamber de aynı ümidi taşı­yordu, çünkü Süheyl diğer liderler içinde en
merhametli ve en a kıllı siy di. uzun süreden beri de sık sık ruhsal din­lenme
ve tefekkür için inzivaya çekilirdi. Fakat buna rağ­men o yeni dine düşman
oldu, çok şiddetli olmasa da düş­manlığını korudu. Çocuklarının kendisine itaat
etmemesi de bu düşmanlığı besleyen bir nokta oldu.

Abdu’ş-Şems içinde Ebu
Huzeyfe, anne-baba otorite­sine karşı çıkan tek lider oğlu değildi. Rüyasında
Peygam­berin (s.a.v.) kendisini ateşten kurtardığını gören Halid, ilk zamanlar
islâm’a girdiğini ailesinden gizlemişti. Fa­kat babası bunu duyduğunda eski
dine döndüğünü itiraf etmesini istedi. Bunun üzerine . Halid: «Muhammed’in
(s.a.v.) dininden vazgeçmektense ölürüm daha iyi-* dedi. Babası bu sözleri
duyunca onu acımasızca dövdü ve yiye­cek ve içecek vermeksizin bir odaya
kapattı. Fakat üç gün sonra Halid kaçmayı başardı; babası daha fazla ileri git­medi,
fakat onu evlatlıktan reddetti. Utbe, oğlu Ebu Hu-zeyfe’y[4]
karşı, Halid’in babasından daha sabırlı ve dikkatli davranıyordu. Babasına
bağlı olan Ebu Huzeyfe de baba­sının birgün putperestliğin yanlış olduğunu
göreceğini ümit ediyordu.

Abdu’ş-Şems’in Ümeyye
boyuna gelince, Osman’ın (r.) müslüman oluşundan ve Rukiye’yle evlenişinden
daha buyük kayıplar vardı. Müttefikleri Beni Esed İbn Huzeyme’-nm büyük bir
çoğunluğu yeni dine girmişti., İçlerinde Pey­gamberin (s.a.v.) kuzenleri ve
lider olan Cahş ailesinin de bulunduğu on dört kişi Müslüman olmuştu. Bu
değerli müttefiklerin yanı sıra Ümeyyelerin Şefi Ebu Süfyan, Ab­dı ıllah’ın
küçük kardeşi Ubeydullah İbn Cahş’la evlendir­diği kızı Ümmü Habibe’yi de yeni
dine kaptırmıştı.

Adîy kabilesinin ileri
gelen ailelerinden birinde ise Hak bağının diğer bağlan nasıl kırdığı son
nesilde gözleniyor­du. Nufeyl’in iki ayrı karısından Hattab ve Amr adında iki
oğlu vardı. Nufeyl’in ölümü üzerine Hattab’m annesi üvey oğlu Amr ile evlenmiş
ve ondan Zeyd adında bir oğ­lu olmuştu. Bu nedenle Zeyd ve Hattab anne
tarafından kardeş oluyorlardı. Zeyd, Varaka gibi Kureyşin putperest
geleneklerinin yanlış olduğunu görebilen ender insanlar­dan biriydi. Sadece
putlara tapma m ak la kalmaz, onlar için kesilen kurbanların etinden de
yemezdi. O, İbrahim’in Al­lah’ına inandığını söyler ve Kureyşlileri topluluk
içinde azarlamaktan çekinmezdi. Diğer taraftan Hattab, Kureys geleneklerine
sıkı sıkıya bağlıydı ve Zeyd’in, kendi tap­tıkları tanrı ve tanrıçalara hakaret
etmesine çok kızıyor­du. Bu yüzden Zeyd’i Mekke dışındaki tepelerde yaşama­ya
zorladı, daha da ileri giderek Zeyd’in Kâ’be’ye yaklaş­masını önleyecek genç
bir ordu kurdu. Bunun üzerine top­lumdan sürülen Zeyd, Hicaz’ı terkederek
Irak’ın kuzeyin­deki Musul’a gitti, oradan da güneybatıdaki Suriye’ye git­ti.
Gittiği yerlerde rastladığı rahib ve yahudi bilginlerine İbrahim’in dini ile
ilgili sorular soruyordu. Sonunda, ona terkettiği ülkede ortaya çıkmak üzere
olan ve İbrahim’in dinini tekrardan vazedecek olan bir peygamberin gelece­ğinden
bahseden bir rahibe rastladı. Bunun üzerine Zeyd geri dönmeye karar verdi,
fakat Suriye’nin güney sınırın­daki Lahm bölgesinden geçerken saldırıya uğradı
ve Öldü­rüldü. Varaka onun Ölümünü duyunca çok Üzüldü ve bir ağıt yazdı.
Peygamber (s.a.v.) de onu övdü ve onun Kı­yamet gününde «Büyük bir halkm
değerini kendinde ta­şıyarak diriltileceğim» [5]söyledi.

Zeyd’in ölümünaen sonra
yıllar geçmişti: Hattab da ölmüştü ve Ömer (oğlu) kardeşi Fatuna ile evlenen
Zeyd’­in oğlu Sa’İd’le iyi anlaşıyordu. Fakat İslam’ın gelişiyle ara­larındaki
bu dostluk kesildi. Çünkü Sa’id İslâm’a ilk gi­renlerden biriydi ve karısı
Fatıma da ona uyarak müslü-man olmuştu. Fakat annesi Ebu Cehil’in kızkardeşi
olan Ömer, yeni dine karşı çıkanlardan biriydi. Sa’id ve Fatı­ma, Ömer’in çok
hiddetli olduğunu bildikleri için îslâm’a girdiklerini ona söylememeyi tercih
ettiler. Ömer’in İslâm’a kaybettiği birileri daha vardı: karısı Zeyneb, Cumah
ka­bilesinden Ma’zun’un oğlu Osman’ın kardeşiydi; Osman es­kiden beri zühd hali
ile yaşar ve vahy gelmeden önce bile tek tanrıya inanırdı. O ve iki erkek
kardeşi yeni dine ilk girenler arasındaydı. Onların ve Zeyneb’in İslam’a giren
üç yeğenleri vardı. Bu dönemde Zeyneb’in müslüman olup olmadığı hakkında hiç
bir kayıt yoktur. Çünkü onun bu konudaki eğilimlerini gizli tutacak yeterli
nedeni vardı. Ağabeyi Osman, gerçi Ömer kadar hiddetli değildi ama uzlaşmaz bir
yapıya sahipti.

Zeyneb ve erkek
kardeşleri, kabilelerinin şefi ve İs­lam’ın en azılı düşmanlarından olan Ümeyye
bin Halefin kuzenleri oluyorlardı. Birgün kurumuş bir kemiği alıp Peygamber’e
(s.a.v.) : «Muhammed (s.a.v.) Allah’ın bunu di­rilteceğini mi iddia ediyorsun?»
diyen Zeyneb’in kardeşi Übey idi. Daha sonra alaylı bir gülümsemeyle kemiği el­leri
arasında ezmiş ve tozlarını Peygamberin yüzüne doğ­ru savurmuştu. Bunun üzerine
Peygamber: «Evet, iddia ediyorum ki: Allah onu diriltecek ve seni de şu andaki
ha­linle diriltecek, daha sonra da seni Cehenneme atacak.» Aşağıdaki âyetler
Übey’e hitaben inmiştir:

«Kendi yaratılışım
unutarak bize bir Örnek verdi; dedi ki: «Çü­rümüş bozulmuşken bu kemikleri kim
diriltecekmiş?» De ki: «On-tart, ilk defa yaratıp, inşa eden diriltecek. O, her
yaratmayı bilir.» (Yasin 78-79).