Türkçede, bilindiği gibi, yakındaki bir şeyi göstermek için “bu”, az ötedekini göstermek için “şu”, uzaktakini göstermek için de “o” işaret sıfatları kullanılır. İşaret edilen şey çok ise, “bunlar”, “şunlar”, “onlar” denir. İşaret sıfatına, Arapçada işaret ismi denir.
Arapçadaki İşaret İsimleri Şunlardır:
Cemiأولاء أولاء Şunlar
Tensiyeتان (تين) ذان (ذين) Şu ikisi
Müfretذه ,تى ذا Şu
Arapçadaki esas işaret isimleri bunlardır. Ancak, yakın ve uzaktaki şeyleri göstermek için, bunların ön veya sonlarına takılar getirilir.
a)Yakın için işaret isimleri: başa bir ه eklenerek yapılır.
Cemiهؤلاء هؤلاء Bunlar
Tensiyeهاتان هذان Bu ikisi
Müfretهذه هذا Bu
b)Uzak için işaret isimleri: sona ك eklenerek yapılır.
Cemiألئك ألئك Onlar
Tensiyeتانك ذانك O ikisi
Müfretتاك،تيك ذاك O
İşaret isimleri ile, işaret olunan şeyler, erlik, dişilik, teklik, ikilik ve çokluk bakımından birbirlerine uyarlar.
İşaret etmek için kullanılan kelimeye işaret ismi denir. Kendisine işaret olunan, gösterilen şeye de müşarun ileyh denir.
Muşarun ileyh = işaret ismi Muşarun ileyh = işaret ismi
Bu çocukهذا الولد Bu iki gülهاتان الوردتان
NOT: تيك ذاك kelimelerine ل Eklenerek daha uzaktaki bir şeye işaret edilir.
O kubbeتلك القبة O sarayذلك القصر
NOT: Arapçada, yer göstermek için, başlıca şu işaret isimleri kullanılır.
1-Burası, Buradaهنا 2-Şurası, Şuradaهناك 3-Orası, Oradaهنالك
İSM-İ İŞARETLER
Kendisiyle bir şeye işaret edilen ve işaret ettiği isme uygunluk gösteren mebni isimlere ( tesniyeleri
hariç ) ismi işaret denir. İsmi işaretin çekim tablosu şöyledir :
| CEMİ | TESNİYE | MÜFRED | |
| ﻫﺅﻵﺀ | ﻫﺫﻳﻥ / ﻫﺫﺍﻥ | ﻫﺫﺍ | MÜZEKKER |
| ﻫﺅﻵﺀ | ﻫﺎﺗﻳﻥ / ﻫﺎﺗﺎﻥ | ﻫﺫﻩ | MÜENNES |
Aşağıdaki örneklerde görüldüğü üzere ismi işaret , işaret ettiği isme sayı ve cinsiyet yönünden
uymuştur. Ayrıca 1b. ve 2b. maddeleri tesniyelerin ötreli olma haline, 3.madde üstünlü, 4. madde ise esreli olma haline örnektir.
1 – a Cemi müzekker b Tesniye müzekker c Müfred müzekker
ﻫﺫﺍ ﻂﺎﻠﺐ ﻫﺫﺍﻥ ﻂﺎﻠﺑﺎﻥ ﻫﺅﻵﺀ ﻂﺎﻠﺑﻮﻥ
2 – a Cemi müennes b Tesniye müennes c Müfred müennes
ﻫﺫﻩ ﻂﺎﻠﺑﺔ ﻫﺎﺘﺎﻥ ﻂﺎﻠﺑﺘﺎﻥ ﻫﺅﻵﺀ ﻂﺎﻠﺑﺎﺕ
3- Tesniyelerinin üstünlü olma hali 4 – Tesniyelerinin esreli olma hali
Müennes Müzekker Müennes Müzekker
ﻫﺫﻳﻥ ﻂﺎﻠﺑﻳﻥ ﻫﺎﺘﻳﻥ ﻂﺎﻠﺑﺘﻳﻥ ﻫﺫﻳﻥ ﻂﺎﻠﺑﻳﻥ ﻫﺎﺘﻳﻥ ﻂﺎﻠﺑﺘﻳﻥ
5 – Akılsız varlıkların cemisini işaret etmek için altı çizili olan Müfred müennes ismi işaret kullanılır .
ﻫﺫﻩ ﻜﺘﺏ ﻫﺫﻩ ﺳﻳﺎﺮﺍﺕ ﻫﺫﻩ ﺍﻗﻶ ﻢ