Arapça Dil Bilgisi Özet

Nakıs Fiil

 

Nakıs fiil: Son harfi illetli harf olan fiildir.  دَعَا ، رَمَى ، نَسِىَ  gibi fiiller nakıs fiiller grubuna girmektedir. Genel olarak nakıs fiillerin mazi ve muzari çekiminde 3 tip fiil ile karşılaşırız:

1- Mazide orta harfi üstün, muzaride orta harfi ötre olanlar: دَعَا يَدْعُو  gibi.

2- Mazide orta harfi üstün, muzaride orta harfi esre olanlar: رَمَى يَرْمِى  gibi.

3- Mazide orta harfi esre, muzaride orta harfi üstü olanlar: نَسِىَ يَنْسَى gibi.

İlk önce, mazide orta harfi üstün, muzaride orta harfi ötre olan fiillerin mazi çekimiyle başlayalım: Bunların mazide “elif” olanlarında “elif”in aslı “vav”dır. Yani  دَعَا  fiilinin aslı  دَعَوَ şeklindedir. Buna dikkat ederek çekimini yaparız. دَعَا  fiilini çekerek bunu görelim:

Cem’i

Müsenna

Müfred

 

دَعَوْوا

دَعَوَا

دَعَا

Gaib

Onlar çağırdılar

O ikisi çağırdı

Çağırdı

 

دَعَوْنَ

دَعَتَا

دَعَتْ

Gaibe

Onlar çağırdılar

O ikisi çağırdı

Çağırdı

 

دَعَوْتُمْ

دَعَوْتُمَا

دَعَوْتَ

Muhatab

Siz çağırdınız

Siz ikiniz çağırdınız

Sen çağırdın

 

دَعَوْتُنَّ

دَعَوْتُمَا

دَعَوْتِ

Muhataba

Siz çağırdınız

Siz ikiniz çağırdınız

Sen çağırdın

 

دَعَوْنَا

دَعَوْنَا

دَعَوْتُ

Mütekellim

Biz çağırdık

Biz ikimiz çağırdık

Ben çağırdım

 

Mazide orta harfi üstün, muzaride orta harfi esre olan nakıs fiillerin çekimi:

رَمَى يَرْمِى nakıs fiilini çekerek bu tip fiillerin mazi çekimini öğrenelim:

Cem’i

Müsenna

Müfred

 

رَمَوْا

رَمَيَا

رَمَى

Gaib

Onlar attılar

O ikisi attı

Attı

 

رَمَيْنَ

رَمَتَا

رَمَتْ

Gaibe

Onlar attılar

O ikisi attı

Attı

 

رَمَيْتُمْ

رَمَيْتُمَا

رَمَيْتَ

Muhatab

Siz attınız

Siz ikiniz attınız

Sen attın

 

رَمَيْتُنَّ

رَمَيْتُمَا

رَمَيْتِ

Muhataba

Siz attınız

Siz ikiniz attınız

Sen attın

 

رَمَيْنَا

رَمَيْنَا

رَمَيْتُ

Mütekellim

Biz attık

Biz ikimiz attık

Ben attım

 

Mazide orta harfi esre, muzaride orta harfi üstü olan nakıs fiillerin mazi çekimi:

نَسِىَ يَنْسَى  nakıs fiilini çekerek bu tip fiillerin mazi çekimini öğrenelim:

Cem’i

Müsenna

Müfred

 

نَسُوا

نَسِيَا

نَسِىَ

Gaib

Onlar unuttular

O ikisi unuttu

Unuttu

 

نَسِيْنَ

نَسِيَتَا

نَسِيَتْ

Gaibe

Onlar unuttular

O ikisi unuttu

Unuttu

 

نَسِيْتُمْ

نَسِيْتُمَا

نَسِيْتَ

Muhatab

Siz unuttunuz

Siz ikiniz unuttunuz

Sen unuttun

 

نَسِيْتُنَّ

نَسِيْتُمَا

نَسِيْتِ

Muhataba

Siz unuttunuz

Siz ikiniz unuttunuz

Sen unuttun

 

نَسِينَا

نَسِينَا

نَسِيْتُ

Mütekellim

Biz unuttuk

Biz ikimiz unuttuk

Ben unuttum

 

Nakıs fiillerin muzari çekimi: Üç tip nakıs fiilin muzari çekimini yaparak muzari çekimlerini görelim. İlk önce دَعَا  fiilinin muzari çekimini yapalım:

Cem’i

Müsenna

Müfred

 

يَدْعُونَ

يَدْعُوَانِ

يَدْعُو

Gaib

Onlar çağırıyorlar

O ikisi çağırıyor

Çağırıyor

 

يَدْعُونَ

تَدْعُوَانِ

تَدْعُو

Gaibe

Onlar çağırıyorlar

O ikisi çağırıyor

Çağırıyor

 

تَدْعُونَ

تَدْعُوَانِ

تَدْعُو

Muhatab

Siz çağırıyorsunuz

Siz ikiniz çağırıyorsunuz

Sen çağırıyorsun

 

تَدْعُونَ

تَدْعُوَانِ

تَدْعِينَ

Muhataba

Siz çağırıyorsunuz

Siz ikiniz çağırıyorsunuz

Sen çağırıyorsun

 

نَدْعُو

نَدْعُو

أَدْعُو

Mütekellim

Biz çağırıyoruz

Biz ikimiz çağırıyoruz

Ben çağırıyorum

 

Şimdi de رَمَى fiilinin muzari çekimini yapalım:

Cem’i

Müsenna

Müfred

 

يَرْمُونَ

يَرْمِيَانِ

يَرْمِى

Gaib

Onlar atıyorlar

O ikisi atıyor

Atıyor

 

يَرْمِينَ

تَرْمِيَانِ

تَرْمِى

Gaibe

Onlar atıyorlar

O ikisi atıyor

Atıyor

 

تَرْمُونَ

تَرْمِيَانِ

تَرْمِى

Muhatab

Siz atıyorsunuz

Siz ikiniz atıyorsunuz

Sen atıyorsun

 

تَرْمِينَ

تَرْمِيَانِ

تَرْمِينَ

Muhataba

Siz atıyorsunuz

Siz ikiniz atıyorsunuz

Sen atıyorsun

 

نَرْمِى

نَرْمِى

أَرْمِى

Mütekellim

Biz atıyoruz

Biz ikimiz atıyoruz

Ben atıyorum

 

Şimdi de نَسِىَ fiilinin muzari çekimini yapalım:

Cem’i

Müsenna

Müfred

 

يَنْسَوْنَ

يَنْسَيَانِ

يَنْسَى

Gaib

Onlar unutuyorlar

O ikisi unutuyor

Unutuyor

 

يَنْسَيْنَ

تَنْسَيَانِ

تَنْسَى

Gaibe

Onlar unutuyorlar

O ikisi unutuyor

Unutuyor

 

تَنْسَوْنَ

تَنْسَيَانِ

تَنْسَى

Muhatab

Siz unutuyorsunuz

Siz ikiniz unutuyorsunuz

Sen unutuyorsun

 

تَنْسَيْنَ

تَنْسَيَانِ

تَنْسَيْنَ

Muhataba

Siz unutuyorsunuz

Siz ikiniz unutuyorsunuz

Sen unutuyorsun

 

نَنْسَى

نَنْسَى

أَنْسَى

Mütekellim

Biz unutuyoruz

Biz ikimiz unutuyoruz

Ben unutuyorum

 

Nakıs fiilin emri hazır çekimi: Nakıs fiilin emri hazır çekiminde, cezim alameti olarak sonlarındaki illetli harf düşer. Üç nakıs fiilin emri hazır çekimini yaparak, emr-i hazır çekimlerini de görelim:

İlk önce  دَعَا  fiilinin emri hazırını çekelim:

Cem’i

Müsenna

Müfred

 

اُدْعُوا

اُدْعُوَا

اُدْعُ

Muhatab

Sizler çağırın

Siz ikiniz çağırın

Çağır

 

اُدْعُونَ

اُدْعُوَا

اُدْعِي

Muhataba

Sizler çağırın

Siz ikiniz çağırın

Çağır

 

Şimdi de  رَمَى  fiilinin emri hazırını çekelim:

Cem’i

Müsenna

Müfred

 

اِرْمُو

اِرْمِيَا

اِرْمِ

Muhatab

Sizler atın

Siz ikiniz atın

At

 

اِرْمِينَ

اِرْمِيَا

اِرْمِى

Muhataba

Sizler atın

Siz ikiniz atın

At

 

Şimdi de  نَسِىَ   fiilinin emri hazırını çekelim:

Cem’i

Müsenna

Müfred

 

اِنْسَوْا

اِنْسَيَا

اِنْسَ

Muhatab

Sizler çağırın

Siz ikiniz çağırın

Çağır

 

اِنْسَيْنَ

اِنْسَيَا

اِنْسَىْ

Muhataba

Sizler çağırın

Siz ikiniz çağırın

Çağır

 

 

İlgili Makaleler