Merfular

Muzari Fiil Arapça Gramer Dersleri

 

  • Muzari malum : يَنْصُرُ  Yardım eder / ediyor.
  • Muzari meçhul : يُنْصَرُ  Yardım edilir/ediliyor. Muzari mutlak fiildir
  • 1) Muzari fiil, şimdiki ve gelecek bir zamana (bir emir’e) bağlı olarak, bir işin / bir hâlin / olaydaki bir sahnenin oluşmakta olduğunu bildirir.
  • Muzari fiil‘in anlamı : Ayet-i Kerime’deki hükmü (Emr-i ilâhiyi) idrâk ettiği ânı Referans Noktası (VAKİT, Oluş ânı) olarak kabul edip, bu oluşum sürecindeki fiilleri anlatan bir sığa’dır. Örnek:  
  • (لاَ يَزَالُ لِسَانُكَ رَطْباً مِنْ ذِكْرِ اللهِ) “Ellah Teala’nın zikrinden, dilinin nemi zâil olmasın.” (Hadislerle İlim ve Hikmet, Cild,3 Sayfa,289).
  • Hadis-i şerifi, bir muzari fiil cümlesidir. Fiil idrak edildikten sonraki her an için (hatırladıkça) yapılması gerekeni bildirir.
  • ( لاَ يَزَالُ ) nefyi-istikbal fiilindeki hükümden (emriden) sorumluyum diyen kişi, bu emri bilmiş ama henüz idrâk etmemiştir.
  • Emri sadece uygularken (dilini damağına yapıştırıp Ellah, Ellah, Ellah … zikrini devamlı yaparken) saklı anlamlarını idrâk eder, daha önce değil.
  • Meselâ bu Hadis-i Şerifin ; hem bir duâ olduğunu, hem de “İlmi ölmeyenden alınız” öğütünün ilk dersi olduğunu, hem de bir sünneti ihyâ etmenin yaşantısındaki etkilerini görür ve şâhidlik derecesinde bildiği VAKİT, o kişi için bir referans noktasıdır ve idrâk’ın başlangıcıdır.
  • Ayrıca zikre başladığı an ile idrâkın başlangıcı arasındaki süreçte edindiği ; denemeler, mücadeleler, zorlanmalar, zikri engelleyen veya unutturan sebebler, … vb tecrübelerle edindiği bilgiler, ( لاَ يَزَالُ ) nefyi-istikbal fiilinin saklı anlamını öğretir.
  • Bu anlam, lügattaki anlamından çok farklıdır. Özetle: Muzari fiilin anlamını, fiili yaşarken öğreniriz.
  • 2) Muzaraat harflerinden biri, muzarinin başında bulunması sebebiyle, “isme benzeyen” fiildir.
  • BAB’ların kalıpları, taşıdıkları anlamlarla birlikte öğrenilmesi, sakladıkları mânaların tesbitine yardımcı olur. Ayrıca, her harfin harekesinde ayrı bir anlam saklıdır.
  • 3) ( يُحِبُّ اللهُ تَعَالَى التَّوَاضُعَ  “Ellah’ü Teala tevazuyu sever.”) gibi, başında nasbedici ve cezm edici bulunmayan muzari fiil ;
  •  
  • *) Mânevi âmil ile lafzen merfu olan bir mamuldur.
  • *) Fâilini REF eder ve Mefulün bihini de NASB eder.
  • Kur’an-ı Kerim ve Hadis-i Şeriflerdeki muzari anlatım:
  • (**) Fiili, idrak edildikten sonra yapılacak ve hiç terk edilmeyecek bilgisini saklar.
  • (**) Fâili örnek al veya alma ikazını, hüküm fiildedir ve fâil yükümlüdür  bilgisini saklar.
  • (**) Edebi örneklerle tarif eder ve tezekkür edenlere (yaşadıklarını gözden geçirenlere) edebi öğretir.
  • (**) Bana, hâllerimi seyrettirir (Bana, beni anlatır).
  • (**) Ellah Teala’nın rızasının olup – olmadığı bilgisini bildirir.
  • (**) Ellah lafz-ı celâli ile ilgili esmâ-i sıfat ve esmâ-i fiillerin zuhuru (görülür, bilinir hâle gelmesi) muzari sıgasında aranır.
  • (**) İhbâri fiil olduğu için, mânası gerçekleşmiş veya gerçekleşmesi mümkün olduğu bilgisi saklar
  • (**) Kur’an-ı Kerimde bildirilen azab çeşitlerinin (1. Azîm azab, 2. Elîm azab, 3. Muhîn azab, 4. Ğalîz azab gibi) muzari fiille bildirilmesi, bu azabları kazanmak için hâlâ çok çaba harcadığımızı ikaz eder.
  • (**) Muzari fiil cümlesi bulunan Ayet-i Kerimeler, edeple yapılan duâ’lardır.
  • (**) Fâilin niyeti okuyana ve dinleyenlere bildirilmiştir (Maide Suresi, 31) : Karganın niçin eşelendiğini bildiren,
  • ( لِيُرِيَهُ كَيْفَ يُوَارِى سَوْاَةَ اخِيهِ “kardeşinin cesedini nasıl saklayacağını ona göstermesi için”) cümlesinde; karganın ( يُرِيَهُ ) muzari fiili, fâil olduğu için merfudur. ( كَيْفَ يُوَارِى ) muzâri fiili, bir hâli bildirdiği için de mansubtur.
  • Burada, eşelenmenin amacını Kâbil’e bildiren karga, işi yaparak gösterdiği için merfu ve ayrıca, Kâbil’e hizmet ettiği için de mansubdur. Burada niyet okuyana bildirilmiş demektir.
  • Muzâri Fiilin Çekimi :
  • Malum Fiil-i Muzari’nin, alameti: muzaraat harfleri daima meftuhdur. Müfred, müzekker, gaib’in mânası: (O er kişi) YARDIM EDER / YARDIM EDİYOR.
  • يَنْصُرُ  يَنْصُرَانِ  يَنْصُرُونَ  |||  تَنْصُرُ  تَنْصُرَانِ  يَنْصُرْنَ
  • تَنْصُرُ  تَنْصُرَانِ  تَنْصُرُونَ  |||  تَنْصُرِينَ  تَنْصُرَانِ  تَنْصُرْنَ
  • اَنْصُرُ  نَنْصُرُ  نَنْصُرُ
  • Meçhul Fiil-i Muzari’nin, alameti: muzaraat harflerinin mazmum ve aynel fiilin meftuh olmasıdır. Müfred, müzekker, gaib’in mânası: (O er kişiye) YARDIM EDİLİR / YARDIM EDİLİYOR.
  • يُنْصَرُ  يُنْصَرَانِ  يُنْصَرُونَ  |||  تُنْصَرُ  تُنْصَرَانِ  يُنْصَرْنَ
  • تُنْصَرُ  تُنْصَرَانِ  تُنْصَرُونَ  |||  تُنْصَرِينَ  تُنْصَرَانِ  تُنْصَرْنَ
  • اُنْصَرُ  نُنْصَرُ  نُنْصَرُ