Meçhul fiil

Malum Fiil Arapça

Fiilde belirtilen failin yani öznenin bilinip bilinmemesine göre fiiller ikiye ayrılır: 1- Malum fiil 2- Meçhul fiil.

Malum fiil: İşi yapanın, failin, yani öznenin bilindiği fiillerdir. Fiile, “Kim?” “Ne?” sorusunu sorduğumuzda cevap alabiliyorsak bu fiil malum fiildir.

Meçhul fiil: faili ve öznesi bilinmeyen fiile denir.

Mazi fiilin meçhul fiile döndürülmesi: Mazi-malum fiilin meçhulünü yapmak için ilk harf ötrelenir, orta harfi esrelenir ve sonu olduğu gibi bırakılır. Şimdi bazı mazi-malum fiilleri beraber meçhul yapalım:

ضَرَبَ  vurdu, dövdü;  ضُرِبَ  vuruldu, dövüldü. Gördüğünüz gibi,  ضَرَبَ  fiili meçhul yapılırken ilk harfi ötrelenmiş, orta harfi esrelenmiş ve sonu aynı bırakılmıştır.

Başka bir fiili meçhul yapalım:  كَتَبَ  yazdı;  كُتِبَ  yazıldı. Gördüğünüz gibi,  كَتَبَ  fiili meçhul yapılırken ilk harfi ötrelenmiş, orta harfi esrelenmiş ve sonu aynı bırakılmıştır.

Başka bir fiile bakalım:  شَرِبَ  içti;   شُرِبَ  içildi. Gördüğünüz gibi,  شَرِبَ  fiili meçhul yapılırken ilk harfi ötrelenmiş, orta harfi esrelenmiş ve sonu aynı bırakılmıştır.

Meçhul fiil cümlesinde fail olmadığı için malum fiilin mefulü fail yerine geçer. Arapçada buna “Failin vekili” manasında “Nâibul Fail” denilir. Failin son harekesi ötre olduğu gibi nâibul failin de son harakesi ötre okunur. Failin taşıdığı bütün özellikleri taşır.

Muzari fiilin meçhul fiile döndürülmesi: Muzari fiilin meçhulünü yapmak için önce baştaki müzaraat harfi ötrelenir. Sonra sondan bir önceki harf fethalanır. Sonu ise aynen bırakılır.

Mesela:  يَكْتُبُ   fiilini meçhul yapalım: İlk önce müzaraat harfi olan “ye”yi ötreleriz,  يُكْتُبُ  olur. Sonra, sondan bir önceki harfi fethalarız,  يُكْتَبُ  olur. Son harfi de aynen bırakırız. Demek, يَكْتُبُ  fiilinin meçhulü  يُكْتَبُ  şeklindedir.

Aksam-ı sebadaki fiillerin meçhulleri:

 Temel mezid babların meçhulleri: