Kameri Harfler
لْحُـرُوْفُ الْقَمَـرِيَّةُ = el-hurûfu’l-Qameriyye = Kameri harfler
kelimeyi marife yapmak için kelimenin başına elif-lam takısı getiririz siz bunu hep el- diye bilin. İşte bu derste bunu genişletip kelimenin nerde el diye başlayıp nerde el diye başlamayacağını anlatacağım.
Arapçada harfler kiye ayrılıyor. Bunlar kameri ve şemsi harflerdir. Kameri ve şemsi bunlar tecvidin de en önemli konularından birisidir. İlk kameri harfleri görelim.
(1) أ : اَلأبُ = el-ebü = baba
(2) ب : اَلْبَابُ = el-bâbü = kapı
(3) ج : اَلْجَنَّـةُ = el-cennetü = cennet
(4) ح : اَلْحِمَـارُ = el-hımâru = eşek
(5) خ : اَلْخُـبْزُ = el-khubszü = ekmek
(6) ع : اَلْعَين = el-*aynü = göz
(7) غ : اَلْغَـدَاءُ = el-ğıdâü
(8 ) ف : اَلْفَـمُ el-femü = ağız
(9) ق : اَلْقَمَـرُ = el-qameru = ay
(10) ك : اَلْكَلْـبُ el-kelbü = köpek
(11) م : المَـاءُ = el mâü = su
(12) و : اَلْوَلَـد = el-veledü = çocuk
(13) هـ: اَلْهَـوَاءُ = el-hevâü = hava
(14) ى : اَلْيَـدُ = el-yedü = el
Arap alfabesinde harfler iki çeşittir: 1- Kamerî harfler 2- Şemsî harfler.
28 harfin 14 tanesi Kamerî, 14 tanesi de Şemsî harflerdir. Harflerin bu şekilde adlarının bilinmesi, isim cinsi kelimelerde kelimenin başına harf-i tarif denen “el” ( ال ) takısı geldiğinde, “lam”ın ( ل ) okunup okunmayacağını belirler. Kameri harfler ile başlayan bir ismin başına “el” ( ال ) takısı geldiğinde, “lam” ( ل ) cezimlenmek suretiyle açığa çıkarılır. Yani “lam” okunur.
اَلْحَمْدُ ، اَلْكَافِرُونَ ، اَلْوَسْوَاسُ ، اَلْعَصْرُ kelimelerinde olduğu gibi, “lam” harfi cezimlenerek okunur.
Kameri harfler şunlardır:
ا ، ب ، ج ، ح ، خ ، ع ، غ ، فَ ، قَ ، كَ ، م ، وَ ، ه ، ى
Bu harfleri kolay ezberlemek için, bu harflerden şu iki cümle oluşturulmuştur:
اَبْغِ حَجَّكَ وَ خَفْ عَقِيمَهُ
Şemsi harfler şu harflerdir:
تَ ، ث ، د ، ذ ، ر ، ز ، س ، ش ، ص ، ض ، ط ، ظ ، ل ، ن
Şemsî harfler ile başlayan bir ismin başına “el” ( ال ) takısı geldiğinde, “lam” ( ل ) okunmadan direk kelimenin ilk harfi olan Şemsî harfe geçilir. Şemsî harfin üzerine şedde konur.
اَلشَّمْسُ ، اَلنَّاسُ ، اَلرَّحِيمُ ، اَلتَّوَّابُ ، اَلرِّزْقُ kelimelerinde olduğu gibi, “lam” harfi okunmayarak, kendinden sonra gelen harf şeddeli şekilde okunur.
Ayrıca başında elif-lam takısı bulunan isimlerin sonundaki tenvin kalkar.
Ek Bilgi 1:
Kameri harfler اَلْحُـرُوْفُ الْقَمَـرِيَّةُ : el-hurûfu’l-Qameriyye (ب ج ح خ ع غ ف ق ك م و هـ ىا) ile Şemsi harfler اَلْحُـرُوْفُ الشَّمْسِـيَّةُ : el-hurûfu’ş-Şemsiyye (ت ث د ذ ر ز س ش ص ض ط ظ ل ن) arasında fark okunuştaki ufak ayrıntıdır.
– الْقَمَـرِيَّةُ kelimesindeki الْ takısı okunurken telaffuz ediliyor.
(2) ب : اَلْبَابُ = el-bâbu = kapı
(3) ج : اَلْجَنَّـةُ = el-cennetu = cennet
(4) ح : اَلْحِمَـارُ = el-himaru = eşek
(5) خ : اَلْخُـبْزُ = el-khubszu = ekmek
(6) ع : اَلْعَين = el-aynu = göz
(7) غ : اَلْغَـدَاءُ = el-ğidau
(8 ) ف : اَلْفَـمُ = el-femu = ağız
(9) ق : اَلْقَمَـرُ = el-qameru = ay
(10) ك : اَلْكَلْـبُ = el-kelbu = köpek
(11) م : اَلْمَـاءُ = el-mâu = su
(12) و : اَلْوَلَـد = el-veledu = çocuk
(13) هـ: اَلْهَـوَاءُ = el-hevâu = hava
(14) ى : اَلْيَـدُ = el-yedu = el
(2) ث : اَلثَّـوبُ = es-sevbu = elbise
(3) د : اَلـدِّيْكُ = ed-dîku = horoz
(4) ذ : اَلـذَّهَبُ = ez-zehebu = altın
(5) ر : اَلرَّجُـلُ = er-raculu = adam,kişi
(6) ز : اَلزَّهْـرَةُ = ez-zehratu = çiçek
(7) س : اَلسَّـمَكُ = es-semeku = balık
(8 ) ش : اَلشَّـمْسُ = eş-şemsu = güneş
(9) ص : اَلصَّـدْرُ = es-sadru = göğüs
(10) ض : اَلضَّـيْفُ = ed-dayfu = misafir
(11) ط : اَلطَّـالِبُ = et-tâlibu = talebe
(12) ظ : اَلظَّهْـرُ = ez-zahru = sırt
(13) ل : اَللَّحْـمُ = el-lahmu = et
(14) ن : اَلنَّجْـمُ = en-necmu = yıldız
Ek Bilgi 2:
KAMERİ HARFLER
Bir kelimenin başında aşağıdaki cümlenin bütününde yer alan 14 harften biri bulunursa kendisiyle birleşen اَلْ takısının lâmı cezimli (لْ) okunur.
أَبْغِ حَجَّكَ وَ خَفْ عَقِيمَهُ
Örnekleri:
|
| Nekre | Ma’rife |
| Nekre | Ma’rife | ||
| أَ | أَذاَنٌ | اَلْأَذاَنُ | ezan | خ | خُبْزٌ | اَلْخُبْزُ | ekmek |
| ب | َبيْتٌ | اَلْبَيْتُ | ev | ف | فَرَسٌ | اَلْفَرَسُ | kısrak |
| غ | غَنِيٌّ | اَلْغَنِيُّ | zengin | ع | عَرَبِيَّةٌ | اَلْعَرَبِيَّةُ | Arapça |
| ح | حَجٌّ | اَلْحَجُّ | hac | ق | قَمَرٌ | اَلْقَمَرُ | ay |
| ج | جَارٌ | اَلْجَارُ | komşu | ي | يَوْمٌ | اَلْيَوْمُ | gün |
| ك | كَاتِبٌ | اَلْكَاتِبُ | katip | م | مَوْتٌ | اَلْمَوْتُ | ölüm |
| و | وَطَنٌ | اَلْوَطَنُ | vatan | ه | هِجْرَةٌ | اَلْهِجْرَةُ | hicret |
ŞEMSİ HARFLER
Arapça’nın geriye kalan diğer harfleri de şemsî harflerdir. اَلْ takısından sonra gelen kelime bu harflerden biriyle başlarsa اَلْ takısının lâmı (ل) okunmaz, yanındaki harf şeddelenir. Fakat okunmasa bile اَل takısı gene de yazılır. Örnekleri:
|
| Nekre | Ma’rife |
|
| Nekre | Ma’rife |
| |
| ت | تِلْميِذٌ | اَلتِّلْميِذُ | öğrenci | ث | ثَوْبٌ | اَلثَّوْبُ | elbise | |
| د | دِينٌ | اَلدِّينُ | din | ذ | ذِئْبٌ | اَلذِّئْبُ | kurt | |
| ز | زَمَانٌ | اَلزَّمَانُ | zaman | ر | رَجُلٌ | اَلرَّجُلُ | adam | |
| س | سُورَةٌ | اَلسُّورَةُ | sûre | ش | شَجَرَةٌ | اَلشَّجَرَةُ | ağaç | |
| ص | صَديِقَةٌ | اَلصَّديِقَةُ | kız arkadaş | ط | طَائِرَةٌ | اَلطَّائِرَةُ | uçak | |
| ض | ضَلاَلَةٌ | اَلضَّلاَلَةُ | dalâlet, sapıklık | ظ | ظَاهِرٌ | اَلظَّاهِرُ | zahir, açık | |
| ن | نَارٌ | اَلنَّارُ | ateş | ل | لَيْلٌ | اَللَّيْلُ | gece | |
| ش | شَمْسٌ | اَلشَّمْسُ | güneş | |||||
