Yıl: 2017

Arapçada Özel İsimler “özel isim”  anlamında kullanılan bir dil bilgisi terimidir. Gramerde “Alem” olarak da bilinir. Alem kelimesi aslında “bilmek” anlamındaki علم [alime] fiilinden türemiştir. Bir kişinin veya kurumun vb. kendine has olan ismine özel isim denir. Biz o kişiyi veya kurumu o ismiyle “biliriz” bu yüzden özel isim kavramı Arapçada Özel İsimler kavramıyla eşleşmiştir.

Özel isimlere Arapçada “Alem” denir. Alem kelimesi aynı zamanda “bayrak” anlamında da kullanılır. Çünkü uluslar bayraklarıyla “bilinirler”

Peki Arapçada Özel İsimler türleri nelerdir, inceleyelim:

Halit – خالد

Muhammed – محمد

Ankara Üniversitesi – جامعة انقرة

Türk Dil Kurumu – مجمع اللغة التركية

Türk – تركي

Hanefi – حنفي

Türkçe – التركية

Arapça – العربية

Asya – آسيا

Avrupa – أروبا

Türkiye – تركيا

Anadolu – أناضول

Ankara – أنقرة

Keçiören – حي كشهي أورن

Akdeniz – البحر الأبيض المتوسط

Fırat – الفرات

Karadağ – الجبل الأسود

Harran Ovası – شهب حران

Mars – مريخ

Büyükayı – بنات نعش الكبرى

Ortadoğu Gazetesi – جريدة الشرق الاوسط

Pamuk, Maviş

Arapçada Özel İsimler olarak kabul edilen isimlerden aşağıdaki özellikleri taşıyanlar gayri munsarif kabul edilirler:

هارون – Harun (İbranice);

أنقرة – Ankara (Türkçe)

زينب – Zeynep

طلحة – Talha (Erkek ismi olmasına rağmen müennes gayri munsarif isimlerdendir)

دمشق – Dimaşk (Şam)

دنيا – Dünya

عثمان – Osman

رمضان – Ramazan

أحمد – Ahmed (muzari fiil kalıbında)

يزيد – Yezid (muzari fiil kalıbında)

عُمَرُ – Ömer

هُبَلُ – Hübel

حضرموت (حضر  موت ) – Hadramavt

بعلبك (بعل  بك)

Arapçada isimler belirli veya belirsiz olma durumlarına göre marife ve nekra olarak iki ana kola ayrılırlar. Marife, belirli; nekra ise belirsiz demektir. Şimdi ayrı ayrı marife ve nekra isimleri tanıyalım:

Belirli olan bir nesneyi işaret eden isimlerdir. Marife isim grupları şunlardır:

1. Özel isimler – Alem isimler
   Örnek: Osman – عثمان ; İstanbul – اسطنبول ;
2. Başına harf-i tarif (ال – el takısı) alan isimler
   Örnek: (belirli, bilinen) bahçe – الحديقة ; (belirli,bilinen) ev – البيت

İrabını hareke ile alan ve başına el takısı gelmiş olan isimlerin son harflerinin harekesi tenvinli olmaz.
Örnek: bir ev – بيتٌ ; (belirli) ev – البيتٌ

3. Zamirler (bitişik ve ayrı zamirler)
   Örnek: O – هو ; Sen – أنت ; Senin / sana – …ــك
4. İsm-i işaretler (işaret isimleri)
   Örnek: Bu – هذا ; O – تلك ; Orada / şurada – هناك
5. İsm-i mevsuller (bağlantı isimleri)
   Örnek: …ki o – الذي ; ki o şey – ما ; ki o kimse – من
6. Marife isme muzaf olan isimler (belirli isimle isim tamlaması yapan isimler)
   Örnek: Evin kapısı – باب البيت ; Senin okulun – مدرستك

Belirsiz bir nesneyi işaret eden, başına harf-i tarif (el takısı / belirlilik takısı) almamış veya diğer marife isim kategorilerinden hiçbirine girmeyen isimlerdir.

Örnek: (belirsiz bir) adam – رجلٌ ; (belirsiz bir) ev – بيتٌ

Türkçede belirsizlik ifadesi anlatan bir takı yoktur. Ancak kelimenin belirsiz olduğunu ifade etmek için bazen “bir…” kelimesini kullanırız.

Örnek cümleler:
(Nekra) Adamın biri (bir adam) geldi – أتى رجلٌ
(Marife) Adam geldi – أتى الرجلُ

(Nekra) Bir arabaya bindim. – ركبت سيارةً
(Marife) Arabaya bindim. – ركبت السيارةَ

(Nekra) Onu bir ağacın yanında gördüm. – رأيته جنب شجرةٍ
(Marife) Onu ağacın yanında gördüm. – رأيته جنب الشجرةِ

Efal-u Mukarebe – أفعال المقاربة

Efal-u mukarebe, Hususî manaları bulunan yardımcı fiillerdir. Mübteda ve haberin başına gelerek, nakıs fiiller gibi isim cümlesinin mübtedasını ismi, isim cümlesinin haberini ise haberi yaparlar; ismini ref, haberini nasb ederler. Efal-u mukarebenin haberleri daima muzari fiil ile başlar.

Örnek:

Binanın yapımı tamamlanmak üzere.                         كاد المنزلُ يتِمُّ بِناؤُه.

Umulur ki Allah size merhamet eder.                         عسى الله أن يرحمكم

Mühendis arabayı tamir etmeye başladı.      شرع المهندس يُصلِح السيارةَ.

Bu fiillere (كاد) ve benzerleri de denir. Üç kısma ayrılır:

En çok kullanılan mukarebe fiilleri şunlardır:

كاد          كرب            أوشك

Bu fiiller, -e yazdı, az kalsın…, neredeyse…, -mek üzere(ydi) gibi manalara gelir.

Örnek:

Çocuk düşeyazdı. (düşecekti ama düşmedi)                                                      كاد الولدُ يسقطُ

Polis, hırsızı neredeyse görecekti.                                                       يكادُِ الشرطيُّ يرى اللصَّ

Asker, kumandanını görür görmez, ona selam verdi.     لم يكد الجنديُّ يرى القائد حتى سلّم عليه

Kalbi, kederinden az kalsın eriyecekti.                                              كرب قلبُهُ مِن حزنه يذوبُ

Suçlu, öldürüle yazdı.                                                                                   يوشِكُ المُجرِمُ يُقْتلُ

Ümit bildiren fiiller şunlardır:

عسى             حرى              اخلولق

Ümit ifade eden filer, belki, umulur ki, herhalde, ola ki, -bilir gibi manalara gelir.

Bu fiilerin sadece mazileri kullanılır ve haberlerinin başındaki muzari fiillerin önlerinde أن bulunur.

Örnek:

Umulur ki Rabbiniz size merhamet eder.              عسى ربّكم أن يرحمَكُمْ

Her halde yağmur yağar.                                       حرى السماء أن تُمطِرَ

Umulur ki (belki) tembel çalışır.                         اِخْلَوْلَقَ الكسلانُ أنْ يجتَهِدَ

Başlama bildiren filler şunlardır:

جعل،     أخذ،     شرع،     بدأ،     ابتدأ،     اَنشأ،     قامَ،     عاد،     راح،     أقبل،     طفِق،     علق،     اِنبرى،     هَبَّ،     اِنطلق

Başlama bildiren fiiller , -meğe başladı, bazen de devam etti, sürdürdü manalarına gelir.

Başlama ifade ettiklerinden, daima mazileri kullanılır.

Örnek:

Çocuk ağlamaya başladı.                            أخذ الولدُ يبكي

Çiftçi ekini biçmeye başladı.        شرع الفلاحُ يَحْصُدُ الزَّرْعَ.

Mukarebe Fiillerinin Özellikleri

• Bu fiillerin içlerinden كاد daha çok kullanılır.
• كاد ‘nin mazi ve muzarisi kullanılmakla beraber, pratikte daha çok muzarisi kullanılır.
• كرب ‘nin sadece mazisi kullanılır. Ve bu fiil pratikte az kulanılır.
• أوشك ‘nin muzarisi mazisinden daha çok kulanılır.
• عسى ‘nıın sadece mazisi çekildiği için camiddir. Haberinin başındaki mazi fiil umumiyetle أن ile kullanılır.
• حرى ve اخلولق nın sadece mazileri kullanılır.haberlerinin başına mutlaka أن Bu iki fiil pratikte pek kullanılmaz.
• Başlama bildiren fiiller başlama ifade ettiklerinde sadece mazileri kullanılır.haberlerinin başındaki muzari fiilde mutlaka أن bulunmalıdır.

Arap alfabesi tamamen sessiz harflerden oluşur. Bu sessiz harfleri okumamızı sağlayan ses işaretlerine “hareke” denir. Yani Arapça harekeler, diğer dillerdeki sesli harflere karşılık gelir. Orjinal Arapça harekesizdir.

Arap dünyasında kullanılan tüm yazılı ve görsel ifadeler harekesiz olarak kullanılmaktadır. Arapçayı sonradan öğrenen kişilerin başlangıçta harekesiz metinleri okumaları imkansızdır. Bu yüzden ilk etapda Arapça harekeler metin okumalarında zaruret halini alır. Ancak zaman içerisinde Arap Gramerini oluşturan Sarf ve Nahiv bilgisine aşina oldukça ve Arapça dil bilgisi kurallarını öğrenmeye başladıkça harekesiz metinler de okunabilir. 

Harekeler

Harfleri okumamıza yarayan işaretlere denir. Alfabe, Türkçedeki sessiz harflere karşılık gelirken; harekeler ise sesli harflere karşılık gelir. 3 hareke vardır: fetha yani üstün; kesra yani esre; damme yani ötre.

Harflerin üzerine, sağdan sola eğik olarak yazılır. e, a sesi verir. Aşağıdaki kelimelerdeki harekesi üstündür.

Harflerin altına, sağdan sola eğik olarak yazılır. ı, i sesi verir. Aşağıdaki kelimelerin orta harekesi kesradır.

Harflerin üzerine, küçücük bir vav şeklinde yazılır. u, ü sesi verir. Aşağıdaki kelimelerin ilk harekesi dammedir.

Üzerinde bulunduğu harfi, kendinden önceki harf ile bağlayan, küçük daire şeklindeki işarettir. Aşağıdaki kelimelerin son harflerinin harekesi cezmdir.

Üzerinde bulunduğu harfi iki kere okutan ve önceki harfe bağlayan işarettir. Sağdan sola doğru yazılır. Aşağıdaki kelimelerin son harfleri şeddelidir.

İsimlerin sonunda bulunan ve “n” sesiyle kelimeyi bitiren çift harekelerdir. Tenvin üç tanedir.

İki üstün demektir. Kelimeyi “-en, -an” sesiyle bitirir. Eğer isim, yuvarlak te  (ة) veya hemze   ile bitmezse, iki üstün( ا ) ile birlikte yazılır. Şimdi iki üstün ile ilgili örnekleri inceleyelim:

İki esre demektir. Kelimeyi “-in, -ın” sesiyle bitirir. Şimdi de iki esre ile ilgili örnekleri inceleyelim:

İki ötre demektir. Kelimeyi “-un, -ün” sesiyle bitirir. Şimdi de ötre ile ilgili örnekleri inceleyelim:

Med yani uzatma harfleri üç tanedir. Elif, vav ve ye. Bu harflere aynı zamanda illet harfleri de denir. Arapçada bazı durumlarda kelime içindeki harfler uzatılarak okunur. Bunun için gerekli olan şartlar vardır: Med harfinin uzatarak okutabilmesi için harekesiz gelmesi şarttır. Ayrıca eliften önceki harfin üstün; “vav”dan önceki harfin ötre; “ye”den önceki harfin de kesre olması gerekir.

“elif” med harfine ait örnekler

“vav” med harfine ait örnekler:

“ye” med harfine ait örnekler:

Med harfleri olan elif, vav ve ye’den başka, elif gibi uzatan ve elif gibi görev yapan bir de elif-i maksure dediğimiz, kelimenin sonunda “ye” şeklinde görülen bir elif vardır. Bu “ye” harfinin elif-i maksure adını alması için kelime sonunda olması ve fetha ile harekeli harften sonra sakin olarak gelmesi gerekir.

كُبْرَى ، سَلْمَى ، طُوبَى  kelimelerinde olduğu gibi. Bu kelimelerin son harfi, kendinden sonra elif varmış gibi uzatılır.

İsmi Alet veya araç-gereç isimleri Arapçada fiilden türer ve ait olduğu fiili gerçekleştirmekte kullanılan bir araca veya alete delalet ederler.

Müteaddi (geçişli) ve sülasi (üç harfli) fiillerin başına genellikle kesralı mim getirilerek türetilirler.

1. Sülasî mücerred fiillere mahsustur
2. Müteaddî fiillerden türerler
3. Semaîdirler

مِفْعَلٌ          مِفْعالٌ          مِفْعَلَةٌ

Minber        مِنْبَرٌ    –       Kaldırmak, yükseltmek   نَبَرَ

Eğe, törpü  مِبْرَدٌ    –      Törpüledi                            بَرَدَ

Yular           مِوْقدٌ    –      Yularından çekti                قادَ

Anahtar        مِفْتاحٌ   –      Açtı     فَتَحَ

Diş fırçası  مِسْواك   –      Ovdu  ساكَ

Terazi           مِيزانٌ    –     Tarttı  وَزَنَ

Kaşık         مِلْعَقةٌ     –    Yaladı           لَعِقَ

Süpürge    مِكْنَسَةٌ    –    Süpürdü        كَنَسَ

Cetvel     مِسْطَرَة    –    Çizgi çizmek  سَطَرَ

مُفْعُل ، فَعَّالة

Elek          مُنْخُل     –      elemek          نَخَلَ

Buzdolabı  ثَلاَّجَةٌ       –       karlı oldu   ثَلجَ

Şofben      سَخّاَنَةٌ        –      ısıttı          سَخَنَ

İsmi Alet sınıfına giren isimler her ne kadar yukarıda saydığımız kalıplarda türetilseler de semaî olarak kabul edilmişlerdir. Yani her fiil alınıp da bu kalıplara sokularak alet ismi elde edilmiş olmaz. Sözlüklerden, duyarak ve kullanarak öğrenilir.

Ayrıca yine İsmi Alet sınıfında değerlendirilen “kap isimleri” de diyebileceğimiz ismi viâ’ (اسم الوعاء) vardır. Bu isimler fiillerden değil isimlerden türerler.

Örnek:

Süt kabı           مِحْلَبٌ    –     Süt     حَلَبٌ

İğnelik  مِئْبَرٌ  (مِئْبَرَةٌ)    –    İğne     إبْرَةٌ

Bedel Mubayin – البدل المباين

Bedel mubayin bazı kitaplarda bedel idrab ve bedel galat ve’n-nisyan olarak iki başlık altında incelenir. Aslında her iki durumdada yapılan şey aynıdır. Bir sözde unutma veya hata gibi bir sebepten dolayı yanlışlıkla veya eksik söylenen bir kelimenin peşinden tamamlayıcı kelimenin veya asıl kelimenin kullanıldığı bedel türüdür. Bedel mubayin daha ziyade konuşurken kullanılan bir bedel türüdür. Zira yazıda kastedilen kelime hatalı bile olsa silinip düzeltilebilir.

Örnek:

أَكَلْتُ الْجُبْنَ اللَّحْمَ (e’keltu’l-cubne’l-lahme) – Peynir yedim, et (peynir demişim et demek istedim)

رَأَيْتُ خَالِدًا رَجَبًا (rae’ytu khaliden raceben) – Halid’i gördüm, Receb’i (Halid demişim, Recep demek istedim)

Diğer bedel çeşitleri şunlardır:

1. Bedel Mutabık
2. Bedel Mubayin
3. Bedel İştimal

Tüm detaylarıyla Arapçada Bedel konusu için tıklayın  

Efal-u Reca (أفعال الرجاء)

Reca yani ümit bildiren fiiller şunlardır:

عسى             حرى              اخلولق

Efal-u Reca, belki, umulur ki, herhalde, ola ki, -bilir gibi manalara gelir.

Bu fiilerin sadece mazileri kullanılır ve haberlerinin başındaki muzari fiillerin önlerinde أن bulunur.

Örnek:

Umulur ki Rabbiniz size merhamet eder.              عسى ربّكم أن يرحمَكُمْ

Her halde yağmur yağar.                                       حرى السماء أن تُمطِرَ

Umulur ki (belki) tembel çalışır.                         اِخْلَوْلَقَ الكسلانُ أنْ يجتَهِدَ

Diğer mukarebe fiilleri şunlardır:

1. Efal-u Mukarebe (Yaklaşma Fiilleri)
2. Efal-u Reca (Ümit Bildiren Fiiller)
3. Efal-u Şuru (Başlama Fiilleri)

Mukarebe fiillerini daha detaylı incelemek için tıklayın >

Mukarebe Fiillerinin Özellikleri

• Bu fiillerin içlerinden كاد daha çok kullanılır.
• كاد ‘nin mazi ve muzarisi kullanılmakla beraber, pratikte daha çok muzarisi kullanılır.
• كرب ‘nin sadece mazisi kullanılır. Ve bu fiil pratikte az kulanılır.
• أوشك ‘nin muzarisi mazisinden daha çok kulanılır.
• عسى ‘nıın sadece mazisi çekildiği için camiddir. Haberinin başındaki mazi fiil umumiyetle أن ile kullanılır.
• حرى ve اخلولق nın sadece mazileri kullanılır.haberlerinin başına mutlaka أن Bu iki fiil pratikte pek kullanılmaz.
• Başlama bildiren fiiller başlama ifade ettiklerinde sadece mazileri kullanılır.haberlerinin başındaki muzari fiilde mutlaka أن bulunmalıdır.

Arapçada tek başlarına bir anlam ifade etmeyen fakat isimlerle ve fiillerle kullanılarak gerek isme gerekse birlikte kullanıldığı fiile ek anlamlar katabilen unsurlara harfi cer denir. Bir cer harfi ismin başında kullanılırsa o ismi mecrur yapar. Yani cer harfinden sonra gelen isim mecrur olur. Şimdi cer eden, mecrur yapan harf anlamında “cer harfi” adını alan bu unsurları tanımaya başlayalım:

1. Cer harfleri isimden önce gelirler ve başına geldikleri ismi cer ederler, yani mecrur yaparlar.

Örnek:

فِي المَدْرَسَةِ – Okulda

2. Cer harfleri lazım (geçişsiz) fiillerden sonra, o fiillerin mef’ul almasında yardımcı olmak için kullanılırlar.

Örnek:

آمَنْتُ بِاللهِ – Allah’a iman ettim.

3. Bazı Cer harfleri cümlede asli unsur olurken, bazıları ilave unsur olarak görev alabilir

Örnek:

كَتَبْتُ بِالقَلَمِ – Kalemle yazdım (asli unsur)

ضَرَبَ زَيْدٌ بِعَمْرٍ – Zeyd Amr’ı dövdü. (ilave – zaid unsur) Bu cümle ضرب زيد عمرا şeklinde de doğru olur.

4. İlave (zaid) olarak gelen Cer harflerinin bu şekilde kullanılmasının amacı pekiştirme, lafzı güzelleştirme, olaya tesir eden unsuru güçlendirme, şiirde vezin zarureti gibi amaçlardan biri olabilir.

5. Cer harfi aslında kendisinden önceki bir fiille kendisinden sonraki bir isim arasındaki alakayı, bağlantıyı kurar.

Örnek: كَتَبْتُ الرّسالَةَ بِالْقَلَمِ – Mektubu kalemle yazdım.

Bu cümlede yazmak eyleminin kalemle alakalı olduğu belirtilmektedir.

İsimden önce veya zamirden önce gelir. Şu amaçlarla kullanılır:

1. …de / …da anlamında yere veya zamana işaret eder.

Örnek:

هو يَعِيشُ باسطنبول – O İstanbul’ya yaşıyor. (Yer bildirimi)

أَتَيْتُ بِالليلِ – Gece geldim. (Zaman bildirimi)

2. … nedeniyle / …den dolayı anlamında sebebe işaret eder.

Örnek:

أفْرَحُ بِنَجَاحِك – Başarından dolayı seviniyorum.

3. … yardımıyla / … aracılığıyla anlamında faydalanmayı işaret eder.

Örnek:

كَتَبْتُها بِهذا القلمِ – Onu bu kalemle yazdım.

4. Bir fiili geçişli yapmak için kullanılır.

Örnek:

ذَهَبتُ بِهِ إلى الطبيب – Onu doktora götürdüm.

5. …e / … karşılığında anlamında değer anlatmak için kullanılır.

Örnek:

بِعْتُ هذه الدّرّاجَةَ بِسَبْعِينَ لِيرَة – Bu bisikleti yetmiş liraya (yetmiş lira karşılığında) sattım.

6. …i / …e anlamında irtibat kurmayı, yakın olmayı ifade eder.

Örnek:

مَرَرْتُ بِهِ – Ona uğradım

7. … e (yemin olsun) anlamında yemin ifadelerinde kullanılır.

Örnek:

بِالله – Allah’a yemin olsun ki..

İsimden önce veya zamirden önce gelir. Şu amaçlarla kullanılır:

1. …den / …dan anlamında eylemin başlangıç yeri veya zamınını belirtmek için kullanılır.

Örnek:

رَجَعْتُ مِنْ العَمَل – işten döndüm.

2. …den bazısı anlamında bir bütünün parçasını anlatmak için kullanılır.

Örnek:

نَجَحَ من يَدْرُسُ مِنْ الطُّلاَبِ – Öğrencilerden çalışanlar başardı.

3. …dan anlamında bir şeyin cinsini, türünü belirtmek için kullanılır.

Örnek:

بَاب مِنْ خَشَبٍ – Tahtadan bir kapı

4. … nedeniyle / …den dolayı anlamında sebebe işaret eder.

Örnek:

أذهب إلى قَرْيَتِي من كلَامِك – Lafından dolayı köyüme gidiyorum.

5. …de / …da anlamında zaman veya mekan belirlemek için kullanılır.

Örnek:

ماذا أصْلَحتَ مِنْ بَيتِك – Evinde ne tabir ettin?

6. …yerine anlamında bedel ifade etmek için kullanılır.

Örnek:

أَ تُرِيدُ رُؤيَةَ أَبِيك من أمِّك؟ – Annen yerine babanı mı görmek istiyorsun?

İsim veya zamirden önce gelir. Şu amaçlarla kullanılır:

1. …e / …a / …ye / …ya anlamlarında bir eylemin bitiş noktasını ifade etmek için kullanılır.

Örnek:

وَصَلْتْ عائشةُ إلى بَيْتِها – Ayşe evine vardı.

2. …beraber / … birlikte anlamında bir eylemin birlikte yapıldığını anlatmak için kullanılır.

Örnek:

قَرَأتُ هذا الكتاب إلى صَدِيقِي – Bu kitabı arkadaşımla beraber okudum.

3. …nca / …e göre anlamlarında kullanılır.

Örnek:

النزهة أَحَبُّ إلَيْهِ من الجلُوس – Ona göre gezmek, oturmaktan daha hoştur.

4. …e / …a anlamında bir şeyi bir şeye ait kılmak için kullanılır.

Örnek:

تَرَكتُ سَيَّارَتِي إلَيك – Arabamı sana bıraktım.

İsmin veya zamirin önüne gelebilir. Şu amaçlarla kullanılır:

1. …den / …dan (uzak) anlamında bir şeyden uzaklığı veya uzaklaşmayı ifade ederken kullanılır.

Örnek:

إبْتَعَدَ حَسَنٌ عَنْ الْبَيْتِ – Hasan evde uzaklaştı.

2. …ın / …in yerine anlamında bir şeyin yerini tutmayı anlatmak için kullanılır.

Örnek:

إذْهَبْ عَنهُ – Onun yerine (sen) git!

3. …e dair; …in hakkında anlamında maksadı anlatmak için kullanılır.

Örnek:

يَسْأَلُونَكَ عَنْ الرُّوحِ – Sana ruh hakkında sorarlar (İsra, 85)

 – alâ Cer harfi

İsmin veya zamirin önüne gelebilir. Şu amaçlarla kullanılır:

1. …in üstüne / üstünde anlamında fiziksel veya manevi anlamda yukarıda olmayı anlatmak için kullanılır.

Örnek:

الكِتَابُ عَلَى الطَّاوِلَةِ – Kitap masanın üzerindedir.

وَلَقَدْ فَضَّلْنَا بَعَضَ النَّبِيِّينَ عَلَى بَعْضٍ– Bazı nebileri (habercileri) bazısına tercih etmişizdir (üstün tutmuşuzdur)

2. …den dolayı / … için anlamında sebep bildirmek için kullanılır.

Örnek:

أضْحُكُ عَلَى نَظَرِهِ إلَيّ هكذا  – Bana öyle bakmasından dolayı (baktığı için) gülüyorum.

3. Ancak … / fakat … anlamında أَنَّ ile birlikte istisnai durum belirtmek için kullanılır.

Örnek:

يُمْكُنُكَ أن تَحْضُرَ الْحَفْلَةَ عَلَى أَنَّكَ سَوفَ تَرْجِعُ مُبَكِّرًا – Partiye katılabilirsin ancak erken döneceksin.

İsimden veya zamirden önce gelebilir. Şu amaçlarla kullanılır:

1. …e ait / …e için anlamında aidiyet, mülkiyet bildirmek maksadıyla kullanılır.

Örnek:

أَلْحَمْدُ لِلّهِ – Hamd Allah’a aittir (mahsustur)

هذه السيَّارةُ الجَدِيدَةُ لِرَجَبٍ – Bu yeni araba Receb’indir (Receb’e aittir)

2. … için / … sebebiyle anlamında sebep bildirmek için kullanılır.

Örnek:

حَضَرتُ هُنا لدَعْوَتِكُمْ – Buraya davetiniz sebebiyle geldim.

3. …e / …a anlamında zaman veya mekanda son hedefi bildirmek için kullanılır.

Örnek:

كُلٌّ يَجْرِي لِأَجَلٍ مُسَمَّى – Her biri bir süreye kadar akar (cereyan eder) (Rad, 2)

4. ne de … anlamında hayret ve şaşkınlık bildirmek için genelde zamirlerle birlikte kullanılır.

Örnek:

يا لَهُ مِنْ رَجُلٍ ظَرِفٍ – Ne de zarif adam!

İsimden veya zamirden önce gelebilir. Şu anlamlarda kullanılır:

1. …de / …da anlamında bir yerde veya zamanda bulunmayı ifade etmek için kullanılır.

Örnek:

رَأيْتُهُ في الصَّبَاحِ  / رَأَيْتُهُ فِي البَيْتِ  – Onu evde gördüm / Onu sabah gördüm.

2. … ile ilgili / … e hakkında anlamında bir şeyle alakalı olmayı anlatmak için kullanılır.

Örnek:

كُنْتُ أُفَكِّرُ في أُسْرَتِي – Ailemi (ailem hakkında, ailem ile ilgili) düşünüyordum.

Zamirlerle kullanılmaz. Sadece ismin öncesinde gelebilir. Şu anlamları katar:

1. … gibi anlamında benzerlik ifade etmek için kullanılır.

Örnek:

لِمَاذَا تَبْكِي كَوَلَدٍ؟ – Niçin çocuk gibi ağlıyorsun?

Zamirlerle kullanılmaz. Sadece isimlerden önce gelebilir. Şu anlamları katar:

1. …e kadar anlamında bir eylemin bitiş noktasını işaret etmek için kullanılır.

Örnek:

جَرَينَا حَتَّى المَدْرَسَةِ – Okula kadar koştuk.

Sadece nekra (belirsiz) isimden önce kullanılır. Şu anlamları katar:

1. Pek az … / pek çok … / nice … anlamlarında azlık çokluk ifade etmek için kullanılır

Örnek:

رُبَّ بَيْتٍ تَلَهَّبَ اليَوْمَ – Bugün nice (pek çok) ev(ler) yandı!

Sadece isimden önce gelir. Şu anlamlarda kullanılır:

1. …den beri anlamında zaman bildirmek için kullanılır.

Örnek:

مَا رَأَيْتُهُ مُنْذُ يَوْمَيْنِ – Onu iki gündür görmedim.

Sadece isimden önce gelir. Şu anlamlarda kullanılır:

1. Yemin ifadesi olarak kullanılır.

Örnek:

وَ للهِ – Allah’a yemin olsun ki (vallahi)

وَ السَّماءِ – Göğe and olsun ki

Lefifi makrun, yalnız ikinci ile dördüncü babdan gelir.

İkinci babdan gelenler فَعََى، يَفْعِى şeklinde olur. رَوَى، يَرْوِى gibi.

Dördüncü babdan gelenler فَعِىَ، يَفْعَى şeklinde olur. هَوِىَ، يَهْوَى gibi.

Lefifi makrunlar gerek şekil ve gerekse tasrif bakımından tamamıyla nakıs fiiller gibidir. Dolayısıyla ikinci babdan gelen lefifi makrun, ikinci babdan gelen nakıs gibi, dördüncü babdan gelen lefifi makrun da, dördüncü babdan gelen nakıs gibi çekilir.