Hz.
İLYÂS (A.S) 1

Hz.
İlyâs (a.s)’ın Kur’ân-ı Kerîm de Zikredilmesi: 1

Hz.
îlyâs (a.s)’ın soyu: 1

Hz.
İlyâs (a.s )’m Daveti: 1

Hz.
İlyâs (a.s)’ın Ölümü: 3

 

Hz. İLYÂS
(A.S)

 

“Şüphe yok ki,
İlyâs da (İsrail oğullarına) gönderilmiş peygamberlerdendi. (İlyâs,)
halkına:’Allah’a karşı gelmekten sakınmaz mısınız? Yaratanların en iyisi olan
(Allah) ‘ı bırakıp Ba7 (putuna) mı taparsınız?’ demişti. ” (Sajfât:
37/123-125)

 

Hz. İlyâs (a.s)’ın Kur’ân-ı Kerîm de Zikredilmesi:

 

Hz. İlyâs (a.s)’nı
ismi, Kur’ân-ı Kerîm’in; En’âm Suresinin bir yerinde ve Saffât Suresinin iki
yerinde olmak üzere toplam üç yerinde geçmektedir. İki yerde ‘Ilyâs’ ifadesi,
bir yerde ise ‘İlyâsîn’ ifadesi geçmektedir.[1]

Yüce Allah İlyâs’rn
ifadesi ile şöyle buyurmaktadır. “ilyâs ‘a (llyâsîn ‘e) selam olsun. [2]‘

İbn Kesîr, İlyâsin
ifadesi iie ilgili olarak şöyle der: “Arap­lar, bir çok isimlerin sonuna
‘nun’ harfini eklerler. Örneğin; İsmail’e İsmâîlin, İsrail’e İsrâîn, İlyâs’a
İlyâsîn derler.[3]

 

Hz. îlyâs (a.s)’ın soyu:

 

Soy alimleri, Hz.
İlyâs (a.s)’rn soyu ile ilgili olarak şöyle derler: İlyâs b. Yâsîn b. Fenhâs b.
el Ayzâr b. Hârûn.

Tarihçi İbn Cerir
et-Taberî, Tarih’inde, Hz. İlyâs (a.s)’m bu soy zincirini tercih edip
nakletmiştir.[4] Fakat bir çoklarıda, Hz.
İlyâs için başka bir soy zikretmişlerdir. Yalnız İbn Cerir’in tercih ettiği bu
soy silsilesi ile ilgili bazı ihtilaflar var­dır. Ancak bunların hepsi; Hz.
İlyâs (a.s)’ın, Hz. Harun’un zür-riyetinden oluşunda ve böylece soyunun Hz.
İbrahim (a.s)’a dayandığında ittifak etmişlerdir.

Hı. İlyâs (a.s),
kesinlikle İsrail oğulları peygamberlerindendir.[5]

 

Hz. İlyâs (a.s )’m Daveti:

 

Hz. îlyâs (a.s)’in
daveti, İbn Cerîr et-Taberî’nin, Ta-rih’inde, İbn İshâk’tan naklen özetle şöyle
geçmektedir:

“Hz. İlyâs (a.s),
İsrail oğullarını; putlara tapmaktan vaz­geçmeye ve yalnızca bir Allah’a ibadet
etmeye davet edince, onu dinlemeyip ondan uzaklaştılar. O da:

– ‘Allahım! İsrâü
oğulları, davetimi dinlemeyip benden kaçtılar. Senden yüz çevirip başka şeylere
taptılar. Onlara ver­diğin nimeti geri al’ dedi. Bunun üzerine Allah, ona:

  ‘Onlarm nzık işini, senin eline verdik. Bu
hususta söz senindir’ diye vahyetti. İlyâs:

 ‘Allahım! Onlara yağmur verme’ diye dua etti.
Bunun üzerine Allah, onlara, üç yıl boyunca bir damla yağmur yağ­dırmadı. Öyle
ki hayvanları ve ağaçları (susuzluktan) helak oldu. İnsanlar çok şiddetli bir
şekilde sıkıntıya düştüler…

Hz. İlyâs, onlara bu
bedduayı yapıp gözden kayboldu. Bu­lunduğu yere rızkı geliyordu. Bu nedenle
İsrail oğulları her­hangi bir evden ekmek kokusu duysalar, İlyâs buradadır
diyerek içeriye girip Hz. İlyâs’ı arıyorlardı. Fakat her defasında Hz. İlyâs’ı
bulamayınca, ev halkına kötü davranıyorlardı.

Bir defasında Hz.
İlyâs, İsrail oğullarından bir kadının e-vine sığınmıştı. Kadının, Elyesa’ b.
Ahtûb adında hastalıklı bir oğlu vardı. Kadın, Hz. îlyâs’ı saklayıp onun
durumunu İsrail oğullarına duyulmamıştı. Kadının bu iyiliği karşısında Hz.
İlyâs, kadının oğlunun iyileşmesi için dua etmişti. Allah’ta o-nun duasını
kabul edip çocuğu hastalıktan kurtardı. Bunun ü-zerine çocuk, Hz. İîyâs’a
inanıp tasdik etti ve ona bağlandı. Hz. İlyâs nereye gitse, onu da beraberinde
götürüyordu.

Hz. İlyâs yaşlanmıştı.
Elyesa’ ise genç bir delikanlı idi… Hz. İlyâs, İsrail oğullarına:

– ‘Putlara tapmaktan
vazgeçerseniz, bu sıkıntıyı sizden kaldırması için Allah’a dua ederim’ dedi.
Bunun üzerine İsrail oğullan, putları kaldırıp attılar. Hz. İlyâs’da, onlardan
sıkıntı­nın kalkması için Allah’a dua etti. Allah’ta onlardan sıkıntıyı
kaldırdı. Onlara bolca yağmur gönderdi. Bunun üzerine (ekin­leri ve ağaçlarının
tekrar yeşermesi sebebiyle) şehirleri can­landı. Fakat onlar, eski hallerinden
dönmediler ve hakk’a da yapışmadılar. Hz. İlyâs, onların bu durumunu görünce,
kendi canını alması için Allah’a dua etti. Cenab-ı Allah’ta, onun bu duasını
kabul edip onun canım aldı ve onun ruhunu, kendi ka­tma yükseltti. Bunun
akabinde Cenab-ı Allah, Hz. İlyâs’dan sonra Elyesa’yı İsrail oğullarına
Peygamber olarak gönder-di.[6]

İbn Kesîr de, Hz.
İlyâs’m daveti ile ilgili olarak şöyle der: “Hz. İlyâs, Şam’ın batı
tarafında bulunan Ba’lebek halkına Peygamber olarak gönderilmişti. Onlann, Ba’l
adım verdikleri bir putu vardı. Onlar bu puta tapıyorlardı. Kur’ân-ı Kerîm, on­ların
taptığı bu put ile ilgili olarak şöyle demektedir.

“(İlyâs,
Peygamber olarak gönderildiği kavmine:) ‘Allah ‘a karşı gelmekten sakınmaz
mısınız? Yaratanların en iyisi olan (Allah)’ı bırakıp putuna) mı taparsınız?
Sizin ve evvelki atalarınızın ilahı Allah’a (ibadeti terk ediyorsunuz? Öyle
mi?)’ demişti. (Saffât: 37/125-126)[7]

Bazı tarihçilerin
kaydettiğine göre; Hz. Süleyman (a.s)’dan sonra İsrail oğullarının ülkesi[8] M.O.
933’te ikiye bölündü:[9]

Biri, Hz. Süleyman’ın
sülalesinden gelen bir hükümdar ta­rafından yönetilirdi. Bu hükümdarların ilki,
Hz. Süleyman’ın oğlu Ruhbeâm’dır.

İkincisi ise, Hz.
Yûsuf un oğlu Efrâîm’in torunlarından bi­ri tarafından yönetilirdi. Onların ilk
hükümdarı ide, Curbeâm’dır.

İsrail oğulları
devleti, Hz. Süleyman’dan sonra hükümdar­lar ile ileri gelenler arasında devlet
yönetimiyle ilgili ihtilaflar çıkması ve aralarında küfür ile sapıklığın
yayılması sebebiyle dağıldı.

İsrail oğullarından
Ehâb adında bir hükümdar, (Sayda prensesi olan putperest) hanımının, kendi
kavminin (inancı olan) putperestliği İsrail oğulları içerisinde yaymasına göz
yumdu. Çünkü bu kadının kavmi, putlara tapıyordu. Böylece İsrail oğulları
içerisine putperestlik (tekrar) yayıldı. İsrail oğul­ları, Kur’ân-ı Kerîm’in de
bildirdiği Ba’l adında bir puta tapmaya başlamışlardı. Bunun üzerine Yüce
Allah, -davetini an­lattığımız- Hz. İlyâs’ı, onlara Peygamber olarak gönderdi.[10]

 

Hz. İlyâs (a.s)’ın Ölümü:

 

Hz. İlyâs (a.s)
ölünce,[11]
Cenab-ı Allah, İsrail oğullarını düzeltmesi ve doğru yola getirmesi için onlara
Elyesa’ adında bir Peygamber gönderdi. Bunun üzerine Elyesa’ (a.s), onları,
(tapmakta oldukları putları bırakıp) bir ve kahhar olan Allah’a ibadete davet
etti.[12]

 

Hz.
DÂVUD (A.S) 1

Hz.
Dâvud (a.s )’ın Kur’an da zikredilmesi 1

Hz.
Dâvud (a.s)’ın Soyu: 1

Hz.
Dâvud (a.s )’in İsrail oğulları Arasındaki Yeri: 1

Hz.
Dâvud (a.s)’m Risaleti ve Daveti: 4

Yüce
Allah’ın, Sadece Hz. Dâvud (a.s)’a Verdiği Özellikler: 5

Hz.
Dâvud (a.s)’a Karşı Yapılmış Büyük Bir Yalan: 5

Hz.
Dâvud (a.s)’ın Ölümü: 8

 

Hz. DÂVUD
(A.S)

 

“Gerçekten Biz,
bazı peygamberleri (diğerlerinden) üstün kıldık; Davud’a da Zebur’u gönderdik
” (İsrâ: 17/55)

 

Hz. Dâvud (a.s )’ın Kur’an da zikredilmesi

 

Hz. Dâvud (a.s )’ın
adı; Bakara, Nisa, Mâide, En’âm, İsrâ, Enbiyâ, Nemi, Sebe’, Sâd Surelerinde
olmak üzere Kur’ân-ı Kerîm’in toplam 16 yerinde geçmektedir.[1]

Hz. Dâvud (a.s),
İsrail oğulları peygamberlerinden olup Hz. Ya’kûb (a.s)’ın oğlu Yahûzâ’nm
soyundan gelmektedir.

Yüce Allah, Hz. Dâvud
(a.s)’a, hem peygamberlik hem de hükümdarlık verdi. Dünya ve ahiretin hayrını
birlikte verdi. Çünkü, Dâvud (a.s), oğlu Hz. Süleyman (a.s) gibi, hem Pey­gamber
ve hem de hükümdar idi. [2]

 

Hz. Dâvud (a.s)’ın Soyu:

 

Hz. Dâvud (a.s)’m soyu
şu şekildedir: Dâvud b. Işâ b. Uveyd. Yahûzâ b. Ya’kûb b. İshâk b. İbrahim
(a.s)[3]

Tevrat ve İncîl ehli,
Hz. Dâvud (a.s)’m soyunun, kendi ki­taplarında ayrıntılı bir şekilde geçtiğini
söylemektedirler. Yine bunlar, Hz. Dâvud (a.s)’m, Hz. Ya’kûb’un oğlu Yahûzâ’nm
soyundan geldiği konusunda tamamen görüş birliğine varmış­lardır.

Hz. Dâvud (a.s), Hz.
Mûsâ (a.s)’dan sonra kendilerine se­mavi kitap indirilen peygamberlerden
biridir. Çünkü Allah, ona, Zebur adlı ilahi kitabı vermiştir. Yüce Allah
bununla ilgili olarak şöyle buyurmuştur:

” Davud’a da
Zebur’u verdik.” [4]

 

Hz. Dâvud (a.s )’in İsrail oğulları Arasındaki
Yeri:

 

Hz. Mûsâ ile Hz.
Harun’un ölümünden sonra İsrail oğulla­rı peygamberlerinden Yûşa’ b. Nûn
denilen bir Peygamber, onların basma geçti. Bu Peygamber, onları, Mûsâ
peygamberin lisanı üzere Tevrat’ta onlara vaat etmiş olduğu Arzı Mukaddes
(Kutsal Şehir) denilen Filistin’e onları soktu. Ele geçirilen ar a-ziyi
aralarında bölüştürdü. Ölünceye kadar da onların işi erini yürüttü. O öldükten
sonra İsrail oğullarının işlerini, kendi içi e-rinden 356 yıl müddetle
“kadılar” üstlendi. Bu ara döneme, “Kadılar Dönemi”
denilir.

Bu ara dönemde İsrail
oğullarının üzerine zayıflık ve gü ç-süzlük çöktü. İçlerinde masiyetler ve
kötülükler yayıldı. Şeriatı zayi ettiler. Saflarına putçuluk girdi. Bundan
dolayı d a Yüce Allah, onların üzerine, kendilerine yakın toplulukları musallat
etti. Bu sebeple de Amâlika, Aramiler, Filistinliler ve daha bir çok toplulukla
savaştılar. Bu düşmanlarına karşı yaptıkları savaşlann çoğunu kazanamayıp
yenildiler.

İbn Cerîr et-Taberi,
“Tarihlinde derki: “Sonra İsrail oğul­larının işleri karıştı.
Aralarında günahlar ve hatalar çoğaldı.

Peygamberlerden
öldürebildiklerini öldürdüler. Bunun üzerine Allah, onlara gönderdiği peygamberlerin
yerine; onlara zulmeden ve kanlarını döken zorba hükümdarlar musallat etti.
Yine onlara, bunlardan başka düşmanlar da musallat etti. Düşmanlarından biriyle
dövüştüklerinde, yanlarında bir ‘Misak-ı Tabut’ bulunurdu. Ehli kitap, bu
sandığı, ‘Anlaşma Sandığı’ (Ahd-ı Tabut) diye adlandırmıştı. Bu sandığın içe
ri-sinde, Tevrat’ın yazılı olduğu levhalar ile Hz. Mûsâ (a.s)’ın asası
bulunmaktaydı. Nitekim şu ayeti kerime, buna işaret etmektedir:

“Peygamberleri,
onlara: ‘Tâlût’un hükümdarlığının ala­meti, Tabut’un size geri gelmesidir. Onun
içinde, Rabbinizden size bir ferahlık ve sükunet, meleklerin taşıdığı, Mûsâ ile
Hâ-rûn ailesinin bıraktıklarından bir miktar bakiyye vardır. ” (Ba­kara:
2/248)

İsrail oğullan, bu
sandığın bereketi ile savaş kazanmayı umuyorlardı. Gazze ve Askalanlılarla
yaptıkları bir savaşta, yenildiler. Bunun üzerine düşmanları, sandığı İsrail
oğullarının ellerinden aldılar. Bu olay üzerine İsrail oğullarının hükümd a-n,
(sandığı kaybetmenin verdiği) üzüntüden öldü. İsrail oğullar, çobansız koyun
sürüsü gibi ortada kaldılar. Nihayet Allah, onlara, peygamberlerden
“Şamuyel” denilen bir peygamberi gönderdi. Kitap ehli, buna, “Samueî”
demektedir…İsrail oğulları, bu peygamberden, düşmanlarına karşı savaşmak için
ke n-di içlerinden birisini başlarına bir hükümdar tayin etmesini istediler.[5]

Yüce Allah, İsrail
oğullarının işlerini Kur’ân-ı Kerîm’de bize şöyle anlatmaktadır:

“Mûsâ ‘dan sonra,
İsrail oğullarından ileri gelen kimseleri görmedin mi? Ne yaptılar! Kendilerine
gönderilmiş bir pey­gambere:  ‘Bize bir
hükümdar gönder ki, başımıza geçsin de

Allah yolunda
savaşalım’ dediler. (Peygamber, onlara:) ‘Size savaş yazılır da ya
savaşmazsanız!’ dedi. (Onlarda:) ‘Yurtla­rımızdan çıkarılmış, çocuklarımızdan
uzaklaştırılmış olduğu­muz halde neden savaşmayalım?’ dediler. Üzerlerine savaş
yazılınca, içlerinden pek azı hariç geri dönüp kaçtılar. Al-lahzalimleri iyi
bilir. [6]

Peygamberleri,
Allah’tan gelen bir vahiy ile, onların üze­rine, Tâlût’u hükümdar yaptı.
Tâlût’u, onların üzerine hüküm­dar yapmasının sebebi, Tâlût’un güçlü bedeni ile
bilgiye sahip olmasından dolayı idi. Fakat İsrail oğulları, Tâlût’un hüküm­dar
olarak üzerlerine atanmasını kabul etmeyip peygamberlerine:

“Biz hükümdarlığa
daha layık olduğumuz halde, kendisine servet ve zenginlik yönünden geniş
imkanlar verilmemişken, o, bize nasıl hükümdar olur?’ dediler, (peygamberleri
de, onla­ra:) ‘Allah, onu, sizin üzerinize seçti. Bilgi ve beden yönünden ona,
sizden daha çok üstünlük verdi. Allah, mülkünü dilediğine verir, Allah, her
şeyi kuşatır ve her şeyi bilendir’ dedi.[7]

Tâlût, İsrail oğulları
üzerine hükümdar olunca, Allah, İsra­il oğullarının elinden çıkmış bulunan
sandığı ona geri vermek suretiyle onu desteklemiştir…

Tâlût, güçlü ve
kuvvetli bir ordu kurup düşmanları ile savaşmak için yola çıktı. Yolda
giderken, önlerine bir nehir çıktı. Zor çöl yolculuğundan ötürü ordusu son
derece susadığından onları imtihan etmek istedi. Bunun için ilk önce, bu
nehirden, susuzluklarını gidermek için yalnızca bir yudum su içenin dışında su
içmelerini yasakladı. Bu, Tâlût’un, ordusunun dayanıklılığını ve irade
güçlerini ölçmek için yaptığı bir imtihan ve deneme idi. Yüce Allah, bu konu
ile ilgili olarak şöyle buyurmaktadır:

“Tâlût askerlerle
beraber (cihad için bulunduğu memle­ketten) ayrılınca: ‘Biliniz ki, Allah sizi
bir ırmakla imtihan e-decek. Kim ondan içerse benden değildir. Ancak eliyle bir
avuç içen hariç, kim ondan hiç tatmazsa, bendendir’ dedi. İçle­rinden pek azı
hariç hepsi ırmaktan içtiler.[8]

Bu olay üzerine Tâlût
ile birlikte sadece 319 kişi kaldı.

Süddi’nin ifadesine göre;
askerlerin toplam sayısı 80.000 kişi idi. Bu kimseler, zayıf iradeli kimseler
olmalarında dolayı geri döndüler. Çünkü Tâlût, onlarla birlikte düşmana karşı
sa­vaşmak istemedi. Putperest Filistinlilere karşı savaşmak için emrine uyan bu
bir avuç insanı yeterli buldu. Düşman ordusu­nun komutanı, Câlût denilen
insanları korkutan şiddetli zorba bir kimse idi. İsrail oğulları ondan korkup:

“Bugün bizim
Câlût’a ve askerlerine karşı koyacak bir hiçbir gücümüz yoktur’ dediler.
Kendilerinin, sonunda Al-lah’m huzuruna varacaklarını bilenler, kendi
aralarında: ‘Nice az kişiler vardır ki, sayıca kendilerinden çok olan
topluluklara Allah ‘in izniyle galip gelmiştir. Allah, sabredenlerle beraber­dir’
dediler.[9]

Câlût, (ilk önce)
karşılıklı dövüşmek istiyordu. Karşısına, Hz. Ya’kûb’un oğlu Yahûzâ’nın
soyundan gelen Dâvud adında küçük bir genç çıktı. Yalnız onun gibi yaşça küçük
birisinin, savaş meydanına çıkması hiç hesapta yoktu. Çocuğu karşısın­da
görünce, onu çok küçümseyerek:

– ‘Geri dön. Çünkü
seni öldürmeye acıyorum’ dedi. Dâvud’da, ona:

‘Fakat ben seni
öldürmek istiyorum’ dedi…

Bunun üzerine ikisi
arasında karşılıklı savaş meydana ge­lip Dâvud, Câlût’u öldürdü. Câlût’un
ordusu, çok kötü bir şekilde yenildi. Böylece Dâvud (a.s), tam bir zafer
kazandı. Yü­ce Allah bununla ilgili olarak şöyle buyurmaktadır:

“Allah’ın izniyle
Câlût’un ordusunu yendiler. Dâvud, Câlût’u öldürdü. Allah, Davud’a, hükümdarlık
ve hikmet (pey­gamberlik) verdi. Dilediği ilimlerden ona öğretti… [10]

Bu zamandan itibaren
Dâvud (a.s)’m adı, İsrail oğulları arasında yayıldı. Allah, İsrail oğullarını,
önceki perişanlık ve zilletten kurtardı. Onun önderliğinde bir çok zaferler
kazandı­lar ve üstünlükler elde ettiler,

İsrail oğulları,
Tâlût’un Ölümünden sonra toplanıp hüküm­dar olması hakkında bu genç delikanlıya
biat ettiler. Böylece daha yaşı, 30 bile değilken onlara hükümdar oldu… Halk
ara­sında adaletle hüküm verir, hepsine eşit davranır, Tevrat’ın hükümlerini
aynen uygulardı. Nihayet Yüce Allah, ona, vahiy yoluyla dört semavi kitaptan
biri olan Zebur’u indirdi. [11]

 

Hz. Dâvud (a.s)’m Risaleti ve Daveti:

 

Hz. Dâvud (a.s) 40
ulaşınca, Yüce Allah, ona, hem hü­kümdarlık ve hem de peygamberlik verdi…
Onu, İsrail oğulla­rına Peygamber olarak gönderdi. İçerisinde öğütler,
ibretler, incelikler ve zikirler bulunan Zebur’u ona indirdi. Ayrıca ona,
hikmet (peygamberlik) ve (hakkı batıldan) ayırt edici söz söy­leme kabiliyeti
verdi.

Hz. Dâvud (a.s)’in
sesi çok güzeldi. Güzel kaside ve ilahi­ler okurdu. Güzel sesi, (insanlar
arasında) örnek olarak anlatı­lır oldu. Bundan dolayı (güzel sesli kimselere):
“Davud’un mizmar (kaval)lartndan bir mizmar verildi.” denilir.

Ebu Mûsâ el-
Eş’ari’nin sesi de güzeldi. Bir gün Kur’an okurken, Resulullah (s.a.v) onun
sesini işitip durdu. Onun Kur’an okuyuşunu dinledi. Güzel sesi ve harika Kur’an
okuyuşu hoşuna gitti. Ona:

–  ‘Sana Dâvud ailesinin nıizmarlanndan bir
mizmar veril­di’ buyurdu. Ebu Mûsâ:

–  ‘Ey Allah’ın Rasulü! Kur’an okuyuşumu
dinliyor muy­dun?’ diye sordu. Resulullah (s.a.v.)’de:

–  ‘Evet’ diye cevap verdi. Ebu Mûsâ:

–  ‘Beni dinlediğinizi bilseydim, Sizin için
sesimi daha da güzelleştirirdim’ dedi.[12]

Hz. Dâvud (a.s)
Zebur’u okuduğunda, uçan kuşlar; en ya­kın yere konar, onu dinler, sözlerini
onunla birlikte tekrar e-derlermiş. Hatta dağlar bile sabah akşam onun okuyuşuna
eşlik edermiş.Kulakların bir benzerini daha duymadığı bir sesle Ze­bur’u
okurmuş.Cinler, insanlar ve kuşlar onun sesini duymak için etrafına
toplanırlarmış. Hatta bunlardan bazısı, (onu) din­leyeceğim diye beklerken
acından ölürmüş.[13]

Hz. Dâvud (a.s ), o
tatlı güzel sesiyle Allah’ı teşbih ve hamd eder, içerisinde Yüce Allah’ın sözü
olan Zebur’u okuyup dağlar ve kuşlarda onunla birlikte (Allah’ı) teşbih
e-derlerdi.Yüce Allah bu konuda şöyle buyurmuştur:

“Doğrusu Biz,
sabah akşam Dâvud’la birlikte teşbih eden dağları ve toplu halde huşları, onun
emri altına vermiştik.[14]

Yine Yüce Allah
konuyla ilgili olarak şöyle buyurmakta­dır:

“And olsun ki
Davud’a tarafımızdan bir üstünlük verdik. ‘ey dağlar ve kuşlar! Onunla birlikte
teşbih edin dedik. ‘Ona, demiri de yumuşattık.[15]

Hz. Dâvud (a.s,)
Zebur’u; acıklı ve süratli bir şekilde okumasına rağmen (okuduğu cümlelerin
anlamlarını) düşünüp taşınır, bir terennüm ve nağmeli bir sesle okurdu. Okurken
huşuyu da ihmal etmezdi. Bu husus hadisi şerifte şöyle geç­mektedir:

“(Zebur’u)
okumak, Davud’a kolaylaştırıldı. Hayvanının eyerlenmesini emrederdi de hayvanı
eyerleninceye kadar ken­disi Zebur’u okumuş olurdu. Elinin kazancından başka
bir şey deyemezdi.[16]

Hz. Dâvud (a.s); bu
büyüklüğüne, hükümdarlığına ve üs­tün makamına rağmen Yüce Allah’a çokça ibadet
ederdi.

Hz. Dâvud (a.s),
geceleri ibadet eder, gündüzleri oruç tu­tar, Gününün büyük bir bölümünü
mescidde veya namazga­hında geçirirdi. Çünkü Hz. Dâvud (a.s), ibadet, taat,
salih a-meller hususunda bitmek tükenmek bilmeyen bir güce sahipti. Yüce Allah
bununla ilgili olarak şöyle buyurmaktadır:

“(Ey Muhammedi)
Kulumuz ve o kuvvet sahibi Davud’u hatırla. Çünkü o, Allah ‘a yönelendi.[17]

Abdullah ibn Abbas
derki: “(Ayette geçen ‘eyd’ kelimesi, ‘taatte ve ibadette güçlü olmak’ (anlamını
ifade eder).”

Buhârî ile Müslim’in
Sahîh’lerinde konu ile ilgili şöyle bir hadis geçmektedir:

“Allah’ın en çok
sevdiği namaz, Davud’un namazıdır. Al­lah’ın en çok sevdiği oruç, Davud’un
orucudur. O, gecenin yansında yatar, üçte birinde (kalkıp) ibadet ederdi.
Altıda bi­rinde uyurdu. Bir gün oruç tutar ve bir gün oruç tutmazdı. Düşmanla
karşılaştığında da kaçmazdı.[18]

 

Yüce Allah’ın, Sadece Hz. Dâvud (a.s)’a Verdiği
Özellikler:

 

1.  Dağların, sabah akşam Hz. Dâvud ile birlikte teşbih
etmeye amade kılınması,

“Doğrusu Biz,
sabah akşam Dâvud’la birlikte teşbih eden dağlan, onun emri altına vermiştik. [19]

2.  Zebur’u okurken, onunla birlikte kuşların da ona eşlik
etmesi.

“Kuşları da (onun
emri altına vermiştik) Hepsi de ona yo-nelmekteydi.[20]

3. Hz.
Davud’a, kuş dilinin öğretilmesi. “Bize, kuş dili öğretildi. [21]

4. Demiri,
elinde hamur gîbi yumuşatması. “Davud’a, demiri yumuşattık.[22]

5. Yüce
Allah’ın, Hz. Davud’a, savaş tehlikesine karşı zırh yapma sanatım öğretmesi.

“Davud’a, savaş
sıkıntılarınızdan sîzi koruması için zırh

yapmayı öğrettik.[23]

6. Yüce
Allah’ın, Hz. Davud’un hükümdarlığını güçlendi­rip düşmanlarına karşı onu
muzaffer ve kavmine karşı ise, heybetli kılması.

“Davud’un
hükümdarlığım güçlendirdik. [24]

7. Yüce
Allah’ın, Hz. Dâvud (a.s)’a; hikmet (peygamber­lik) ve (hakkı batıldan) ayırt
edici söz söyleme kabiliyeti ver­mesi

“Davud’a, hikmet
(peygamberlik) ve (hakkı batıldan) ayırt edici söz söyleme kabiliyeti verdik. [25]

 

Hz. Dâvud (a.s)’a Karşı Yapılmış Büyük Bir Yalan:

 

Bazı tefsirciler,
senedi sağlam olmayan ve inanılması da caiz olmayan Ehli kitaptan gelene
dayanarak bir kısım İsrâili rivayetleri tefsir kitaplarında nakletmekle çok
çirkin bir hata işlemişlerdir. Çünkü bu rivayetler, hem Ehli kitabın
saçmalık-lanndandı. Hem de ‘Peygamberlerin Masuiyeti’ (Günahsız­lığı)
konusundaki Müslümanların akidesine ters düşmektedir.

İşte araya bu batıl
hikayelerden birisi de, Hz. Dâvud (a.s)’ın, ordu komutanının hanımına aşık
olması meselesidir. Hikayenin özeti şu şekildedir:

“Dâvud, evinin
damında gezinirken, banyo yapan bir ka­dın görüp (aşık olup) şaşkınlıktan
düşecek olmuş. Bu kadın, askeri komutanlarından ‘Uriya’ adında bir komutanının
hanımı idi. Ondan kurtulup hammıyla evlenmek istedi. Bu sebeple adamın eline
bayrağı vermiş ve (ordunun) başına geçirip onu savaşa göndermiş. Askerlerine
de, düşmanla karşılaştıkları sı­rada onu ön safta yalnız bırakıp ondan geride
kalmalarını öğütlemiş. Bu vesileyle adam, öldürülmüş. Dâvud’da aşık olduğu bu
kadınla evlenmiş.[26]

Ehli kitap, Davud’un,
kadının kocasının yokluğunda ka­dınla zina ettiğini, sonra da o adamdan kurtul(up
aşığına kavuş)mak için böyle bir hileye başvurduğunu ve Süleyman’ın da aşık
olduğu bu kadından doğduğunu iddia etmişlerdir.[27]

Bu yüce peygambere
karşı daha bir çok saçma sapan yalan ve iftiralar ortaya atmışlardır. İşte bu
hikaye de, Hz. Davud’a karşı uydurulmuş bir hikayedir…

Ehli kitabın
kitaplarını okuyan kimseler, o kitapların içeri­sinde, peygamberlerin, büyük
günah işlediklerine ilişkin bir çok mesele bulur. Onlar, bu hikayeleri, kendi
işledikleri suçları ve büyük günahları temize çıkarmak için uydurmuşlardır.

İbn Kesîr derki:
“Tefsirciİerin bir çoğu, bu hususta bir çok hikayeler ve haberler
anlatmışlardır. Bunların çoğu da, İsrâiliyyattır. Bir kısmı da, tereddütsüz
uydurma ve yalandır.

Beyzavî’de derki:
“Hz. Davud’un, Uriya’yı ordunun başı­na geçirip birkaç kez savaşa
göndererek öldürttüğü ve böylece hanımıyla evlendiğinin söylenilmesi, kupkuru
bir iftiradır. İşte bundan dolayıdır ki, Hz. Ali: ‘Kim kıssacıların, Hz. Dâvud
hakkında rivayet ettiklerini anlatırsa, ona, yüz altmış sopa vururum’ demiştir.[28]

Bu iftira ve yalan,
bir Peygamber hakkında olduğu için a-ğıriaştırılmış bir iftira cezası (haddi
kazif) dır. Fakat Kur’ân-ı Kerîm’in anlattığı kıssanın içinde; Hz. Dâvud
(a.s)’ın masu-miyetliğini zedeleyen ve Ehli kitabın anlattığı iftira ve yalan
ile ilgili herhangi bir bilgi asla yoktur.

Ne yazık ki bazı
tefsirciler, bu İsrâiliyyat haberleri tahkik ve tespit etmeden (tefsirlerine)
almışlardır…

Bazı insanların
hakkında hataya düştükleri ayeti kerimeleri alıp araştırmacı tefsircilerin
anlattıkları bir şekilde bu ayetlerin anlamlarını açıklayacağız.

Yüce Allah, Sâd
Sûresinde bu konu ile ilgili olarak şöyle buyurmaktadır:

“(Ey Muhammedi)
Sana davacıların haberi ulaştı mı? Mabedin duvarına tırmanıp Davud’un yanına
girmişlerdi de Dâvud onlardan ürkmüştü. (Onlar:) ‘Korkma. Biz birimizin
diğerine haksızlık ettiği iki hasım davacıyız. Aramızda adaletle hükmet,
haksızlık etme. Bizi, doğru yolun ortasına götür’ dedi­ler. (İçlerinden biri:)
‘Bu kardeşimin doksan dokuz koyunu var. Benimse, bir tek koyunum var. Böyle
iken onu da bana ver deyip tartışmada beni yendi’ dedi. Dâvud: ‘And olsun ki,
senin koyununu kendi koyunlarına katmak istemekle sana haksızlıkta bulunmuştur.
Doğrusu ortakçıların çoğu, birbirlerinin hakla­rını gasp ederler. Yalnız iman
edip de iyi işler yapanlar müs­tesna. Bunlar da, ne kadar az!’ dedi. Dâvud,
kendisini denedi­ğimizi sandı da Rabbine mağfiret dileyerek eğilip secdeye ka­pandı,
tevbe edip Allah’a yöneldi.[29]

Araştırmacı
tefsircilerin kaydettiğine göre, olayın detayı şu şekildedir: Hz. Dâvud (a.s),
yaptığı işleri günlere ayırmıştı; bir gününü ibadete, bir gününü (insanlar
arasında meydana gelen problemler hakkında) hüküm vermeye, bir gününü vaaz ve
irşada, bir gününü de kendisine ayırmıştı…

Halvet gününde,
melekler, insan şeklinde odasının duvarı­nı tırmanıp onun yanma girmişlerdi. (O
gün) kapıda bir bekçi durup onun yanına girmek isteyenleri engellerdi. (İşte
böyle bir günde) Hz. Dâvud (a.s), ansızın Önünde bazı insanlar gö­rünce
onlardan ürkmüştü. Onlar ise, ona:

“Korkma. Biz,
aramızda bir dava olan kimseleriz. ‘Birimiz diğerine haksızlık etti. Aramızda
adaletle hükmet, haksızlık etme.’ (Sâd: 38/22) Yani hüküm verirken, haksızlık
etme ve zulmetme. ‘Bizi, doğru yolun ortasına götür’ (Sâd: 38/22) Ya­ni hakkın
kendisine ki o da, adalettir. (İçlerinden biri:) ‘Bu kardeşimin doksan dokuz
koyunu var.’ (Sâd: 38/23) Bu da, dişi koyundur. Burada dişi koyun sözü,
kadından kinayedir. Çünkü onun yanında 99 kadın vardı. Benimse, bir tek koyu­num
var. Böyle iken onu da bana ver deyip tartışmada beni yendi’ dedi. (Sâd: 38/23)
yani münakaşada bana üstün geldi. Bunun üzerine Dâvud ona şöyle cevap verdi:
‘And olsun ki, senin koyununu kendi koyunlarına katmak istemekle, sana hak­sızlıkta
bulunmuştur.’ (Sâd: 38/24) burada o kişinin yaptığını çirkin görme ve
açgözlülüğünü ayıplama vardır. Çünkü o kişi, 99 dişi koyunu(karısı) olduğu
halde diğerinin bir dişi koyunu­nu (karısını) kendisininkine katmak istemiştir.
‘Dâvud, kendi­sini denediğimizi sandı.’ (Sâd: 38/24) yani onu imtihan ettiği­mizi
bildi, inandı. ‘Rabbine mağfiret dileyerek eğilip secdeye kapandı,  tevbe 
edip  Allah’a  yöneldi.’  
(Sâd:   38/24)   yani Rabbine dönüp tövbe etti. Çünkü Hz.
Dâvud (a.s) davalı kim­senin sözünü dinlemeden hızlı bir şekilde hüküm vermeye
ça­lışmıştı. Bu ise, bir hak gaspıdır. Çünkü iki tarafın sözünü tam olarak
dinlemeden hüküm vermek caiz değildir.

Olay, bundan
ibarettir, Buna ilave edilecek bir şey yoktur. Çünkü Hz. Dâvud (a.s) kendisine
gelecek herhangi bir kötülü­ğe karşı (korunmak için) Rabbine istiğfar etmişti.
Zira Hz. Dâvud (a.s) mihrabı tırmanıp yanma giren kimselerin, kendisi­ne bir
zarar ve kötülük vereceklerini düşünerek, onları suikast­çı zannedip öldürmeyi
içinden geçirdi.Bu olayda Ehli Kitabın ortaya attığı iftira ve yalan ile ilgili
herhangi bir şey yoktur. Bu olayda Hz. Davud’un, ordu komutanının hanımına
sevgisi ve aşkı nerededir?Yine savaşta komutanım ordusunun başına ge­çirip
öldürttükten sonra onun karısını ele geçirmek için planlar hazırlaması bu
olayın neresindedir? Bu, çok büyük bir yalan ve iftiradır.

Biz ehli kitabın,
kendi Resullerine ve nebilerine iftira at­malarına şaşmıyoruz. Biz, bazı
müslüman alimlerin, peygam­berlere ilişkin bu tür İsrâiliyyat kaynaklı
hikayelere ve iftirala­ra aldanıp bunlara, kitaplarında (gerçekmiş gibi) yer
vermele­rine ve hatta daha da ileri giderek bunları, Kur’an kıssaların­dan
biriymiş gibi anlatmalarını garipsiyoruz. Bu masallar Pey­gamberlik makamındaki
Hz. Dâvud a.s )a hiç yakışır mı? Çünkü Yüce Allah, Hz. Dâvud (a.s) hakkında:

“O, ne güzel bir
kuldu! Doğrusu o, daima Allah’a yöne­lirdi, ” (Sa ‘d: 38/30),
“Yanımızda onun yüksek bir makamı ve güzel bir geleceği vardır.” (Sa
‘d: 38/25), ve “Ona, hikmet (peygamberlik) ve (hakkı batıldan) ayırt edici
konuşma kabiliyeti vermiştik ” “(Sa ‘d: 38/20) buyurmuştur.[30]

Bundan daha garip
olanı; Hz. Dâvud (a.s) hakkında buna benzer açık hikaye ve iftiralara Tevrat’ta
rastlamamrzdır. Çün­kü Tevrat’ta Hz. Dâvud (a.s) ile ilgili yine şöyle bir
iftira geç­mektedir:

“Dâvud, putperest
hanımlarının isteklerini yerine getirmek için put tapmağına girip orada dini
ayinlere katılıyordu.”

Derim ki: Alimlerin
rivayetleri naklederken onların kay­nağını araştırmaları özellikle de Ehli
kitabın kitaplarında geçen İsrâili hikayeleri alıp anlatırken (naklederken)çok dikkatli
ol­malıdırlar. Çünkü Semavi kitapların içerisine tahrif ve bozul­ma
girmiştir.Bu tür hikayelerin hepsi, temiz islamm temiz aki­desine aykırı olup
batıl ve reddedilmiş haberlerdir. [31]

 

Hz. Dâvud (a.s)’ın Ölümü:

 

Ehli kitap:
“Dâvud, 77 yıl yaşadı, sonrada öldü” der. İbn Cerir, bu görüşü kabul
etmeyip şöyle der:

“Bu görüşte bir
yanlışlık var. Çünkü Hz. Dâvud (a.s), 100 yıl yaşadı. Bu, İmam Ahmed’in rivayet
ettiği şu hadiste geç­mektedir:

“Âdem, kendi
zürriyeti, belinden çıkartıldığı zaman arala­rında peygamberleri gördü, bu
peygamberler arasında parlak yüzlü birisini görüp:

–   ‘Ey Rabbim! Bu da kimdir?’ diye sordu.
Cenabı Al­lah’ta:

–  ‘Bu, senin oğlun Dâvud’dur’ diye cevap verdi.
Adem:

– ‘Ey Rabbim! Bunun
ömrü ne kadar olacaktır’ diye sordu. Allah:

–  ‘Altmış yıl olacaktır’ diye cevap verdi. Adem:

–  ‘Ey Rabbim! Bunun ömrünü artır’ dedi.

– ‘Hayır, olmaz. Ancak
senin ömründen alıp onunkine ka­tarım’ dedi.

Âdem peygamberin ömrü,
1000 yıl idi. Cenabı Allah, onun ömründen 40 yılı alıp Dâvud’unkine ekledi. Bu
hesaba göre, Âdem’in ömrü sona erdiğinde, ölüm meleği, Âdem’in ruhunu teslim
almak için yanma geldi. Âdem:

‘Daha benim 40 yılım
var’ dedi. Kendi ömründen 40 yılı Dâvud peygambere verdiğini unutmuştu. Bunun
üzerine Ce­nabı Allah, Âdem’in ömrünü yine 1000 yıla ve Dâvud’unkini ise, 100
yıla tamamladı.[32]

Hz. Dâvud (a.s)’m
hükümdarlığı böylece 40 yıl daha sûr­du. Allah’ın salat ve selamı, onun ve
diğer peygamberlerin üzerine olsun. [33]

 

Hz.
EYYUB (AS) 1

Hz.
Eyyûb (a.s)’in Kur’an’da Zikredilmesi: 1

Hz.
Eyyûb (a,s)’in Soyu: 1

Hz.
Eyyûb (a.s)’in Başına Gelen Bela: 1

Hz.
Eyyûb (a.s)’m Kıssası İçerisine Giren  İsrailiyatlaratlar: 3

Hz.
Eyyûb (a.s )in ölümü: 4

 

Hz. EYYUB (AS)

 

“Eyyûb’a gelince,
o, Rabbine: ‘Başıma bu dert geldi. Sen, merhametlilerin en merhametlisisin!”
diye yalvardı. Bunun üzerine Biz; tarafımızdan bir rahmet ve kulluk edenler
için bir hatıra olmak üzere onun duasını kabul ettik; kendisinde dert ve
sıkıntı olarak ne varsa giderdik ve ona, aile fertlerine, ayrı­ca bunlarla
birlikte bir mislini daha verdik.” (Enbiyâ: 21/83-84)

 

Hz. Eyyûb (a.s)’in Kur’an’da Zikredilmesi:

 

Hz. Eyyûb (a.s)’ın
ismi; Kur’ân-ı Kerîm’in Nisa, En’âm, Enbiyâ ile Sâd Surelerinde olmak üzere
toplam 4 yerde geç­mektedir.[1]

Yüce Allah, Hz. Eyyûb
(a.s)’ı, kendilerine ayrı ayrı olmak üzere iman edilmesi gereken peygamberler
arasında zikretmiş­tir.

Hz. İbrâhîm (a.s)’m
soyundan bahsedilen ayetteki sırala­madan anlaşıldığı üzere; Hz. Eyyûb (a.s),
Hz. İbrâhîm (a.s)’ın soyundandır:

“Biz, İbrahim’e;
îshâk’ı ve (Ishâk’ın oğlu) Ya’kûb’u da armağan ettik, hepsini de doğru yola
(peygamberliğe) ilettik.

Nitekim daha önce de
Nuh’u ve ‘ibrahim’in soyundan’; Davud’u, Süleyman ‘ı, ‘Eyyûb ‘u, Yûsuf’u, Mûsâ
‘yi ve Hârûn ‘u doğru yola (peygamberliğe) iletmiştik. Biz, iyi davrananları işte
böyle mükafatlandırırız. [2]

 

Hz. Eyyûb (a,s)’in Soyu:

 

Alimler, Hz. Eyyûb
(a.s)’in soyu hakkında ihtilaf etmiş­lerdir.

: Ebu’I-Bekâ’ derki:
“Hz. Eyyûb (a.s)’m soyu hakkında hiçbir şey doğru değildir.”

% Fakat İbn Kesir, Hz.
Eyyûb (a.s)’ın, Hz. îshâk (a.s)’m oğlu Ays (İs)’in sülalesinden geldiği ile
ilgili görüşü tercih etmiş ve annesinin de, Hz. Lût’un kızı olduğunu, İbn
Asakir’den naklen anlatmıştır.[3]

Hz. Eyyûb (a.s)’ın
soyu hakkında tercih edilen görüş; İbn İshâk’ın naklettiği şu görüştür:

“Eyyûb b. Emûs b.
Zârih b. el-Ays (İs) b. İshâk b. îbrâhîm a.s.)’dır.[4]

 

Hz. Eyyûb (a.s)’in Başına Gelen Bela:

 

Hz. Eyyûb (a.s); malı,
ailesi ve beden ile ilgili şiddetli bir belaya tutulmuştu. Fakat Hz. Eyyûb,
Yüce Allah’a hakkıyla kul olmanın modeli oldu. Tükenmez bir sabır gösterdi.
Sıkıntı­lara katlanmadaki örnekliği, dillere destan oldu. insanlar, onun sabrı:
“Eyyûb’un sabrı gibi sabır” diye anlatılır oldu… Yüce Allah’ta, Hz.
Eyyûb (a.s)’ı, şu sözüyle şöyle övmektedir:

“Gerçekten Biz,
Eyyûb’u, sabırlı (bir kul) bulmuştuk.[5]

Hz. Eyyûb (a.s);
servete, mala ve çoluk çocuklara sahip zengin bir kimseydi. Geniş
arazileri,tarlaları ve bostanları var­dı.

Allah, (ilk önce) Hz.
Eyyûb (a.s)’ı, bu nimetler ve bolluk­larla imtihan edip ona; zenginlik,
rahatlık, sıhhat, bol çocuk ve aile verdi. O ise; takvalı bir kul ve Allah’ın
nimetlerini anan ve şükreden bir kimse idi. Dünya, onu, aldatamadı ve onu
fitneye düşüremedi.

Sonra Allah, bu
nimetleri, onun elinden çekip aldı. Bunun sonucu olarak; malını, ailesini ve
çocuklarını kaybetti. Sıkıntı verici ve bitkin düşürücü hastalıklar onu sardı.
Fakat O, bu be­laya karşı sabredip Allah’a hamd etme ve O’na övgüde bu­lunmaya
devam etti. O halde bile takvasından, kulluğundan ve Allah’a olan
teslimiyetinden hiçbir şey değişmedi.

O; rahatlık ve bolluk
zamanında da, belaya duçar olduğu zamanda da, Rahmanın rızasını elde etme ve
Şeytanın hilesini boşa çıkarma açısından Allah’ın Salih kullarına örnek bir mo­del
oldu.

Dediler ki: Hz.
Eyyûb’un hanımı; Hz. Yûsuf un torunla­rından Rahme Âdında Sâliha ve mü’mine bir
kadındı… Bu ka­dın; Hz. Eyyûb (a.s)’a, hem rahatlık ve bolluk zamanında ve
hem de bela ve sıkıntı zamanında da terk etmeyip hep yardım­cı oldu. Bu sebeple
de hem zenginlik ve hem de sıkıntı halle­rinde kocasıyla birlikte (kendilerine
verilen nimetlere ve sıkın­tılara) şükreden ve sabır gösteren bir kimseydi.

Sonra Şeytan, belaya
uğradığı sırada Hz. Eyyûb’un yanma sokulup ona (halini Rabbini şikayet etmesi
için teşvik etmeye) çalıştı. Fakat bunda başarılı olamadı. Bu defa bir
fırsatını bu­lup hanımının yanma sokulup ona:

– ~ “Daha ne
zamana kadar sabredeceksin?” diye vesvese verdi. Bunun üzerine kadın,
ümitsizlik ve morali bozuk bir va­ziyette (Şeytanın bu vesvesesine kanıp)
kocasının yanma gele­rek ona:

– “Bu sıkıntı
daha ne zamana kadar sürecek?” diye sordu. Hz. Eyyûb, hanımının bu sözüne
sinirlenip ona:

–  “Bolluk içerisinde ne kadar
kaldın?” diye sordu. Ha­nımı:

– “80 yıl”
diye cevap verdi. Hz. Eyyûb, ona:

– “Sıkıntı
içerisinde ne kadar kaldın?” diye tekrar sordu. Oda:

–  “7 yıl” diye cevap verdi. Bunun
üzerine Hz. Eyyûb, ha­nımına:

–  “Bunca rahatlık ve bolluk içerisinde
geçirdiğim yıllara karşılık bu sıkıntıya katlanmadan bu sıkıntıyı üzerimden kal­dırmasını
Allah’tan istemekten haya ederim” dedi. Daha sonra da:

–  “Allah’a yemin ederim ki, eğer iyileşecek
olursam, sana yüz (100) sopa vuracağım.” dedi. Bu olay üzerine Hz. Eyyûb,
hanımının, kendisine hizmet etmesini yasakladı.[6]

Yalnız basma kalınca,
Rabbine şöyle yalvardı:

“Başıma bu dert
geldi. Sen, merhametlilerin en merhamet-lisisin![7]

. Allah Hz. Eyüp’ün
duasını kabul edip belayı üzerinden kaldırdı.Allah O’na, ayağı ile yere
vurmasını vahyetti. O’ da ayağı ile yere vurdu, yerden O’nun için soğuk bir su
fışkırdı. Bunun üzerine Allah ona o sudan içmesini ve yıkanmasını em-

retti. Böylece Allah
ona şifa verdi.Eskisinden daha sıhhatli ve daha kuvvetli oldu. Yüce Allah bu
konuyla ilgili olarak şöyle buyurdu:

“Eyyûb’a gelince,
o, Rabbine: ‘Başıma bu dert geldi.. Sen, merhametlilerin en merhametlisisin!’
diye yalvardı. Bunun üzerine Biz; tarafımızdan bir rahmet ve kulluk edenler
için bir hatıra olmak üzere onun duasını kabul ettik; kendisinde dert ve
sıkıntı olarak ne varsa giderdik

ve ona, aile
fertlerine, ayrıca bunlarla birlikte bir mislini daha verdik.[8]

Yine yüce Allah bu
konuyla ügili olarak şöyle buyurmak­tadır;

“(Ey Muhammedi)
Kulumuz, Eyyüb’ü de an. Çünkü o, Rabbine nida etmiş ve: ‘Doğrusu şeytan, bana
bir yorgunluk ve azab verdi’ diye seslenmişti. (Bizde, ona): ‘Ayağını yere vur!
İşte yıkanacak ve içilecek soğuk bir su ‘(dedik. Bunu,) Bizden bir rahmet ve
akıl sahipleri için de bir ibret olmak üze­re ona, hem ailesini hem de onlarla
beraber bir mislini bağış­ladık. (Ona): ‘eline bir demet sap al da onunla
(hanımına ) vur, yeminini bozma’ (dedik). Gerçekten Biz, Eyyûb’u sabırlı (bir
kul) bulmuştuk. O ne iyi kuldu. Daima Allah ‘a yönelir­di.[9]

Yüce Allah, Hz.
Eyyûb’un; hanımına yüz sopa vuracağı ile ilgili ettiği yeminini bozmamasını,
100 başak sapından bir demet veya S 00 hurma yaprağından bir tutam alıp onunla
ha­nımına vurarak yemini yerine getirmesini emretti. Allah böyle bir çağrıyı;
Hz. Eyyûb’a olan merhameti, ve hanımının da ona, sıkıntılı günlerinde çok güzel
hizmet etmiş olduğu için emir buyurdu.

İbn Kesîr bu konu ile
ilgili olarak derki: “İşte bu, Al­lah’tan korkan ve O’na itaat edenler
için bir çıkış yolu ve çare idi. Bu çare; özellikle sabırlı, çilekeş, sadık,
dürüst ve iyilikse­ver karısı için bulunmuştu. Allah, o kadından razı olsun…
Yü­ce Allah, bu ruhsat ve çarenin sebebini şöyle açıklıyor;

“Gerçekten Biz,
Eyyûb ‘u sabırlı (bir kul) bulmuştuk. O ne iyi kuldu. Daima Allah’a
yönelirdi.” (Sâd: 38/44)

Fıkihçılarm çoğu; bu
ruhsatı; ‘yemin’ ve ‘adak’ konusun­da kullanmışlardı. Diğer fîkıhçılar, bu işi
daha genişleterek ‘yeminlerden kurtulma hususunda hileler’ adı altında fıkıh ki­taplarında
işlemişlerdir. Bu tür bahislerin başına da, bu ayeti yerleştirmişlerdir. Bu
bahislerde ise, tuhaf ve garip şeylerden bahsetmişlerdir.[10]

 

Hz. Eyyûb (a.s)’m Kıssası İçerisine Giren  İsrailiyatlaratlar:

 

Bazı kimseler, Hz.
Eyyûb (a.s)’a musallat olan ‘bela’ hu­susunda inanılması caiz olmayan
rivayetler aktarmışlardır. Bu rivayetler ise İsrâiliyattan nakledilmiş olup
bunlardan hiç birisi Sahîh değildir. Bunlardan biri de şudur:

Hz. Eyyûb (a.s)’m
hastalığı artıp sıkıntısı uzaymca, yanın­da oturanlar, ondan tiksinmiş,
insanlar ondan kaçar olmuş, ya­nma hiç kimse yaklaşmaz olmuş, bedeni öylesine
çürüyüp kokmuş ki, her tarafından kurtlar dökülür olmuş. Bunun üzeri­ne onu,
beldelerinden çıkarıp şehrin dışında bulunan çöplük bir yere bırakmışlar…..

Bu tür hikayeler, tahrif
edilmiş Tevrat’tan yapılmış nakil­ler ya da Ehli kitabın sözlerindendir…

İşte bu hikayeler,
peygamberlik makamına ters düşmekte­dir…

Tevhid Uleması,
peygamberlerin, nefret verici hastalıklar­dan uzak olduğu hakkında görüş
birliğine varmışlardır. Buna göre bu tür hikayeler ve sözler, peygamberlik
makamına nasıl olurda uygun düşebilir?!

Doğru olan ise; Hz.
Eyyûb’a sıkıntı veren hastalığın, nef­ret verici bir hastalık olmadığıdır. Bu
hastalığa dair anlatılan hikayeler ve sözler ile ilgili hiçbir şey, Kur’an’da
ve Sünnet’te yoktur. Bu hastalık ancak normal bir hastalıktı. Ne var ki bu
hastalık senelerce sürdü. Hatta 7 sene ya da 18 sene sürdüğü rivayet
edilmektedir. Gerçek olan şu ki, Hz. Eyyûb (a.s), bu hastalığı, normal bir çok
insanın katlanamayacağı kadar uzun bir müddet çekti. Sonra Hz. Eyyûb (a.s)’a
gelen musibet yalnız bedenine isabet etmeyip bütün malını, mülkünü, çoluk çocu­ğunu
ve ailesini alıp götürdü. İşte bundan dolayı Yüce Allah şöyle buyurdu:

“Bizden bir
rahmet ve akıl sahipleri için de bir ibret ol­mak üzere ona, hem ailesini hem
de onlarla beraber bir misli­ni bağışladık[11]

 

Hz. Eyyûb (a.s )in ölümü:

 

Hz. Eyyûb (a.s), 93
yıl yaşadı.Allah, ona; çok mal ve ço­luk çocuk verdi. 26 erkek çocuğu oldu.
Bunlardan birisinin adı, Bişr idi. Bazı tarihçiler, bu Bişr ile ilgili olarak
şöyle der­ler:

“Bu, Kur’ân-ı
Kerîm’in, peygamberler içinde ismini andığı Zülkifl’dir.”

Hz. Eyyûb (a.s), Rum
halkına, Peygamber olarak gönde­rilmişti. İşte bundan dolayı (bazı tarihçiler,)
Hz. Eyyûb’un, Rum halkından olduğunu söylemişledir.

Bazı tarihçilerin
kaydettiğine göre; Hz. Eyyûb’un türbesi, Dimeşk (Şam) ve çevresindedir.[12]

 

Hz.
HÂRÛN (A.S) 1

Hz.
Hârûn (a.s)’m Soyu: 1

Hz.
Hârûn (a.s)’ın Hayatı ve Daveti: 1

 

Hz. HÂRÛN
(A.S)

 

“Sonra onların
ardından da Musa ile Hârûn ‘u mucizele­rimizle

Firavun ile toplumuna
(Peygamber olarak) gönderdik. Fakat onlar, kibirlendiler ve ( kendilerine
gönderilen bu pey­gamberleri yalanlayarak) günahkar bir toplum oldular.”
(Yû­nus: 10/75)

 

Hz. Hârûn (a.s)’m[1] Soyu:

 

Hz. Hârûn (a.s)’ın
soyu şu şekildedir: Hârûn b. İmrân b. Kâhis b. Lâvîb. Ya’kûb b. îshâk b.
İbrâhîm (a.s)’dır.

Hz. Hârûn, Hz Mûsâ
(a.s)’ın öz kardeşidir. Yüce Allah, Hz Harun’u; Hz. Mûsâ (a.s)’a, davetinde
yardımcı olması için o-nunla birlikte Peygamber olarak göndermiştir.

Hz. Mûsâ (a.s), tebliğ
görevini yerine getirmede kendisine yardımcı ve vezir olmak üzere kardeşi
Harun’u görevlendir­mesini Allah’tan istediğinde, Allah, onun bu duasını kabul
et­mişti. Yüce Allah bu konu ile ilgili olarak şöyle buyurmakta­dır:

“(Mûsâ dedi ki:)
‘Bana, ailemden bir de vezir olarak kar­deşim Harun’u ver. Onun sayesinde
arkamı kuvvetlendir ve onu işime ortak kıl. Böylece Seni bol bol analım. Şüphesiz
ki Sen, bizi görmektesin.[2]

Bunun üzerine Allah,
kendi katından bir rahmet olarak Hz. Mûsâ (a.s)’a, (vezir ve yardımcı olması
için) Hz. Harun’u ar­mağan etti ve ona peygamberlik verdi. Çünkü Yüce Allah, bu
konu ile ilgili olarak şöyle buyurmaktadır:

“Rahmetimizin bir
sonucu olarak, Musa’ya, kardeşi Ha­run’u bir Peygamber olarak armağan etti. [3]

 

Hz. Hârûn (a.s)’ın Hayatı ve Daveti:

 

Hz. Hârûn (a.s), Hz.
Mûsâ (a.s)’dan üç yıl önce doğmuştu. Yüce Allah, onu, kardeşi Hz. Mûsâ ile
birlikte İsrail oğullarına Peygamber olarak gönderdi.

Hz. Hârûn (a.s);
düzgün konuşan ve sağlam yürekli bir kimse idi. İşte bundan dolayı Yüce Allah,
onu, tebliğ görevin­de kardeşi Hz. Mûsâ (a.s)’a yardımcı ve destekçi olması
üzere zorba Firavuna kardeşi Hz. Mûsâ ile birlikte Peygamber olarak gönderdi.
Yüce Allah, bu hususu, Hz. Musa’dan naklen şöyle buyurmaktadır:

“Kardeşim Hârûn
‘un dili, benimkinden daha düzgündür. Onu da, beni doğrulayan bir yardımcı
olarak benimle gönder. Çünkü bana yalancılık suçlamasında bulunmalarından
endişe ediyorum..[4]

Hz. Musa’nın tebliğ
görevinden bahsedildiği zaman, buna bitişik olarak Hz. Harun’un tebliğ
görevinden de bahsedilir.

Bu nedenle de her
ikisi; Firavun’a, Haman’a ve Karun’a Pey­gamber olarak gönderilmişlerdir.

Yine her ikisi de,
İsrail oğullarının peygamberleridir. Fa­kat Hz. Musa’nın, Hz. Harun’a göre,
şanı daha yüce ve merte­besi daha üstündür. Çünkü Hz. Hârûn (a.s) diğer
peygamberler gibi bir Peygamber iken, Hz. Mûsâ (a.s) Ulu’1-azm peygam­berlerin
büyüklerindendir. Ayrıca Kur’ân-ı Kerîm, Hz. Mûsâ (a.s)’in doğması, büyümesi,
Mısır’ı terk edip Medyen’e gel­mesi, orada Medyen şeyhinin kızıyla evlenmesi,
Tur dağına çıkıp orada Allah ile konuşması, peygamberlik görevini ona vermesi,
hayatı süresince gelişen mucizeleri vermesi ve İsrail oğullan ile ilgili
meydana gelen diğer büyük olaylara genişçe yer vermiştir.

Hz. Mûsâ (a.s)’ın
hayatı ile ilgili bilgilerin bir kısmını, U-lıı’1-azm peygamberleri içerisinde
yer alan Hz. Mûsâ (a.s)’m bahsinde anlattık…

Hz. Hârûn (a.s),
tebliğ görevi sırasında hep kardeşi Hz. Musa’nın yanındaydı. Gerek yolculukta
olsun ve gerekse de yerleşik hayat sürerken olsun, kardeşinin yanından hiç
ayrıl­mamıştı.

Hz. Mûsâ (a.s),
Rabbiyle Tur dağında konuşmaya gittiğin­de, kavmine; Tevrati kendilerine bir
düstur ve şeriat olması için getirmeyi vaat etmişti ve yerine de kardeşi Hârûn
(a.s)’ı bırakmıştı. Kardeşine; İsrail oğullarının maslahatlarına dikkat
etmesini, işlerini düzeltmesini ve (içlerinden) herhangi bir kimsenin, onları
din konusunda fitneye düşürmesine karşılık uyanık olmasını sıkı sıkı tembih
etmişti. Yüce Allah bu konu ile ilgili olarak şöyle buyurmaktadır:

“Mûsâ, (Rabbiyle
konuşmaya gideceği zaman) kardeşi Hârûn ‘a: ‘Kavmim içinde benim yerime geç,
onları ıslah et ve bozguncuların yoluna uyma’ dedi. [5]

Kur’ân-1 Kerîm’in de
anlattığı üzere; Hz. Mûsâ (a.s), Tur dağına çıktığında kavminden kırk gün ayrı
kalmıştı. Bu sırada İsrail oğullan halkı içerisinde büyük bir bela ortaya
çıkmıştı. Çünkü onlar Hz. Musa’nın yokluğunda buzağıya tapınışlardı. Bu
buzağıyı, Samiri adında bir kişi, altından ve ziynet eşyala­rından yapmıştı. Bu
yaptığı heykelin içerisine, Cebrail’in, Fi­ravun ve topluluğunu boğmak için
indiği sırada atının ayağının bastığı yerden bir avuç toprak alıp attı… Bu
buzağı, rüzgara karşı tutulunca inek sesine benzer bir ses çıkarıyordu. Bu şaş­kın
adam, bu buzağının; Hz. Musa’nın bahsettiği Rab olduğu­nu ve yerini bilmediği
için de onu bulmak amacıyla Tur dağına gittiğini iddia etti. Hz. Hârûn (a.s),
İsrail oğullarını, bu inatçı adamın fitnesinden korumaya ve sakmdırmaya
çalıştı. Fakat kavmi, Hz. Hârûn (a.s)’m bu sözlerine aldırış etmediler ve Al­lah’ı
bırakıp O’nun yerine puta taptılar.

Hz. Mûsâ (a.s), Tur
dağından dönüp de kavmini bu büyük fitne içerisinde bulunca, kavmine ve kardeşi
Hz. Harun’a karşı çok kızdı. Bu sebeple de kardeşi Hârûn (a.s)’m sakalını ve ba­şını
tutup kendisine doğru çekti. Bunun üzerine Hz. Hârûn (a.s), kardeşi Hz.
Musa’ya, başlarından geçen olayı, kendisinin kavmine karşı tavrını ve onların,
emrine uymadıklarını söyle­di. Yüce Allah bununla ilgili olarak şöyle
buyurmaktadır:

“Mûsâ kızgin(kavminin
buzağıya tapmalarından dolayı Tur dağından) ve üzgün bir halde kavmine dönünce
‘benden sonra arkamdan ne kötü işler yapmışsanız Rabbinizin (sizinle ilgili)
emrini (beklemeyip) acele mi ettiniz?’ dedi. Tevrat’ın yazılı olduğu) levhaları
yere attı. Ve kardeşi (Hârûn ‘un) başını tutup kendine doğru çekmeye başladı.
(Kardeşi:) ‘Anam oğlu! Bu kavim beni cidden zayıf gördü. Ve neredeyse beni
Öldüre­ceklerdi. Sen de düşmanları bana güldürme ve beni bu zalim kavimle
beraber tutma!’dedi[6]

Bu kıssa, tefsir ve
tarih kitapların da detaylı bir şekilde an­latılmıştır. Daha geniş bilgi için
bu kaynaklara başvurulabilinir.

Hz. Hârûn (a.s), 122
yıl yaşadı. Kardeşi Hz. Mûsâ(a.s)rdan î 1 ay önce Rabbine kavuştu.

Hz. Hârûn (a.s),
İsrail oğullarının, Filistin’e girmelerinden Önce Tih çölünde öldü. Allah, ona
Rahmet eylesin.[7]

 

               

Hz.
ZÜLKİFAL (A.S) 1

Hz.
Zülkifl (a.s)’m Soyu: 1

 

Hz. ZÜLKİFAL
(A.S)

 

“(Ey Muhammedi )
İsmail’i, Elyesa’ı ve Zülkifl’i de an. Hepsi de iyilerdendir.” (Sâd:
38/48)

 

Hz. Zülkifl (a.s)’m Soyu:

 

Tarihçilerin kaydettiğine
göre: Zülkifl (a.s),[1] Hz.
Eyyûb (a.s)’ in oğludur. Soyu ise Hz. Eyyûb (a.s)’m soyu ile aynıdır.

Zülkif (a.s)’ın asıl
ismi, Bişr’dir. Yüce Allah, onu, Hz. Eyyûb (a.s)’dan sonra Peygamber olarak
göndermiş ve ona, (bazı görevleri üstlenmiş kişi anlamında) “Zülkifl”
adını ver­miştir. Çünkü o, bazı taat ve ibadet görevini yüklenmiş ve bun­ları
yerine getirmeyi üstlenmiştir.[2]

Türbesi, Şam’dadır.
Şam halkı, onun mezarının, Kasyun dağı denilen Şam’ın yakınında yükselen bir
dağda olduğunu naklederler.

Bazı alimlere göre;
Zülkifl (a.s), Peygamber olmayıp İsrail oğulları içerisindeki Salih kimselerden
biridir.

İbn Kesîr, Zülkifl’in,
Peygamber olduğu görüşünü tercih etmiştir. Çünkü Yüce Allah, onun ismini,
peygamberlerle bir­likte anmıştır… Yüce Allah, Enbiyâ Sûresinde şöyle buyur­maktadır:

–   “(Ey Muhammedi) İsmâîl’i, İdrîs’i ve
Zülkifl’i de (an). Hepsi de sabreden kimselerdendi.[3]

Yine Yüce Allah, Sâd
Sûresinde ise Hz. Eyyûb’un kıssası­nı anlattıktan sonra şöyle buyurmaktadır:

“(Ey Muhammedi)
ismâîl’i, Elyesa’ı ve Zülkifl’i de an. Hepsi de iyilerdendir.[4]

İbn Kesîr devamla
derki: “Zülkifl’in, Kur’an-ı Kerim’de bu büyük peygamberlerle birlikte
anılması, onun, ‘Peygamber’ olduğunu göstermektedir. Rabbinden onun üzerine
salat ve selam olsun. Meşhur olan görüş budur.[5]

Kur’ân-ı Kerîm,
Zülkifl’in ismini, peygamberlerle birlikte zikretmekten başka (onun hakkında
hiçbir) şey anlatmamıştır. Yine onun daveti, peygamberliği ve kendilerine
Peygamber olarak gönderildiği kavim ile ilgili de hiçbir kısa ve geniş bilgi
vermemiştir.

İşte bundan dolayı da,
Tarihçilerin çoğunun, onun daveti hakkında verdiği bilgilere itibar etmedik.

Yalnız bir noktaya
dikkat çekmek gerekir: Kur’ân-ı Ke-rîm’de ismi geçen Zülkifl ile hadisi şerifte
ismi geçen Kifl, aynı kişi değillerdir. İmam Ahmed ile Tirmizî, Kifl ile ilgili
hadisi şöyle rivayet etmiştir:

“Kifl, İsrail
oğullarmdandı. İşlediği hiçbir günahtan korkmaz ve çekinmezdi. Yanma bir kadın
geldi. Kifl, kendi­siyle yatması için kadına altmış dinar verdi. Erkeğin kendi
ka­rısıyla yaptığı şekilde o kadının önüne oturunca, kadın titreyip ağlamaya
başladı. Kifl, kadına:

–  ‘Seni ağlatan nedir? Seni zorladım mı?’ diye
sordu. Kadın, ona:

–  ‘Hayır. Ama bu (zina), daha önce hiç
yapmadığım bir iş­tir. Muhtaçlık beni bu işe sürükledi’ diye cevap verdi. Kifl:

–  ‘Şimdi bu yaptığını daha önce hiç yapmamış
mısın?’ de­yip akabinde kadının üstünden indi. Daha sonra da:

–  ‘Dinarları alıp git’ dedi. Daha sonra Kifl,
Allah’a hiç is­yan etmedi. Zaten o gece de öldü. Sabah olduğunda, kapısının
üzerine:

–  ‘Allah, Kifl’i bağışlamıştır’ ifadesi
yazılmıştı.[6]

İbn Kesîr derki:
“Tirmizî dedi ki: Bu, hasen bir hadistir. Abdullah ibn Ömer’den mevkuf
olarak rivayet edilmiştir. Se­nedi üzerinde tartışılabilir. Sahîh olsa bile adı
geçen kişi, (Kur’an’da adı geçen) Zülkifl değildir. Hadiste ismi geçen kişi,
Sadece Kifl’dir. Bu da, Kur’an’da adı geçen Zülkifl’den başka bir adamdır.[7]

Bazı tarihçilerin
kaydettiğine göre; Zülkifl (a.s); kavmi a-dina işlerini görmeyi, idarelerini
yürütmeyi, aralarında adaletle hükmetmeyi tekeffül etti. Ve tekeffül ettiği
(üstlendiği) şeyleri de yaptı da. Bu nedenle de, (bazı işleri üstlenmiş kişi
anlamın­da) “Zülkifl” adım aldı.

Yine tarihçiler,
Zülkifl (a.s)’ın, bazı işleri üstlenmesi ile ilgili olarak bir takım rivayetler
aktarmışlardır. Fakat bu riva­yetler, soruşturulması, incelenmesi ve
araştırılması gereken rivayetlerdir. İşte bunlardan dolayıdır ki, bu
rivayetlerden bir bölüm anlattık. Çünkü sahîh rivayetler varken, bunlardan hiç
birine ihtiyaç yoktur. Doğrusu Allah, doğru yola iletendir. [8]

 

Hz.
YUSUF (A.S) 1

Hz.
Yûsuf (a.s)’ın Soyu: 1

Hz.
Yûsuf (a.s)’in Kur’an’da Zikredilmesi: 1

Esbât
île Kastedilen Kimlerdir?: 2

Hz.
Yûsuf (a.s)’m Rüyası: 3

Hz.
Ya’kûb’un, Yûsuf’a Olan Sevgisi: 3

Hz.
Yûsuf (a.s)’in Kuyuya Atılması: 4

Hz.
Yûsuf (a.s )’ın, Azizin Hanımından Dolayı Başından Geçen Sıkıntılı Olay: 5

Olayın
Şehirde Yayılması: 6

Hükümdarın
Rüyası ve Hz. Yûsuf un Hapisten Çıkması: 7

Hz.
Yûsuf (a.s)’ın Başından Geçen Sıkıntı: 8

Hz.
Yûsuf (a.s)’ın Masum Oluşu  İlgili Önemli
Bir Hatırlatma: 9

Hz.
Yûsuf (a.s)’ın Ölümü: 10

 

 

 

Hz. YUSUF
(A.S)

 

“(Yûsuf) ergenlik
çağına ulaşınca, ona, hüküm ve ilim verdik. İşte güzel davrananları böyle
mükafatlandın rız. ” û­suf: 12/22)

 

Hz. Yûsuf (a.s)’ın Soyu:

 

O; Yûsuf b. Ya’kûb b.
İshâk b. İbrahim’dir. Yüce Allah, Hz. Yûsuf (a.s)’ı, kendilerine ayrı ayrı iman
edilmesi zorunlu olan peygamberler arasında anmıştır… Yüce Allah, onu şöyle
övmektedir:

“İşte böylece
Biz, kötülük ve fuhşu Yûsuf’tan uzaklaştır­mak için (ona delillerimizi
gösterdik). Çünkü o, ihlasa erdiril­miş kullarımızdandır, [1]

Görüldüğü üzere Allah,
Hz. Yûsuf (a.s)’ı; iffet, kötülük­lerden koruma, sabır ve doğru sözlü olmakla
nitelendirmekte­dir… Nitekim Resulullah (s.a.v.)’de, Hz. Yûsuf (a.s)’ı şöyle
Övmektedir:

“Şerefli oğlu
Şerefli oğlu Şerefli oğlu; Şerefli Ibrâhîm oğ­lu İshâk oğlu Ya ‘kûb oğlu
Yûsuf’tur.[2]

 

Hz. Yûsuf (a.s)’in Kur’an’da Zikredilmesi:

 

Hz. Yûsuf (a.s)’m
ismi, Kur’an’da, tam olarak 26 defa zik­redilmektedir. Bunların 24’ü; Yûsuf
Sûresinde, biri En’âm Sû­resinde ve diğeri de, Mü’min (Gâfîr) Sûresinde
geçmektedir.[3]

Yüce Allah, Hz. Yûsuf
(a.s)’ı, “Siddîk” (Doğru Sözlü) olmakla nitelendirmiştir. İşte bundan
dolayı da Hz. Yûsuf (a.s), “Yûsuf es Siddîk” (Doğru Sözlü Yûsuf) diye
adlandı­rılmıştır. Yüce Allah bununla ilgili olarak şöyle buyurmakta­dır.

“(Gördüğü rüya
üzerine zindandan kurtulmuş olan kişi, hâlâ zindanda olan Yûsuf’un yanma
gelerek şöyle dedi:) ‘Ey Yûsuf Ey Doğru Sözlü (Siddîk) kişi! (Rü ya da görülen)
yedi arık ineğin yediği yedi semiz inek ile….. hakkında bize yorum yap.[4]              

Hz. Yûsuf (a.s); Hz.
İbrâhîm (a.s)’m soyundan, peygam­berlik sülalesinden ve İsrail oğulları
peygamberlerinin en meş­hur olanlarından biridir. Çünkü Hz. Yûsuf (a.s), İsrail
oğulları­na gönderilmiş bir Peygamber idi… Yüce Allah bu konu ile ilgili
olarak şöyle buyurmaktadır:

“Andolsun ki
(Musa’dan) önce Yûsuf’ta size açık burhan­lar getirmişti. O vakit de onun size
getirdiği şeyler hakkında şüphe edip dunnuştunuz. Hatta o ölünce de ‘Allah
ondan son­ra Peygamber göndermez dediniz…”[5]

Kur’ân-ı Kerîm’de, Hz.
Yûsuf un kıssasının detaylı bir şe­kilde anlatıldığı bir sure vardır. Bu sure,
“Yûsuf Suresi” diye anılan Kur’an’m uzun surelerinden birisidir. Bu
sure de; Hz. Yûsuf un hayatı, kardeşlerinin kendisine kurdukları tuzak, Mı­sır
Azizin hanımıyla arasında geçen sıkıntılı olaylar, zindana atılması, zindanda
insanları Allah’a davet etmesi, sonra Mısır hükümdarının rüyasını yorumlaması,
bunun üzerine zindandan çıkışı, yeryüzü hazinelerinin basma geçmesi, sonra
kıtlık sebe­biyle zahire almak amacıyla Mısır’a gelen kardeşleriyle tanış­ması,
bir hile ile kardeşi Bünyâmîn’i yanında ah koyması, kı­sacası küçük iken
gördüğü rüya üzerine bu peygamberin hayatı ile ilgili başından geçen olaylar,
ince hikmetler ve parlak nasi­hatlerle geniş bir şekilde anlatılmaktadır. [6]

 

Esbât île Kastedilen Kimlerdir?:

 

Daha önce de belirttiğimiz
üzere; Hz. Ya’kûb (a.s)’m ço­cuklarından 12 tanesi erkek çocuğu olarak
doğmuştu. Bütün İsrail oğulları kabileleri (Esbât), bu çocuklara nispet
edilirler. Çünkü bütün İsrail oğulları, Hz. Ya’kûb (a.s)’ın bu çocukları­nın
soyundan gelmişlerdir. Hz. Yûsuf (a.s) ise; onların en şe­reflisi, en
faziletlisi ve en değerlisi idi.

Bir grup alimin ileri
sürdüğü görüşe göre; Hz. Ya’kûb’un çocukları içerisinde, Hz. Yûsuf’tan başkası
Peygamber olma­mıştır. Hz. Yûsuf un kardeşlerinden hiç birine vahiy gelme­miştir.

İbn Kesîr (rh.a)’de bu
görüşü destekleyip şöyle der: “A-çıkçası bu kıssada kardeşlerinin sözleri
ve davranışları ile ilgili anlatılanlar, Yûsuf un kardeşlerinin Peygamber
olmadıklarını göstermektedir.

Hz. Yûsuf un
kardeşlerinin Peygamber olduklarım ileri sürenler, (bu görüşlerine) şu ayeti
delil getirmişlerdir:

“Biz, ‘Allah’a ve
O’mm katından bize indirilene; İbrahim, İshâk, Ya’kûb ve ‘Esbât’a indirilene,
inandık’ deyin.”(Bakara: 2/136)

Bu iddiayı savunanlara
göre; bu ayetteki Esbât’tan kasıt, Hz. Ya’kûb’un çocuklarıdır. Bu iddiaları,
sağlam değildir. Çünkü burada Esbât ile kastedilen, İsrâiloğulları kabileleri
ve halkıdır.

İsrail oğulları
içerisinde zaten kendilerine gökten vahiy gelen peygamberler bulunmaktadır. Hz.
Yûsuf (a.s)’m, kardeş­leri içinden nübüvvet ve risalede seçilmesi ve Hz. Yûsuf
dı­şında kardeşlerinin hiç birinin Peygamber olduğuna dair bir ayetin olmaması,
bizim görüşümüzü desteklemektedir.[7]

 

Hz. Yûsuf (a.s)’m Rüyası:

 

Tefsircilerin
kaydettiğine göre; Hz. Yûsuf (a.s), ergenlik çağma girmeden önce garip bir rüya
görmüştü. Rüyasında; on bir yıldızın, güneşin ve ayın kendisine secde
ettiklerini gör­müştü. Bu hal, Hz. Yûsuf u korkuttu. Bu rüya, ona ağır geldi.
Uyanınca, babasına, gördüğü rüyayı anlattı. Babası, rüyayı; oğlunun şanının
yüce olacağı, yüksek mertebelere, dünya ve ahirette üstün derecelere ulaşacağı
ve babasının, anası ile kar­deşlerinin kendisine boyun eğip itaat edeceği
şeklinde yorum­layıp bu rüyayı gizlemesini ve kardeşlerine anlatmamasını is­tedi.
Çünkü Hz. Ya’kûb (a.s), Yûsuf un kardeşleri, bu rüyayı duyarlarsa ona karşı
kıskançlık edip, hileler kuracaklarından ve çeşitli tuzaklar
tertipleyeceklerinden korkuyordu. Zira insa­nın doğasında, her zaman tuzak
kurmak ve kıskançlık vardır. İşte bundan dolayı Hz. Ya’kûb (a.s), oğlu Yûsuf a,
bu rüya ile

ilgili   sırrı  
gizlemesini   tavsiye   etti.  
Bir   rivayette   şöyle buyu rulmaktadır:

“İhtiyaçlarınızı
gidermek için, ihtiyacınızı gizleyerek a-vantaj sahibi olun. Çünkü nimet sahibi
olan herkes, başkala­rınca kıskanılır.[8]

Yüce Allah bu rüyaya
işaret ederek şöyle buyurdu:

“Bir zaman Yûsuf,
babası (Ya’kûb’a): ‘Babacığım! Ger­çekten ben (rü ya da) on bir yıldız, güneş
ve ayın bana secde ettiklerini gördüm’ demişti. (Babası da:) ‘Yavrucuğum! Rüya­nı
sakın kardeşlerine anlatma. Sonra sana bir tuzak kurarlar! Çünkü şeytan, insana
apaçık bir düşmandır’ demişti. [9]

Kur’ân-ı Kerîm’in
ifadesinden anlaşılıyor ki; Hz. Yûsuf, rüyasını, babasına, kardeşlerinin
olmadığı bir sırada anlatmış ve babası da, ona, rüyasını kardeşlerine
anlatmamasını tavsiye etmiştir.

Tevrat’ta geçen
ifadeye göre;[10] Hz. Yûsuf, rüyasını, baba­sına,
kardeşlerinin huzurunda anlatmış ve babası da: “Desene ben, annen, ve
kardeşlerin sana secde edeceğiz” diyerek ona kızmış.

Tevrat’ta geçen bu
olay, tamamen yanlıştır. Çünkü Tevrat, kesinlikle tahrif edilmiştir. Doğrusu
ise Kur’ân-ı Kerîm*de ge­çendir. Zira “Kur*an*a, önünden de ve ardından da
batıl gelemez.[11]

 

Hz. Ya’kûb’un, Yûsuf’a Olan Sevgisi:

 

Hz. Ya’kûb (a.s),
çocukları içerisinde en çok Yûsufu se­viyor ve Yûsuf ile Bünyâmîn’i, sevgi ve
yakınlık yönünden diğer çocuklarına üstün tutuyordu. İşte bu; kardeşlerinin, Yû­suf
ile öz kardeşi Bünyâmîtı’e karşı kıskançlık göstermelerine ve tuzak kurmalarına
bir sebep teşkil ediyordu. Çünkü onlar daha küçük ve genç yaşta çocuk idiler.
Bundan dolayı kardeş­leri, Yûsuf a olan düşmanlıklarını ve ona yapacakları
kötülüğü içlerinde gizlediler…

Kardeşleri,
babalarından; Yûsuf la arkadaşlık kurup kendi­leriyle birlikte Yûsuf un da
çölde koşup oynaması için izin istediler. Bu durum, Hz. Ya’kûb’a zor geliyordu.
Çünkü Hz. Ya’kûb, hem Yûsuf un ayrılığına dayanamıyor ve hem de on­ların ona
bir zarar vermesinden korkuyordu. İşte bundan dola­yı Hz. Ya’kûb, onları;
“Yûsuf u götürmeniz beni mutlaka üzer. Siz ondan habersizken onu bir
kurdun yemesinden korkarım” (Yûsuf: 12/13) şeklinde oyalıyordu…

Hz. Ya’kûb (a.s),
kurdun, Yûsuf’a zarar vermesinden çok onların Yûsuf’a zarar vermesinden
korkuyordu, işte Hz. Yakûb, bu sebeple Yûsuf’u, onlardan alıkoymaya
çalışıyordu. Fakat kardeşleri, akıllılıkta bir benzen görülmemiş şekilde:
“Biz (güçlü ve kuvvetli) bir topluluk olduğumuz halde, eğer kurt Yûsuf’u
yerse, o zaman, biz gerçekten aciz kimseler sayılı­rız” (Yûsuf 12/14)
dediler. [12]

 

Hz. Yûsuf (a.s)’in Kuyuya Atılması:

 

Hz. Ya’kûb, kendisinin
Yûsuf tan dolayı onlardan korktu­ğunu ve kendisinin olmadığı bir yerde Yûsuf a
bir tuzak kur­malarından çekindiğini onlara hissettirmemek için çaresiz bir
şekilde Yûsuf u onlarla göndermek zorunda kaldı. Onların sözlerine uyup
istemeyerek Yûsuf u gönderdi. Yûsuf u alıp gözden kaybolup; ona kötü sözler
söylemeye vurmaya aşağı­lamaya başladılar. Sonra Yûsufu suyu az bir kuyunun
içine attılar. Onlar Yûsufu kuyuya atınca Allah Yûsuf’a; bu zorluk ve
sıkıntıdan mutlaka çıkıp kurtulacağını ve kendisinin izzet ve onur sahibi
olduğu sırada, onlar farkına varmaksızın, kar­deşlerinin yaptıkları bu kötü işi
onlara mutlaka haber verece­ğini vahyetti. Yüce Allah bu konu ile ilgili olarak
şöyle bu­yurmaktadır:

“Yûsuf’u götürüp
de kuyunun dibine atmaya ittifakla ka­rar verdikleri zaman, Biz, Yûsuf’a;
‘Andolsun ki sen onların bu işlerini onlar farkına varmaksızın, (bir gün)
kendilerine haber vereceksin’ diye vahyettik.[13]

(O civardan) bir
kafile geçiyordu. Sucularım, (su getirme­si için) kuyuya gönderdiler. Sucu, su
almak için kovayı kuyuya salınca, Hz. Yûsuf, kovaya yapışıp tutundu. Adam,
kovayı çe­kince, (Yûsuf’un ağırlığından ötürü) kovanın su ile dolduğunu sandı.
Bir de baktı ki, kovaya asılı güzel yüzlü ve temiz yaratı-lışlı bir çocuk. Adam
buna çok sevinip: “Müjde! işte bir oğ­lan. ” (Yûsuf: 12/19) dedi.
Yûsufu, bir ticaret malı olarak sak­ladılar. 
Mısır’a varınca,  onu, köle olarak
satmak istediler. “Kıtfîr” adında Mısır Azizi, onu, düşük bir fiyata
kafileden satın aldı. Hz. Yûsuf; doğruluğu, üstün karakteri, güzel ahlakı ve
güvenirliliği ile Mısır azizinin yanında güzel bir yere sahip oldu… Bu olay,
milattan Önce takriben 1600 yıl önce gerçek­leşmişti.

Diğer taraftan Yûsuf
un kardeşleri, Yûsufun gömleğini öldürdükleri bir koyunun kanma batırarak o
kanlı gömleği ba­balarına götürdüler. Bununla, kendilerinin olmadığı bir sırada
Yûsufu, kurdun kapıp yediğine babalarına inandıracaklardı. Fakat onlar, gömleği
parçalamayı unuttular. -Zaten yalancılı­ğın belası, unutmaktır- Bu hilede
başarılı olamadılar. Yüce Al­lah bu konu ile ilgili olarak şöyle buyurmaktadır:

“Akşamleyin
ağlayarak babalarına gelip:   ‘Ey
babamız! Biz. yarışmak için (sahraya) gitmiştik. Yûsuf’u da, eşyamızın yanında
bırakmıştık (Ne yazık ki,),onu kurt yemiş. Fakat biz, doğru söyleyenler olsak
bile, sen, bize inanmazsın’ dediler. [14]

Seleften bazısı derki:
“Zulümden yakınan kimsenin ağla­masına aldanma. Ağlamakta olduğunu görmene
rağmen, zul­mettiği nice kimseler vardır! Yûsufun kardeşlerinin ağlamala­rını
düşünün. Geceleyin, zifiri karanlıkta ağlayarak babalarının yanma gelmişlerdi.
Mazeretlerini açıklamak için değil de zu­lümlerini örtbas etmek için böyle
yapmışlardı.”

Rivayet edildiğine
göre; Hz. Ya’k’ûb ( a.s)’a, Yûsufun ka­na bulanmış gömleği getirildiğinde, onu
ters çevirip incelemiş ve ona bakarak: “Ne yumuşak huylu bir kurt ki oğlumu
yemiş de sırtındaki gömleği parçalamamış” dedi. Hz. Ya’k’ûb (a.s) bu sözü;
onların yalanlarına inanmadığını, babalarına karşı u-muİmadık bir hile ve iş
yaptıklarını anlatmak için söyle­di. Yüce Allah bu konuda şöyle buyurmaktadır.

“(Ya’kûb) dedi
ki: belki de nefisleriniz size (kötü) bir işi güzel gösterdi. Artık (bana
düşen)güzel bir sabırdır. Sizin an­lattığınıza göre, yardımına sığınılacak
ancak Allah ‘tır.[15]

 

Hz. Yûsuf (a.s )’ın, Azizin Hanımından Dolayı
Başından Geçen Sıkıntılı Olay:

 

Hz. Yûsuf a.s ) Mısır
azizinin evinde her türlü ikram ve i-yiliğe kavuşmuş bir vaziyette kaldı. Aynı
zamanda çok güzel ve yakışıklı idi.Büyüyüp delikanlı olunca Azizin hanımı ona
aşık oldu.Aşkı gönlünü kapladı. Yûsufu kendisine çağırdı. Bu olay, Hz. Yûsuf
(a.s )’ın karşılaştığı ikinci problemin başlangı­cı idi. Birinci problemi,
kardeşlerinin kendisine kıskançlık gösterip kuyuya atmalarıydı.

Hz. Yûsuf (a.s) temiz
ruhlu, iffetli, hal ve hareketlerinde dosdoğru idi. İşte bundan dolayıdır ki bu
büyük fitneye karşı direndi. Kadının arzusuna ve saptırma faaliyetine karşı tam
bir imanla iki sebepten dolayı karşı koydu.

Birincisi:
Babasının ve dedesinin evinde gördüğü güzel terbiye ve kalbini saran Allah’a
olan imam. Çünkü babası ve dedesi de Peygamber ocağında büyümüşlerdi.

İkincisi:
Kadının kocasının kendisine çok iyilik ikram ve ihsanda bulunan efendisi
oluşudur. Çünkü efendisi, malı ve namusu hususunda kendisine güvenmişti. Nasıl
olurda efendi­sine ihanet edebilirdi. Yüce Allah bu konuda şöyle buyurmak­tadır:

“Evinde bulunduğu
kadın, Yûsuf’un nefsinden (murad al­mak) istedi. Kapılan iyice kapattı ve:
‘Haydi gel’ dedi. Yû­suf’ta: ‘(Böyle bir iş yapmaktan) Allah’a sığınırım. Çünkü
‘kocanız; benim efendimdir, bana güzel davrandı. ‘Durum şu ki: ‘Zalimlerfelah
bulmaz! dedi.[16]

Azizin karısının
kalbindeki aşk kadını tahrik etti. Vakit geçirmeden zorla Yûsuf’a sahip olmak
istedi. Bunun için önce kapıları kapadı, işini sağlama alıp Yûsuf u açıkça
kendisine yaklaşmaya çağırdı. Fakat Yûsuf, bu teklifi kabul etmeyip ka­dından
yüz çevirdi. Kadın ise Yûsufu kendisine çağırmada ısrar etti. Kadının Yûsuf’a
olan sevgisi, haya duygusuna galip gelmişti. Çünkü şehveti kendisini
kuşatmıştı. Yûsuf u tutup ona bu işi zorla yaptırmak istiyordu. Yûsuf Allah’tan
korktuğu için Allah onu böyle bir hareket yapmaktan korudu. Kadın, Yûsufu
kendisine çekmeye çalışıyordu. Sonunda Yûsuf kadı­nın elinden sıyrıldı. Bu defa
Yûsuf un elbisesini arkasından yakalayıp elbiseyi yırttı. Kadın yine Yûsuf un
peşini bırakma­dı. Kapıya kadar koştular. Yûsuf kapıyı açıp kaçıp gitmek
istiyordu. Kadın ise Yûsuf ile kapının arasına girip Yûsuf tan,

isteğini ve arzusunu
yerine getirmesini istiyordu. Tam bu sıra­da kadının kocası çıkageldi.İkisini
şüpheli bir vaziyette buldu. Kadın bu defa kötü bir hile ve tuzağa baş vurup
kocasına karşı suçsuz olduğunu göstermek için ağlayıp sızlamaya başladı.
Kadının iddiasına göre; Yûsuf kadına karşı cinsel tacizde bu­lunmuş. Kadın ise
Yûsuf tan kaçmış. Yûsuf kadın ile bu çirkin işi yapmaya çalışmış. Kadın ise
bundan kaçınmış. Böylece e-fendisini şerefine ihanet etmek istemeyen ve
namusunu zede­lemeyen kişi cezayı hak edecek, kurnaz, hilckarcı ve düzen­bazda
haklı çıkacaktı.Yüce Allah bu kolayı şöyle anlatmakta­dır.

“İkisi de kapıya
koştular. Kadın, Yûsuf’un gömleğini ar­kadan yırttı. Kapının yanında efendisini
(kocasına) rastladılar. Kadın: ‘Senin ailene kötülük etmek isteyenin cezası,
zindana atılmaktan ya da acıklı bir işkenceden başka bir şey midir?’ dedi.
(Yûsuf) ‘Hayır, o, kendisi benim nefsimden (murad al­mak) istedi’ dedi. Kadının
akrabasından biri, şöyle şahitlik etti: ‘Eğer Yûsuf’un gömleği önden
yırtılmışsa, kadın doğru söylemiştir. Yûsuf ise, yalancıdır. Eğer Yûsuf’un
gömleği ar­kadan yırtılmışsa, kadın yalan söylemiştir. Yûsuf ise, doğru
söyleyenlerdendir. [17]

Bu, doğru bir tanıklık
ve son derece ikna edici bir kanıt­tır… Tanık, kadının akrabalarından bir
çocuk idi. Yûsuf un id­dia edilen iftiradan beri olduğuna, temiz ve iffetli
olduğuna delil olsun diye ve Yûsufu, kadının verdirtmek istediği şiddet­li
cezadan kurtarmak için Allah, o çocuğu böyle konuşturdu. Tanıklığın özeti şu
şekildedir:

‘Yûsuf kovalayan,
kadın kaçan durumda ise, elbisenin ön­den yırtılmış olması gerekir. Eğer Yûsuf
kaçan durumda ve kadın kovalayan ise elbisenin arkadan yırtılması gerekir.’

Yüce Allah bu konuyu
şöyle anlatmaktadır:

‘(Efendisi,) Yûsuf’un
gömleğinin arkadan yırtılmış oldu­ğunu görünce, (kadına:) ‘Şüphesiz bu, sizin
tuzağınızdır. Çün­kü sizin tuzağınız gerçekten büyüktür. (Yûsuf’a dönerek:) ‘Ey
Yûsuf! Bu meseleyi kimseye söyleme. (Ey kadın!)sende güna­hının affını
dile,çünkü sen günahkârlardan oldun1 dedi.[18]

 

Olayın Şehirde Yayılması:

 

Olay şehrin her
tarafında kısa sürede yayıldı. Kadınlar, Azizin hanımı hakkında konuşmaya
başladılar, bu işten dolayı onu kınayıp ayıplıyorlardı. Çünkü evin
hanımefendisi, kölesi­ne nasıl aşık olabilirdi? İnsan hiç hizmetçisini sever ve
ona aşık olur muydu? Bu tür sözler, Azizin hanımının kulağına git­ti. Bunun
üzerine kadın, kendisini kınayan Mısır’ın ileri gelen şeref ve itibar sahibi
arkadaşlarına haber gönderip evine davet etti. Yûsuf a olan sevgisini ve aşkım
mazur görmelerini sağla­mak için, onlara birde hile kurdu.

Onların her birine
oturacak bir yer hazırlattı. Bıçakla ke­sebilecek bir yiyeceği onlara ikram
etti.Yûsuf u da süslenmiş vaziyette onlara yakın bir yerde hazır tutuyordu. Tam
bıçaklan ellerine alıp önlerindeki yiyeceği kesmeye başladığı anda Yû­suf a
onların huzuruna çıkmasını emretti. Kadınlar Yûsuf un güzelliği karşısında
şaşırıp hayran oldular. Öylesine güzeldi ki şaşkınlıktan ellerinde olanı unutup
ellerini kestiler ve (Yû­suf un cemalini seyretmenin verdiği hazdan dolayı)
ellerindeki bıçak yarasının acısını hissetmiyorlardı.

Öyle ki parmaklarından
akan kanlar elbiselerini boyamıştı. Onlar ise ellerindeki meyveyi kestiklerini
sanıyorlar­dı… Yûsuf un cemalinden faydalanmak için ve güzelliklerini hayal
etmek için akıl uçup gitmiş ve göz ise fal taşı gibi yerinden fırlamıştı.
Kadınlar eleştiri ve kınamadan vazgeçip Yû­suf un güzelliği karşısında hayran
olup şöyle dediler.

“Allah ‘ı noksan
sıfatlardan tenzih ederiz bu asla bir beşer değildir.bu ancak bir melektir. [19]

Kadın böylece Yûsuf a
olan aşkının sırrını burada göster­miş oldu.Onlara sitem ederek şöyle dedi:

“İşte hakkında
beni kınadığınız şahıs budur.Ben onun nef­sinde (murad ahnak)istedim.. Fakat o,
(bundan) şiddetle kaçın­dı. Andolsun ki eğer o, kendisine emredeceğimi yapmazsa
mut­laka zindana atılacak ve elbette zelillerden olacaktır. [20]

Adalet, Hz. Yûsuf un
bu asil davranışı ve iffetinden dolayı tebrik edilmesini, kadının ise bu çirkin
hareketi ve eliyle (Yû­suf un elbisesini yırtması sebebiyle) cezalandırılmasını
gerek­tirir. Fakat iş tersine döndü. Kadının, kocasının ve kendisinin şeref ve
haysiyetini önemsemeyip Yûsuf u ele geçirmek’için ona hile kurmanın bedeli,
temiz ve suçsuz olan Yûsuf a ödetti­rildi. Yûsuf hapse mahkum edildi.Yaklaşık
yedi sene hapis aldı…Yüce Allah bu konuyla ilgili olara şöyle buyurdu:

“Sonra (Aziz ve
arkadaşları,) kesin delilleri görmelerine rağmen halkın dedikodusunu kesmek
için) yine de Yûsuf’u bir zamana kadar mutlaka zindana atmaları kendilerine
uygun görüldü. [21]

Hz. Yûsuf, kadının
işlediği suça rağmen haksız yere hapse atıldı. Hz. Yûsuf ile birlikte iki
gençte hapse girmişti. Biri, hü­kümdarın sucu başı ve diğeri ise, aşçı başı
idi. İkisi de, hapiste birer rüya gördüler. Rüyalarını, Hz. Yûsuf a anlattılar.
Sucu başı, hükümdarın bardağının içerisine şarap doldurduğunu görmüş.

Diğeri ise, başının
üstünde ekmek olan bir tabak taşıdığını ve kuşların bu ekmekten yemekte
olduklarını görmüştü. Her biri, gördükleri rüyayı yorum i amalarını Hz. Yûsuf
‘tan istedi­ler. Bunun üzerine Hz. Yûsuf, sucu başına: ‘Sen, hapisten çı­kıp
eski işine dönüp hükümdara içki sunacaksın…’ dedi. Aşçı basıya ise: ‘Sen ise,
asılacaksın. Kuşlar, başından yiyecekler’ dedi. İş, Hz. Yusuf (a.s)’ın haber
verdiği şekilde gerçekleşti. [22]

 

Hükümdarın Rüyası ve Hz. Yûsuf un Hapisten Çıkması:

 

Hz. Yûsuf un hapiste
geçen sıkıntılı yıllarının sonunda, Allah, ona çıkış yolunu gösterdi. Hükümdar,
uykusunda garip ve acayip bir rüya görmüştü; rüyasında nehirden yedi tane se­miz
güzel inek çıkıp merada otlamaya koyuldular. Ardından yedi tane de zayıf cılız
ve çirkin görünüşlü inek nehirden çıkıp semiz inekleri yediler. Aynı şekilde
yedi tane yeşil başağın üzerine yedi tane kuru başak yüklenip onları yediler.
Hüküm­dar, rüyasından korku içinde uyandı. Bütün sihirbazları ve bil­ginleri
toplayıp onlara rüyasını yorumlamalarını istedi.Fakat onlardan, gönlünü
rahatlatacak bir cevap alamadı.

(Daha önce Yûsufun
yorumladığı rüya üzere hapisten çıkmış olan) hükümdarın sucu basısı, hükümdara;
Yûsufun karışık rüyaları yorumlamadaki gücünü anlattı. Hükümdardan, müjdeli ve
sağlam bir haber getirmesi için kendisini Yûsuf’un yattığı hapse göndermesini
istedi.

(Hükümdarın izin
vermesi üzerine) hemen Yûsuf un yanı­na gidip ona hükümdarın gördüğü rüyayı
anlattı. Hz. Yûsuf, rüyayı şöyle yorumladı: “Bu beldede yedi yıl bolluk
olacak. Toprak cömertçe bol bol ürün verecek. Ardından yedi yıl ku­raklık
olacak. Yeşillikler yok olacak. Onlara git; bolluk yıllarında kuraklık ve
kıtlık yıllan için yiyecekler biriktirmelerini söyle.”

Hükümdar, bu yoruma
çok şaşırdı. Hemen hapisten çıkarı­lıp yanına getirilmesini emretti. Böylece
ona, devletin vezirlik­lerinden birisini verip onu yanına alacaktı. Fakat Hz.
Yûsuf, üzerinde suçluluk damgası olduğu için hapisten çıkmayı red­detti.
Kendisini mahkum edenlerin, suçsuz olduğunu kabul edip bu çirkin suçlamadan
kurtulup insanların, onun, temiz ve suçsuzluğuna şahitlik etmedikçe hapisten
çıkmayacağını bildirdi.Bu, peygamberliğin üstün haysiyet ve şerefinin gereği
idi… Yüce Allah bu konu ile ilgili olarak şöyle buyurmaktadır:

“(Adam hu yorumu
getirince,) hükümdar: ‘Onu bana geti­rin ‘ dedi. Elçi, Yûsuf’a geldiği zaman,
(Yûsuf:) ‘Efendine dön de ona:  
‘Ellerini kesen o kadınların zoru neydi?’ diye sor. Şüphesiz benim Rabbim,
onların hilesini çok iyi bilir’ dedi. (Hükümdar, kadınları yanın çağırıp
onlara:) ‘Yûsuf’un nefsin­den (murad almak) istediğiniz zamanki durumunuz
neydi?’ dedi. (Kadınlar:)  ‘Hâşâ! Allah
için biz ondan hiçbir kötülük görmedik’ dediler. Azizin karısı da: ‘Şimdi hak
meydana çıktı. Ben onun nefsinden (murad almak) istemiştim. Şüphesiz ki Yû­suf,
doğru söyleyenlerdendir.[23]

Hz. Yûsufun kıssası,
uzundur. Kur’ân~ı Kerîm, onun bu kıssasını detaylı bir şekilde anlatmıştır. En
sonunda; babası, annesi ve bütün kardeşleri Mısır’a gelirler. Mısır’da üstün
bir makama ve itibara sahip olduğu için Hz. Yûsufa, “selam”
(tahiyyat) ve “hürmet” (lekrim) secdesi yaparlar. Babasına, küçük
iken gördüğü rüyayı hatırlatır. Çünkü gördüğü rüya ger­çekleşmiş oldu. Yüce
Allah bu konuda şöyle buyurmaktadır:

“(Hep beraber
Mısır’a gidip) Yûsuf’un yanına girdikleri zaman, anne ve babasını kucaklayıp:’
Emin olarak Allah ‘m iradesiyle Mısır’a girin ‘ dedi. Anne ve babasını tahtının
üstüne çıkartıp oturttu ve hepsi onun için secdeye kapandılar. (Yû­suf:) ‘Ey
babacığım! İşte bu, daha önce (gördüğüm) rüyanın yorumudur. Rabbim onu
gerçekleştirdi. Beni zindandan çıka­rıp şeytan benim ile kardeşimin arasım
bozduktan sonra sizi çölden getirdiği için Rabbim ihsanda bulundu. Şüphesiz ki
Rabbim, dilediğine lütfedicidir. Çünkü O, çok iyi bilendir ve hikmet sahibidir.[24]

 

Hz. Yûsuf (a.s)’ın Başından Geçen Sıkıntı:

 

Hz. Yûsuf (a.s), çok
çetin sıkıntılarla karşılaşıp, zorlu bir hayat geçirdi. Bazen kolaylık, bazen
zorluk, bazen rahatlık, bazen sıkıntılı, bazen darlık, bazen de genişlik
içerisinde dö­nüp durdu.

Bu büyük sıkıntı ve
musibetlerin sonunda; Allah, ona, bol bir şekilde güç ve saygınlık ihsan etti.
Çünkü hapisten çıkıp Mısır mülkünün başına geçmişti… (İşte geçirdiği bu
sıkıntıla­rın karşılığı olarak) Allah, onu, Mısır ülkesinin hazinelerinin
başına geçirmişti.

Her ülke ve beldeden
insanlar, kıtlık sebebiyle Hz. Yû­suf un yanma gelmeye başladılar. Hz. Yûsuf a
ihtiyaç duyan­lar içerisinde, kuraklıktan zarar gören kardeşleri de vardı…
Kardeşleri de (diğer insanlar gibi) yiyecek almak için Hz. Yû­suf un yanına
geldiler. Hz. Yûsuf, onları tanıdı. Fakat onlar, Hz. Yûsuf u tanımadılar…
İşte Hz. Yûsuf un çektiği bütün bu sıkıntılar, onun, bu büyük ilahi lütfa ve
ikrama ulaşmasına bir sebep teşkil etti.

Ariflerden bir zat
bununla ilgili olarak der ki: “Nice ikram ve lütuflar, sıkıntılar
içerisinde saklıdır.”

“    Hz. Yûsuf (a.s)’m başında üç büyük sıkıntı
geçmişti. Bun­lar, şunlardır:

Birincisi:
Bu olay; kardeşlerinin, Hz. Yûsuf a kıskançlık gösterip ona tehlikeli bir tuzak
hazırlayıp (ilk Önce) onu öl­dürmek isteyip sonra (bundan vazgeçerek) kuyunun
içerisine atmakla yetindikleri sırada gerçekleşmişti…

Allah’ın yardımı ve
rahmeti, Hz. Yûsuf a olmasaydı, Hz. Yûsuf, ölür giderdi.

ikincisi: Bu
olay ise; Hz. Yûsuf’un daha çiçeği burnunda genç bir delikanlı iken Mısır
Azizinin hanımının ona aşık olup onu kendisine çağırdığında (onun bu teklifi
kabul etmemesi üzerine) kadının, Hz Yûsuf u kandırıp saptırmak için çeşitli
hilelere başvurduğu sırada gerçekleşmişti…

Fakat Allah, Hz. Yûsuf
u, kadının tuzağından korudu ve onu bu büyük hileden kurtardı… Yüce Allah bu
konu ile ilgili olarak şöyle buyurmaktadır:

“Rabbi, Yûsuf’un
(zindanın kadınların teklif ettiklerinden daha iyi olduğu ve onların hilesini
kendisinden uzaklaştırmadığı takdirde onlara meyledip cahillerden olacağı
şeklindeki) duasını kabul etti ve onların hilesini (Yûsuf’tan) uzaklaştırdı.
Çünkü Allah(her şeyi) iyi işiten, pek iyi bilendir. [25]

Üçüncüsü: Bu
olay ise; Hz. Yûsuf un çirkin bir iftira se­bebiyle haksız ve suçsuz yere
zindana atılması ve orada yedi yıl kalmasıdır…

Mısır hükümdarı bir
rüya görüp bununla zihnini meşgul etmeseydi, uzun yıllar daha zindanda kalırdı.

Yüce Allah bu konu ile
ilgili olarak şöyle buyurmaktadır:

“(Rüyasını
yorumlayıp zindandan kurtulan sucu başına; kendisinin suçsuz olduğunu hükümdara
anlatmasını, belki bu yerden, zindandan çıkabileceğini söyledi.) Fakat şeytan
(zin­dandan çıkan) o kişiye, (Yûsuf’u) efendisine anmayı unutturdu. Dolayısıyla
(Yûsuf), ‘birkaç yıl daha’ zindanda kaldı. [26]

 

Hz. Yûsuf (a.s)’ın Masum Oluşu  İlgili Önemli Bir Hatırlatma:

 

“Peygamberlerin
Masumiyeti” bahsinde, Yüce Allah’ın peygamberi Hz. Yûsuf (a.s)’in
masumiyeti (günahsızlığı) ile ilgili on (10) madde aktarmıştık. Burada ise
meşhur tefsirci Fahreddîn er-Râzî’nin bu konu ile ilgili önemli bir sözüne faz­ladan
yer vereceğiz. Çünkü Fahreddîn er-Râzf nin bu sözü, bazı cahillerin iddiasının
aksine Hz. Yûsuf un temiz olduğunu, günahsız olduğunu ve kadına meyletmeden
uzak olduğunu göstermektedir…

Fahreddîn er-Râzî der
ki:

“1.
Yüce Allah, Hz. Yûsuf un suçsuz olduğuna şu sözüyle tanıklık etmektedir:

“İşte böylece
Biz, kötülük ve fuhşu Yûsuf’tan uzaklaştır­mak için (delillenınizi ona
gösterdik.) Çünkü o, ihlasa erdiril­miş kullarımızdandır. [27]

2. Azizin hanımının
akrabalarından bir şahit, Hz. Yûsuf un suçsuz olduğuna tanıklık etmiştir. Yüce
Allah bu konu ile ilgili olarak şöyle buyurmaktadır:

“Kadının
akrabalarından biri şöyle şahitlik etti: Eğer Yû­suf’un gömleği
öndenyırtümışsa,. ” (Yûsuf: 12/26)

3.  Ellerini kesen kadınlar, Hz. Yûsuf un suçsuz
olduğuna tanıklık etmişlerdir. Yüce Allah bu konuda şöyle buyurmakta­dır:

“(Kadınlar:)
Haşa! Allah için biz ondan hiçbir kötülük görmedik’ dediler.” (Yûsuf:
12/51)

4. Azizin
hanımı da, Hz. Yûsuf un suçsuz olduğuna şu sö­züyle tanıklık etmiştir:

“Azizin karısı
da: ‘Şimdi hak meydana çıktı. Ben onun nefsinden (murad almak) istemiştim.
Şüphesiz o, doğru söy­leyenlerdendir’ dedi” (Yûsuf: 12/51)

5.  Şeytan da, Hz. Yûsuf un suçsuz olduğuna şu
sözüyle tanıklık etmiştir:

“iblis: ‘Senin
mutlak kudretine andolsun ki, onlardan ‘ihlasa erdirilmiş kulların’[28]
hariç, hepsini mutlaka azdıraca­ğım ‘ dedi. ” (Sâd: 38/82-83)

Buna göre Hz. Yûsuf u
kadına meyletmekle suçlayan kişi, hangi tarafı tutuyor? Allah’ın tarafını mı?
Yoksa Şeytanın tara­fım mı? Hangi tarafı tutarsa tutsun, her iki taraf ta, Hz.
Yû­suf un suçsuz olduğuna tanıklık etmektedir. Hangi halde olu­nursa olsun, Hz.
Yûsuf un suçsuz olduğunu kabul etmekten başka bir yol yoktur. Çünkü Hz. Yûsuf
(a.s), Azizin hanımına meyletmekten uzaktır.[29]

 

Hz. Yûsuf (a.s)’ın Ölümü:

 

Tarihçiler derler ki:
“Hz. Yûsuf (a.s), uzun ayrılıktan sonra babasıyla tekrar buluştuklarında,
Hz. Ya’kûb (a.s), 130 yaşın­da idi. Hz. Ya’kûb (a.s), bu buluşmadan 17 yıl
sonra öldü.

Hz. Yûsuf (a.s), 110
yıl yaşadı. Mısır’da ölüp oraya gö­müldü. Kardeşlerine; ‘eğer Mısır’dan bir gün
çıkıp giderseniz, benim cesedimi de yanınızda götürün ve atalarımın yanma
gömün’ diye vasiyet emişti.

Hz. Yûsuf (a.s)’m
cesedi, Hz. Mûsâ (a.s) zamanında Şam’a götürülmüştü. Tercih edilen görüşe göre,
Nablus’a gömülmüştü.

Hz. Yûsuf (a.s)’ın
ölümü, Hz. Mûsâ (a.s)’ın doğumundan da 64 yıl önceye rastlamaktadır.[30]

Hz. Yûsuf (a.s), eceli
yaklaştığı zaman, Rabbüıden; iman üzere canını almasını ve Salih kulları
arasına katmasını istedi.

“Ey Rabbim!
Mülkten (nasibimi) verdin ve bana (rüyada görülen) olayların yorumunu da
öğrettin. Ey gökleri ve yeri yaratan! Sen, dün ya da ve ahirette benim
sahibimsin. Beni müslüman olarak öldür ve beni salihler arasına kat. [31]

Allah, Hz. Yûsuf un bu
duasını kabul edip onu en yüce makama nakletti. Allah, Hz. Yûsuf a büyük bir
rahmet eyledi.

Bize de, ölüm anında
iman nasip etsin. Çünkü Allah, yapı­lan duayı işiten ve kabul edendir. [32]

 

Hz.
ŞUAYB (A.S) 1

Hz.
Şuayb (a.s)’ın Kur’an’da Zikredilmesi: 1

Hz.
Şuayb (a.s)’ın Soyu: 1

Medyen
Halkının Yurtlan Nerededir?: 2

Hz.
Şuayb (a.s)’in Kavmine Yaptığı Davet: 2

Hz.
Şuayb (a.s)’ın Kıssasından Alınacak İbret: 3

Medyen
Kavminin Helak Edilişi: 4

 

Hz. ŞUAYB
(A.S)

 

“Medyen (Jıalhna
da) kardeşlen Şuayb ‘ı (Peygamber ola­rak gönderdik.): ‘Ey kavmim! Allah’a
kulluk edin. Sizin O’ndan başka ilahınız yoktur…” (A’râf: 7/85)

 

Hz. Şuayb (a.s)’ın Kur’an’da Zikredilmesi:

 

Hz. Şuayb (a.s)’ın
ismi, Kur’ân-ı Kerîm’de; A’râf, Hûd, Şuarâ ve Ankebût Surelerinin çeşitli
yerlerinde on defa geç­mektedir.[1]

Yüce Allah, Hz. Şuayb
(a.s)’ı, Medyen halkına Peygamber olarak göndermiştir. Onlara, Ashabı Eyke
(Eyke Halkı)’de de­nilir. Çünkü Yüce Allah, bununla ilgili olarak şöyle
buyurmak­tadır:

” ‘Eyke halkı’da,
(kendilerine gönderilen)peygamberleri yalancılıkla itham etti. Hani Şuayb,
onlara: ‘(Allah’a karşı gelmekten) sakınmaz mısınız?’ demişti. [2]

Bazı Tefsircilerin
kaydettiğine göre;[3] Eyke halkı, Medyen
halkından başka bir kavimdi. Allah, onlara; Medyen halkı helak olduktan sonra
Hz. Şuayb (a.s)’ı Peygamber olarak göndermişti. Onlar da, Hz. Şuayb (a.s)’ı
yalanlamışlardı. Bu­nun üzerine bulutlu bir günde, ilahi azab, onları
yakalamıştı.

Doğru olan görüş;
Medyen halkının, Eyke halkıyla aynı olduğu ile ilgili görüştür. Çünkü Şuarâ
Sûresinde;[4] Eyke
Halkının, ölçüyü ve tartıyı eksik ölçüp tarttıkları anlatılmıştır. Bu ise,
Medyen halkının Özelliğidir. Bundan dolayı da-Medyen halkı, Eyke halkı diye
adlandırılmıştır. Çünkü (oraya) Eyke (denmesi), içerisinde ağaçların bol olduğu
yeşillikli bir yer olmasındandır. Onlar orada hem ticaret ve hem de ziraat işle­riyle
uğraşırlardı. Arazilerinde, ağaçlar ve meyveler bol ve çoktu. Zengin bostanlara
ve bahçelere sahiptiler. İşte bundan dolayı onlar, “Eyke Halkı” diye
adlandırılmışlardır. [5]

 

Hz. Şuayb (a.s)’ın Soyu:

 

Hz. Şuayb (a.s)’ın
soyu şu şekildedir: Mikail b. Yeşcür b. Medyen b. İbrahim’dir.

Medyen, Hz. İbrahim
(a.s)’ın çocuklarından biridir… An­nesi, Hz. Lût (a.s)’m kızıdır. Allah, Hz.
Şuayb (a.s )’ı; “Lût kavmi de (yakın bir zamanda helak oldukları için)
sizden uzak değildir” (Hûd:11/89} sözünden dolayı Hz. Lût (a.s )’dan son­ra
ve Hz Mû.sâ (a.s)’dan önce Peygamber olarak gönderilmiş­tir. Çünkü Yüce Allah,
(A’râf Suresi’nde ) ilkönce Hz. Nuh’u, sonra Hz. Hûd’u, sonra Hz. Salih’i,
sonra Lût ve sonrada Hz. Şuayb’ı anmış ve bunun peşi sıra şöyle buyurmuştur:

“(Adı geçen) bu
peygamberlerden sonra Musa’yı, mucize­lerimizle Firavuna ve kavmine (Peygamber
olarak) gönderdik.[6]

İşte bu ayet; Hz.
Şuayb (a.s)’in, Hz. Mûsâ ile Hz. Ha­run’dan önce Peygamber olarak
gönderildiğini göstermektedir.

Bazı tarihçiler, Hz.
Şuayb (a.s)’ı, Hz. Musa’dan asırlarca sonra Peygamber olduğunu zannetmekle hata
etmişlerdir. Çünkü bu görüş, az önce geçen (A’râf: 7/103) ayete ters düş­mektedir.
Bunlar. Kuran-ı Kerim’de adı geçmeyen peygamber­lerden biri olan Şa’yâ (a.s)
ile Hz. Şuayb (a.s)’ı birbirine karış­tırıp Şa’yâ (a.s)’ı Hz. Şuayb
zannetmişlerdir. İşte hata buradan kaynaklanmaktadır. Bunu, bazı araştırmacı
alimler nakletmişlerdir. [7]

 

Medyen Halkının Yurtlan Nerededir?:

 

Medyen halkı; Hicaz
bölgesinin kuzey yönündeki Şam is­tikametinde ve Akabe körfezine yakın
topraklarda yaşayan Arap bir kavimdi.

Taberî derki: Medyen
ile Mısır arası, 8 gecelik[8] bir
me­safedir. Anlaşılıyor ki, Medyen bugün “Maân” diye isimlen­dirilen
yerdir. O yer, Filistin ‘in güneyindedir.

Medyen halkı, Hz.
İbrâhîm (a.s)’m oğullarından biri olan Medyen’e nispet edilmektedir. Bu isim,
Tevrat’ta ise, “Med­yan” diye geçmektedir. Hz. İbrahim’in oğlu
Medyen, bu kabile arasında yaşamış, onlarla akraba olmuş, sonra onlar arasında
ailesi ve topluluğu çoğalmış ve bundan dolayı da onlara “Medyen
halkı” denilmiş (ve bu isim zamanla bütün kabile için kullanılır
olmuştur). [9]

 

Hz. Şuayb (a.s)’in Kavmine Yaptığı Davet:

 

Medyen halkı; ticaret
ve ziraatla uğraşırlardı. Bu sebeple de çeşitli bolluklara ve nimetlere
sahiptiler. Hz. İbrahim’den varis olan din üzere idiler. Fakat çok geçmeden
dinlerini değiş­tirip Allah’ı inkar edip doğru yoldan saptılar. Bundan dolayı
da aralarında çeşitli kötülükler yayıldı. Bunlardan birisi, ölçü ve tartılarda
eksik ölçüp tartmalarıydı. İnsanların mallarının fiyatını düşürüp yeryüzünde
bozgunculuk çıkarıyorlardı.

Yüce Allah, onlara,
(Peygamber olarak) Hz. Şuayb (a.s)’ı gönderdi… Hz. Şuayb, onları; Allah’ın
birliğine davet ediyor, hayatlarınm bu şekilde sürdürdükleri takdirde başlarına
gele­cek olan) ilahi azabı onlara hatırlatıyor, ölçü ve tartıda eksik ölçüp
tartmalarını yasaklıyor, bozgunculuğu bırakıp ıslah edici olmalarını
emrediyordu. Fakat onların az bir kısmı, Hz. Şuayb’a iman etti. Çoğu ise ona
iman etmedi. Bu inkarcılar, sapıklık ve inkarcılıkta çok ileri gittiler.
Yolların üzerine otu­ruyor, Hz. Şuayb’a gelen insanları dinlerinden çevirmek
için gözetliyorlar, ona iman etmeye gelenlere engel oluyorlar ve ona iman
edenlerin çeşitli tehditlerle gözlerini korkutuyorlar­dı… Yüce Allah bu
konuyu şöyle anlatmaktadır:

“Tehdit ederek,
inananları Allah’ın yolundan alıkoyarak ve o yolun eğriliğini arayarak öyle her
yolun başında oturmayın. Düşünün, siz az (bir topluluk) idiniz de Allah sizi
çoğalt­tı. Bakın ki, bozguncuların sonu, nasıl olmuştur. [10]

Hz. Şuayb (a.s), davet
ve nasihatlerinde ısrar edince, ona karşı düşmanlıklarını açığa vurdular.
Sözünü anlamadıklarını ve maksadını bilmediklerini iddia edip eğer himaye
edenleri olmasaydı, kendisini öldürecekleri tehdidinde bulundular.

Yüce Allah, bu konu
ile ilgili olarak şöyle buyurmaktadır:

“Dediler ki: Ey
Şuayb! Söylediklerinin çoğunu anlamıyoruz ve içimizde seni cidden zayıf
görüyoruz. Eğer (seni koruyan) kabilen olmasa, seni mutlaka taşla Öldürürüz.

Ne Sen, bizden üstün
değilsiniz.[11]

Daha sonra milletinin
yoluna geri dönmedikçe ve kavmi­nin dinine girmedikçe, Hz. Şuayb (a.s)’ı ve
kendisine iman edenleri, yurtlarından çıkarmakla ve kovmakla tehdit ettiler.
Yüce Allah, A’râf Sûresinde bu konu ile ilgili olarak şöyle bu­yurmaktadır:

“Kavminden ileri
gelenler: ‘Ey Şuayb I Kesinlikle seni ve seninle beraber inananları,
memleketimizden çıkaracağız ya da dinimize geri döneceksiniz’ dediler.
(Şuayb’da, onlara:) ‘istemesek de mi (bizi yurdumuzdan çıkaracak ve ya dinimiz­den
döndüreceksiniz)?’ dedi. [12]

 

Hz. Şuayb (a.s)’ın Kıssasından Alınacak İbret:

 

Ne garip bir kavim ki;
kendilerine gönderilen Peygamber, onları; insani üstünlüklere ve güpe gündüz
güneş gibi parlak bir insani hayata davet ediyor. Fakat kavmi, ona:
“Söyledikle­rinin çoğunu anlamıyoruz ve içimizde seni cidden zayıf görü­yoruz”
(Hûd: U/91) diyor.

Bununla birlikte Hz.
Şuayb (a.s)’ın daveti, son derece açık ve net olup onları, Allah’tan başkasına
ibadet etmemeye çağı­rıyordu. Fakat onlar, Hz. Şuayb ile onunla birlikte iman
eden­leri, yurtlarından kovmakla ve çıkarmakla tehdit ediyorlardı. Hz. Şuayb
ise, onlara, ölçü ve tartıda eksik ölçüp tartmama işini emrediyordu. Buna
karşılık onlar, Hz. Şuayb’ı; en zayıf­ları ve en ahmakları olmakla suçluyor,
onun namazıyla ve iba­detiyle eğleniyorlar ve alay ediyorlardı. Yüce Allah bu
konu ile ilgili olarak şöyle buyurmaktadır:

“Dediler ki: Ey
Şuayb! Babalarımızın taptıkları (putları) bırakmamızı veya mallarımızdan (eksik
ya da fazla verme hu­susunda) dilediğimizi yapmayı terk etmemizi sana namazın
mı emrediyor? Hakikaten sen, yumuşak huylusun ve çok akıllısın (diyerek alay
ettiler).[13]

Gerçekten bilgili olan
cahillerin, akıllı olan delilerin ve ak­lı kıt kimselerin, kendilerini; ahlaklı
olmaya, iffetli olmaya, erdemli olmaya çağıran kimselere karşı alay etmesi,
eğlenmesi ve kendilerince üstünlüklerini ortaya koyacak delillere sarıl­maları
ne gariptir?! Ne zamandan beri doğruluk, çirkin sayıl­mış?! Ne zaman erdemli
olma, insanların kınadığı ayıplardan ders alır olmuş?! İşte batılın ve isyankarlığın
mantığı budur! Nitekim Lût kavmi de, kendi peygamberlerine ve ona bağlı
müminler hakkında şöyle demişlerdi:

“Kavminin cevabı:
‘Onları (Lût’u ve ona iman edenleri), memleketinizden çıkarın. Çünkü onlar,
fazla temizlenen insanlarmışi’ demelerinden başka bir şey olmadı. [14]

Yine Medyen halkının
da, Hz. Şuayb (a.s)’a karşı durumu aynı mantık çizgisindeydi:

“Halkının inkar
eden ileri gelenleri: ‘Eğer Şuayb ‘a uyar­sanız, and olsun ki siz
kaybedersiniz’ dediler.[15]

 

Medyen Kavminin Helak Edilişi:

 

Medyen halkının en
büyük ahmaklıkları; Hz. Şuayb (a.s)’m, eğer doğru sözlü kimselerden ise,
üzerlerine gökten bir parça [16]
düşürmesini istemeleri olmuştur… Bunun üzerine onları; “bulutlu bir
günün azabı” yakaladı…

Allah (ilkönce)
onların üzerine, yedi gün süren bir sıcaklık Musallat etti. Bu saye de suları
çekilip yok oldu. Sonra onların üzerine bir hulut gönderdi. Sıcaktan korunmak
için bu bulutun gölgesine sığındılar. Nihayet hepsi bu bulutun altında eksiksiz
toplanınca, bulundukları yerde büyük bir zelzele oldu.[17] On­ları
bir çığlık [18]yakalayıverip onların
üzerine gökten ateş yağ­dı. Böylece yanıp yok oldular. Yüce Allah bu konu ile
ilgili olarak şöyle buyurmaktadır:

“(Sonunda)
Şuayb’ı, yalana saydılar da, kendilerini, o gölge (bulutlu) gününün azabı
vakalayiverdi. Gerçekten o, muazzam bir günün azabı idi.[19]

Hz. Şuayb (a.s),
kavminin helak olmasından sonra bir müddet daha yaşayıp sonra öldü.

Bu olay, Hz. Yûsuf un
ölümü ile Hz. Mûsâ’nm ortaya çı­kışı arasında meydana gelmişti.

Hz. Şuayb (a.s)’m
kavminin helak edilişi ile ilgili olayla­rın; İsrail oğullarının, Mısır’a göç
etmelerinden sonra gerçek­leştiği de, olası bir durumdur. Yine de doğruyu en
iyi bilen Allah’tır. [20]

 

Hz.
YA’KUB (A.S) 1

Hz.
Ya’kûb (a.s)’ın Soyu: 1

Hz.
Ya’kûb (a.s)’ın Hayatı: 1

Hz.
Ya’kûb (a.s)’ın Ölümü: 3

 

 

 

Hz. YA’KUB (A.S)

 

“Nihayet
(ibrâhîm) onlardan (babası ve kavminden) ve Allah’ın dışında taptıkları
şeylerden uzaklaşıp bir tarafa çe­kildiği zaman Biz ona îshâk ‘ı ve Ya ‘kûb ‘u
bahşettik ve her bi­rini Peygamber yaptık. Onlara rahmetimizden bağışta bulun­duk
ve kendilerine güzel ve üstün bir şan şöhret nasip ettik.” (Meryem.:
19/49-50)

 

Hz. Ya’kûb (a.s)’ın Soyu:

 

Hz. Ya’kûb (a.s),[1] Hz.
İbrahim’in oğlu Hz. İshâk’m oğlu­dur. Annesi; Tarihçilerin “Tarah”
dediği Âzer’in oğlu Nahur’un oğlu Betvaîl’in kızı Refka’dır.[2]

Hz. Ya’kûb’un on iki
oğlu vardı. İsrail oğulları toplulukla­rı, Hz. Ya’kûb (a.s)’a nispet edilirler.

Hz. Ya’kûb (a.s)’a,
“İsrail” de denilir. Yüce Allah bunun­la ilgili olarak şöyle
buyurmaktadır:

“Tevrat ‘in
indirilmesinden önce İsrail ‘in (Ya ‘kûb ‘un) kendisine haram kıldıkları
dışında, yiyeceğin her türlüsü, İsra­il oğullarına helal idi. (Onlara:) ‘Eğer
doğru sözlü iseniz, o zaman Tevrat’ı getirip onu okuyun’ de “[3]

Tevrat ehline göre;
Allah, Hz. Ya’kûb’a, İbranice’de “Rûhullah” anlamında ‘İsrail”
adını vermiştir. Az önce de a-çıkladığımız gibi, burada kastedilen; İsrail’in,
Hz. Ya’kûb’un ismi olduğunu ve Yahudilerin ona nispet edildiğini bilmemizdir.[4]

 

Hz. Ya’kûb (a.s)’ın Hayatı:

 

Tarihçilerin
kaydettiğine göre; Hz. Ya’kûb (a.s), Ken’anlılarm ülkesi (Filistin)’de dünyaya
geldi. Babası Hz. İshâk (a.s.)’m himayesi altında büyüdü. Annesi Refka, ona;
Ya’kûb’un kardeşi Ays (îs)’m, Ya’kûb’u (ölümle) tehdit ettiği ve Ya’kûb’a zarar
vermesinden korktuğu için, Irak’taki Babil ülkesinde yaşayan dayısı Lâbân’m
yanma gitmesini ve (Ays’m öfkesi yatışmcaya kadar) orada ikamet etmesini
istedi.

Hz. Ya’kûb (a.s),
annesinin isteği üzere dayısına gitmek üzere yola çıktı. Akşam olunca, yolda
bir yerde yatıp uyudu. Rüyasında, meleklerin, kendisini, göğe çıkarıp Rabbiyle
ko­nuştuktan sonra geri indirdiklerini gördü. Rabbi, ona: “Seni mübarek
kılacağım. Soyunu çoğaltacağım. Zaten bu topraklan, senin çocukların ve
torunların için yarattım” diyordu. Gördüğü rü ya dan dolayı uykudan neşe
içinde uyandı ve rüyayı gördü­ğü o yerde Allah için bir mabet yapmayı adadı.
(Bir daha gel­diğinde) o mekanı tanıyabilmek için orayı yağla boyadı ve o-rayı
“Beytu İl” (Beytullah = Allah’ın evi) diye adlandırıp Hicr denilen
yere yöneldi… Orası, bugün Hz. Ya’kûb (a.s) ‘m inşa ettiği Beytü’l Makdis
(Mescidi Aksa)’in bulunduğu yerdir. Daha sonra Hz. Yakûb (a.s) yoluna devam
edip Irak’taki da­yısının yanma vardığında dayısının iki kızı olduğunu gördü.
Büyüğünün adı Leyyâ ve küçüğününki ise Râhîl idi…Hz. Yakup (a.s) dayısından
evlenmek için küçük kızı Râhîl’i istedi. Râhîl, diğerine göre çok güzel ve daha
alımlıydı. Dayısı, 7 yıl kendisine hizmet etmesi ve koyunlarını otlatması
karşılığında kızını ona vereceğine söz verdi.

Belirtilen müddet
geçince, dayısı bir yemek ziyafeti hazırlayıp insanları bu yemeğe çağırdı.
Sonra büyük kızı Leyyâ’yı geceleyin Ya’kûb’u gerdek odasına soktu. Leyyâ, çirkin
görünümlü ve gözlerinin feri zayıflamış bir kızdı. Sabah olunca Hz. Ya’k’ûb
birde baktı ki, Leyyâ ile evlenmiş. Hemen dayısının yanma gidip ona:

–  ‘Beni aldattın. Ben senden Râhîl’i
istemiştim’ dedi. Da­yısı da, ona;

–  ‘Evde büyük kız dururken küçüğünü kocaya
vermek biz­de Âdet (sünnet) değildir. Eğer Râhîl’i istiyorsan, bana 7 yıl daha
çobanlık et. Onu da sana vereyim’ dedi. Bunun üzerine Hz. Ya’kûb (a.s) 7 yıl
daha dayısına çobanlık etti. Müddet do­lunca, Râhîl ile evlendi. Böylece Hz.
Ya’k’ûb (a.s), iki kız kar­deş ile evlenmiş oldu. Onların şeriatında bir
erkeğin iki kız kardeş ile bir arada evli bulunması yasak olmayıp caizdi. Bu
uygulama daha sonra, İslam şeriatında da olduğu gibi, Tevrat şeriatı ile nesh
edildi.[5]

Lâbân, her iki kızma
birer cariye hediye etti. Leyyâ’ya he­diye ettiği cariyenin Adı
“Zülfa”, Râhîl’e hediye ettiği cariye­nin adı ise “Belhâ”
idi. Her iki kadında, cariyelerini, Hz. Ya’kûb’a hediye etti. Sabah oîunca,
Ya’kûb’un yanında 4 ka­dın olmuştu. Bu kadınlar, Hz. Ya’kûb (a.s) için,
“Esbât” (İsra­il oğullan kabileleri) denilen 12 çocuk dünyaya
getirdiler. Hz. Ya’kûb’un Leyyâ’dan 6 çocuğu dünyaya gelmişti. Bunlar:

1. Rûbîl, 2. Şimon, 3.
Lâvı, 4. Yahûzâ, 5. İsâhir, 6. Zâbilûn. Rûbîl, Hz. Ya’kûb’un en büyük
çocuğudur. Hz Mûsâ (a.s), Lâvînin soyundan gelmiştir.

Yahudi kelimesi ise
Hz. Yakup (a.s) *ın oğullarından biri olan ‘;Yahûzâ”dan alınmıştır.

Râhîl’ ise iki oğlan
çocuğu doğurmuştu. Bunlar: 1.  Hz.
Yûsuf(a.s)2. Bünyâmîn.

Râhîl’in cariyesi
Belhâ’nın iki erkek çocuğu dünyaya gelmişti. Bunlar:

l.Dân, 2. Niftâlîidi.

Leyyâ’nm cariyesi
Zülfâ’nın ise iki çocuğu olmuştu. Bun­lar:

1.  Câd, 2. Eşîr idi.

Böylece Hz. Ya’kûb
(a.s)’ın 12 çocuğu oldu. 6’sı Leyyâ’dan, 2’si Belhâ’dan ve 2’si de Zülfâ’dan
dünyaya gel­mişti. Bunların hepsi; rüyasında 12 yıldızın, Güneşin ve Ay’ in
kendine secde ettiği Hz. Yûsuf un kardeşleri idi. Bu konu, ya­kında Hz. Yûsuf
(a.s)’m kıssasında anlatılacaktır.

Hz. Ya’kûb (a.s)’m
çocuklarının her birinden bir Yahudi kabilesi oluştu.

Tarihçiler derler ki:
“Bünyâmîn hariç Hz. Ya’kûb (a.s)’ın diğer bütün çocukları, Hz. Ya’kûb
(a.s) Irak’ta dayısmın ko­yunlarını otlattığı sırada doğmuştu. Bünyâmîn ise,
Hz. Ya’kûb (a.s)’m, Filistin’deki Ken’anlılarm ülkesindeki vatanına dön­dükten
sonra doğmuştu. [6]

 

Hz. Ya’kûb (a.s)’ın Ölümü:

 

Hz. Ya’kûb (a.s), oğlu
Yûsuf a olan kederinden dolayı gözlerini kaybetmişti. Çünkü Yûsuf un
kardeşleri, ona, bir tu­zak kurmuşlardı…

Uzun müddet Yûsuf u
kaybedip son derece acı ve keder­den sonra Yûsuf a tekrar kavuşunca, Allah,
ona, gözlerini geri verdi… Yüce Allah bu konu ile ilgili olarak şöyle
buyurmakta­dır:

“Müjdeci gelince,
(Yûsuf’un) gömleğim Ya ‘kûb ‘un yüzüne koydu ve (gözlen) görecek duruma geldi.
O zaman: ‘Ben, size, Allah tarafından (bir vahiy ile) sizin bilemeyeceğiniz
şeyleri bilirim, demedim mi?’ dedi [7]

Hz. Ya’kûb (a.s), oğlu
Yûsuf a Mısır’da kavuştu… Hz. Ya’kûb (a.s), çok sevdiği oğlu Yûsuf a
kavuştuktan 17 yıl son­ra 147 yaşında iken öldü.

Hz. Ya’kûb (a.s), oğlu
Yûsuf a; kendisini, babası Hz. İshâk (a.s)’m yanma gömmesini vasiyet etti. Hz.
Yûsuf ta, ba­basının bu vasiyetini yerine getirmek için naaşım Filistin’e gö­türüp
Habrun’daki (el-Halil şehrindeki)[8]
mağaraya babası Hz. İshâk’ın yanma gömdü… Allah’ın salat ve selamı onların
üzerine olsun. [9]

 

Hz.
İSHÂK (A.S) 1

Hz.
İshâk (a.s)’ın Soyu: 1

Hz.
İshâk (a.s)’ın Risaleti: 1

Hz.
İshâk (a.s)’ın Hayatı: 1

Hz.
Îshâk (a.s)’in Ölümü: 2

 

Hz. İSHÂK
(A.S)

 

“Sâlihlerden bir
Peygamber olarak İbrahim’e İshâk’ı müjdeledik. Kendisini ve îshâk’ı mübarek
eyledik. Fakather ikisinin neslinden, iyi kimseler olacağı gibi, kendine
açıktan açığa kötülük edenlerde olacaktır.” (Saffât: 37/112113)

 

Hz. İshâk (a.s)’ın Soyu:

 

Hz. İshâk (a.s),[1] Hz.
İbrâhîm (a.s)’tn oğludur. Annesi, Sare’dir. Hz. İbrâhîm (a.s)’ın ikinci
çocuğudur. [2] Melekler, onu, Hz. İbrâhîm
(a.s)’a müjdelemişti.

İsrail oğullan
peygamberleri, onun neslinden gelmiştir. Çünkü peygamberlik, Hz. İbrâhîm
(a.s)’ın soyunu oluşturan Hz. İsmâîl (a.s) ile Hz. İshâk (a.s)’a verilmişti.
Yüce Allah bu konu ile ilgili olarak şöyle buyurmaktadır:

“Peygamberliği ve
kitabı da, İbrâhîm ‘in soyuna verdik.” Bununla ilgili açıklama ileride
gelecektir. [3]

 

Hz. İshâk (a.s)’ın Risaleti:

 

Tercih edilen görüşe
göre; Hz. İshâk (a.s), Şam ve Filistin topraklarında yaşayan Ken’anlılara
Peygamber olarak gönderilmiştir. Bu yerler, peygamberlerin atası Hz. İbrâhîm
(a.s)’m yaşadığı çevrede yer almaktadır.

Hz. İshâk (a.s)’m
risaleti, aralarında yaşadığı o kavimlere idi.
[4]

 

Hz. İshâk (a.s)’ın Hayatı:

 

Hz. İbrâhîm (a.s) 100
yaşlarında iken[5], Yüce Allah’ın me­lekler
aracılığıyla Hz. İshâk (a.s)’m doğumunu ona müjdele­mesi üzerine, yaşlı ve
kısır hanımı Sare, Hz. İshâk (a.s)’ı dün­yaya getirmiştir… Yüce Allah bu
konuyu şöyle anlatmaktadır:

“(Meleklerin
müjdeli haberi getirdiği) o esnada hanımı ayakta idi ve (müjdeli haberi
duyunca) güldü. Ona da, İshâk’ı, İshâk’ın ardından da Ya’kûb’u müjdeledik.
(İbrahim’in hanı­mı,) ‘Vay halime! Ben bir koca kadın ve bu kocam da bir ihti­yar
iken çocuk mu doğuracağım? Bu, gerçekten şaşılacak bir şeyi’ dedi. (Melekler:)
‘Allah’ın emrine şaşıyor musun? Ey ev halkı! Allah’ın rahmeti ve bereketleri
sizin üzerinizdedir Şüphesiz ki O, övülmeye layıktır, iyiliği boldur’ dediler.[6]

Hz. İbrâhîm (a.s),
oğlu Hz. İshâk’a, kendi soyundan gelen bir kadınla evlenmesini vasiyet etti. Bu
vasiyet üzerine Hz. İshâk (a.s), amcasının oğlunun kızı “Refka” Adlı
kadınla ev­lendi. Ondan Ays/îs ve Ya’kûb adında iki (ikiz) oğlu oldu.[7]

Ehli kitap, Ays’ı,
“Aysû” diye ve Ya’kûb’u da “İsrail” di­ye Adlandırmıştır.
İsrail oğullarından gelen Yahudiler, Hz. Ya’kûb’a nispet edilirler. [8]

 

Hz. Îshâk (a.s)’in Ölümü:

 

Hz. İshâk (a.s), 180 yaşında
iken, Ken’anlıların toprağında ölmüş ve (Filistin’deki) “el-Halil”
(Habrûn) şehrinde babası Hz. İbrâhîm (a.s)’ın gömülü olduğu mağaraya
defnedümıştır.[9]

 

Hz.
İSMÂÎL (A.S) 1

Hz.
İsmâîl (a.s)’ın Soyu: 1

Hz.
İsmâîl (a.s)’ın Risaleti: 1

Hz.
İsmâîl (a.s)’ın Hayatı: 1

Hz.
İsmâîl (a.s)’m Çocukları: 2

Hz.
İsmâîl (a.s)’ın Ölümü: 2

 

Hz. İSMÂÎL
(A.S)

 

“Kitap’ta
İsmail’i de an. Gerçekten O, sözüne Sâdıktı ve bir resul ve nebi idi.”
(Meryem: 19/54)

 

Hz. İsmâîl (a.s)’ın Soyu:

 

Hz. İsmâîl (a.s),[1] Hz.
İbrâhîm (a.s)’m oğludur. Annesi, Hacer’dir. Hz. İsmâîl (a.s), rüyasında kurban
etmekle emredil-diği Hz. İbrâhîm (a.s)’ın çocuklarından büyük olanıdır. Hz.
İsmâîl (a.s)’ın kıssası, daha öncede geçmişti. Hz. İsmâîl (a.s), Resulullah
(s.a.v.)’in atasıdır. Çünkü Resulullah (s.a.v.), Hz. İsmâîl (a. s)’ m
neslindendir.[2]

 

Hz. İsmâîl (a.s)’ın Risaleti:

 

Tarihçilerin tercih
ettiği görüşe göre; Allah, Hz. İsmâîl (a.s)’ı, aralarında yaşadığı Arap
kabilelerine Peygamber olarak göndermiştir.

Bazı tarihçilerin
iddiasına göre ise; Allah, Hz. İsmâîl (a.s)’ı, Yemen kabilelerine ve Yemen
taraflarında yaşayan Amâlîka kavmine Peygamber olarak göndermiştir.

Daha öncede geçtiği
üzere; Hz. İsmâîl (a.s), Mekke-i Mükerreme’deki Kabe’nin yanmdâ Hicr denilen
yerde büyü­müş, orada yetişmiş, ve (orada bulunan) Cürhüm kabilesinden
evlenmiştir.

” Hz. İsmâîl
(a.s)’m, aralarında yaşadığı Araplara Peygam­ber olarak gönderildiği, onun
hayat tarihinden açıkça anlaşıl­maktadır.[3]

 

Hz. İsmâîl (a.s)’ın Hayatı:

 

Daha öncede Hz. İbrâhîm
(a.s)’m kıssasında da geçtiği ü-zere; Hz. İbrâhîm (a.s), kendisine Salih bir
evlat vermesi için Allah’a dua etmişti. Allah’ta onun bu duasını kabul edip ona
Hz. İsmâîl (a.s)’ı vermişti.

Hz. İsmâîl (a.s), Hz.
İbrâhîm (a.s)’ın cariyesi “Hacer”den dünyaya gelmiştir. Hz. İbrâhîm
(a.s) o sırada 87 yaşında idi. Buna, Yüce Allah’ın şu ayeti de işaret
etmektedir:

“ihtiyar olduğum
halde bana İsmail’i ve İshâk’ı bahşeden Allah’a hamd olsun! Şüphesiz ki Rabbim,
Yapılan duayı işi­tendir.[4]

Hacer, Mısır’ın zorba hükümdarının
Sare’ye hediye ettiği biı- köle bir cariye idi. Sare’de, belki ondan bir çocuk
verir ü-midiyle onu, kocası Hz. İbrâhîm (a.s)’a vermişti. Çünkü o za­mana kadar
Sara, kısır olup çocuğu olmuyordu. Daha önce Hz. İbrâhîm (a.s)’m kıssasında da
geçtiği üzere; bu olaydan sonra meleklerin, Hz. İbrâhîm (a.s)’a yaptıkları
müjdeyle Sare, İshâk’ı doğurmuştur.

Daha önce Hz. İbrâhîm
(a.s)’m kıssasında da geçtiği üze­re; kurban edilenin, Hz. İshâk değil de Hz.
İsmâîl olduğunu ispat etmiştik. Ama burada Üstad Neccâr’ın
“Kasasu’l-Enbiyâ” adlı kitabında ince anlamlı bir ifadeye yer
vereceğiz. Bu ifade de ise; kurban edilenin, Hz. İshâk değil de Hz. İsmâîl
olduğu ile ilgili başka bir ispat şeklidir:

“Kurban edilenin,
Hz. İsmail (a.s) olduğuna dair delilim, Tevrat’ın bizzat kendisidir. Çünkü
kurban edilen, ‘Hz. İbrahim (a.s)’m ilk (biricik ve tek) oğlu’[5] diye
nitelenmektedir. Hz. İbrahim (a.s), gördüğü rüya üzerine Allah’ın emrine uyarak
biricik oğlunu kurban etme cömertliği göstermiştir. Bu ise, Hz. İbrâhîm
(a.s)’in itaat ve teslimiyetin zirvesinde olduğuna dela­let etmektedir. İşte
bu, İslam’ın bizzat kendisidir. Hz. İshâk (a.s)’a gelince, hiçbir zaman Hz.
İbrâhîm (a.s) için biricik ve tek evladı olmamıştır. Çünkü Tevrat’ta da geçtiği
üzere,[6]Hz.
İshâk (a.s), Hz. îsmâîl (a.s)14 yaşındayken doğmuştu. Hz. İs-mâîl (a.s), Hz.
İbrâhîm (a.s)’ın ölümü sırasında bulunmuş ve onu gömmüştü. Hal böyle olunca,
Hz. İshâk (a.s)’m kurban edilme iddiası, Hz. İbrâhîm (a.s)’ın vaadi ile
çelişmektedir. Hem kurban meselesi, Mekke’de gerçekleşmiştir. Hz. İbrâhîm
(a.s)’m bebek iken Mekke’ye getirdiği çocuk, Hz. İshâk (a.s) olmayıp Hz. İsmâîl
(a.s)’dır.[7]   Yine de doğruyu en iyi bilen Allah’tır. [8]

 

Hz. İsmâîl (a.s)’m Çocukları:

 

Hz. İsmâîl (a.s)’ın 12
erkek çocuğu vardı. Bunların hepsi de, kabilenin reisleri idiler. Tevrat, bu
çocukların isimlerini aktarmıştır. Bir de, kızı vardı. Kızını, kardeşi İshâk’ın
oğlu Ays/İs ile evlendirdi.

“Arab-ı Musta’rebe”
denilen Araplar Hz. İsmâîl (a.s)’m neslinden gelmedir. Bu meselenin sonu, Hz.
İsmâîl (a.s)’m neslinden olan ve peygamberlerin sonuncusu olan Hz. Muhammed
(s.a.v.)’in doğumuyla son bulmuştur.[9]

 

Hz. İsmâîl (a.s)’ın Ölümü:

 

Tarihçilerden gelen
meşhur görüşe göre; Hz. İsmâîl (a.s), 137 yaşındayken[10]
Mekke’de Ölmüş ve (Kabe’nin yanında bu­lunan) Hicr’deki annesi Hacer’in
kabrinin yanma gömülmüştur.[11]

Tevrat’ta ise, Hz.
İsmâîl (a.s)’m, Filistin topraklarında öl­düğü ve oraya gömüldüğü
anlatılmaktadır.

Doğru olan görüş ise;
‘Hz. İsmâîl (a.s)’m, Mekke’de öldü­ğü ve oraya gömüldüğü’ şeklindeki
Tarihçilerin görüşüdür. Yine de doğruyu en iyi bilen Allah’tır. [12]