Arapça Dil Bilgisi Özet

Lazım fiil – Müteaddi fiil

 

Lazım fiil: Mefulün bih sarihe ihtiyaç duymayan, yapılan işin failde kaldığı fiillerdir. Yani geçişsiz fiildir. Başka bir ifadeyle lazım fiil: Türkçede nesne almayan fiil demektir. Mesela:  حَضَرَ التَّلاَمِيذُ  “Öğrenciler geldi.” manasındadır. Bu cümledeki  حَضَرَ  fiili lazım bir fiildir. Cümle, bir fiil ve failden meydana gelmiştir. Anlam bu ikisi ile tamamdır. Mefulün bihe ihtiyaç yoktur. Duyan kişinin aklına cümle ile ilgili başka bir soru gelmez. O halde حَضَرَ  fiili lazım bir fiildir..

Müteaddi fiil: Mefulün bih sarihe ihtiyaç duyan, yapılan işin mefule geçtiği fiillerdir. Yani geçişli fiildir. “Neyi?” ve “Kimi?” sorularına cevap verir. Başka bir ifadeyle müteaddi fiil: Türkçede nesne alan fiil demektir. Mesela:  شَرِبَ الطِّفْلُ الْمَاءَ  “Çocuk suyu içti.” manasındadır. Bu cümledeki  شَرِبَ  fiili müteaddi bir fiildir. Şöyle ki:  شَرِبَ الطِّفْلُ الْمَاءَ  cümlesinden  الْمَاءَ  kelimesini kaldırdığımızda cümlede bir eksiklik meydana gelir.  شَرِبَ الطِّفْلُ  “Çocuk içti.” denildiğinde, “Çocuk neyi içti?” sorusu aklımıza gelir. Bu sebeple  شَرِبَ  fiili mefulün bih sarihe ihtiyaç duyduğu için müteaddi bir fiil olmuş olur.

İlgili Makaleler