İKİNCİ BÖLÜM…
1

PEYGAMBERLERİN DAVETLERİNİN ÖZELLİKLERİ.
1

Davetin Şekilleri Ve Özellikleri
1

Peygamberlerin Davetlerinin Özellikleri Nelerdir?.
1

Birinci Özellik:
1

İkinci Özellik:
3

Üçüncü Özellik:
4

Dördüncü Özellik:
4

Beşinci Özellik:
5

Altıncı Özellik:
5

Yedinci özellik:
6

Peygamberlerin Sıfatları
8

Peygamberlerin Vasıfları
9

1. Sıdk (Doğruluk):
9

2. Emanet (Güvenirlilik):
10

3. Tebliğ:
11

4. Fetanet (Zeki ve Akıllı Olma):
13

5. Nefret Verici Kusurlardan Uzak Olma:
14

6. İsmet (Masumiyet):
14

 

 

 

 

 

 

 

İKİNCİ BÖLÜM

 

PEYGAMBERLERİN
DAVETLERİNİN ÖZELLİKLERİ

 

Davetin
Şekilleri Ve Özellikleri

 

Peygamberlerin
Davetlerinin Özellikleri Nelerdir?

 

Peygamberlerin
(Allah’ın salât ve selâmı onların üzerine olsun)

davetlerinde bulunan
en önemli özellikleri ve şekilleri kı­saca şöyle Özetleyebiliriz:

1.
Peygamberlerin daveti Rabbanidir. Yani onların daveti, Şanı Yüce Allah’tan
gelen teklif ve vahiy iledir.

2.
Peygamberler, Peygamberlik görevini yaparken insan­lardan bir ücret istemeyip
aksine ücretlerini yalnızca Allah’tan istemeleri,

3. Sırf
Allah’ın rızasını kazanmak için uğraşmaları ve iba­deti, yalnızca Şanı Yüce
Allah’a yapmaya çağırmaları

4. Davette
kolaylık göstermeleri, zorluk göstermemeleri veya sözü anlaşılır bir şekilde
söylemeleri.

5. Peygamberlerin,
davetinde mevcut olan hedefi ve amacı insanlara açıklamaları.

6. Dünyada
zühd hayatı yaşamaları ve ahireti, dünya haya-tma tercih etmeleri.

7. Tevhid
akidesini insanların arasına yerleştirmeleri ve gayba iman konusunu
sağlamlaştırmaları.

İşte bunlar,
Peygamberlerin davetinde bulunan özelliklerin £n önemlileridir. Bu
Özelliklerden her birini izah ederek açık­lamaya çalışacağız. Allah,
kendisinden yardım istenilendir.

[1]

 

Birinci
Özellik:

 

Peygamberlerin
davetinin Rabbani oluşuna gelince, bu­nunla anlatılmak istenilen şudur:
“Peygamberlerin daveti, Şanı Yüce Allah’tan gelen teklif ve vahiy iledir.
Zira Peygamberle­rin bu daveti, insanların yaşadığı üzüntü verici halleri
araştır­ma veya onların düşüncelerinin incelenmesi sonucu olmadığı gibi
insanların yaşadıkları zamanda ortaya çıkmış zulüm, bağy, sapma ve zorbalığın
sosyal unsurlarında bir sonucu da değildir… Bunların aksine Peygamberlerin
daveti, Allah’tan gelen bir vahy ve Şanı Yüce Allah’tan gelen bir teklif iledir.
Buna göre Peygamberlerin getirdiklerinin hepsinin kaynağı vahiydir. Çünkü Yüce
Allah’ın insanlara gönderdiği her Pey­gamber şöyle soy temekteydi:

“Ben ancak bana
vahyolunan şeye uyarım.”[2]

Bu ayeti kerimeden[3] de
anlaşıldığı üzere; Peygamberler i-çin, Şanı Yüce Allah’tan kendilerine
vahyolunan emirleri ve yasakları insanlara tebliğ etme vardır.

Üstad Ebu’I-Hasen
en-Nedvi (Allah onu her türlü kötülük­lerden korusun) “en-Nübüvvet
ve’1-Enbiyâ” adlı kitabında konuyla ilgili olarak şöyle der:

“Seçkin kimselerin
en önemlileri ve ilkleri, Peygamberler topluluğudur. Zira onların, insanların
arasına yaydıkları ilim, davet ettikleri akide, insanların arasına
yerleştirmeye çalıştık­ları dava; onların, zekalarından, izzet-i nefislerinden
veya i-cinde yaşadıkları hayatın, ihmal ettiklerini araştırmalarından yahut
önemli hissi duygularından ve feyizli kalplerinden veya hikmet dolu geniş
tecrübelerinden kaynaklanmaktadır. Kısaca­sı bunların hiçbirisi değildir.
Bunların aksine onların davet et­tikleri akide ve insanların arasına
yerleştirmeye çalıştıktan da­vanın kaynağı, vahiy ve rİsâlettir. Çünkü
Peygamberler, bunun için seçilmiş ve bununla değer kazanmışlardır… Bundan
dola­yıdır ki Peygamberler; filozoflarla, liderlerle, ıslahatçılarla ve
insanlığın, düzgün tarihi ile uzun savaşları sonucu yetiştirilen ileri
gelenlerinin oluşturduğu sınıfların hiç biriyle ölçülemez­ler. Çünkü filozof,
lider ve ıslahatçıların yaptıkları; içinde bu­lundukları konumlarının bir
sonucu, hikmetlerinin bir fidanı, çevrelerinin bir yankısı ve yaşadıkları
toplumlardaki anarşi, bozgunculuk vb. hareketlere karşı koyma şeklinde ortaya
çıkan bir harekettir… Bu iki topluluk arasındaki ayırıcı sözü, Kur’ân-ı
Kerîm, Peygamberlerin efendisi Hz. Muhammed (s.a.v)’in lisanıyla şöyle
açıklamaktadır:

“(Ey Muhammed!)
Deki: ‘Eğer Allah dileseydi, Kur’an-ı size okumazdım. Hiçbir suretle de size
onu bildirmezdi.’ Ben, bundan Önce içinizde bir ömür boyu yaşamıştım. Siz hala
aklı­nızı kullanmayacak mısınız?”[4]

Yine Yüce Allah
Kur’ân-ı Kerîm’inde konuyla ilgili olarak şöyle bu vurmaktadır:

“işte böylece
(senden Önceki Peygamberlere veya sana ni­telediğimiz şekliyle vahiy
halleriyle) sana da buyruğumuzdan bir ruh[5]
vahyettik Sen, kitap nedir? İman nedir? (vahiyden önce) bilmezdin. Fakat Biz,
onu (Kur’ân-ı Kerîm’i), kulları­mızdan dilediğimizi doğru yola eriştirdiğimiz
bir nur kıldık. Şüphesiz ki sende dosdoğru bir yol (olan İslam)a davet etmek­tesin.”[6]

Yine Kur’ân-ı Kerîm,
risalet için seçilmiş Peygamberlerin asaletinin tabiatı, başlangıcı ve kaynağı
hakkında şöyle açık­lamada bulunmaktadır:

“O (Allah), kendi
emriyle kullarından kimi dilerse ona ruhfvahiy) ile ‘Benden başka hiçbir ilah
olmadığım inzar edin, benden sakının’ diye melekleri indirir.”[7]

İşte bundan dolayı
Peygamberler, dahili kişisel unsurlara veya harici-tarihseF olaylara boyun
eğmezler. Zira şartlar, du­rumlar, şekiller ve toplumsal olaylar değiştiği
halde Peygam­berlerin risâletinde bir değişme söz konusu değildir. Yüce Al­lah,
Resulullah (s.a.v)’e dair şöyle buyurmaktadır:

“(0), kendi arzu
ve isteğine göre söz söylemez. Onun ko­nuşması ancak kendisine vahyolunan bir
vahiy iledir.”[8]

Bu ayette de görüldüğü
üzere; Hz. Peygamber (s.a.v), (ve diğer Peygamberler,) risâletinde ve Allah’ın
hükümlerinde bir değiştirme, tahrif etme, eksiltme ve bunları düzeltip daha iyi
bir şekli koymaya güç yetiremez. Sadece kendisine vahyolunana tabi olmakla
mükelleftir. Yüce Allah, peygambe­ri Hz. Muhammed (s.a.v)’e bu konuda hüccet
olması sebebiyle telkin ederek şöyle buyurmaktadır:

“(Ey Muhammedi
Senden, Kur’an-ı değiştirmeni ve onun yerine başkasını getirmeni isteyenlere: ‘Onu
kendiliğinden değiştirmem, benim için olmayacak şeydir. Ben, bana vahyolunandan
başkasına tabi olmam. Eğer Rabb’ime isyan edersem şüphesiz büyük gün (olan
Jayametjin azabından kor­karım ‘ de.’

İşte buraya kadar
anlatılanlar; Peygamberler ile filozoflar ve büyük kimseler arasında ortaya
çıkan temel farklılıkları göstermektedir. Zira Peygamberlerin risâleti,
mücadeleleri, savaşları, çevreleriyle olan durumları, kültürleri ve sünnetleri
vardır. Filozof ve büyük kimseler ise devamlı olarak çevreyi, toplumu, şartları
ve durumları gözden geçirip menfaati ve poli­tikayı gözetirler. Politika ve
menfaati ilgilendiren durumların ve şartların çoğuna da boyun eğerler. Bundan
dolayı çıkarları ve menfaatleri için bir çok konularda mücadele ederler, grup­larla
pazarlık ederler ve bir çok şeyi menfaat sağlayacak şey­lerle değiştirirler ve
çoğunun sarıldığı temel prensip ise: “Za­man nasıl dönerse sen de Öyle
dön” yani zamana göre hareket et.”[9]

Buna göre Ebu’I-Hasen
en-Nedvi’den aldığımız bu alıntı; filozofların, büyük kimselerin ve
ıslahatçıların davasının aksi­ne para, mevki, makam, yöneticilik gibi önemli
olan konular­da, davasından vazgeçmesi şartıyla pazarlığı kabul bile etme­yen
peygamberin gidişatnıdaki ve metodundaki net ve açık farkı bize
açıklamaktadır…

Müşrikler de,
Resulullah (s.a.v)’a, cömert tekliflerde bu­lunmuşlardı ki bunlardan bazıları
şunlardır:

1.
Müşrikler, davasını terk etmesi karşılığında Resulullah (s.a.vye; kendilerinin
üzerine hükümdar olmasını,[10]

2. Mekkeli
kadınlardan dilediği ve istediğiyle evlendire­ceklerini,[11]

3. Kendilerine
ait değerli mallarını ona vereceklerini,[12]

4. Mal ve
kıymetli ticaret eşyalarından dilediğini kendisine vereceklerini söylüyorlardı.

Bunun karşılığında
ondan; ilahlarını kötülemekten ve taş ile bakırdan yapılmış putlarıyla da alay
etmekten vazgeçmesini istiyorlardı. Resulullah (s.a.v)’in onlara cevabı ne
oldu? Ve Resulullah (s.a.v)’in doğruluk payı neydi? Doğrusu Resulullah (s.a.v),
onların bu tekliflerine karşı zamanı durduracak şu söz­leri söylemiştir:

“Allah’a yemin
ederim ki, bu davayı bırakmam için güneşi sağ elime ve ayı da sol elime koyacak
olsalar bile, Allah bu davayı tastamam ortaya çıkarmadıkça bu dava­dan
vazgeçmem yada bu davanın yolunda helak olur gide­rim!!”
[13]

 

İkinci
Özellik:

 

Hz. Peygamber
(s.a.v)’in davetlerinin ikinci özelliğine ge­lince ise o da; Onların, hiç bir
kimseden bir ücret istememeleri ve Peygamberlik görevini tebliğ etmede
insanlardan bir değer ve para kabul etmemeleridir. Zira onlar, mükafatı ve sevabı
yalnızca şanı yüce olan Allah’tan isterler. Peygamberlerden her biri aleni ve
açık olarak kavmine ve kavminin ileri gelenle­rine, davetine karşılık
kendilerinden bir ücret istemediğini ilan etmekte ve davetinin dünyalık bir
istek veya mal isteğinde ol­madığını bütün açıklığıyla ve netliğiyle
açıklamaktaydılar.

Kur’ân-ı Kerîm, bu
konuda, Hz. Hûd (a.s)’m, kavmine şöyle hitap ettiğini açıklamaktadır:

“Ey kavmim! Ben
(Allah’ın emirlerini ve yasaklarını teb­liğ etmek için) bu tebliğe karşılık
sizden bir ücret istemiyorum. Benim ücretim, beni yaratandan başkasına ait
değildir. Hâlâ aklınızı kullanmıyor musunuz?”[14]

Yüce Allah, bu
hakikati, Peygamberlerin sonuncusu Hz. Muhammed (s.a.v)’e de, açık ve net bir
şekilde şöyle bildir­mektedir:

“(Ey Muhammedi
Onlara:) ‘Bu (tebliğime ve uyanlarıma) karşılık sizden bir ücret istemiyorum.
Sadece Rabbine doğru bir yol isteyen kimseler olmanızı istiyorum’ de.”[15]

Yine Şanı Yüce Allah,
Kur’an’m bir başka yerinde, Resulullah (s.a.v)’e, davetiyle ilgili olarak şöyle
demektedir:

“(Ey Muhammedi
Onlara:) ‘Bu (tebliğime ve uyarılarıma) karşılık sizden bir ücret istemiyorum
Ve ben, kendiliğimden bir şey teklif edenlerden de değilim.”[16]

Böylece Peygamberlerin
hiçbir kimseye maddi kazanç ve­ya dünyevi kazanç maksadıyla davette
bulunmadıklarını gör­mekteyiz. Zira Onlar, kavimlerindeki hiçbir kimseden bir
ücret istemediklerini, ücretlerini ancak Allah’tan istediklerini ilan
etmektedirler. Davetlerinde, işi ihlasla yapmaktalar. Nasihatle­rinde ve
irşatlarında ise övgü ve methiye istememektedirler. Sadece Ahiret sevabını ve
Allah’ın rızasını arzulamaktadırlar. Yüce Allah bu konuda Kur’ân-ı Kerîm’inde
şöyle buyurmak­tadır:

“Artık her kim,
Rabbine kavuşmayı umuyorsa, salih amel işlesin ve Rabbine ibadette, hiçbir şeyi
ortak koşmasın.[17]
 

 

Üçüncü
Özellik:

 

Peygamberlerin
davetlerinin üçüncü özelliğine gelince o da; Sırf Allah’ın rızasını kazanmak
için uğraşmak ve ibadeti yalnızca Şanı Yüce Allah’a yapmadır. İşte bu, bütün
Peygam­berlerin her asır ile her zamanda ve her durum ile her mekanda davet ettikleri
en önemli gayedir, Çünkü Peygamberlerin gaye­si; zayıf olarak yaratılan
mahluku, kendisini yaratana döndürmeleri ve insanların yönünü, kullara
kulluktan kurtarıp Şanı Yüce Rab’lerine ibadet etmeye yöneltmekti. Yüce
Allah’ın şu sözü de bunu doğrulamaktadır:

“Halbuki
kendilerine kitap verilmiş olanlar, doğruya yöne­lerek dini yalnız Allah’a
mahsus kılarak O’na kulluk etmek, namaz kılmak ve zekat vermekle -Müslüman
olmaları-emrolunmuşlardı. İşte bu, en doğru dindir.”[18]

Allah bütün
Peygamberleri, bu yüce ve kutsal olan “Tevhid davası” ile ibadet
yoluyla niyeti ve ameli yalnızca yü­ce olan Allah’a mahsus kılmak için
göndermiştir. Nitekim Yü­ce Allah bu konuda şöyle

buyurmaktadır:

“Senden önce
hiçbir Peygamber göndermedik ki ona, ‘Benden başka ilah yoktur; şu halde bana
ibadet edin’ diye vahyetmiş olmayalım.”.[19]

Büyük Üstad Ahmed Şah
Veliyullah ed-Dihlevî, “Hüccetullah Baliğa” adlı kitabında konuyla
ilgili olarak şöy­le der:

“Her zaman ve her
şartta Peygamberlerin davetlerinin ilki ve en büyük amaçlan; Yüce Allah
konusunda “akideyi dü­zeltmek ve “kul ile Rab arasındaki bağı
sağlamlaştırmak” ve “din ile ibadeti”, bir olan Allah’a mahsus
kılmaya çağırmak olmuştur. Bu da zararlı olanı faydalı kılmak, ibadeti, duayı,
sığınmayı ve kurban kesmeyi bir olan Allah’a tahsis etmektir… Onların
hamleleri; kendi zamanlarında mevcut olan taş ile ba­kırlardan yapılmış
putlara, diri yada ölü kimselerden Salih ve kutsanan zatlara tapmada bütün
açıklığıyla çeşitli şekillere bü­rünmüş putçuluğa yönelmiş olanları
durdurmaktı. Çünkü cahiliyyet dönemi halkı; Yüce Allah’ın, bu gibi kimselere,
şeref ve şan elbisesi verdiğine, onları bazı özel işlerde tasarruf sahibi
yaptığına, her bölgeye bir hükümdar gönderen ve o ül­keyi yönetme hususunda ona
görev verdiği hükümdarlar hü­kümdarı derecesinde kayıtsız-şartsız, onların,
kendileri hak­kındaki şefaatlerini kabul ettiğine inanmaktaydılar.”[20]

 

Dördüncü
Özellik:

 

Peygamberlerin
davetlerinin dördüncü özelliğine gelince ise oda: Davette kolaylık
göstermeleri, zorluk göstermemeleri ve sözü anlaşılır bir şekilde
söylemeleridir.

Bu özellik, bütün
Peygamberlerin davetinde açık bir şekil­de görülmektedir. Çünkü onlar,
davetlerini, insanların tabiatına uygun bir şekilde yürütürler. İnsanlara,
akılları miktarınca hi­tap ederler. Bazı büyük kimseler ile ıslahatçıların
yaptığı gibi davetlerini zorlaştırmayıp insanların anlayamadıkları veya id­rak
edemedikleri şeyle insanlara hitap etmezler. Yahut sözleri, insanların
anlayabilecekleri bir şekilde söylerler… Peygamber­ler, büyük kimseler ile
ıslahatçıların aksine davet ve tebliğle­rinde “Hikmet” yolunu
tutarlar. İşte bundan dolayı Kur’an, bunu, Peygamberlerin efendisi Hz. Muhammed
(s.a.v)’in diliy­le şöyle haber vermektedir:

“Ben,
kendiliğimden bir şey iddia eden kimselerden deği­lim.”[21]

Nitekim Rabbi, ona,
“Hikmet” ile insanları, Allah’a davet etmesini emretmektedir. Şanı
Yüce Allah bu konuda ise şöyle buyurmaktadır:

“(Ey Muhammed!)
Rabbinin yoluna, ‘Hikmet’le[22],
güzel öğütle[23] davet et. Onlarla en
güzel şekilde mücadele et; doğrusu Rabbin, kendi yolundan sapanları daha iyi
bilir. O, doğru yolda olanları da iyi bilir.”[24]

Davetin başarılı
olabilmesi için;

1. Zanaat ve
meslek yöntemlerinden sakınmak,

2. İnsanları
davet etmede yahut onlara hitap etmede zorluk çıkartmamak,

3.
Büyük-küçük, bilen-bilmeyen her türden insanın anla­yabileceği mantık ve akli
delil ile hüccetin getirilmesi gerek­mektedir…

Hz. İbrahim (a.s),
keskin delillerini; yolların en kolayıyla, yolunu keserek ve delilleri beynine
vururcasma ortaya koyarak azgın ve zalim düşmanına karşı şöyle getirmektedir:

“İbrâhîm,
‘Şüphesiz Allah, güneşi doğudan getiriyor, sen­de batıdan getirsene’ dedi.
(İbrahim’in, meydan okurcasına ileri sürdüğü bu delil karşısında) inkar eden,
şaşırıp dona kaldı. Allah, zulmeden kimseleri doğru yola eriştirmez.”[25]

Böylece zanaat ve
meslek yöntemlerinden, kelamı metodlardan ve zor işlerden uzak olarak
yaratılışa hitap eden “Yaratılış Yöntemi”nin, davet yolunda daha
başarılı olduğu­nu görmekteyiz.

Hüccetü’l-îslam İmam
Gazâlî (rh.a), bu konuda, şu çok güzel sözü söylemiştir:

“Kur’ani
deliller, her insanın faydalandığı gıdaların misâli gibidir. Kelamcılarm
delilleri ise birçok insanın faydalandığı ve çoklarının zarar gördüğü ilaçların
misâli gibidir. Kelamcıla­rm delillerinin aksine Kur’ani deliller, bebek ve
kuvvetli ada­mın faydalandığı suyun misâli gibidir. Diğer deliller ise kuv­vetli
kimselerin bir defasında faydalandığı, başka bir defada ise hastalandığı ve
bebeklere kesinlikle fayda sağlamayan yi­yeceklerin misâli gibidir.”[26]

İmam Fahreddin er-Râzî
de (rh.a) bu konuda şöyle der: “Kelami yöntemleri ve felsefi metodlan
araştırdığında, hastaya şifa vermediğini ve çoğu kimseyi sulamadığmı yani
derdine çare olmadığını görürsün. Fakat Kur’an metodunun, Allah’a en yakın yol
olduğunu gördüm. Benim gibi (böyle) tecrübe eden, benim bildiğimi bilir.”[27]

 

Beşinci
Özellik:

 

Beşinci özellik de
Peygamberlerin daveti hakkındadır. Bu da; davet hakkındaki gaye ve amacı
açıklamaktadır. Bundan dolayı bütün Peygamberler, insanları açık bir amaca ve
apaçık bir düşünceye çağırmakta olup davetlerinde şüphe ve gizlilik söz konusu
değildir… Yüce Allah, bu konuda, nebilerin ve Re­sullerin sonuncusu olan Hz.
Muhammed (s.a.v)’e hitaben şöyle buyurmaktadır:

“(Ey Muhammed!
Onlara:) İşte bu, benim yolumdur. Ben, bir delil ve hüccete dayanarak
(sizleri), Allah ‘a davet ediyorum.  
Ben  ve  bana  
tabi  olanlarda   (benim 
sünnetime, slretime ve yoluma) davet ederler. Allah’ı tenzih ederim.
Ben, müşriklerden değilim’ de.”[28]

Burada da görüldüğü
üzere Peygamberlerin metodu açıktır ve onların davetleri, gündüzîeym öğle vaktindeki
güneş gibi ortadadır. İşte bundan dolayı Yüce Peygamber (s.a.v), konu ile
ilgili olarak şöyle buyurmuştur:

“Ben, sizleri,
gecesi, gündüz gibi aydınlık olan dosdoğru bir yol (olan İslam) üzere bıraktım.
Benden sonra hiçbir kimse ondan sapmaz, sapan ise helak olur.”[29]

Böylece
Peygamberlerin, insanları açık bir amaç ve şerefli bir gaye olan rabbani
risâlete davet ettiklerini görmekteyiz. Zira Peygamberler, davetlerinde;
maksatlarını ve amaçlarını gerçek ve hakiki şekliyle bilmeyen bazı büyük
kimseler ile filozofların durumu gibi, davetin arkasına gizlenmiş amaç ve gaye
ile eğrilmiş yolları tutmazlar.

[30]

 

Altıncı
Özellik:

 

Altıncı özellik de:
dünyada züht yaşantısı ve Ahireti, dün­ya hayatına tercih etmektir…

Bu özellik,
Peygamberlerin daveti için gerekli olan bir Ö-zelliktir. Buna göre
Peygamberlerin gayesi; dünyanın süsü ve ziynetiyle mal kazanmak değildir. İşte
bundan dolayıdır ki bü­tün Peygamberler, dünyada nimetlenmeye ve orada büyük
kimselerin yaşayışı şeklindeki bir yaşamaya güçleri yettiği halde, zor şartlar
ve sıkıntı içerisinde yaşamışlardır…

Buna rağmen onlar,
devamlı olanı (yani Ahiret hayatını), geçici olana (yani dünya hayatına) tercih
etmişlerdir. Çünkü onlar, “Allah katında olan daha iyi ve devamlı
“Kasas: 28/60) ve “Allah katında olan şeyler, iyi kimseler için daha
hayırlı­dır” (Ali İmrân: 3/198)’ de geçenlere şüphesiz yekinen inanır­lar
ve bilirler. İşte bundan dolayı onlar dünyada zühd hayatı yaşamışlar ve
Ahirette de makbul kimselerdendirler. Yüce Al­lah, Peygamberlerin efendisi olan
Hz. Muhammed (s.a.v)’e şöyle hitap etmektedir:

“Kendilerini
imtihan etmek için, dünya hayatının süsü olarak bol bol geçimlik verdiğimiz
kimselere sakın göz dikme! Rabbinin rızkı daha iyi ve daha devamlıdır.”[31]

Resulullah (s.a.y)’in
hanımları, Resulullah’tan, nafakaları­nı genişletmesini ve geçimlerini
artırmasını istemekle; dünya­da bolluk, rahatlık ve güzel nimetler içerisinde
yaşamakta olan diğer kadınlar gibi hareket etmek istemişlerdir…[32]

Ayrıca onlar
Resulullah (s.a.v)’den, -bu, onların hayata göğüs germeleri için bir ders
olması gerekirken- kendileri için gökten bir serbestlik indirmesini[33]
istediklerinden dolayı Yüce Allah, peygamberine, hanımları serbest bırakmasını
şu sözüyle emretmiştir:

“Ey Peygamber!
Eşlerine şöyle söyle: “Eğer dünya haya­tını ve süslerini istiyorsanız
gelin size bağışta bulunayım ve güzellikle salıvereyim. Eğer Allah’ı,
peygamberini ve ahiret yurdunu İstiyorsanız bilin ki, Allah, içinizden iyi
davrananlara büyük bir mü kafat hazırlamıştır.”[34]

Bir adam Nebi
(s.a.v)’e geldi ve o’na: “Ey Allah’ın Resu­lü! Allah’a yemin.ederim ki,
ben seni, gerçekten seviyorum”, dedi. Bunun üzerine Resulullah (s.a.v.), o
adama:

– ‘Ne söylediğine
iyice bir bak!’ buyurdu. Adam sözünü Resulullah (s.a.v)’e üç defa tekrarladı.
Bunun üzerine Resulullah (s.a.v) o adama:

‘Gerçekten
beni’seviyorsan, korunmak üzere fakirliğe ha­zırlan. Şüphesiz ki fakirlik, beni
sevene (dağdan ve tepeden) selin akması gibi varacağı yere süratle gelir.’
buyurdu.”[35]

Üstad Ebu’I-Hasen
en-Nedvî, “en-Nübüvvet ve’î-Enbiyâ” adlı kitabında konuyla ilgili
olarak şöyle der:

“Peygamberlerin
daveti, yalnıza dil ile ve yalnızca kendi ümmetlerine olmayıp aynı zamanda
sadece ahirete, ahireti dünyaya tercih etmeye ve dünyanın mal ve mülkü ile
kıymeti­nin değersizliğine de değildi. Onların daveti, hem kendileri için ve
hem de ümmetlerinin yaşantıları için, bir başlangıç ve bir yöntem idi. Ayrıca
onlar, ahirete iman edenlerin ve yaşantı­larında davet üzere yürüyenlerin
ilkleriydiler. Bundan dolayı onlar dünyada önem vermeyen ve yalnızca ahirete
yönelen kimselerdi. Gerçekten de onlar, büyük makamlara ve (yaptık­ları daveti)
tehlikeye sokacak yerlere de önem vermemişlerdi. Üstelik onlar, kendilerini,
davetleri yolunda adamışlardı….

Acaip konuları ortaya
çıkaran, nefisleri büyüleyen, kalple­ri; büyüklük ve heyecan ile dolduran,
davet ve Peygamberlik yolunda yürüyenlere ışıklardan yüce bir ışık saçan Hz.
Pey­gamber (s.a.v)’in geçimi, kendi ve Ehli beytinin hayatı, tarih kitaplarında
ve nebevi siyerde bilinmektedir. Davetçinin şiarı ve devamlı olanı şöyle
demesidir: “Ey Allahım! Benim için sadece ahiret hayatı vardır, (dünya
hayatı yoktur).”[36] 

 

Yedinci
özellik:

 

Peygamberlerin
davetlerinin yedinci özelliği ise, “İnsanla­rın araşma Tevhid akidesini[37]
yerleştirme ve gayba iman konu­sunu sağlarnlaştırmasıdır.”

Bu, bütün
Peygamberlerin davetinde -gören gözler için-bütün açıklığıyla ve genişliğiyle
ortaya çıkan apaçık özelli k-lerdetı biridir. Zira onların hepsinin mücadeleler
inin temel noktası; insanların arasına “Tevhid akidesini” yerleşti
rme, gayba iman konusunu sağlamlaştırma, Allah’ın vahdaniy etini yani birliğini
ispat etmeye ve yaratıcının varlığım ortaya koymaya çalışmak olmuştur. Bundan
dolayı Peygamberlerden her biri, Peygamber olarak gönderildiği kavmini putçuluk
ve şirk tehlikelerinden sakındırmaya çalıştıklar mı görmekteyiz.

Onlar, gönderildikleri
toplulukları, Allah birlemeye davet etmekte ve ibadeti, putlara vb. şeylere
değil de ya lnızca O’na mahsus kılmaya çalışmaktadırlar. Sana Pe ygamberlerden
her birinin kıssalarını haber veren Kur’ân-ı Kerîm ayetlerini bir dinleyin!…
Tevhidin, onların davetlerinin nasıl temel noktası ve mücadelelerinin nasıl
gayesi olduğuna iyi bir bak?.. Buna göre Kur’ân-ı Kerîm’in, Hz. Nuh (a.s)
hakkında şöyle haber verdiğini bulursunuz:

“And olsun ki
Nuh’u kavmine gönderdik. (Bunun üzerine Nuh onlara): ‘Ey kavmim! Allah’a ibadet
edin. Zira sizin, O’ndan başka ilahınız yoktur’ dedi. “[38]

Yine Kur’ân-ı
Kerîm’in, bu konuda Hz. Hûd (a.s) hakkın­da şöyle haber verdiğini bulursunuz:

“Ad milletine de,
kardeşleri Hûd’u (Peygamber) olarak gönderdik. (Hûd, onlara:) ‘Ey Kavmim!
Allah’a ibadet, e-din.Zira sizin O’ndan başka ilahınız yoktur’ dedi”[39]

Yine Kur’ân-ı
Kerîm’in, Hz. Salih (a.s) ile ilgili şöyle ha­ber verdiğini görürsünüz:

“Semûd milletine
de, kardeşleri Salih ‘i (Peygamber ola­rak) gönderdik. (Salih, onlara): ‘Ey
kavmim! Allah’a ibadet edin. Zira sizin, O’ndan başka ilahınız yoktur’ dedi.”[40]

îşte Kur’ân-ı Kerîm,
bütün Peygamberlere dair bilgiyi, b i-ze, bu şekilde haber vermektedir. Zira
Peygamberlerin birle ş-tikleri temel nokta; insanları, Tevhide davet e
tmeleriydi. Hz. İbrahim (a.s)’a gelince ise en anlaşılır ve en açık bir şekilde
onun daveti, Tevhid ve mücadelesi ise putçuluk olmuştur. Böylece onun, kavmi
içerisindeki kimselerin akıllarını ve putlara tapanları akılsızlıkla
suçlamadaki sert çıkışı nın sebebi or­taya çıkmaktadır. Nihayetin de ise onu,
ateşin içerisinde yak­maya karar verdiler. Fakat Yüce Allah, onu, kavminin tuza­ğından
kurtarmıştır. Yüce Allah bu konuda şöyle buyurmaktadır:

“Biz: ‘Ey ateş!
İbrahim ‘e karşı serin ve zararsız ol’ dedik. Kavmi ise O’na, tuzak kurmak
istedi. Fakat Biz, onları, hüsra­na uğrayanlardan kıldık.”[41]

İşte böylece
Peygamberler ile kavimleri arasında ge rçek risalet ve Tevhid daveti etrafında
şiddetlenen mücadeleyi gÖ r-mekteyiz. Ama sonuç ise, Hakk’m zaferiyle,
Peygamberlerin galibiyetiyle ve yalancıların helak olmasıyla sonuçlanacaktır…
Yüce Allah bu konuda şöyle b uyurmaktadır:

“Andolsun ki,
Peygamber olan kullarımıza; ‘Onlar (dün-yada ve ahirette) şüphesiz (Allah
tarafından) yardım görecek­lerine dair ve Bizim (tarafınıızdaki) ordumuzun
şüphesiz galib geleceklerine dair’ söz vermişizdir.”[42]

Bu beşeri üstünlük,[43]
kıyamete kadar gönderilecek olan e1çiler olan Allah’ın kullan ve hak
davetçileri için geçerlidir. Şanı Yüce Allah bu konuda şöyle buyurma ktadır:

Doğrusu Biz,
Peygamberlerimize ve müminlere, dünya hayatında ve şahitlerin şahitlik
edecekleri (kıyamet) gününde de yardım ederiz. O gün zalimlere, Özür beyan
etmeleri (kend i-lerine) fayda sağlamaz. Lanet onlaradır. Yurdun kötüsü de onIaradrr.”[44] 

 

Peygamberlerin
Sıfatları

 

Yüce Allah,
Peygamberleri; kendisiyle kullan arasında el­çiler olmaları ve onları, büyük
emanet olan vahiy emanetini yüklenmeleri ile risâleti, kullarına tebliğ
etmeleri için diğer mahlukatı arasından seçmiştir… Allah’ın, yüce hikmeti,
onları; ahlak bakımından insanların en mükemmeli, ilim bakımından insanların en
üstünü, soy bakımından insanların en şereflisi ve güvenirlilik bakımından
insanların en yücesi kılmıştır. Ayrıca onları, kendi yardımıyla korumuş,[45]
gözetimiyle gözetmiş,[46]
bizzat Şanı Yüce Allah onları terbiye etmiştir. Nitekim Şanı Yüce Allah,
Peygamberlerin efendisi olan Hz. Muhammed (s.a. v.)’e hitaben şöyle
buyurmaktadır:

“(Ey Muhammed!)
Rabbinin hükmü, (yerine gelinceye ka­dar) sabret Doğrusu sen, gözetimimiz
altındasın.”

[47]

Nitekim Şanı Yüce
Allah, Hz. Mûsâ (a.s)’a hi taben de şöyle buyurmaktadır:

“(Ey Mûsâ!)
gözümün önünde yetişesin diye.”[48]

Biz Kur’ân-ı Kerîm’e
tabi olduğumuzda, onu inceden in­ceye düşündüğümüzde ve anlayacak bir şekilde
okuduğumuzda ve Peygamberlik müessesesi ile Peygamberlerden haber veren
Kur’an’m ayetlerine

yöneldiğimizde onda;
Allah’ın, kendilerine Peygamberlik verdiği ve risâleti yüklemek için seçtiği
Allah’ın salih kullarından seçilmiş kimseler için gü; övgüler bulmaktayız.

Allah, Peygamberleri;
“hidayet” ve “düzeltme” meş alesini yüklenmeleri ve
insanlık yoluna girenleri; mutlul uğa, emniyet ile selâmete götüren kimseler
olmaları için onları diğer mahlukatı arasından seçmiştir.        

Biz, övülmüş olan bu
kitaba yönelmekteyiz. Bundan dolayi Allah bu kitabı, kainatta ondan daha
güzelini y aratmadığı bir örnek ve şekil ile -içindekileri bilsinler diye-bize
göndermistir…Peygamberlerin sözleri ile ilgili Kur’an’m yöntemini; hayat
fışkıran, güler yüzle dolup taşan ve sevgiyle, teşvikle büyüyüp gelişmekte olan
bir yöntem olduğunu görmekteyiz… Bundan dolayı Kur’an, onlan; güzel övgülerle
anlatmış, onları, aklı ve yaratılış sıfatları ile vasıflarının ismiyle
nitelendirmi ş-tir. Bütün bunların hepsi; Peygamberlerin, Allah’ın mahlukatı
arasından seçilmiş tertemiz kimseler ve insanlık alemi için çıkarılmış mükemmel
“yüce bir örnek” olduklarına delalet et­mektedir.. Yüce Allah bu
konuda şöyle buyurmakt adır:

“O
(Peygamberleri), emrimiz altındaki insanları doğru yola götüren önderler yaptık;
onlara, iyi işler yapmayı, namaz kılmayı ve zekat veimeyi vahyettik. Onlar,
Bize ibadet eden kimselerdendir.”[49]

Yüce Allah, Hz.
İbrâhîm Halil (a.s) ile ilgili ise şöyle b u-yurmaktadır:

“(Ey Muhammedi)
Kitab da İbrâhîm ile ilgili anlattıkla­rımızı da (müşriklere) an. Şüphesiz O,
dosdoğru bir peygam­berdir.”[50]

Yine Yüce Allah, Hz.
İbrâhîm (a.s) ile ilgili olarak şöyle buyurmaktadır:

‘Başlı başına) bir
ümmet olan İbrâhîm, şüphesiz Allah’a 
eğen ve O’na yönelen (yada önderdi) puta tapanlardan dğ- Rabbinin nimetlerine
şükrederdi. Rabbi de onu (Pey­gamber olarak) seçmiş ve kendisini dosdoğru bir
yola ilePnişti.[51]

Yüce Allah, Hz. Mûsâ
(a.s) ile ilgili ise şöyle buyurmaktadır:

“(Allah) ‘Ey
Mûsâ! Ben, seni, risâletim (i tebliğ etmek için sana indirmiş olduğum Tevrat
gibi mesajlarım) ve (Benim se­ninle) konuşmam ile,) seni, (çağdaşın
olan)insanlara üstün kıldım. Şimdi sana verdiğim (Peygamberlik şerefin)i al! ve
(sana vermiş olduğum nimetlerden dolayı da) şükredenlerden ol’ buyurdu.[52]

Nitekim Yüce Allah,
Kur’ân-ı Kerîm’in başka yerlerinde peygamberi ve kendisiyle konuştuğu Hz. M ûsâ
(a.s) hakkında ise şöyle buyurmaktadır:

“(Ey Muhammedi)
Kitap !da Mûsâ ‘ya dair (anlattıklarımı­zı da) an! (Zira o, Allah’ın göndermiş
olduğu müjdeleyici ve uyarıcı Peygamberlerinden ve kendileriyle birlikte
insanlar arasında anlaşmazlıkları konusunda hükmetmek üzere berabe­rinde hak
kitabı indirdiği kimselerdendir). Çünkü o, ihlasa er-ditilmiş ve tarafımızdan
gönderilmiş bir peygamberdir.”[53]

Şanı Yüce Allah,
peygamberi Hz. İsmâîl (a.s) ile ilg ili ise şöyle buyurmaktadır:

“(Ey Muhammedi)
Kitab ‘da İsmâîl ‘e dair (anlattıklarımızı da) an! Çünkü o, sözüne sadık ve
tarafımızdan gönderilmiş bir peygamberdir.”[54]

Ayrıca Kur’ân-ı Kerîm,
kerem sahibi Peygamberle rden bir topluluğu da, güzel övgülerle şöyle
nitelemektedir:

“(Ey Muhammedi
dinde) kuvvetli ve basiretli kullarımız olan İbrahim, İshâk ve Ya’k’ûb’u da
hatırla. Doğrusu Biz, on­ları, (sahip oldukları bu Özellikle,) ahiret yurdunu
hatırda tut­mak için (güzel) bir hasletle mahsus kıldık.[55]

İşte böylece Kur’ân-ı
Kerîm’i; Peygamberleri, yüce sıfat­larla donatılmış isimlerle vasıflandırır,
niteliklerin en mükemmeliyle nitelendirir;[56]
sevgi, ikram, seçme vb. öğretilerin, onun satırları arasında ortaya çıktığını
görmekt eyiz.

Buna göre Kur’an,
Peygamberleri; bazen itaat ve yönelme (veya tevbeyle) vasıflandırır; bazen de o
nlan, kendilerini, Al­lah’ın yoluna adamakla ve ahireti, dünyaya tercih etmekle
nitelendirir; bazı yerlerde ise onları, doğrulukla veya kötülükle r-den uzak
olmakla anlatır. Kısacası bu anlatılanların hepsi, o n-ların durumlarının
yüceliğine, mekanlarının yüks ekliğine ve risâletlerinin yüceliğine işaret
etmektedir. İşte bundan dolay ı-dır ki Peygamberler, aleme yol gösteren ve
insanlığın Önderi eridirler.”[57]  

 

Peygamberlerin
Vasıfları

 

Peygamberler -Allah’ın
salât ve selâmı onların üzerine o 1-sun-insan olmaları itibariyle; yerler,
içerler, sağlıklı olurlar, hastalanırlar, kadınlarla evlenirler, çarşı ve
sokaklarda gezip dolaşırlar; insanlara gelen zayıflık, ihtiyarlık ve ölüm gibi
ar ı-zalar onlara da gelir… Fakat onlar, hususi özelliklerden dolayı insanlar
üzerine üstün kılınmışlar ve insanlarda olmayan b ü-yük ve yüce niteliklerle
vasıflandırılmışlardır. Bu da ancak onlar için gerekli olan levazımlara ve
önemli olan şeylere ni s-petle olur. Peygamberler ile ilgili olan bu vasıflan
kısaca şöyle özetleyebiliriz:

1. Sıdk
(Doğruluk)

2. Emanet
(Güvenilir olma)

3. Tebliğ

4. Fetanet
(Zeki ve akıllı olma)

5. Nefret
verici kusurlardan uzak olma

6.
İsmet (masumiyet veya masiyet ile günahtan k orunmuş olma).
Peygamberler için gerekli olan vasıflardan her birini geniş bir şekilde
açıklayacağız[58]

 

1.
Sıdk (Doğruluk):

 

Bu Özellik,
Peygamberlik müessesesi için gerekli olan bir özelliktir. Çünkü bu özellik,
Peygamberlerin davetine nispetle msanhk içinde zaruridir. Ama bu özellik,
Peygamberlerde, yaatihştan var olan özelliklerdendir. Bundan dolayı herhangi
bir peygamberden yalan, hainlik, insanların mallarım batıl yol ile yeme ve daha
bir çok çirkin vasıflar gibi kişiliğini zedeleyecek olan bu tür şeylerin
meydana gelmesi mümkün değildir. Çünkü bu çirkin vasıflar, normal bir kimse içi
n bile uygun olmadı­ğına göre, nasıl bir nebi ve resul için uygun olabilir?

Peygamberlerden
birinde yalan gibi herhangi bir çirkin va­sıf meydana gelmesi caiz olsaydı,
Şanı Yüce Allah’tan nakle t-tiği yahut vahiy haberlerinden aktardığı k onularda
insanların kendisine dair bir güvenilirliliği kalmazdı… Eğer böyle bir şey
olsaydı bunun, Peygamberlerin getirdikleriyle bizzat kendil e-rinin
karşılaşması yahut daha önceden kafalarında oluşmuş fikirler ile bu yeni
getirmiş olduklarına karşı hainlik etme i h-timali olup bunları da
-Peygamberlerin böyle bir şey yapacağı­nı onlardan uzak görüp- Allah’a karşı
bir yalan ve iftira olarak nispet edebilirler. Bu ise -daha öncede belirtildiği
üzere- müm­kün değildir. İşte böylece Kur’ân-ı Kerîm’i, Allah’a iftira eden
veya diliyle Allah’ı yalanlayan herkes hakkında aşağıda gelen bu  ayırt edici hükümle hükmediyor.  Bundan 
dolayı Yüce Allah, Peygamberlerin efendisi olan Hz.Muhammed (s.a.v) hakkında
şöyle buyurmaktadır:

“Eğer Bize karşı,
kendisine vahyettikîerîmize bazı sözler katmış olsaydı, Biz, onu kuvvetle
yakalardık, sonra da onun şahdamarını koparındık. Hiçbirinizde onu
koruyamazdınız. Doğrusu Kur’an, mûttakiler için bir öğüttür.”[59]

İslam Şehidi Seyyid
Kutub (rh.a), “FizHali’l-Kur’an” adlı tefsir kitabında konuyla ilgi
li olarak şöyle der:

“Sonuçta o
korkunç tehdit, akide konusunda Allah’a iftira edenlere gelip çatıyor. Halbuki
akide konusu boş boğazhğ^.yer vermeyen ciddi bir konudur. Daha önce geçen ayeti
kerime, başka hiçbir ihtimal olmayan biricik ihtimali belirtiyo r. Bu bi­ricik
ihtimal ise Resulullah (s.a.v)’in tebliğ ettiği hususlarda ‘Emin’ ve ‘sıdk’
(doğru) olduğudur. Yüce Allah’ın, onu, katiyen cezalandırmaması da bunu
göstermektedir. Halbuki tebliğ görevinden en ufak bir sapma söz konusu olsaydı,
Allah onu muhakkak şiddetli bir biçimde cezalandırırdı. Bu sözün ifade ettiği
mana, Hz. Muhammed (s.a.v)’in tebliğ ettiği şeylerde “sıdk” (doğru)
olduğu yönündedir.

Eğer Hz. Muhammed (s.a.v)
kendisine vahyolunmamış birtakım sözleri Kur’an’a karıştırmış o lsaydı, Yüce
Allah Onu cezalandırır ve ayetlerin belirttiği şekilde, peygamberini öldürürdü.
Hz. Peygamber (s.a.v)’in cezalandırılmasına veya öldürülmesine dair bir şey
meydana gelmediğine göre, elbette ki Hz. Muhammed (s.a.v), ‘Sıdk’
(doğru)dur.” (İslam Şehidi Seyyid Kutub’un sözü burada bitmektedir.)

Resulullah (s.a.v),
küçüklüğünden itibaren Kureyş kabil e-sinin içerisinde “Sıdk”ı (Doğruluğu)
ve “Emin”liği (Güveniriiligi) ile meşhur olmuştu. Hatta Mekkeli
müşrikler, Onu, “doğru” ve “emin” diye isimlendirerek;
“Doğru” ve “emin” (olan Muhammed) geldi ve
“doğru” ve “emin” (olan Muhammed) gitti… derlerdi, İşte
Hz. Peygamber (s.a.v) böylece Peygamber olarak gönderilişinden önce Kureyşliler
arası nda doğruluğu, eminliği ve makamının yüceliğiyle bilinme kteydi.

Rivayet edildiğine
göre; Kureyş’in ileri gelenlerinden biri­si,[60]
Mekke sokaklarından birinde Ebu Cehil ile karş ılaşır. Onu durdurarak: “Ey
Ebu’l-Hakem! Şu anda burada senden ve ben­den başka hiçbir kimse yok. Muhammed
‘in doğru mu? Yoksa yalancı mı? olduğunu bana Allah’ın adıyla söyle” der.
Ebu Ce­hil ise ona bütün açıklığıyla şöyle cevap verir:

– “Allah’a yemin
ederim ki, Muhammed gerçekten ‘doğru’ sözlüdür. O hiç yalan
söylememiştir.” Ebu Cehil’in bu sözü üzerine o adam:

–  “Sizi, Ona uymaktan alıkoyan şey
nedir?” diye s orar. Bunun üzerine Ebu Cehil, o adama:

– “Şimdiye kadar
biz ve Haşim oğullan şan ve şeref hus u-sun da yarışır ve malm çokluğu ile
övülmede de çekişip dur u-ruz. Onlar hacılara yemek yedirdiklerinde, biz de
yedirdik, i Onlar hacılara su dağıttıklarında, biz de su dağıttık. Onlari
va,  Kabe’yi  örtme vb.) çeşitli görevler üstlendiler,  biz de 
1\ üstlendik. Onlar insanlara bir şeyler verd iler ve iyilik ettiler, ;j
biz de verdik ve iyilik ettik. Develer üzerinde, karşılıklı diz  ; çöküp yarış atları gibi yarıştık durduk.
Daha sonra onlar bize, { şu eklemeyi yaptılar: ‘Bizden (kendisine gökten vahiy
gelen) bir Peygamber gönderildi’ dediler. Biz onlara nereden bir Pey­gamber
getirelim? Allah’a yemin ederim ki, bundan dolayı biz, Ona, asla inanmayız ve
Ona tabi olmayız” cevabını v erdi. Bu­nun üzerine Şanı Yüce Allah,
peygamberi Hz. M uhammed (s.a.v)’i teselli etmek için şu ayeti indirmiştir:

“(Ey Muhammedi)
Onların söylediklerinin, seni üzeceğini elbette biliyoruz. Doğrusu onlar, seni
yalancı saymıyorlar. Fakat zalimler, Allah’ın ayetlerini bile bile inkar
ediyorlar.” (En ‘anı: 6/33).”

İşte bundan dolayıdır
ki, Allah’ın düşmanı olan Ebu Cehil, Resulullah (s.a.v)’in doğruluğunu kabul
ediyor ve ayın z a-manda itiraf da ediyor. Fakat onu, Resulullah (s.a.v)’e tabi
ol­maktan alıkoyan şey; kavmi arasındaki liderliği, şan ve şerefi­dir. Şöyle
söyleyen gerçekten de doğru söylemiştir:

“Üstün kimse;
düşmanlarının, kendisinin doğruluğuna ş a-hitlik ettiği kimsedir.”

Rum kralı Herakliyüs,
Müslüman olmayışından önce Ebu Süfyan’a;  
Muhammed’in,   Peygamber   olduğunu  
söylemesi hakkında şöyle soru sormuştu:

– “Siz, Onu bu
iddiasından önce hiç yalan ile itham ettiniz mi?” Ebu Süfyan’da, ona:

” – “Biz,
Onda, kesinlikle bir yalan görmedik”!! der. Ebu Süryan’m bu sözü üzerine
Herakliyüs, ona, şöyle çok muht e-şem bir cevap vermiştir:

– “O, ne
insanlara ve ne de Allah’a yalan söyleyecek biri değildir.”[61]

İşte bu, büyük
kimselerin, bir Peygamber hakkındaki d üşüncesi ve gerçek ile yanlışı ayırıcı
bir sözüdür.

[62][63]

 

2.
Emanet (Güvenirlilik):

 

Bu, yüce Allah’ın
insanlara gönderdiği herhangi bir pe y-gamberin vahiy konusunda emin olması ve
Allah’ın aşağıda gelecek olan sözüne sarılarak Yüce Allah’tan a ldığı emirleri
ve yasakları; ziyadesiz, noksansız, tahrif etmeksizin ve değişti r-meksizin
Allah’ın yarattığı kullarına tebliğ etmesiyle ilgilidir. Yüce Allah, bu konuda
şöyle buyurmaktadır:

“Allah’ın
göndermiş olduğu (vahiyleri) tebliğ eden (Pey­gamberler; Allah’tan korkarlar ve
O’ndan başka (hiçbir kim­seden) korkmazlar. Allah hesap görücü olarak
yeter.”[64]

Bundan dolayı
Peygamberlerin hepsi, vahiy konusunda güvenilir kimseler ve kendilerine nazil
olduğu şekilde Allah’ın emirlerini ve yasaklarını tebliğ eden kimselerdir.
Bundan do­layı Yüce Allah’ın, kendilerine yapmakla emrettiği şeyleri giz­lemeleri
ve bunlara hainlik etmeleri mümkün değildir. Çünkü hainlik, emanet ile birlikte
bulunmaz. Buna göre peygamberin, kendisine emanet edilene hainlik etmesi, Peygamberlik
olarak gönderildiği ümmetine nasihat etme ve Allah’ın kendisine gönderdiği
vahiyleri tebliğ etmemesi” bir Peygamber için hiç uygun olur mu? Buna
binaen bütün Peygamberler, en mü­kemmel şekilde emaneti yerine getirirler. Zira
Yüce Allah’ın gönderdiği her Peygamber, kavmine şöyle demekteydi:

“Ben sizin için
güvenilir ve sizin iyiliğinizi isteyen bir ki­şiyim.”[65]

Bu konuda Şanı Yüce
Allah şöyle buyurmaktadır:

“Peygamber,
görülmeyenler hakkında söylediklerinden ötürü töhmet altında tutulamaz.”[66]

Yani Peygamber, vahiy
ve gayb hakkında söylediklerin­den ötürü töhmet altında tutulamaz demektir.
Eğer Peygamber­ler de emanet (güvenirlilik) vasfı olmasaydı, kendilerine, Allah
tarafîndan gelen risâletin ortaya çıkmasında değişmeler vuku bulurdu. Ama
müminler, inmekte olan vahye inandılar… İşte bundan dolayı Hz. Aişe (r. anha)
şöyle demektedir:

“Eğer Hz.
Muhammed (s.a.v), kendisine inen vahiyden bir şey gizleseydi: “Allah ‘m
(yakında) açığa vuracağı (Zeynep Ve evlenmeye dair) şeyi içinde saklıyordun.
İnsanlar (a bunu söy­lemek) ten çekmiyordun. Oysa Allah’tan çekinmen daha uy­gundur.
” (Ahzab: 33/37) ayetini gizlerdi.”[67]

Aynı şekilde Yüce
Allah’ın, Hz. Muhammed (s.a.v)’in bizzat kendisini azarlayan şu ayetleri
gizlerdi:

“Yanına kör bir
kimse geldi diye Peygamber yüzünü astı ve geri çevirdi.”[68]

Yine aynı şekilde şu
ayeti de gizlerdi:

“Hiçbir
Peygamber, yeryüzünde çokça savaşıp zaferler kazanmadan esirler alması
yaraşmaz. (Sizler) geçici dünya ma­lını istiyorsunuz. Allah ise ahireti
istiyor. Allah, Aziz’dir. Ha­kim’dir. Eğer daha önceden (Bedir savaşma
katılanlar günah işledikleri takdirde bile) Allah’ın geçmiş bir hükmü olmasaydı
aldıklarımızdan dolayı size büyük bir azab dokunurdu.”[69]

Emanet vasfının,
vahyin selâmeti ve peygamberin getirdi­ği -o da yalnızca Yüce ve Hakim Allah’ın
katmdandır- her şey de, nefsin mutmain olarak gölgelendirilmesi için her nebi
ve resulde çokça bulunması gerekmektedir. Yüce Allah bu konu­da şöyle
buyurmuştur:

“0, kendi istek
ve arzusuna göre söz söylemez-Onun ko­nuşması ancak kendisine vahyolunan bir
vahiy iledir.”[70]

 

3. Tebliğ:

 

Bu, Peygamberlere
-Allah’ın salât ve selâmı onların üzeri­ne olsun- mahsus bir özelliktir.
Bununla, Peygamberlerin, Al­lah’ın, kendilerine indirmiş olduğu hükmünü tebliğ
etmesi kast olunur. Zira onlar, kendilerine gökten inen vahyi insanlara teb­liğ
ederler. Bundan dolayı da onlar, insanlara yaptıkları tebliğ sırasında büyük
eziyetler ile kötü ve günahkar kimselerin zor­luklarıyla karşılaşsalar bile
yüce Allah’ın, kendilerine vahyettiği hiçbir şeyi gizlemezler. Kur’ân-ı Kerim,
Hz. Nûh (a.s)’m kıssasında bunu şöyle dile getirmektedir:.

“(Bunun üzerine
Nûh): ‘Ey kavmim! Bende hiçbir sapıklık yoktur. Fakat ben, alemlerin Rabbi
(tarafından size gönderil­miş) bir peygamberim. Size, Rabbimin (bana)
vahyettiklerini tebliğ ediyorum, size nasihat ta bulunuyorum. Ben, sizin bile­meyeceğiniz
şeyleri, Allah ‘tan (gelen vahiy ile) biliyorum’ dedi.[71]

Hz. Salih (a.s)’dan
ise bunu şöyle haber vermektedir:

“Bunun üzerine O
(Salih) da kavminden yüz çevirdi ve: ‘Ey kavmim! And olsun ki ben size Rabbimin
(bana) gönder­miş olduğu vahyi tebliğ ettim ve size nasihat ta bulundum. Fa­kat
siz, nasihat edenleri sevmezsiniz’ dedi.”[72]

Hz. Şuayb (a.s)
hakkında ise şöyle demektedir:

“(Bunun üzerine
(Şuayb) kavminden yüz çevirip (kendi kendine): ‘Ey kavmim! And olsun ki ben
size, Rabbimin elçili­ğini tebliğ ettim ve size nasihat ta bulundum. Artık ben,
siz ka­firler topluluğuna nasıl tasalanıp üzülürüm?’ dedi.”[73]

Peygamberlerin
hepsinin bütün açıklığıyla ve genişliğiyle; Allah’ın, kendilerine verdiği elçilik
(risa)et) görevini tebliğ ettiklerinin belirtilerini görmekteyiz. Zira onlar,
Allah’ın risaletini tebliğ etmekte ve kavmi içerisindeki insanlara nasihat
etmektedirler. Hatta Yüce Allah, Peygamberlerin sonuncusu olan Hz. Muhammed,
(s.a.v)’e, risaletini etmesini emretmek­tedir. Yüce Allah, ona hitaben şöyle
buyurmaktadır:

“Ey Peygamber!
Rabbinden sana indirileni (tebliğ et Eğer bu görevini yerine getirmezsen O’nun
elçilik (görevini) yapmamış olursun. Doğrusu Allah, kafirleri doğru yola
iletmez.”[74]

Her Peygamber,
Allah’ın, kendisine indirdiği risâleti ve daveti, tebliğ etmekle mükelleftir.
Buna göre Peygamberlerden her birinin, kendisine inenden herhangi bir harfi
eksiltmesi ve bunlara bir harf eklemesi mümkün değildir. Eğer bir Peygam­ber,
bunlardan birisini yaparsa Allah’ın emrine muhalefet et­miş olur ve yerine
getirmekle emrolunduğu emanete hainlik etmiş olur. Bundan dolayı bazı surelere
ve ayetlere, Yüce Allah’ın “Kul” = (“De”- “Söy­le”)
sözüyle başladığını görmekteyiz. Bu ise Allah’ın emrini, kendi ümmetine tebliğ
etmesi için peygambere yönelik bir e-mirdir. İşte bundan dolayı bir Peygamber,
kendisine ineni ek­siksiz ve fazlasız olarak tebliğ etmektedirler. Yüce Allah
bu konuda bir örnek olması için şöyle buyurmaktadır:

“De ki: Benim
yolum, budur; ben ve bana uyanlar bilerek insanları Allah ‘a davet ederiz.”[75]

Yine Yüce Allah
konuyla ilgili olarak şöyle buyurmakta­dır:

“De ki: Ey
Kafirler! Ben sizin taptıklarınıza tapmam.”[76]

 Yine yüce Allah şöyle buyurmaktadır:

“De ki:Tan yerini
ağartan Rabbe sığınının.”[77]

Yine Yüce Allah
konuyla ilgili olarak şöyle buyurmakta­dır:

“De ki:
İnsanların Rabbine sığınırım”[78]

Hz. Peygamber
(s.a.v)’in bizzat kendisine hitap edildiği (emir sığasmdaki) bu lafızlar olmasa
da, Hz. Peygamber (s.a.v)’in sadece ilahi emirleri insanlara tebliğ etmesi de
yeter­lidir. Fakat Hz. Peygamber (s.a.v), vahiy konusunda güvenilir olduğundan
dolayı Rabbinin risâletindeki bir harfi bile değiş-tirmeksizin,
fazlalaştırmaksızm ve eksiltmeksizin -kendisine vahyedildiği şekilde- insanlara
tebliğ etmiştir. Buna göre Hz. Peygamber (s.a.v), “İşte bu, benim yolum
budur. Ben yalnızca Allah’a davet ediyorum” (Yûsuf: 12/108) ve “Ben,
tanyerini ağartan Rabbe sığınırım.” (Felak : 113/1) veya “İnsanların
Rabbine sığınırım” (Nas: 114/1) dememiştir. Ancak harflerin ve sığanın
kendisiyle, yüce Allah’tan kendisine yöneltilende “emir sığasını”[79] da
kullanmıştır. İşte bu, (Allah’ın, kendisine vahyettiği) risâleti ve daveti
tebliğ hususundaki “güvenirliliği­ne” delildir.

Tebliğden maksat;
Allah’ın, kıyamet gününde insanların (bizzat kendilerinin- suçsuz olduklarına
dair) ileri sürebilecek­leri hüccetlerini boşa çıkarması ve hiçbir kimsenin
mazeretini beyan etmemesi anlaşılmaktadır. Çünkü Yüce Allah, insanlara kendisi
tarafından Peygamberler gönderip risâleti tebliğ ettir­meden önce azab etmekten
ve insanlara, günah işlememiş o1duğu halde azab etmekz. O en keremli ve en
merhametli olan­dır. Nitekim yüce Allah konuyla ilgili olarak şöyle buyurmak­tadır:

“Biz, Peygamber
göndermedikçe hiçbir kimse (veya bir topluluğa) azab etmeyiz.”[80]

Yine Şam yüce Allah
konuyla ilgili olarak şöyle buyur­maktadır:

“Rabbin,
kendilerine ayetlerimizi (vahyimizi) okuyacak bir peygamberi, memleketlerin ana
şehirlerine (yani asıl olanları­na yahut büyüklerine veya başkentlerine)
göndermedikçe, (hiçbir zaman) o memleketleri helak edici değildir. Zaten Biz,
(ancak zulümleri sebebiyle azabı hak eden) halkı zalim memle­ketleri helak
etmişizdir. “[81]

Şanı Yüce Allah,
Peygamberlerin sonuncusu olan Hz. Muhammed (s.a.v)’i; alemlere uyarıcı olması
için göndermiş ve aynı zamanda Yahudi ve Hıristiyanların, “bize bir
müjdele-yici ve uyarıcı gelmemiştir” şeklindeki mazeretlerini boşa çı­karmak
için Peygamberlerin arası kesildiği bir sırada gönder­miştir. Yüce Allah bu
konuda Yüce kitabı Kur’ân-ı Kerûn’inde şöyle buyurmaktadır.

“Ey kitap ehli!
Peygamberlerin arası kesildiğinde, ‘Bize bir müjdeci ve bir uyarıcı gelmedi’
dersiniz diye, size açık an­latacak Peygamberimiz (Muhammed) geldi. Şüphesiz O,
size müjdeci ve uyarıcı olarak gelmiştir. Allah her şeye Ka­dir’dir.”[82]

Resulullah (s.a.v),
Rabbinin davetini tebliğ ettiği sırada ona, yüce ve büyük Rabbinin şu ayeti
inmiştir:

“Şimdi sen, ne
ile emrolunuyor san, (müşriklere) apaçık bildir. Müşriklere de aldırış etme.
“[83]

Resulullah (sav),
Rabbinin davetini açıklamaya ve risaletini tebliğ etmeye koyulmuştu. Böyle bir
sırada Safa te­pesine çıkarak kabileleri ve Kureyş’in içindeki toplulukları
şöyle davet etmeye başladı:

– “Ey
Abdulmuttalib oğullan! Ey Fihr oğulları! Ey Ka’b oğulları!.. Nihayet herkes
oraya toplandı. Bunun üzerine Hz. Peygamber (s.a.v), onlara:

– “Ben, size, şu
vadiden veya dağın eteğinden atlıların çı­kıp geleceğini ve size
saldıracaklarını haber versem, beni tas­dik eder miydiniz?” diye sordu.
Onlarda:

– “Evet, şimdiye
kadar senin yalan söylediğini görmedik” dediler. Bunun üzerine Hz.
Peygamber (s.a.v.):

– “Ben, size,
(tebliğ ettiklerimi kabul etmediğiniz taktirde) önünüzdeki şiddetli azabı haber
veriyorum…” dedi. Bunun ü-zerine amcası Ebu Leheb:

– “Ey Muhammedi
yazıklar olsun sana! Bunun için mi bizi buraya topladrn?” diyerek Hz.
Peygamber (s.a.v)’e hakaret etti. Bunun için Yüce Allah, onun bu sözüne
karşılık olarak şu su­reyi indirmiştir:

“Ebu
Leheb ‘in elleri kurusun; zaten kurudu da! Malı ve kazandığı kendisine fayda
sağlamadı, (Yaptıklarından dolayı) alevli ateşe yaşlanacaktır. Karısı da
(yaptıklarından dolayı) boynunda bir ip olduğu halde ona odun
taşıyacaktır.” (Tebbet:! U/2-5)”

[84]

 

4.
Fetanet (Zeki ve Akıllı Olma):

 

Fetanet zeki ve akıllı
olmak demektir. Buna göre Peygam­berlerden her biri, mükemmel bir akıl ve doğru
görüşlülüğün yanı sıra akıllı, zeki ve harikulade bîr şekilde gönderilmişler­dir.
Yüce Allah, Hz. İbrahim Halil (a.s)’m vasfı hakkında şöy­le buyurmaktadır:

“And olsun ki
daha (Peygamberlik verilmezden) önce 2b-râhîm ‘e, ‘doğru görüşlülüğü’ verdik.
Biz, Onu (n buna uygun olduğunu) biliyorduk.”[85]

Yine bu konuda Hz.
İbrâhîm (a.s)’m, kavmi içerisindeki müşriklere delil getirmedeki doğruluğuna
bakıldığında, Onun seçkinliğine ve zekililiğine dair deliller bulunmaktadır. Bu
ko­nuda Yüce Allah şöyle buyurmaktadır:

“Derken ona
başvursunlar diye; (büyük puta başvurup bu putları kıranın kim olduğunu
sorarlar, böylelikle putun acizli­ği ortaya çıkar diye) içlerinden büyüğü
müstesna hepsini pa­ramparça edip bıraktı. (Geri dönüp İbrâhîm ‘in put kırma ey­leminin
sonucu olan manzarayı gördüklerinde,) ‘bunu ilahla­rımıza kim yaptı? Doğrusu
bunu yapan zalimlerden biridir’ dediler, (ibrâhîm ‘in, putlarına karşı bir
tuzak hazırlayacağına dair yemin ettiğini işiten kimseler) dediler ki: ‘İbrâhîm
denilen bir gencin onları diline doladığını duymuştuk. (Emretme yetki­sini
ellerinde bulunduranlar) dediler ki: ‘0, halde onu halkın gözü önüne getirin.
Belki (ondan işitilen sözleri söyleyerek o-nun aleyhine) şahitlik ederler.
‘(İbrâhîm, onların huzuruna ge­tirilerek): ‘Ey ibrâhîm! İlahlarımıza bu işi sen
mi yaptın?’ de­diler. (O da, kırmaksızın bıraktığı putu kastederek: ) ‘0 işi,
şu büyükleri yapmıştır! Konuşabiliyorlarsa onlara sorun!’ dedi. Bunun üzerine
kendi kendilerine dönüp, ‘Doğrusu siz zalimler­siniz. Konuşmayan bu putlara tapmakla
hakka karşı zalimlik ediyorsunuz)’ dediler. Sonra (kendilerinin, zalim
olduklarını kabul ettikten) tekrar kafalarında olan eski İnanca (küfre)
döndürüldüler ve: ‘Ey İbrâhîm! Bunların konuşamayacağını, and olsun ki, sende
bilirsin’ dediler. (Onlar bunu itiraf edince, ibrahim’de, onlara karşı şöyle
bir delil getirdi:) ‘0 halde Al­lah ‘ı bırakıp ta size hiç bir fayda ve zarar
veremeyecek şeylere ne diye taparsınız? Size ve Allah ‘ı bırakıp ta
taptıklarınıza ya­zıklar olsun! Daha hala akıllanmayacak mısınız?’ dedi.[86]

Bir gerçek olarak Hz.
İbrâhîm (a.s.)in, büyüğü hariç bütün putları paramparça etmesine dair hakkında
tecelli eden bu a-yetler, onun zekiliğiyle ve seçkinliğiylc sona ermektedir.
Zira Hz. İbrâhîm (a.s), eliyle putları kırmış ve daha sonrada kavmi­ne delil
gösterebilmek için baltayı büyük putun boynuna as­mıştı… Bunun üzerine
muhakeme etmek için. halkın ve kendi­lerinin huzuruna getirdiklerinde ona şu
soruyu sormuşlardı:

– “İlahlarımızı
paramparça ederek kıran ve onları kırmaya gelen kimdir? ‘Yoksa Ey İbrâhîm! bunu
sen mi yaptın?’ Bu­nun üzerine Hz. İbrâhîm (a.s), onlara:

– “Onları, ben
kırmadım. Fakat sizinde gördüğünüz gibi büyük put, onları kırmıştır. Çünkü
büyük put, sizin, kendisiyle birlikte şu küçük putlara da tapmanıza razı
olmadığından dola­yı onları o kırmıştır. Buna delil ise baltanın büyük putun
boy­nuna konulmasıdır. Eğer benim sözümü tasdik etmezseniz, bu işi kimin
yaptığını, onlara sorun…’ dedi.

Burada Hz. İbrâhîm
(a.s), hedefine ulaşmıştı. Zira akılları­nın kıthlığmdan ve kendilerini gülünç
bir duruma soktuktan sonra onlara delilini getirmişti. İşte bu, Peygamberlerin
düşün­cesidir.

Hz. İbrâhîm (a.s)’ın
başka bir doğruluğu ise, Allah’ın mülkünde çekişen Tağut Nemrut ile olan
mücadelesidir. Zira Nemrut, kendisinin ilah olduğunu ve Allah’ın dışında, kendi­sine
tapılması gerektiğini savunuyordu. Halbuki Allah, Nemrut gibi kendisine tapılan
kimselerin de Rabbiydi. Buna göre Hz. İbrâhîm (a.s)’ın, Nemrut’a karşı doğru
görüşlüğü ve zekiliği nasıldı? İnatçı düşmanı, Hz. İbrâhîm (a.s)’in sözü
karşısında nasıl şaşırıp kalarak delilsiz kalmıştı? Yüce Allah bu konuyu şöyle
anlatmaktadır.

“Allah, kendisine
hükümranlık verdi diye İbrahim’le Rabbi hakkında tartışanı görmedin mi?
İbrâhîm, Ona: ‘Benim Rabhimt dirilten ve öldürendir’ demişti. O da: ‘Bende
diriltir ir Öldürürüm’ dedi. Bu defa İbrâhîm, ‘Şüphesiz Allah, güneşiığudan
getiriyor, (haydi bakalım) sende onu batıdan getirse-nc’ dedi. (Allah’ın
varlığını, kanun koyma yetkisini ve ilahlığını) inkar eden (bu delil
karşısında) şaşırıp dona kaldı. Allah, zalimleri doğru yola eriştirmez.”[87]

İşte bu, batılın
sırtını yere vuran keskin bir delildir. Bun­dan dolayı Allah, Hz. İbrâhîm
(a.s)’ı, apaçık “Hakk Nur”unu açıklayıcı kılmıştır.

İşte bütün nebiler ve
resuller, böyledir. Zira Allah onlara, akıl ve doğru görüşlülük vermiştir.
Bundan dolayı onlar, zeki-liîik ve akıllılık şekillerinin en mükemmel
örnekleridirler. Çünkü Yüce Allah, onlara, kavimlerini hidayete getirmeye da­ir
delil getirmede güç yetirebilmeleri için zekililiği, harika ol­mayı, fetaneti ve
akıllılığı tahsis etmiştir. Hakk ışığını insanla­ra açıklamak ve Allah’ın
davetini insanlara ilan etmek için akıl bakımından insanların en mükemmel
olanını, zeka bakımından onların en geniş olanını, delil ve kanıt bakımından da
onların en kuvvetli ve güçlü olanını, risâlete seçmede, Allah’ın ezeli hikmeti,
böyle tahakkuk etmiştir. Yüce Allah bu konuda şöyle buyurmaktadır:

“Allah,
Peygamberlik vereceği kimseyi (herkesten) daha iyi bilir. Suç işleyene, Allah
katından bir aşağılık ve hilelerin-den ötürü de şiddetli bir azab
erişecektir.”[88]

İnsanoğlunun
kendisine zafiyet geldiğinde ve akli meleke­leri zayıfladığında, bazen
insanlardan bir kısmı ihtiyarlık çağı­na ulaştıklarında bunama gibi bir hal
onlara hasıl olur… Buna göre Peygamberler, -her ne kadar ömürleri uzun olursa
olsun-mükemmel bir akıldan ve güçlü bir düşünceden dolayı büyük bir mevkide
gölgelenmektedirler. Çünkü Yüce Allah onları, inayetiyle kuşatmış ve
gözetimiyle onları korumuştur. Bundan dolayı da onların, düşünce hislerinin
zayıflaması ve akli sezgi­lerinin ihmal edilmesi mümkün değildir. İşte bu,
Allah’ın dilediğine verdiği üstünlüktür. Doğrusu Allah, büyük fazilet sahi­bidir.
[89]

 

5.
Nefret Verici Kusurlardan Uzak Olma:

 

Bu özellik,
Peygamberlerin Özelliklerindendir. Çünkü in­sanların onlarla bir araya
gelmelerinde, onlara tabi olmalarında ve onların davetlerini işitmede, nefret
verici fıtri ve ahlaki ku­surlardan herhangi birisinin Peygamberlerde olması
mümkün değildir. Nitekim alaca hastalığı, cüzzam ve vücudun çirkin­leşmesi gibi
insanlara nefret verici hastalıklar; Peygamberler­den, hiç birinde meydana
gelmez. Zira onlar, her kadar insan olsalar da; nisanlardan birine isabet eden
arızalar, onlara da isabet eder. Ancak Şanı Yüce Allah, onları, nefret verici
kusur­lardan korumuş ve insanlara tiksinti verecek çirkin hastalıklar­dan uzak
tutmuştur.

Rivayet edildiğine
göre; “Hz. Eyyüb (a.s), hastalanmış ve hastalığı, onun her tarafını
kaplamış. Nihayet vücudu ulmuş ve kurtçuklar vücudundan çıkmaya başlamış.
Karısı ise onun bu halinden hoşlanmamış.” Hz. Eyyüb (a.s) hakkındaki bu ve
benzeri anlatılan rivayetlerin tamamı, tasdik edilmesi ve ina­nılması doğru
olmayan İsrailiyattan nakledilen yalan ve batıl rivayetlerdir. Çünkü böylesi
rivayetler, Peygamberlerin vasıf­larıyla birlikte bulunması mümkün değildir.
Kur’ân-ı Kerîm ise Hz. Eyyüb (a.s)’m bu hastalığına dair hiçbir şeyi bize anlat­mamıştır.
Ancak Hz. Eyyüb (a.s)’ın vücuduna, bir derdin İsa­bet ettiği ve dert ve
kederin, onun vücudunun tamamını kapla­dıktan sonra kendisinden kaldırması için
Rabbine dua ettiği, bunun üzerine Allah’ın, keder ve beladan İsabet edeni ondan
kaldırdığı anlatılmaktadır. Yüce Allah bu konuda şöyle bu­yurmaktadır:

“Eyyüb’ü de (an)!
Hani Rabbine (dua ederek) ‘başıma bir\ dert (sıkıntı, hastalık, zayıflık vb.)
geldi. Ve Sen, merhametlilerin en merhametlisisin’ diye dua etmişti. Bizde onun
(bu) duasini kabul etmiş uğradığı derdi kaldırmıştık. Katımızdan bir\ rahmet ve
ibadet edenlere de, bir ibret olsun diye” ona, hem ailesini ve hem. de
onlarla birlikte bir mislini vermiştik.[90]

Hz.
Eyyüb (a.s)’a isabet eden derdin, hem kendi vücudun­da ve hem de ailesinde
meydana geldiği; ayeti kerimede açık­lanmaktadır. Bu çeşit dert, hem insanlarda
ve hem de Peygam­berlerde bulunabilir. Çünkü ölüm, nasıl ki Peygamberlere
gelmekteyse, hastalığında onlara gelmesi mümkündür. Böyle bir hastalığın -Hz.
Eyyüb (a.s)’m vücudunun utması ve vücu­dundan kurtçukların çıkması şeklinde
değ;ildir- onlarda ortaya çıkması, onların kudretlerinden bir şeyi eksiltmez ve
onların makamlarına zarar vermez.

[91]

 

6.
İsmet (Masumiyet):

 

Bu
konunun önemine binaen, Allah’ın izniyle, özel bir bö­lüm olarak genişçe
açıklayacağız. Allah, başarıya ulaştıran ve dpsdoğru yola iletendir.
[92]