Arapça Dil Bilgisi Özet

Mudaaf Fiil

 

Mudaaf fiil: Kök harflerinden ikinci ve üçüncü harfi aynı cinsten olan fiil demektir. Mesela, مَدَّ  (uzattı), فَرَّ  (kaçtı),  سَرَّ (sevindirdi) gibi fiiller mudaaf fiillerdendir.

Mudaaf fiilin mazi sigası çekilirken salim fiilden farklı olarak cem’i gaibeden itibaren şedde açılarak çekim yapılır. Örnekler üzerinde bunu görelim:

Cem’i

Müsenna

Müfred

 

مَدُّوا

مَدَّا

مَدَّ

Gaib

Onlar uzattılar

O ikisi uzattı

O uzattı

 

مَدَدْنَ

مَدَّتَا

مَدَّتْ

Gaibe

Onlar uzattılar.

O ikisi uzattı

O uzattı

 

مَدَدْتُمْ

مَدَدْتُمَا

مَدَدْتَ

Muhatab

Siz uzattınız

Siz ikiniz uzattınız

Sen uzattın

 

مَدَدْتُنَّ

مَدَدْتُمَا

مَدَدْتِ

Muhataba

Siz uzattınız

Siz ikiniz uzattınız

Sen uzattın

 

مَدَدْنَا

مَدَدْنَا

مَدَدْتُ

Mütekellim

Biz uzattık

Biz ikimiz uzattık

Ben uzattım

 

Cem’i

Müsenna

Müfred

 

فَرُّوا

فَرَّا

فَرَّ

Gaib

Onlar kaçtılar

O ikisi kaçtı

O kaçtı

 

فَرَرْنَ

فَرَّتَا

فَرَّتْ

Gaibe

Onlar kaçtılar

O ikisi kaçtı

O kaçtı

 

فَرَرْتُمْ

فَرَرْتُمَا

فَرَرْتَ

Muhatab

Siz kaçtınız

Siz ikiniz kaçtınız

Sen kaçtın

 

فَرَرْتُنَّ

فَرَرْتُمَا

فَرَرْتِ

Muhataba

Siz kaçtınız

Siz ikiniz kaçtınız

Sen kaçtın

 

فَرَرْنَا

فَرَرْنَا

فَرَرْتُ

Mütekellim

Biz kaçtık

Biz ikimiz kaçtık

Ben kaçtım

 

Mudaaf fiilin muzari çekiminde, cem’i gaibede ve cem’i muhatabada şedde açılır. Örnekler üzerinde bunu görelim. İlk önce  يَمُدُّ fiilin çekimini yapalım:

Cem’i

Müsenna

Müfred

 

يَمُدُّونَ

يَمُدَّانِ

يَمُدُّ

Gaib

Onlar uzatıyorlar

O ikisi uzatıyor

O uzatıyor

 

يَمْدُدْنَ

تَمُدَّانِ

تَمُدُّ

Gaibe

Onlar uzatıyorlar

O ikisi uzatıyor

O uzatıyor

 

تَمُدُّونَ

تَمُدَّانِ

تَمُدُّ

Muhatab

Siz uzatıyorsunuz

Siz ikiniz uzatıyorsunuz

Sen uzatıyorsun

 

تَمْدَدْنَ

تَمُدَّانِ

تَمُدِّينَ

Muhataba

Siz uzatıyorsunuz

Siz ikiniz uzatıyorsunuz

Sen uzatıyorsun

 

نَمُدُّ

نَمُدُّ

أَمُدُّ

Mütekellim

Biz uzatıyoruz

Biz ikimiz uzatıyoruz

Ben uzatıyorum

 

Cem’i

Müsenna

Müfred

 

يَفِرُّونَ

يَفِرَّانِ

يَفِرُّ

Gaib

Onlar kaçıyorlar

O ikisi kaçıyor

O kaçıyor

 

يَفْرِرْنَ

تَفِرَّانِ

تَفِرُّ

Gaibe

Onlar kaçıyorlar

O ikisi kaçıyor

O kaçıyor

 

تَفِرُّونَ

تَفِرَّانِ

تَفِرُّ

Muhatab

Siz kaçıyorsunuz

İkiniz kaçıyorsunuz

Sen kaçıyorsun

 

تَفْرِرْنَ

تَفِرَّانِ

تَفِرِّينَ

Muhataba

Siz kaçıyorsunuz

İkiniz kaçıyorsunuz

Sen kaçıyorsun

 

نَفِرُّ

نَفِرُّ

أَفِرُّ

Mütekellim

Biz kaçıyoruz

Biz ikimiz kaçıyoruz

Ben kaçıyorum

 

Mudaaf fiilin emri hazırının çekiminde başa hemze getirilmesi gerekmez. Sonu cezimlenmez ve sonuna 3 harekeden biri konulabilir.

Örnek:  مَدَّ fiilinin emri hazırını çekelim: Fiilin emri hazır, muzari muhatab ve muhataba çekiminden yapılıyordu.  مَدَّ  fiilinin muzari muhatabı تَمُدُّ  dur. Emri hazırı yaparken baştaki “te” yi atarız, kelimemiz  مُدُّ  olur. İlk harf okunduğu için başına hemze getirilmez. Son hareke 3 şekilde de gelebilir demiştik. Yani   مُدِّ ، مُدَّ ، مُدُّ  şekillerinde gelebilir. Şimdi bir tanesini çekelim:


Cem’i

Müsenna

Müfred

 

مُدُّو

مُدَّا

مُدَّ

Muhatab

Sizler uzatın

Siz ikiniz uzatın

Uzat

 

أُمْدُدْنَ

مُدَّا

مُدِّى

Muhataba

Sizler uzatın

Siz ikiniz uzatın

Uzat

İlgili Makaleler