İzhar

Zarf-ı Lağv

و إن لم يكون كذلك او لم يحذف متعلقه يسميان ظرفا لغوا.  نحو؛ زَيْدٌ فى الدَّارِ اى اكل و مَرَرْتُ بِزَيْدٍ

Eğer Hazif olunan müteallak Carr ve Mecrur’dan anlaşılmazsa Zarf-ı Lağv diye tesmiye olunur.

الدار

فى

زيد

mecrur

carr

fail

Zarf-ı lağv

اَكَلَ Efal-i Hassadandır.

Cümlenin aslı;زَيْدٌ اَكَلَ فى الدَّارِ  (Zeyd, evde yedi). Müteallak olan اَكَلَ fiili sual karinesi ile hazf edilmiştir. Yani muhatab tarafından sorulan sorudan anlaşılması mümkün olduğundan hazfedilmiştir.

Zeyd için, اَيْنَ اَكَلَ زَيْدٌ (Zeyd nerede yedi?) sorusu sorulduğunda, cevaben; زَيْدٌ فى الدَّارِdenildiğinde, Sorudaki اَكَل fiili carr ve mecrurun tealluk ettiği mahzuf bir efal-i hassa’dandır.

Mahzuf olan müteallak  اَكَلَ ‘dir. Manası فى الدار ‘dan anlaşılmayan  اَكَلَ ‘dir. Eğer carr ve mecrur, Efal-i Hassa’dan olan mahzuf bir müteallaka tealluk ederse, bu carr ve mecura Zarf-ı Lağv denilir. Lağv arapçada fazla şey manasındadır. Zarf-ı lağv; müteallakı umumi olmayaan carr ve mecrurdur.

بزيد

مررت

Carr ve Mecrur

Fail ve fiil

Zarf-ı lağv

Eğer, carr ve mecrurun müteallakı olan مَرَّ fiilini hazf edersek, بزيد carr mecrurundan müteallak anlaşılmayacaktır. Bu da Zarf-ı Lağv’dır. Müteallak hazf olunamaz.

Yorumlar – Yorum Yaz

İlgili Makaleler