FİİL
Zamana bağlı olarak bir işin, bir halin veya bir hareketin oluşunu belirten kelimelere fiil denir. Arapça’da iki temel fiil çekimi vardır. Diğer kalıplar bu ikisinden türetilir. Bunlar fiil-i mâzî (geçmiş zaman) ve fiil-i muzâri (geniş zaman, şimdiki zamanın karşılığı)dır.
FİİL-İ MÂZİ
Türkçe’mizdeki –di’li geçmiş zamana denir. Geçmişte daha önce yapılmış bir işi bildirir. (Türkçe’deki …di-dı, dü-du, ti-tı, tü-tu eklerini sağlar).
| كَتَبَ | yazdı | عَلِمَ | bildi | نَصَرَ | yardım etti |
| أَكَلَ | yedi | شَرِبَ | içti | فَتَحَ | açtı |
| حَضَرَ | geldi | وَجَدَ | buldu | ضَرَبَ | vurdu |
| كَسَرَ | kırdı | رَكِبَ | bindi | شَكَرَ | teşekkür etti, şükretti |
| سَمِعَ | duydu, işitti | دَخَلَ | girdi | دَرَسَ | ders yaptı, eğitim gördü |
| ذَهَبَ | gitti | نَشَرَ | yaydı | قَطَعَ | kesti |
Yukarıda fiile örnek olarak gösterilen kelimeler geçmişte yapılmış bir işi bildirmekte ve erkek için kullanılmaktadır. Kadın için kullanıldıklarında yukarıdaki fiillerin sonuna cezimli تْ harfi eklenir. Erkekte kullanılanlara Arapça’da müzekker (eril), kadında kullanılanlara müennes (dişi) denir. Örnekler:
| كَتَبَ | den → | كَتَبَتْ | (o kadın) yazdı | |
| أَكَلَ | den → | أَكَلَتْ | (o kadın) yedi | |
| وَجَدَ | den → | وَجَدَتْ | (o kadın) buldu | |
Arapça’da kendinden bahsedilene yani üçüncü şahsa; erkek için gâib, kadın için gâibe denir.
FİİL-İ MAZİ ÇEKİM TABLOSU
|
| Cemi (Çoğul) | Müsennâ (İkil)Tesniye | Müfred (Tekil) |
|
| Müzekker | كَتَبوُا | كَتَباَ | كَتَبَ | Gâib (3. şahıs) |
| (Onlar) yazdılar | (O ikisi) yazdı | (O) yazdı | ||
| Müennes | كَتَبْنَ | كَتَبَتاَ | كَتَبَتْ | Gâibe |
| Müzekker | كَتَبْتُمْ | كَتَبْتُماَ | كَتَبْتَ | Muhâtab (2. şahıs) | |||||
| (Sizler) yazdınız | (Siz ikiniz) yazdınız | (Sen) yazdın | |||||||
| Müennes | كَتَبْتُنَّ | كَتَبْتُماَ | كَتَبْتِ | Muhâtaba | |||||
| Müzek.+Müe. | كَتَبْناَ | كَتَبْناَ | كَتَبْتُ | Mütekellim (1.şahıs) | |||
|
| (Bizler) yazdık | (İkimiz) yazdık | (Ben) yazdım | ||||