Tecvid Dersleri

İHFA TECVİDİ ÖRNEKLERİYLE -14

İhfa: lügatta: “Örtmek ve gizlemek” demektir. Tecvid ilminde
ise: “İzhar ile idgam arasında şeddeden uzak, gunnenin baki kalmasıyla
okumaya ihfa” denir. İhfa harfleri -15- tanedir.
(ت ث ج د ذ ز س ش ص ض ط ظ ف ق ك )

 

Tarifi: Tenvin veya sakin nundan sonra, işte bu ihfa harflerinden
biri bulunursa, ihfa olur. Misal: ( عَنْ صَلاَتِهِمْ ) ,(غَنِيٌّ آَرِيمٌ ) ,(فَتْحٌ قَرِيبٌ ) Bu
misallerde, ihfa harfleri tenvin veya sakin nundan sonra vaki olmuşlardır.
İhfa harfleri, bellemede kolaylık olsun diye, şu beyitte bulunan
kelimelerin başlarında bir araya getirilmişdir.
“صِفْ ذَا ثَنَا جُودَ شَخْصٍ قَدْ سَمَا آَرَماَ ضَعْ ظَالِمًا زِدْ تُقَى دُمْ طَالِبًا فَتَرَى”
İhfa yapılırken: Tenvin veya sakin nunun telaffuzu esnasında,
zatının tamamen kalkması, buna karşılık gunne sıfatının (Bak. Sh:17)
baki kalması esastır. Böyle olunca da nunun mahreci, kendi mahreci olan
dil ucu ile onun hizasındaki iki üst ön dişlerin etlerinden, gunnenin
mahreci olan genize (hayşuma) intikal etmiş olur. İhfanın yapılışında
dilin bir fonksiyonu yoktur. İhfa yapılırken dil ucu boşta kalmalı, alt veya
üst tarafından herhangi bir yere değmemelidir. İhfada gunne mutlaka
baki kalmalıdır. İhfa yaparken, idgamdan ve sakin nunu şeddeli gibi
okumaktan kaçınmak lazımdır. Bilhassa sakin nunun ihfasında, nundan
önce bir med harfinin doğmasına meydan vermemelidir. Meselâ ( (آُنْتُمْ
kelimesini ( آُونْتُمْ ) şeklinde, ( عَنْكُمْ ) kelimesini ( عَانْكُمْ ) şeklinde okumak
gibi. Bu şekildeki bir okuyuş büyük bir hatadır. Namazı bozar. İhfayı
yaparken, ihfanın müddeti tamam olmadan, sakin nun veya tenvini takip
eden ihfa harfinin mahrecine varılmamalıdır.
Bu gibi hatalar daha çok ( يَتِيماً فَاَوَى ) ,(اَنْفُسَكُمْ ) kelimelerinde olduğu
gibi fe harfinde yapılan ihfada görülmektedir. Eğer ihfanın müddeti
tamam olmadan, fe harfine geçilecek olursa bir vav sesi duyulmaktadır.
Hükmü: İhfanın yapılması vaciptir. İhfanın müddeti: Bir buçuk
harf miktarıdır. Diğer bir ifadeyle bir elif miktarıdır

 

 Lügat’ta: Örtmek, gizlemek ve saklamak anlamlarındadır.

            İhfâ, tenvîn veya sâkin nûndan sonra İhfâ Harfleri denen on beş harfin gelmesi durumunda tenvîn veya sâkin nûnu açıktan söylemeyip gizleyerek okumaya denir.

ت ، ث ، ج ، د ، ذ ، ز ، س ، ش ، ص ، ض ، ط ، ظ ، ف ، ق ، ك

صِفْ ذاَ ثَناَ جُودَ شَخْصٍ قَدْ سَماَ كَرَماَ ضَعْ ظاَلِماَ زِدْ تُقاَ دُمْ طاَلِباً فَتَرَي

اَلْاِخْفاَءُ حاَلَةٌ بَيْنَ الْاِظْهاَرِ وَالْاِدْغاِمِ عاَرِيَةٌ عَنِ التَّشْدِيدِ مَعَ بَقاَءِ الغُنَّةِ

            “İhfâ, şeddeden uzak bir şekilde, izhâr ile idğâm arası ğunneli bir okuyuştur”.

İHFANIN HÜKMÜ

                        İhfanın hükmü vaciptir. Bütün kıraat imamları 15 harften sonra tenvin veya nun-i sakin gelince ihfa yapma hususunda ittifak etmişlerdir.

                        İhfanın tutulma üresi 1,5 elif  miktarıdır.

            İHFA ÇEŞİTLERİ

                        Tecvid ve kırâat âlimlerimiz ihfâ’yı, aynı kelimede veya ayrı kelimede olmasına göre ikiye ayırmışlardır.

                         İhfâ-i Ehass: ihfâ harfleri tenvînden sonra gelir veya sâkin nûn kelime sonunda yer alır ve ihfâ harfleri ikinci bir kelimenin başında bulunursa bu tür ihfâya“İhfâ-i Ehass” denir.

(كُنْ فَيَكُونُ)

                         İhfâ-i Eamİhfâ harfleri, sâkin nûndan sonra aynı kelimede gelirse buna da “İhfâ-i Eam” denir. Böyle yerlerdeki ihfâ hem vakf (durma) hem de vasl (geçme) halinde belli olan bir ihfâdır.

(كُنْتُمْ) ve (يَنْصُرُ)

            İHFA ÇEŞİTLERİ

            1. Harf’in İhfası

                        A. Dil İhfası: (İhfa-i Lisani) Eğer sâkin nûn veya tenvînden sonra bildiğimiz 15 ihfâ harfinden biri gelirse buna “İhfâ-i Lisânî = Dil İhfâsı” denir.

                        B. Dudak İhfası: (İhfa-i Şefevi) Sakin mîm’den ( مْ ) sonra harekeli be ( ب )harfinin gelmesi ile oluşur.

( تَرْمِيهِمْ بِحِجَارَةٍ ) ve  ( رَبُّهُمْ بِهِمْ )

2. Harekenin İhfası: Harekeyi zayıf sesle  hızlıca okumak suretiyle yapılır. Bunaihtilas denir.

 

İhfa Harfleri Nelerdir ?

Tecvid programı
tecvid dersleri
tecvid nedir
tecvid kuralları
tecvid öğreniyorum
tecvid kurallari
tecvid kaideleri
tecvid kuralları yazılı

 

 

 

İlgili Makaleler