Nahiv
CÜMLE TÜRLERİ
Kelime ve Cümle Tanımları
| Kavram | Açıklama |
|---|---|
| Cümle | İki veya daha fazla kelimeden oluşan anlamlı kelime topluluğudur. |
| Kelime | Müfred (tek) bir manaya delalet eden lafızdır. İsim, fiil ve harf olarak 3’e ayrılır. |
İsim
| Özellik | Açıklama | Örnek |
|---|---|---|
| Tanım | Üç zamandan (mazi, muzari, hal) birine bağlı olmayan, kendi nefsinde manası olan kelime. | زَيْدٌ, شَجَرَةٌ, قَلَمٌ |
| İsmin Özellikleri | ||
| – Elif-lâm alması | Belirlilik edatı (ال) alır. | اَلْكِتَابُ |
| – Tenvin alması | Kelime sonunda tenvin (ً، ٍ، ٌ) bulunur. | كِتَابٌ |
| – Nida harfi alması | Nida (seslenme) edatıyla kullanılır. | يَا اَحْمَدَ |
| – Kapalı te (تَاءُ التَّأْنِيثِ) | Dişilik te’si alır. | مَدْرَسَةٌ |
| – Harf-i cerr alması | Cer harfiyle birlikte kullanılır. | بِالْكِتَابِ |
| – İsnadı kabul etmesi | Haber ile isnat edilebilir. | زَيْدٌ عَالِمٌ |
| – Muzafun ileyh olması | İsim tamlamasında tamlanan olur. | غُلاَمُ زَيْدٍ |
Fiil
| Özellik | Açıklama | Örnek |
|---|---|---|
| Tanım | Üç zamandan (mazi, muzari, hal) birine bağlı olan ve kendi nefsinde manası olan kelime. | Mazi, muzari, emir olarak 3’e ayrılır. |
| Fiilin Özellikleri | ||
| – قَدْ Alması | Muzari fiille kullanılır. | قَدْ يَنْصُرُ |
| – سَ ve سَوْفَ Alması | Gelecek zaman edatı alır. | سَيَنْصُرُ |
| – تَاءُ التَّأْنِيثِ السَّاكِنَة | Dişilik te’si alır. | نَصَرَتْ |
| – Fail zamiri alması | Fail olarak zamir eklenir. | نَصَرْتُ |
| – نُونُ التَّوْكِيد Alması | Te’kit (pekiştirme) nun’u alır. | أَفْعَلَنَّ |
Harf
| Özellik | Açıklama | Örnek |
|---|---|---|
| Tanım | Kendi başına anlamı olmayan, isim ve fiilin anlaşılmasına yardımcı olan kelime. | بِ, عَلَى, فِي |
Cümle Türleri
1. İsim Cümlesi
| Bileşen | Açıklama | Örnek |
|---|---|---|
| Mübteda | Cümlenin başında yer alan isim. | اَلْقَلَمُ |
| Haber | Mübtedayı açıklayan kısım. | مَكْسُورٌ |
2. Fiil Cümlesi
| Bileşen | Açıklama | Örnek |
|---|---|---|
| Fiil | Cümlenin başında yer alan eylem. | كَتَبَ |
| Fail | Fiili gerçekleştiren özne. | زَيْدٌ |