Arapça Sayılar Cümle Örnekleriyle

48429

 

SAYILAR

Müennesde Sayılar

Müzekkerde Sayılar

 

وَاحِدَةٌ – إحْدَى

وَاحِدٌ – أَحَدٌ

۱

1

اِثْنَتَانِ – اثْنَتَيْنِ

اِثْنَانِ – إثْنَيْنِ

۲

2

ثَلاَثٌ

ثَلاثَةٌ

۳

3

أرْبَعٌ

أَربَعَةٌ

٤

4

خَمْسٌ

خَمْسَةٌ

٥

5

سِتُّ

سِتَّةٌ

٦

6

سَبْعٌ

سَبْعَةٌ

۷

7

ثَمَانٍ

ثَمَانِيَةٌ

۸

8

تِسْعٌ

تِسْعَةٌ

۹

9

عَشْرٌ

عَشَرَةٌ

۱۰

10

 

صِفْرٌ

۰

0

 

 

 

   

SAYILAR

Sayılar

 

Müennes

Müzekker

1

(وَاحِدَة)

وَاحِد

1

(اِحْدَى)

اَحَد

2

(اِثْنَانِ)

اِثْنَانِ

3

(ثَلاَثَة)

ثَلاَث

4

(اَرْبِعَة)

اَرْبَع

5

(خَمْسَة)

خَمْس

6

(سِتَّة)

سِتّ

7

(سَبْعَة)

سَبْع

8

(ثَمَانِيَة)

ثَمَانٍ

9

(تِسْعَة)

تِسْع

10

(عَشْرَة)

عَشْر

20

 

عِشْرُونَ

30

 

ثَلاَثُونَ

40

 

اَرْبَعُونَ

50

 

خَمْسُونَ

60

 

سِتُّونَ

70

 

سَبْعُونَ

80

 

ثَمَانُونَ

90

 

تِسْعُونَ

100

 

مِئَة

200

 

مِئَتَانِ

500

 

خَمْسُمِئَة

1000

 

اَلْف

2000

 

اَلْفَانِ

3000

 

ثَلاَثَة آلاَفٍ

5000

 

خَمْسَة آلاَفٍ

1.     “1” Sayısı hariç diğer sayılar sayılandan önce gelir.

Örneğin:

  • رَجُلٌ وَحِدٌbir adam
  • ثَلاَثَة رِجَالٍ

2.     İki şey için tensiye (ikil) yapısı kullanılır.

Örneğin:

  • رَجُلاَنِ iki adam
  • طِفْلَتَانِ iki kız çocuğu

3.     3-10 arası, sayı sayılanın zıt cinsinden olur. Sayılanın sonu iki kesra ile harekeli olur.

Örneğin:

  • ثَلاَثَة رِجَالٍüç adam
  • ثَلاَثُ نِسْوَةٍ üç kadın

4.     11-19 arası sayılar (12 hariç) fetha üzerine mebnidir ve sayılanın son harekesi iki üstün olur. Sayılan ile on sayısı aynı cins, sayının geriye kalan kısmı zıt cinsten ve tekildir.

Örneğin:

  • اَحَدَ عَشَرَ طِفْلاًonbir erkek çocuk
  • اِحْدَى عَشْرَة طِفْلَةً onbir kız çocuk
  • ثَلاَثَةَ عَشَرَ طِفْلاًonüç erkek çocuk
  • ثَلاَثَ عَشْرَةَ طِفْلَةً onüç kız çocuk
  • Oniki sayısı murabdır.جَاءَ اِثْنَا عَشَرَ طِفْلاًoniki çocuk geldi.رَأَيْتُ اِثْنَيْ عَشَرَ طِفْلاًoniki çocuğu gördüm.

5.     10’un tam katları müzekker ve müennes için aynıdır ve irabları cemi müzekker irabı gibidir.

6.     20’den büyük aradaki sayılar birbirine   ile bağlanan iki bölümden oluşur ve bu sayı mu’rabdır.

Örneğin:

  • وَاحِد وَ عِشْرُونَ 21
  • اِثْنَتَان وَ ثَلاَثُونَ 32

SIRA SAYILARI

Sıra Sayıları

(أُلَى) اَوَّل

Birinci

ثَانِي

İkinici

ثَالِثُ

Üçüncü

رَابِع

Dördüncü

خَامِس

Beşinci

سَادِس

Altıncı

سَابِع

Yedinci

ثَامِن

Sekizinci

تَاسع

Dokuzuncu

عَاشِر

Onuncu

حَادِيَ عَشَرَ

Onbirinci

ثَانِيَ عَشَرَ

Onikinci

عِشْرُونَ

Yirminci

  • Sıra sayılarının müennesleri –“اَوَّل” hariç- sonlarınaة eklenerek oluşturulur. اَوَّل ‘in müennesi iseاُولَى ‘dır

KESİRLİ SAYILAR

  • نِصْفُ yarım
  • 1/3-1/10 arası sayılar فُعُل kalıbında yapılır.
  • ثُلُث üçte bir
  • رُبُع çeyrek, dörtte bir

ÜLEŞTİRME SAYILARI:

  1. Asıl sayıların tekrarlanmasıyla elde edilir.

Örneğin:

  • وَاحِدًا وَاحِدًا birer birer
  • اِثْنَيْنِ اِثْنَيْنِ ikişer ikişer
  • عَشْرَةً عَشْرَةً onar onar

  1. Hem müzekker hem de müennes içinمَفْعَلَ ve فُعَالَ kalıbında da elde edilebilir.

Örneğin:

  • اُحَادَ birer birer
  • مَخَمَسَ beşer beşer
  • Üleştirme sayıları daima feta ile harekelidirler.

Bir Sayısı:

وَاحِدٌ ve  وَاحِدَةٌ kelimeleri sıfat tamlaması gibi daima sayılacak olan varlığın isminden sonra gelir.

رَجُلٌ وَاحِدٌ

bir adam

بِنْتٌ وَاحِدَةٌ

bir kız

أَحَدٌ    (Bir) çoğul halinde bulunan ismin bir tekini ayırarak gösterir. O zaman çoğul haldeki bir isimle tamlama yapar yahut (مِنْ den\dan) edatı ile gelir.

أَحَدُ الرِّجَالِ

adamların biri, bir adam

أَحَدٌ مِنَ الِّرجَالِ

adamlardan biri, bir adam

إحْدَى النِّسَاءِ

kadınların biri, bir kadın

إحْدَى مِنَ النِّسَاءِ

kadınlardan biri, bir kadın

إحْدَاهُنَّ

onlar (kadınlar)dan birisi

Not: Başına اَلْ  takısı gelen  اَلْوَاحِدُ  ve اَلْأَحَدُ   Allah’ın adı olup “Tekrar etmeyen eşi dengi, benzeri olmayan Bir” manasına gelir.

İki Sayısı:

اِثْنَانِ   ve اِثْنَتَانِ  kelimelerine gerek olmaksızın o iki şeyin isimlerinin tesniye halindeki kaidelerine uygun halini söyleriz. Ancak اِثْنَانِ  ve اِثْنَتَانِ  vurgulama olarak kullanılır ve aynı bir sayısında olduğu gibi sıfat şeklinde sayılacak şeyin arkasından gelir.

يَومٌ

gün

يَوْمَانِ

iki gün (merfû durumu)

 

 

يَوْمَيْنِ

iki gün (mansûb ve mecrûr durumu)

اَلسَّاعَةُ

saat

اَلسَّاعَتَانِ

iki saat (merfû durumu)

 

 

اَلسَّاعَتَيْنِ

iki saat (mansûb ve mecrûr durumu)

اَلْوَلَدُ

çocuk

وَلَداَنِ اثْناَنِ

iki çocuk (merfû durumu)

 

 

وَلَدَيْنِ اثْنَيْنِ

iki çocuk (mansûb ve mecrûr durumu)

اَلْبِنْتُ

kız

بِنْتاَنِ اثْنَتاَنِ

iki kız (merfû durumu)

 

 

بِنْتَيْنِ اثْنَتَيْنِ

iki kız (mansûb ve mecrûr durumu)

3-10 ARASI SAYILAR

3-10 arası sayılar cinsiyet bakımından tam tersine müzekkerleri müennes gibi kullanılır. Yani müzekker isimlere ait sayılar müennes tâ-i merbutası alır. Eğer isim müennes ise sayılar tâ-i merbutasız olur. 3-10 arası sayılan şey, sayı ile isim tamlaması şeklinde gelir. Ancak sayılan şey (muzâfun ileyh) hep çoğul ve esre tenvinlidir.

رَجُلٌ

adam

رِجَالُ

adamlar

ثَلاَثَةُ رِجَالٍ

üç adam

اِمْرَأَةٌ

kadın

نِسَاءٌ

kadınlar

ثَلاَثُ نِسَاءٍ

üç kadın

ثَلاَثُ بَنَاتٍ

üç kız

سَبْعُ لَيَالٍ

yedi gece

أرْبَعَةُ أيَّامٍ

dört gün

F  Görüldüğü gibi sayılan isim çoğul, nekre ve esre tenvinlidir.

F  3 ile 10 arası sayılarda sayılan şey koyun gibi veya kavm gibi cemi bir isim olursa   مِنْ   takısı ile kullanılır.

ثَلاَثٌ مِنَ الْغَنَمِ

üç koyun

أرْبَعٌ مِنَ الْقَوْمِ

kavimden dört kişi

F3 ile 9 arasındaki belli olmayan miktar بِضْعٌ (birkaç) kelimesiyle ifade edilir.  بِضْعٌ kelimesi sayılanın aksi cinsinde olur:

بِضْعَةُ  رِجَاَلٍ

birkaç adam

بِضْعُ  سِنيِنَ

birkaç sene

بِضْعَةُ  أَيَّامٍ

birkaç gün

بِضْعُ  لَياَلٍ

birkaç gece

F3 ile 10 arasındaki kesirli sayılar فُعُلٌ  vezninde yapılır:

ثُلُثٌ

خُمُسٌ 

سُبُعٌ

تُسُعٌ  

üçte bir 1/3

1/5

1/7

1/9

رُبُعٌ

سُدُسٌ

ثُمُنٌ

عُشُرٌ  

 

١/٤

١/٦

١/٨

١/.١

 

dörtte bir 1/4

1/6

1/8

onda bir 1/10

 

 

 

 

 

 

 

 

Üleştirme sayıları “üçer üçer”den “onar onar”a kadar فُعاَلُ  veya (مَفْعَلُ) kalıblarında yapılır. Bu kalıplarda gelen üleştirme sayıları gayr-i münsariftir (esre vetenvin almaz):

 

مَوْحَدُ

birer birer

أُحاَدُ

 

مَثْنَى

ikişer ikişer

ثُناَءُ

 

مَثْلَثُ

üçer üçer

ثُلاَثُ

 

مَسْبَعُ

yedişer yedişer

سُباَعُ

 

مَعْشَرُ

onar onar

عُشاَرُ

فَدَخَلُوا مَثْنَى وَ ثُلاَثَ وَ رُباَعَ

İkişer, üçer ve dörder girdiler.

 

 

 

 

 

 

 

F Asıl sayıların tekrarlanmasıyla da üleştirme sayıları elde edilir                            

Müennes 

 

Müzekker

واَحِدَةً واَحِدَةً

birer birer

واَحِداً واَحِداً

اِثْنَتَيْنِ  اثْنَتَيْنِ

ikişer ikişer

إِثْنَيْنِ اثْنَيْنِ

ثَلاَثَةً ثَلاَثَةً

üçer üçer

ثَلاَثاً ثَلاَثاً

عَشْرَةً عَشْرَةً

onar onar

عَشْراً عَشْراً

عِشْريِنَ  عِشْريِنَ

yirmişer yirmişer

عِشْريِنَ  عِشْريِنَ

Önemli not: a) Sayı normalde kullandığımızın dışında belirli bir kelimeden sonra gelirse sıfat olur:

اَلْأَسْماَءُ الْخَمْسَةُ

خَمْسَةُ أَسْماَءٍ

(beş isim)

اَلْمُدُنُ الْأَرْبَعُ

أَرْبَعُ مُدُنٍ

(dört şehir)

يَخْلُقُكُمْ فِي بُطُونِ أُمَّهَاتِكُمْ خَلْقًا مِن بَعْدِ خَلْقٍ فِي ظُلُمَاتٍ ثَلاثٍ

Sizi annelerinizin karınlarında, üç karanlık içinde yaratıyor (Zümer 6).

 

وَبَنَيْنَا فَوْقَكُمْ سَبْعًا شِدَادًا   Üstünüzde yedi sağlam (göğü) bina ettik (Nebe 12).

 

 

 

 

 

 

b)  كَمْ soru edatı olarak “kaç …”  anlamındadır. Adedini öğrenmek istediğimiz isim bu edattan sonra müfred, mansûb ve nekre olarak gelir.

*(كَمْ) in başına ( بِكَمْ kaça) gibi harf-i cer gelirse; öğrenilmek istenen miktar mansûb da okunabilir, mecrûr da okunabilir[1]. Bu kurallarla ilgili olarak aşağıdaki örnekleri inceleyiniz.

Cümle Örnekleri:

Bir ve İki Sayısı Örnekleri:

1-كَمْ مُدِيراً فِي الْمَدْرَسَةِ ؟ فِي الْمَدْرَسَةِ مُدِيرٌ واَحِدٌ .

2- كَمْ حَقِيبَةً اشْتَرَيْتَ ؟ إِشْتَرَيْتُ حَقِيبَةً واَحِدَةً .

3- لِلْمُسْلِمِينَ تاَرِيخٌ واَحِدٌ – يَرْتَبِطُ[2] الْمُسْلِمُونَ بِعَقِيدَةٍ واَحِدَةٍ.

4- تَناَوَلَ الْأَوْلاَدُ وَجْبَةً واَحِدَةً – كاَنَ[3] عاَدِلٌ يَدْرُسُ فِي أَحَدِ الْبِلاَدِ الأَجْنَبِيَّةِ[4].

5- أَيْنَ الصَّدِيقاَنِ؟ هُماَ فِي الصَّفِّ. ماَذاَ يَفْعَلاَنِ ؟ أَحَدُهُماَ يَكْتُبُ وَ الْآخَرُ يَقْرَأُ.

6- أَقاَمَ[5] أَبُو بَكْرٍ فِي مَكَّةَ يَوْماً واَحِداً – أَناَ أَكْتُبُ فيِ الشَّهْرِ رِساَلَةً واَحِدَةً وَ أَسْتَلِمُ[6] فيِ الشَّهْرِ رِساَلَتَيْنِ.

7- كَمْ بِنْتاً فِي الْمَكْتَبَةِ ؟ فِي الْمَكْتَبَةِ بِنْتاَنِ اثْنَتاَنِ.

8- قَرَأْتُ كِتاَبَيْنِ اثْنَيْنِ عَنِ الْإسْلاَمِ – يَتَحَدَّثُ[7] الناَّسُ فِي بَلَدِي لُغَتَيْنِ اثْنَتَيْنِ .

Tercüme:

1- Okulda kaç müdür var ? Okulda bir müdür var.

2- Kaç çanta satın aldın? Bir çanta satın aldım.

3- Müslümanların bir tarihi vardır. Müslümanlar tek bir akide ile (birbirine) bağlantılıdır.

4- Çocuklar tek bir öğün yedi. Adil yabancı ülkelerin birinde okuyor idi.

5- İki arkadaş nerede? O ikisi sınıftadır. Ne yapıyorlar? Birisi yazıyor diğeri okuyor.

6- Ebûbekir Mekke’de bir gün ikamet etti. Ben ayda bir mektup yazıyorum ve ayda iki mektup (teslim) alıyorum.

7- Kütüphanede kaç kız var? Kütüphanede iki kız var.

8- İslâm hakkında iki kitap okudum. Benim ülkemde insanlar iki dil konuşuyor.

Üç- On Arası Sayı Örnekleri:

1- كَسَرَ خاَلِدٌ فِي تِلْكَ الْمَعْرَكَةِ نَحْوَ[8] سَبْعَةِ سُيُوفٍ – وُلِدَ خاَلِدٌ قَبْلَ الْإِسْلاَمِ بِنَحْوِ ثَماَنِي سَنَواَتٍ.

2- فيِ حُجْرَةِ الْجُلوُسِ ثَلاَثَةُ كَراَسِيٍّ وَ طاَوِلَةٌ واَحِدَةٌ – قاَلَ الْمُدَرِّسُ : ” اَللُّغَةُ الْعَرَبِيَّةُ أَرْبَعُ حِصَصٍ[9] فيِ الْأُسْبوُعِ.

3- ساَفَرَ مُحَمَّدٌ إِلَى السُّعوُدِيَّةِ قَبْلَ ثَلاثِ سَنَواَتٍ – بِكَمِ الْقَلَمُ ؟ الْقَلَمُ بِعَشْرَةِ قُروُشٍ – الْكُرَةُ بِتِسْعَةِ قُروُشٍ

4- كَمْ صوُرَةً أَحْضَرْتِ؟ أَحْضَرْتُ ثَلاَثَ صُوَرٍ – كَمْ طاَلِباً وَجَدْتَ ؟ وَجَدْتُ سَبْعَةَ طُلاَّبٍ – كَمْ تِلْميِذاً عَرَفْتِ ؟ عَرَفْتُ خَمْسَةَ تَلاَميِذٍ  –  قَرَأْناَ خَمْسَ قِصَصٍ.

5- كَمْ وَجْبَةً تَأْكُليِنَ فيِ الْيَوْمِ ؟ آكُلُ فيِ الْيَوْمِ ثَلاَثَ وَجَباَتٍ –  تَاْكُلُ فاَطِمَةُ فيِ الْيَوْمِ ثَلاَثَ وَجَباَتٍ.

6- كَمْ يَوْماً تَدْرُسُ فيِ الْأُسْبوُعِ ؟ أَدْرُسُ فيِ الأُسْبوُعِ سِتَّةَ أَياَّمٍ – كَمْ حِصَّةً تَدْرُسُ فيِ الْيَوْمِ ؟ أَدْرُسُ فيِ الْيَوْمِ خَمْسَ حِصَصٍ – أَكْتُبُ فيِ الْيَوْمِ خَمْسَ ساَعاَتٍ.

7- أَقْرَأُ فيِ الْيَوْمِ أَرْبَعَ ساَعاَتٍ  – أَقْرَأُ فيِ الْيَوْمِ أَرْبَعَ مَجَلاَّتٍ – أَقْرَأُ فيِ الْيَوْمِ ثَلاَثَ صُحُفٍ . أَكْتُبُ فيِ الْأُسْبوُعِ سِتَّةَ دُروُسٍ.

8- أُقاَبِلُ فيِ الْأُسْبوُعِ سِتَّةَ مُدَرِّسيِنَ -كَمْ قَلَماً تَشْتَريِ فيِ الْأُسْبوُعِ ؟– أَشْتَريِ فيِ الْأُسْبوُعِ سِتَّةَ أَقْلاَمٍ –كَمْ كِتاَباً تَقْرَأُ فيِ الْأُسْبوُعِ؟ – أَقْرَأُ فيِ الْأُسْبوُعِ ثَلاَثَةَ كُتُبٍ.

9- أُوَدِّعُ[10] فيِ الْأُسْبوُعِ سِتَّةَ مُساَفِريِنَ – كَمْ سُؤاَلاً تَسْأَلُ فيِ الْأُسْبوُعِ ؟ أَسْأَلُ فيِ الْأُسْبوُعِ ثَلاَثَةَ أَسْئِلَةٍ – كَمْ صَلاَةً تُصَليِّ[11] فيِ الْيَوْمِ ؟ أُصَليِّ فيِ الْيَوْمِ خَمْسَ صَلَواَتٍ.

10-كَمْ رِساَلَةً يَكْتُبُ إِبْراَهيِمُ فيِ الْأُسْبوُعِ ؟ يَكْتُبُ إِبْراَهيِمُ فيِ الْأُسْبوُعِ أَحْياَناً خَمْسَ رَساَئِلَ وَ أَحْياَناً سِتَّ رَساَئِلَ – كَمْ رِساَلَةً يَسْتَلِمُ  إِبْراَهيِمُ فيِ الْأُسْبوُعِ ؟ يَسْتَلِمُ  إِبْراَهيِمُ فيِ الْأُسْبوُعِ سَبْعَ رَساَئِلَ وَ أَحْياَناً أَقَلَّ[12] وَ أَحْياَناً أَكْثَرَ.

11- تَتَكَوَّنُ[13] عاَئِلَةُ عَبْدِ اللَّهِ مِنْ تِسْعَةِ أَشْخاَصٍ[14]- اِنْتَظَرَ الْحاَفِلَةَ خَمْسَ دَقاَئِقَ تَقْريِباً – يَقْضيِ[15] بَعْضُ الْمُسْلِمِينَ عِدَّةَ ساَعاَتٍ فِي تِلاَوَةِ الْقُرْآنِ .

12- يَقْضِي بَعْضُ الساَّئِقِينَ[16] تِسْعَ ساَعاَتٍ فِي قِياَدَةِ السَّياَّرَةِ  – يَقْضِي بَعْضُ الطُّلاَبِ سَبْعَ سَنَواَتٍ فِي دِراَسَةِ الطِّبِّ.

Tercüme:

1- Hâlit o savaşta yaklaşık yedi kılıç kırdı. Hâlit İslâm’dan yaklaşık sekiz sene önce doğdu.

2- Oturma odasında 3 sandalye ve bir masa var. Öğretmen (şöyle) dedi: “Arapça dil (dersi) haftada dört saattir.”

3- Muhammed üç sene önce Suud(i (Arabistan)’a gitti. Kalem kaça ? Kalem on kuruştur. Top dokuz kuruştur.

4- Kaç resim getirdin? Üç resim getirdim. Kaç öğrenci buldun? Yedi öğrenci buldum. Kaç öğrenci tanıdın? Beş öğrenci tanıdım. Beş hikâye okuduk.

5- Günde kaç öğün yersin? Günde üç öğün yerim. Fâtıma günde üç öğün yer.

6- Haftada kaç gün eğitim görüyorsun? Haftada altı gün eğitim görüyorum. Günde kaç saat ders yapıyorsun? Günde beş saat ders yapıyorum. Günde beş saat yazıyorum.

7- Günde dört saat okuyorum. Günde dört dergi okuyorum. Günde üç gazete okuyorum. Haftada altı ders yazıyorum.

8- Haftada altı öğretmenle karşılaşıyorum. Haftada kaç kalem satın alıyorsun? Haftada altı kalem satın alıyorum. Haftada kaç kitap okuyorsun? Haftada üç kitap okuyorum.

9- Haftada altı yolcu uğurluyorum. Haftada kaç soru soruyorsun? Haftada üç soru soruyorum. Günde kaç (vakit) namaz kılıyorsun? Günde 5 (vakit) namaz kılıyorum.

10-İbrahim haftada kaç mektup yazıyor? İbrâhim haftada bazen beş mektup bazen altı mektup yazıyor. İbrahim haftada kaç mektup (teslim) alıyor? İbrâhimhaftada yedi mektup bazen daha az bazen daha çok (mektup) (teslim) alıyor.

11- Abdullah’ın ailesi dokuz şahıstan oluşuyor. Otobüsü yaklaşık beş dakika bekledi. Bazı müslümanlar Kur’ân tilâvetinde birkaç saat geçiriyor.

12- Bazı şöförler araba sürümünde dokuz saat geçiriyor. Bazı öğrenciler tıp tahsilinde yedi sene geçiriyor.

11-20 ARASI SAYILAR

Müennesde

Müzekkerde

 

 

إحْدَى عَشَرَةَ

أحَدَ عَشَرَ

١١

11

اِثْنَتَا عَشَرَةَ

اِثْناَ عَشَرَ

١٢

12

ثَلاَثَ عَشَرَةَ

ثَلاَثَةَ عَشَرَ

١٣

13

أرْبَعَ عَشَرَةَ

أرْبَعَةَ عَشَرَ

١٤

14

خَمْسَ عَشَرَةَ

خَمْسَةَ عَشَرَ

١٥

15

سِتَّ عَشَرَةَ

سِتَّةَ عَشَرَ

١٦

16

سَبْعَ عَشَرَةَ

سَبْعَةَ عَشَرَ

١٧

17

ثَمَانِيَ عَشَرَةَ

ثَمَانِيةَ عَشَرَ

١٨

18

تِسْعَ عَشَرَةَ

تِسْعَةَ عَشَرَ

١٩

19

عِشْرُونَ

عِشْرُونَ

٢٠

20

Dikkat:  a) 11 sayısında (أَحَدٌ) kelimesinin müennesi (إِحْدَى) dır.

إِحْدَى عَشرَةَ

أَحَدَ عَشَرَ

           b) 12’nin müzekkerinde her iki sayıda tâ’sız, müennesinde her iki sayı da tâ’lıdır:

اِثْنَتاَ عَشَرَةَ

اِثْناَ عَشَرَ

11-20 arası ma’dûd (sayılan şeyler) nekre ve fetha tenvinli olarak gelir. Sayılan şey müzekkerse sayıda müzekker, müennes ise sayıda müennes olur.

11-19 arası rakamlar 12 nin nasb ve cer hali dışında fetha üzere mebnidir:

أَحَدَ عَشَرَ بَيْتاً

11 ev

إِحْدَى عَشَرَةَ مَدِينَةً

11 şehir

إِنَّ أَحَدَ عَشَرَ بَيْتاً

gerçekten 11 ev

(nasb edatıyla)

إِنَّ إِحْدَى عَشَرَةَ مَدِينَةً

gerçekten 11 şehir

(nasb edatıyla)

مِنْ أَحَدَ عَشَرَ بَيْتاً

11 evden

(câr-mecrûr)

مِنْ إِحْدَى عَشَرَةَ مَدِينَةً

11 şehirden

(câr-mecrûr)

اِثْناَ عَشَرَ بَيْتاً

12 ev

اِثْنَتاَ عَشَرَةَ مَدِينَةً

12 şehir

إِنَّ اثْنَيْ عَشَرَ بَيْتاً

gerçekten 12 ev

(nasb edatıyla)

إِنَّ اثْنَتَيْ عَشَرَةَ مَدِينَةً

gerçekten 12 şehir

(nasb edatıyla)

مِنْ اثْنَيْ عَشَرَ بَيْتاً

12 evden

(câr mecrûr)

مِنْ اثْنَتَيْ عَشَرَةَ مَدِينَةً

12 şehirden

(câr mecrûr)

 

 

 

 

ثَلاَثَةَ عَشَرَ بَيْتاً

13 ev

ثَلاَثَ عَشَرَةَ مَدِينَةً

13 şehir

إِنَّ ثَلاَثَةَ عَشَرَ بَيْتاً

gerçekten 13 ev

(nasb edatıyla)

إِنَّ ثَلاَثَ عَشَرَةَ مَدِينَةً

gerçekten 13 şehir

(nasb edatıyla)

مِنْ ثَلاَثَةَ عَشَرَ بَيْتاً

13 evden

(câr-mecrûr)

مِنْ ثَلاَثَ عَشَرَةَ مَدِينَةً

13 şehirden

(câr-mecrûr)

 

 

 

 

 

 

 

إشْتَرَيْتُ أَحَدَ عَشَرَ قَلَماً

Onbir kalem satın aldım.

جَاءَتْ إحْدَى عَشَرَةَ تِلْمِيْذَةً

Onbir kız öğrenci geldi.

إشْتَرَى عَمِّي أَرْبَعَةَ عَشَرَ كِتاَباً لِلْمَدْرَسَةِ

Amcam okul için ondört kitap aldı.

Not: (عَشَرَ) kelimesi tek olduğu zaman (ش) harf-i cezimli okunur:

عَشْرُ بَناَتٍ

On kız

عَشْرَةُ أَوْلاَدٍ

On çocuk

Fakat 11-19 arası sayılarda (ش) harf-i fethalı okunur:

أَرْبَعَةَ عَشَرَ يَوْماً

Ondört gün

خَمْسَ عَشَرَةَ لَيْلَةً

Onbeş gece

Cümle Örnekleri

1- كَمْ ناَفِذَةً لِلْمَنْزِلِ ؟ لِلْمَنْزِلِ سِتَّ عَشَرَةَ ناَفِذَةً.

2- كَمْ سَنَةً عُمْرُكَ ؟ عُمْريِ خَمسَ عَشَرَةَ سَنَةً.

3- الْكِتاَبُ بِخَمْسَةَ عَشَرَ قِرْشاً – تَتَكَوَّنُ الْعِماَرَةُ مِنْ أَحَدَ عَشَرَ دَوْراً.

4- يَتَكَوَّنُ[17] الْفَريِقُ مِنْ أَحَدَ عَشَرَ لاَعِباً – يَتَكَوَّنُ الْكِتاَبُ مِنْ احْدَى عَشَرَةَ قِصَّةً.

5- تَتَكَوَّنُ مَكْتَبَتيِ مِنْ أَحَدَ عَشَرَ كِتاَباً – فِي الْمَكْتَبَةِ أَحَدَ عَشَرَ كِتاَباً فِي الطِّبِّ.

6- دَرَسَ ابْنُ سِيناَ أَكْثَرَ مِنْ اثْنَيْ عَشَرَ عِلْماً – زاَرَ ابْنُ سِيناَ أَكْثَرَ مِن اثْنَتَيْ عَشَرَةَ مَدِينَةً.

7- يَتَكَوَّنُ كِتاَبُ الشِّفاَءِ مِنْ ثَماَنِيَةَ عَشَرَ مُجَلَّداً – فِي الْمُسْتَشْفَى خَمْسَةَ عَشَرَ طَبِيباً.

8- حَفِظْتُ إِحْدَى عَشَرَةَ سُورَةً مِنَ الْقُرْآنِ – وَصَلَ اثْناَ عَشَرَ تِلْمِيذاً.

9- كتَبْتُ اثْنَتَيْ عَشَرَةَ رِساَلَةً – فَحَصَ الطَّبِيبُ سَبْعَةَ عَشَرَ مَرِيضاً.

 10- فِي الْحُكُومَةِ أَحَدَ عَشَرَ وَزِيراً – كَمْ شَهْراً فِي السَّنَةِ ؟ فِي السَّنَةِ اثْناَ عَشَرَ شَهْراً.

11- لِي اثْناَ عَشَرَ صَدِيقاً – قَضَيْتُ فِي الْخاَرِجِ سَبْعَةَ عَشَرَ يَوْماً

12- وَصَلَتْ ثَلاَثَ عَشَرَةَ مُدَرِّسَةً جَدِيدَةً .

Tercüme:

1- Evin kaç penceresi var? Evin 16 penceresi var.

2- Kaç yaşındasın?  15 yaşındayım. (Ömrün kaç sene? Ömrüm 15 senedir.)

3- Kitap 15 kuruştur. Apartman 11 kattan oluşur.

4- Takım 11 oyuncudan oluşuyor.Kitap 11 kıssadan oluşuyor.

5- Kütüphanem 11 kitaptan oluşuyor. Kütüphanede tıp sahasında 11 kitap var.

6- İbn Sînâ 12 den daha çok ilim (sahası) tahsil etti. İbn Sinâ 12’den daha fazla şehir ziyaret etti.

7- (İbn Sînâ’nın) Şifâ (adlı) kitabı 18 ciltten oluşur. Hastanede 15 doktor vardır.

8- Kur’ân’dan 11 sure ezberledim. 12 öğrenci geldi (ulaştı).

9- 12 mektup yazdım. Doktor 17 hasta muayene etti.

10- Devlette 11 bakan vardır. Senede kaç ay vardır? Senede 12 ay vardır.

11- Benim 12 arkadaşım var. Dışarda 17 gün geçirdim.

12- 13 yeni öğretmen geldi.

¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯