Mazi Fiilin Müfred Muhatab ve Mütekellim Örnekleri
MAZİ FİİLİN MÜFRED MUHÂTAB VE MÜTEKELLİM ÖRNEKLERİ
Müfred Müzekker Muhatap Örnekleri:
| ضَرَبَ den → | ضَرَبْتَ | (Sen) dövdün | كَتَبَ den → | كَتَبْتَ | yazdın |
| عَلِمَ den → | عَلِمْتَ | (Sen) bildin | وَجَدَ den → | وَجَدْتَ | buldun |
| شَرِبَ den → | شَرِبْتَ | (Sen) içtin | فَتَحَ dan → | فَتَحْتَ | açtın |
Görüldüğü gibi, mesela üçüncü şahısكَتَبَ fiilinin sonunu cezim yapıp üstün okunuşlu birتَ harfi eklediğimizde karşımızdakine yani muhâtaba seslenmiş oluruz. Bu sona eklenen تَ harfine muhatap zamiri denir.
Müfred Müennes Muhâtaba Örnekleri
Kadına seslendiğimizde muhâtab zamiri olan تَ harfini esre تِ olarak okuruz. Türkçe’de muhâtaba ikinci şahıs deriz.
| وَجَدْتِ | (Sen kadın) buldun | أَكَلْتِ | (Sen kadın) yedin |
| عَلِمْتِ | (Sen kadın) bildin | نَصَرْتِ | (Sen kadın) yardım ettin |
| شَرِبْتِ | (Sen kadın) içtin | فَتَحْتِ | (Sen kadın) açtın |
Müfred Mütekellim Örnekleri:
Esre ya da üstün ت leri ötre olarak okursak o zaman kendimizden yani birinci şahıs olan mütekellimden (konuşandan) bahsetmiş oluruz:
| كَتَبْتُ | yazdım | حَضَرْتُ | geldim |
| شَرِبْتُ | içtim | ذَهَبْتُ | gittim |
| فَتَحْتُ | açtım | وَجَدْتُ | buldum |
Arapça’da bu tekil (müfred) fiile “mütekellim vahde” denir. Türkçe’de ise birinci şahıs denir. Böylece müfred bölümleri şu şekilde özetleyebiliriz:
| كَتَبْتُ | كَتَبْتِ | كَتَبْتَ | كَتَبَتْ | كَتَبَ | |
| Ben yazdım | Sen yazdın | O yazdı | |||