اَلْبَابُ الثَّانِى؛ فَعَلَ يَفْعِلُ، مَوْزُونُهُ؛ ضَرَبَ يَضْرِبُ وَ عَلاَمَتُهُ؛ أَنْ يَكُونَ عَيْنُ فِعْلِهِ مَفْتُوحًا فِي الْمَاضِى وَ مَكْسُورًا فِي الْغَابِرِ. وَ بِنَاؤُهُ؛ أَيْضًا لِلتَّعْدِيَةِ غَالِبًا وَ قَدْ يَكُونُ لاَزِمًا. مِثَالُ الْمُتَعَدِّى، نَحْوُ؛ ضَرَبَ زَيْدٌ عَمْرًا وَ مِثَالُ اللَّاَزِمِ، نَحْوُ؛ جَلَسَ زَيْدٌ
اَلْبَابُ الثَّانِى sülasi mücerredlerin ikinci babı; Mazisi فَعَلَ ve muzarisi يَفْعِلُ olan babtır. مَوْزُونُهُ؛ sülasi mücerredlerin ikinci babının mevzunu; Mazide ضَرَبَ “vurdu” ve muzaride يَضْرِبُ “vuruyor” fiilleridir. وَ عَلاَمَتُهُ sülasi mücerredlerin ikinci babının alameti; أَنْ يَكُونَ olmasıdır, عَيْنُ فِعْلِهِ aynul fiilinin, مَفْتُوحًا fethalı, فِي الْمَاضِى mazi fiilinde, وَ مَكْسُورًا ve kesreli olmasıdır, فِي الْغَابِرِ diğerinde yani muzari fiilin de aynul fiilinin kesreli olmasıdır. وَ بِنَاؤُهُ sülasi mücerredlerin ikinci babının binası; أَيْضًا aynı şekilde, bir önceki 1. Babtaki gibi, لِلتَّعْدِيَةِ geçişlilik içindir, غَالِبًا çok kere, وَ قَدْ يَكُونُ ve bazen olur, لاَزِمًا lazım fiil için. مِثَالُ الْمُتَعَدِّى müteaddi fiile misal; نَحْوُ şunun gibidir; ضَرَبَ زَيْدٌ عَمْرًا “Zeyd Amr’a vurdu” gibidir. وَ مِثَالُ اللَّاَزِمِ Lazım fiile misal; نَحْوُ şunun gibidir; جَلَسَ زَيْدٌ “Zeyd oturdu” gibidir.
Metnin Toplu Manası; Sülasi mücerredlerin ikinci babı, Mazisi فَعَلَ ve muzarisi يَفْعِلُ vezninde olan fiildir. Bu vezinlere mevzun olarak mazi ضَرَبَ ve muzari يَضْرِبُ gibidir. 2. Babın alameti mazide aynul fiilin fethalı ve muzaride kesreli olmasıdır. Bu babın binası bir önceki babtaki gibi geçişlilik içindir, bazen lazım için de olabilir. Müteaddi fiile misal ضَرَبَ زَيْدٌ عَمْرًا ve lazım fiile misal جَلَسَ زَيْدٌ gibidir.