AA muhabirinin yaptığı araştırmaya göre, Türkiye’nin İslam ülkeleri ile olan dış ticaretinin gelişmesiyle birlikte, firmaların “Helal Gıda Sertifikası”na olan talebi giderek artıyor. TSE’ye şu ana kadar 150 civarında firma başvuru yaparken, 38 firmanın başvurusu kabul edildi. Bu firmaların 63 ürününe “Helal Gıda Uygunluk Belgesi” verildi.
-Helal gıda sertifikasında Banvit ilk sırada
TSE tarafından verilen helal gıda sertifikasına sahip şirketler arasında Banvit Bandırma AŞ, 14 ürün ile en çok sertifikaya sahip şirket konumunda bulunuyor. Uluslararası gıda firması Felda Iffco ile dondurulmuş gıda sektöründe faaliyet gösteren Kerevitaş Gıda AŞ de 4’er ürünle bu firmayı takip ediyor. Konya Şeker, Nazmi İmamoğlu, Pınar Entegre Et, Elvan Gıda ve Garip Tavukçuluk da 2’şer ürününe sertifika aldı.
Helal Gıda Sertifikasına başvuru yapan ilk şirket ise Aytaç Gıda olurken, Rize’de bulunan Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü de helal gıdaya sahip firmalar arasında bulunuyor.
-İstanbul 11 firma ile zirvede
Helal gıda belgesine sahip firma sayısında İstanbul 11 firma ile başı çekerken, Bursa 4 firma ile ikinci sırada bulunuyor. Konya, İzmir, Balıkesir, Sakarya, Çankırı ve Gaziantep ise 2 helal gıda sertifikası olan firmaya sahipken, aralarında Kayseri, Kocaeli ve Adana gibi büyük şehirlerin de bulunduğu 10 ilin ise belgeye sahip birer firması bulunuyor.
-Helal gıda sertifikası alım süreci-
İslam Ülkeleri Standartları ve Metroloji Enstitüsü (SMIIC) tarafından hazırlanan ‘Helal Gıda Standartları’, TSE’nin Diyanet İşleri Başkanlığı ile işbirliği içerisinde çalışarak oluşturduğu ‘Adapte Türk Standardı’ olarak kabul edilerek 4 Temmuz 2011 tarihinde Helal Gıda Belgelendirmesine başlandı.
Helal Gıda Belgesi almak için, TSE’ye resmi başvuru yapıldıktan sonra, Diyanet İşleri Başkanlığı ve TSE’den konunun uzmanı en az iki kişiden oluşan İnceleme Heyeti tarafından üretim yerinde ilgili standarda göre inceleme gerçekleştiriliyor. Bu incelemede; belgelendirilmesi talep edilen ürünün üretiminin, standardın öngördüğü şartlarda ve ortamda gerçekleştirilip gerçekleştirilmediği yerinde tespit ediliyor. Üretim yeri incelemesi olumlu bulunan firmaların ürünlerinin laboratuvarlarda muayene ve deneylerinin yapılmasının ardından belgelendirme çalışmasının ilk aşaması tamamlanıyor.
Hazırlanan raporlar Diyanet İşleri Başkanlığı’ndan bir üyenin de bulunduğu 5 kişiden oluşan Helal Gıda Belgelendirme Komisyonuna öneri niteliğinde sunuluyor. Nihai belgelendirme kararı bu komisyon tarafından veriliyor. Oy birliği kararının esas alındığı Komisyon çalışmalarında Diyanet İşleri Başkanlığı mensubu üyenin katılmaması durumunda hiçbir karar alınamıyor.
Ürününe Helal Gıda Belgesi alan kuruluşta yılda en az iki kez habersiz olmak üzere ara kontroller yapılıyor. Ayrıca gerektiğinde piyasadan da numune alınarak ürünler denetleniyor. Ara kontroller sonucunda standarda ve sözleşme hükümlerine herhangi bir aykırılık tespit edildiği durumlarda, diğer belgelendirme uygulamalarından farklı olarak, hiçbir uyarı yapılmadan Helal Gıda Belgesi iptal ediliyor.
Standart kapsamında; Et ve Et Ürünleri, Süt ve Süt Ürünleri, Yumurta ve Yumurta Ürünleri, Tahıl ve Tahıl Ürünleri, Bitkisel ve Hayvansal Kökenli Sıvı ve Katı Yağlar, Meyve, Sebze ve Mamulleri, Şeker ve Şekerleme Mamulleri, Meşrubat (Alkolsüz İçecekler), Bal ve Yan Ürünleri, Besin Takviyeleri, Genetiği (GDO) Değiştirilmiş Gıdalar, Gıda Katkı Maddeleri, Enzimler, Mikroorganizmalar, Ambalaj Malzemeleri, Gıda Hizmet ve Tesisleri Balık ve Balık Ürünleri, Su ve diğer bazı ürünler bulunuyor.
-Özel kurumlar da sertifika veriyor
Türkiye’de TSE’nin dışında bazı kuruluşlar da helal gıda sertifikası veriyor. Bu kuruluşlar arasında Gıda ve İhtiyaç Maddeleri Denetleme, Sertifikalama ve Araştırma Derneği (GİMDES) dikkati çekiyor.
Dünya Helal Konseyi’nin başkanlığını da yürüten ve 50 ülkeden akreditasyonu bulunan GİMDES, Türkiye’de 210 firmaya helal gıda sertifikası verdi. Başvuru sayısının 550’ye ulaştığı GİMDES’te 100 firmanın da sertifikalama süreci devam ediyor.