Türkçe’de bir şeyin uygun zamanının geçtiğini anlatmak için kullandığımız (tren kaçtı) ifadesi Arapça’da da kullanılmaktadır.
Evlenmek için uygun yaşın geçtiğini ifade eden kalıp şu şekildedir:
|
فَاتَ قِطَارُ الزَّوَاجِ . |
|
Fâte kıtâru’z-zevâci. |
|
Evlilik treni kaçtı. (Evlilik zamanı geçti) |
|
(Vakit) geçti, geçip gitti, geçmişte kaldı, geçti, aştı, geride bıraktı |
Fâte |
فَاتَ |
|
Tren |
Kıtâr |
قِطَارٌ |
|
Evlilik |
Ez-zevâc |
اَلزَّوَاجُ |
Bu fiil: tren kelimesi, cümlenin faili (öznesi) kabul edilerek kullanılır. Dolayısıyla fiili, eril sayılan (tren: قِطَار kıtâr) kelimesine göre eril olarak çekeriz. Ve tren kelimesini merfu (ötreli) kullanırız.
Evlilik vaktini geçiren kişinin cinsiyetine uygun bitişik zamir, bu fiilin sonuna eklenir. Ve cümlenin mefulu (nesnesi) olur. Ama Türkçe’ye çevirirken, aslında meful olan kişiyi, özneymiş gibi çeviririz.
1.
|
فَاتَهَا قِطَارُ الزَّوَاجِ |
|
Fâtehâ kıtâru’z-zevâci |
|
O bayan, evlilik trenini kaçırdı. |
|
Onu (bayan için kullanılır) |
Hâ |
هَا |
2.
|
فَاتَهُ قِطَارُ الزَّوَاجِ . |
|
Fâtehû kitâru’z-zevâc |
|
O erkek, evlilik trenini kaçırdı. |
|
Onu (erkek için kullanılır) |
Hû |
هُ |
Örnek cümleler:
1.
|
فَتَاة فَاتَهَا قِطَارُ الزَّوَاجِ . |
|
Fetât fâtehâ kıtâru’z-zevâc |
|
Evlilik trenini kaçıran kız |
|
Genç kız |
Fetât |
فَتَاة |
2.
|
لِلْاَسَفِ فَاتَ قِطَارُ الزَّوَاجِ . |
|
Li’l-esefi, fâte kıtâru’z-zevâci. |
|
Maalesef evlilik treni kaçtı. |
|
Maalesef |
Li’l-esef |
لِلْاَسَفِ |
3.
|
فَاتَـنِي قِطَارُ الزَّوَاجِ . |
|
Fâtenî kıtâru’z-zevâci. |
|
Evlilik trenini kaçırdım. |
4.
|
فَاتَـكَ قِطَارُ الزَّوَاجِ . |
|
Fâteke kıtâru’z-zevâci. |
|
Evlilik trenini kaçırdın. (Bu cümleyi bir erkeğe söyleriz) |
5.
|
فَاتَـكِ قِطَارُ الزَّوَاجِ . |
|
Fâteki kıtâru’z-zevâci. |
|
Evlilik trenini kaçırdın. (Bu cümleyi bir bayana söyleriz) |
6.
|
هَلْ فَاتَـكَ قِطَارُ الزَّوَاجِ ؟ |
|
Hel fâteke kıtâru’z-zevâci? |
|
Evlilik trenini kaçırdın mı? (Bu soruyu bir erkeğe sorarız) |