Bakara Suresi ARAPÇA TÜRKÇE HADİS Buhari Nesai Ebu Davud Tirmizi

Başlık: TEFSİR BÖLÜMÜ – ESBAB-I NÜZULE DAİR

Konu: Bakara Suresi
Ravi:
Hadisin Arapçası:

وفي رواية له و‘بى داود والترمذى ]كانَ أصْحَابُ مُحَمَّدٍ #: إذَا كانَ الرَّجُلُ صَائِماً فَحَضَرَ ا“فْطَارُ فَنَامَ قَبْلَ أنْ يُفْطِرَ لَمْ يَأكُلْ لَيْلَتَهُ وََ يَوْمَهُ حَتَّى يُمْسِىَ، وَإنَّ قَيْسَ بْنَ صِرْمَةَ ا‘نْصارِىَّ رَضِىَ اللّهُ عَنْهُ كَانَ صَائِماً فَلَمَّا حَضَرَ ا“فْطَارُ أتَى امْرَأَتَهُ فَقَالَ: أعِنْدَكُمْ طَعَامٌ؟ قَالَتْ: َ. وَلكِنْ أنْطَلِقُ فأطْلُبُ لَكَ، وَكَانَ يَوْمَهُ يَعْمَلُ فَغَلَبَتْهُ عَيْنُهُ: فَجَاءَتِ امْرَأتُهُ. فَلَمَّا رأتْهُ قَالَتْ: خَيبَةٌ لَكَ. فَلَمَّا انْصَفَ النَّهَارُ غُشِىَ عَلَيْهِ فَذَكَرَ ذلِكَ لِلنَّبِىِّ # فَنَزَلَتْ هذِهِ اŒيةُ: أُحِلَّ لَكُمْ لَيْلَةَ الصِّيَامِ الرَّفَثُ إلى نِسَائِكُمْ فَفَرِحُوا بِهَا فَرحاً شَدِيداً فَنَزلَتْ: وَكُلُوا وَاشْرَبُوا. وَعِنْدَ أبى دَاوُدَ أنَّ اسْمَ الرَّجُلِ صِرْمَةُ بْنُ قَيْسٍ رَضِىَ اللّهُ عَنْهُ. وَعِنْدَ النِّسَائِىِّ إنَّ أحَدَكُمْ كَانَ إذَا نَامَ قَبْلَ أنْ يَتَعَشَّى لَمْ يَحِلَّ لَهُ أنْ يَأكُلَ شَيْئاً وََ يَشْرَبَ لَيْلَتَهُ وَيَوْمَهُ مِنَ الْغَدِ حَتَّى تَغْرُبَ الشَّمْسُ حَتَّى نَزَلَتْ هَذِهِ اŒيةُ: وَكُلُوا وَاشْرَبُوا حَتَّى يَتَبَيَّنَ لَكُمُ الْخَيْطُ ا‘بْيَضُ مِنَ الْخَيْطِ ا‘سْوَدِ، وَقَالَ: نَزَلَتْ في قَيْس بنِ عَمْرٍ رَضِىَ اللّهُ عَنْهُ[ .

Hadisin Anlamı:

Buhari, Ebu Davud ve Tirmizi’nin bir rivayetinde de şöyle gelmiştir: “Ashab-ı Muhammed (a.s.)’in (başlangıçta) durumu şöyleydi: Bir kimse oruçlu iken, iftar vakti gelince, iftarını açmadan uyuyacak olsa, artık o gece yemediği gibi ertesi günü de yiyemez, o günün akşamına kadar beklerdi. Kays İbnu Sırma el-Ensari Radıyallahu Anh oruçlu olduğu bir günde iftar vakti girince hanımına gelerek yiyecek birşey olup olmadığını sordu. Kadın: “Hayır, yok!” ancak bekle, sana yiyecek arıyayım” dedi. Kays, gün boyu çalışan birisiydi, beklerken uyuyakaldı. Hanımı gelince baktı ki uyuyor: “Eyvah mahrum kaldın, yiyemiyeceksin” diye eseflendi. Ertesi gün, öğleye doğru Kays Radıyallahu Anh açlıktan baygın düştü. Durumu Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’e anlattılar. Bunun üzerine şu ayet nazil oldu: “Oruç tuttuğunuz günlerin gecesi kadınlarınıza yaklaşmanız size helal kılındı” (Bakara, 187). Buna Müslümanlar fevkalede sevindiler. Arkadan, “Tanyerinde beyaz iplik, siyah iplikten sizce ayırd edilinceye kadar yiyin için..” ayeti nazil oldu.” Ayetin nüzülüne sebep olan zatın ismi Ebu Davud’da Sırma İbnu Kays Radıyallahu Anh’dır. Nesai’de ise rivayet şöyledir: “Ashab’tan biri akşam yemeğinden önce uyursa, artık o gece ve ertesi gün güneş batıncaya kadar bir şey yiyip içmesi ona helal olmazdı. Bu durum şu ayet nazil oluncaya kadar devam etti: “Tan yerinde beyaz iplik siyah iplikten, sizce ayırd edilinceye kadar yiyin, için.” Ravi der ki: “Bu ayet, Kays İbnu Amr hakkında nazil olmuştur.”

Kaynak: Buhari, Savm 15, Tirmizi, Tefsir 2, (2972), Ebu Davud, Savm 1, (2314), Nesai, Sıyam 29, (4, 147-148)